Le rapport Meadows

Morgen (donderdag) trekken de Britten naar de stembus. Centraal in de campagne staan onderwerpen als immigratie, gezondheidszorg en een groot gokschandaal met voorkennis. Grote afwezige: het klimaat.

De temperatuur kan nog veel meer stijgen dan waar het klimaatpanel van de Verenigde Naties vandaag rekening mee houdt. Dat is de conclusie van onderzoek van miljoenen jaren oude zeebodemstalen door het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Zee (NIOZ) .

In 2023 werden wereldwijd minstens 230 klimaatzaken aangespannen tegen overheden en bedrijven, ook in ‘nieuwe’ landen zoals Panama. Vooral rechtszaken tegen bedrijven zitten in de lift.

Wetenschappers waarschuwen voor een stijging aan sterfgevallen door de hitte, nu in grote delen van de wereld juni tot augustus de heetste periode ooit kan worden. De recente golf van hoge temperaturen "is slechts een teken van wat komen gaat", waarschuwt speciaal adviseur voor klimaatverandering van de VN, Selwin Hart in de Financial Times. Landen moeten volgens hem dringend actie ondernemen om mensen te beschermen tegen de extreme hitte.

Het is niet altijd even gemakkelijk om duurzaam te reizen. Zeker voor verre bestemmingen kan je zelden zonder het vliegtuig, en de trein is vaak duurder. Toch zijn er handige manieren om de prijs te drukken én je reis nog spannender (of net romantischer) te maken, en tegelijk de klimaatimpact te drukken.

Het Olympisch vuur, een symbool van hoop, vertrok op 16 april 2024. De priesteressen van Hera staken de olympische fakkel aan met een vuurpot. De fakkel zal door lopers naar Parijs worden gebracht.

Uiterlijk vandaag moet België zijn finale energie- en klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar Vlaanderen wil pas praten over een nieuw klimaatplan wanneer de Vlaamse regering gevormd is, en dat kan nog wel even duren. Daardoor mist ons land nog maar eens een Europese klimaatdeadline.

Grootouders voor het Klimaat overhandigen ‘olifant in de kamer’ aan de onderhandelaars van de Vlaamse regering om aandacht te vragen voor de klimaatcrisis

Een grote overwinning in de strijd tegen klimaatverandering. Voor het eerst moeten grote fossiele brandstofbedrijven betalen voor de klimaatschade die ze aanrichten. In de Amerikaanse staat Vermont is een wet goedgekeurd die olie- en gasbedrijven financieel verantwoordelijk houdt voor hun deel van de broeikasuitstoot in de regio en hen opdraagt te betalen voor de veroorzaakte klimaatkosten.

Het lijkt erop dat extreemrechts en neoliberalen elkaar versterkt hebben, die elk baat hebben bij aanvallen op de ecologische beweging.

Kleine veranderingen in onze dagelijkse acties kunnen leiden tot significante, snelle maatschappelijke verschuivingen, vooral als het gaat om klimaatactie. Het onderzoeksinstituut IIASA benadrukt het belang van meer kennis over deze dynamiek die een enorme impact kan hebben op het milieu.

Volgens een grootschalige, wereldwijde opiniepeiling van de VN wil 80 procent van de wereldburgers sterkere klimaatactie door hun regering en meer geopolitieke eenheid over het thema. Opvallend: dat is ook zo in grote olieproducerende landen

De Europese Natuurherstelwet is de grootste kans voor natuurherstel in 30 jaar en tegelijk noodzakelijk voor de aanpak van klimaatverandering en de biodiversiteitscrisis.

Volgens een grootschalige, wereldwijde opiniepeiling van de VN wil 80 procent van de wereldburgers sterkere klimaatactie door hun regering en meer geopolitieke eenheid over het thema. Opvallend: dat is ook zo in grote olieproducerende landen.

Klimaatangst komt steeds vaker voor. Maar door zelf positieve actie te ondernemen, kun je die angstgevoelens beheersen én tegelijk de klimaatcrisis aanpakken, schrijft Hanna Zagefka, hoogleraar Sociale Psychologie aan de Universiteit van Londen. Ze geeft drie praktische tips waar je zo mee aan de slag kan.

De natuurherstelwet, een van de laatste grote wetgevende luiken van de Europese Green Deal, is dan toch goedgekeurd. Twee jaar na het voorstel heeft de Oostenrijkse minister van Milieu alsnog voor gestemd, waardoor de nodige meerderheid van de lidstaten is gevonden. Opvallend: binnen de Oostenrijkse federale regering dreigt nu wel een politieke crisis.

Ondanks de ruk naar rechts tijdens de Europese verkiezingen lijken de fundamenten van het Europees klimaatbeleid overeind te zullen blijven. De tijd van nieuwe, hoge doelstellingen is voorlopig wel voorbij. En het zal nog gaan spannen om enkele symbooldossiers zoals de natuurherstelwet en het verbod op benzinewagens.

We leven in een tijd die is als gesmolten glas. Althans dat is wat auteur en consultant Fredo De Smet ons vertelt in deze bijdrage voor de blogreeks ‘Verzet u eens’. Die beeldspraak kan je onzeker maken, of angstig. We worden willens nillens allemaal glasblazer en moeten keuzes maken. ‘De mens moet op zoek naar een nieuwe plaats op deze wereld. Deze keer in relatie met de natuur. We moeten het oude loslaten, en ver vooruit durven denken.’

De Europese kiezer heeft de politieke kaarten grondig dooreen geschud bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. De fameuze Green Deal - een pakket ingrijpende milieu- en klimaatregels - komt daarmee in het vizier van enkele winnende partijen. Milieuorganisaties waarschuwen nu al voor de impact van versoepelingen.

De Europese kiezer heeft de politieke kaarten grondig dooreengeschud bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. De fameuze Green Deal - een pakket ingrijpende milieu- en klimaatregels - komt daarmee in het vizier van enkele winnende partijen. Milieuorganisaties waarschuwen nu al voor de impact van versoepelingen.

Migratie! Het afgronddiepe gat in de begroting! Staatshervorming! Dat is waarover de verkiezingen gaan. De opwarming van moeder aarde? Curieus, dat roept bijna niemand. De komende generaties Vlamingen erven een puinhoop, maar de begroting is in orde, schrijft MO*columnist Geert Van Istendael cynisch.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt voor de "serieuze impact" die de klimaatverandering zal hebben (en al heeft) op de gezondheid van kinderen, ouderen en zwangere vrouwen. De risico's worden "zwaar onderschat", klinkt het. Zo piekt tijdens hittegolven het aantal vroeggeboortes, ook in België waar het cijfer kan oplopen tot 15 procent extra. Dat kan dan weer gevolgen hebben voor het latere leven.

Op vrijdag 31 mei verzamelden Vlaamse Grootouders voor het Klimaat (GvK) en Franstalige Grands-Parents pour le Climat (GPC) onder eigen vlag, wimpel en spandoek én onder die van de European Grandparents for Climate (EGC) voor het Europees Parlement in Brussel. Tegelijk kwamen in andere Europese steden leden van EGC op straat. Grootouderverenigingen in Nederland, Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland, Denemarken, Zweden en Finland betoogden voor hun parlement met hún whistle blowing moment. Het werd een succesvolle eerste gezamenlijke actie van de Europese koepelorganisatie.

Stijgende zeewatertemperaturen zijn goed nieuws voor kwallen, die zich steeds verder gaan kunnen verspreiden. Vooral in noordelijke wateren, zoals in de Noordelijke IJszee, kunnen ze stevig oprukken, melden onderzoekers van het Alfred Wegener Instituut in een nieuwe studie. Dat kan dan weer grote gevolgen hebben voor de hele voedselketen daar en voor de visbestanden, waarschuwen ze.

Panama heeft alle bewoners van een laaggelegen eiland geëvacueerd naar het vasteland, waar ze nieuwe huizen krijgen. Het zijn de eerste officiële klimaatvluchtelingen van het land.

We willen geen doemdenkers zijn, maar het klimaat is ontregeld, ecosystemen zijn vernietigd en veel mensen hebben geen toegang tot voldoende voedsel en energie, schrijft Moritz Tenthoff, die in Colombia werkt voor Broederlijk Delen. Hij wijst op twee recente lichtpuntjes uit Latijns-Amerika.

In deze reeks vergelijken we de partijprogramma's van verschillende politieke partijen met de standpunten van sociale bewegingen. Van armoedebestrijding tot klimaatactie, ontdek hoe partijprogramma's zich verhouden tot de eisen van vakbonden, de vredesbewegingen en het brede middenveld.

Op 10 jaar tijd is het aantal bultrugwalvissen in de noordelijke Stille Oceaan met een vijfde afgenomen. Dat blijkt uit een langdurige studie van de bultrugwalvispopulaties in de noordelijke Stille Oceaan, waaraan marien bioloog Joëlle De Weerdt van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) heeft meegewerkt. De mariene hittegolf van 2014 tot 2016, de sterkste ooit geregistreerd, heeft het herstel van de soort belemmerd.

Vandaag, 22 mei, is het Internationale Dag van de Biodiversiteit. Hoe erg is het gesteld met onze biodiversiteit? Valt er iets te vieren of wordt het een wake-up call? Kunnen we het tij nog keren? En hoe helpt zo’n Dag van de Biodiversiteit daarbij?

De klimaatbeweging vindt het makkelijker om tegen fossiele industrie actie te voeren, dan voor groene industrie. Dat laatste is echter noodzakelijk om een ecologische transitie te winnen.