Démocratie

Met hun boek 'Gaza – Een geschiedenis van kolonisatie' geven auteurs Ludo De Brabander en Soetkin Van Muylem de twee cruciale elementen die de mediafilters van vooringenomenheid en selectiviteit doorprikken: context en geschiedenis.

In het Zoniënwoud bevindt zich een reservaat waar bomen sinds 1983 in alle rust oud en dik mogen worden. Elke boom die omvalt, elk dier dat sterft, blijft liggen. Dat is bijzonder, want eeuwenlang haalden mensen alles van vlees en hout uit het bos. We gingen praten met de oudste en dikste boom in het reservaat. Samen blikken we terug op veertig jaar Belgische bosgeschiedenis.

Scherp 's middags je hersenen aan met hot topics en een warme kom soep. Boeiende sprekers ontleden actuele thema's met een Brusselse invalshoek.

We kunnen geen krant openslaan of het nieuws beluisteren of er komt wel iets voorbij dat met klimaat, milieu of duurzaamheid heeft te maken. Met veel bombarie is door Europa een klimaatbesluit genomen dat echter niet verder reikt dan een inspanningsverplichting. Dus tot niets.

De EU verbiedt producten zoals palmolie, cacao en koffie als die gelinkt zijn aan ontbossing. Onderhandelaars van het Europees Parlement en de lidstaten hebben daar gisteren (maandag) een akkoord over bereikt - een wereldprimeur.

Belgisch-Canadees historicus Jacques Pauwels gaat in gesprek met Lode Vanoost. "De Eerste Wereldoorlog is in feite nooit gestopt. Hij is gewoon doorgegaan in de rest van de wereld. Zoals met alle oorlogen is zorg voor de slachtoffers in Oekraïne de laatste zorg van de oorlogsstokers, de wapendealers en de elite. Eeuwige oorlog is hun levensader."

Leestip van deze zomerse week: de Britse archeoloog David Wengrow bundelde, samen met de intussen overleden antropoloog David Graeber, de jongste antropologische en archeologische kennis en inzichten in Het begin van alles. Het is een vuistdik boek, dat internationaal een hype werd nog voor het verscheen. De auteurs nemen afstand van de speculatieve en deterministische geschiedenissen van de mensheid, bedacht door filosofen uit de 16de en 17de eeuw, die tot vandaag ons denken blijven bepalen.

Gedurende het grootste deel van de menselijke geschiedenis werd de natuur als heilig beschouwd en geloofde men dat God of de goden in de natuur alomtegenwoordig waren. Dat gold voor bijna alle culturen en religieuze tradities ter wereld. Toen de westerse mens in de zeventiende eeuw God en de natuur van elkaar scheidde, was dat méér dan een breuk met duizenden jaren van verworven wijsheid en ervaring: we zagen er de legitimatie in om onze omgeving te plunderen en onszelf op een destructieve manier boven de natuur te plaatsen.

In drie videos van telkens 5 minuten geeft Lode Vanoost een historisch overzicht van de klimaatbeweging van de jaren 1960 tot vandaag, met als besluit een blik op de toekomst voor jong en oud en de suggestie van een goed boek over de strijd voor het klimaat. Bekijk hier de tweede aflevering van onze reeks Looking back, looking forward - Klimaatactie over de jaren heen, waarin Lode Vanoost dieper ingaat op het ontstaan en de groei van de groene partijen.

China plant een enorm wind- en zonnepark in de Gobiwoestijn. Tegen 2030 moet het een capaciteit halen van 450 gigawatt - het dubbele van alle Amerikaanse wind- en zonneparken samen.

Geert Buelens is een Vlaamse intellectueel met een vaste stek in Nederland. Als hoogleraar Nederlandse letterkunde in Utrecht heeft hij naam en faam als cultuurhistoricus, ondermeer met zijn boek De jaren zestig. Cultuurhistoricus betekent ook maatschappijcriticus, zoals duidelijk blijkt uit zijn nieuwste werk.

Treinen zijn het symbool van de industriële revolutie en zijn vandaag onvervangbare wapens tegen de klimaatcrisis. De geschiedenis kennen is de toekomst voorbereiden. Het Vlaams-Nederlands tijdschrift voor industriecultuur wijdt een volledig Themanummer Grenzeloze Spoorwegen aan die geschiedenis. Treinfanaat, klimaatstrijder of gewoon treingebruiker, dit hoort in jouw boekenrek.

Corporate Europe Observatory (CEO) windt er geen doekjes om. De financiële bedrijven schrijven zelf de teksten voor de 'oplossing'. Geen overheidscontrole maar zelfregulering is hun boodschap. De oplossing is nabij ... in 2050. Als het van de politieke leiders afhangt wordt de COP26 een zoveelste propaganda-event voor de multinationals. Alleen tegenactie van de gewone burgers zal dit veranderen.