No collapswashing

Een week voor het einde van de klimaattop in Bakoe publiceerde de Nationale Bank van België (NBB) een rapport over de impact van de klimaatverandering op de stijgende voedselprijzen. Een aantal experts van ngo’s vinden dat de bank in haar analyse blind blijft voor een aantal structurele economische oorzaken van deze voedselinflatie, namelijk speculatie, graaiflatie en monopolievorming. Ze pleiten dan ook voor een alomvattend beleid dat de diepere oorzaken van voedselinflatie aanpakt.

Na twee weken van onderhandelingen op de klimaattop in Bakoe zijn de landen tot een akkoord gekomen. Het resultaat is een financieel plan dat niet meer voorstelt dan een druppel op een gloeiende (wereld)plaat.

Verschillende klimaatwetenschappers zijn het oneens met het pessimistische beeld dat de voormalige directeur van het Belgisch Klimaatcentrum Valérie Trouet schetst in een opiniestuk in De Morgen. "Er wordt wel geluisterd naar de wetenschappers. Niet alle dingen lukken, maar een aantal dingen lukt wel. Je kan niet verwachten van de hele bevolking dat ze de draagwijdte van een statistiek begrijpen", reageert professor Jos Delbeke.

Daan Vandenberghe (20) is VUB-student geografie en neemt als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad deel aan de klimaattop COP29 in Bakoe. "We vrezen dat een ambitieus akkoord uitblijft. Maar meer dan een miljard kinderen en jongeren rekenen op de beleidsmakers. Laat hun toekomst zwaarder wegen dan de macht van de fossiele lobby."

Shell hoeft dan toch zijn uitstoot niet verder terug te dringen dan het zelf wil om de klimaatopwarming te beperken. Dat heeft een Nederlandse rechter in Den Haag vandaag in beroep beslist. De rechter vindt dat Shell wel degelijk een verantwoordelijkheid draagt in de klimaatcrisis, maar dat het bedrijf geen specifieke reductiedoelstellingen opgelegd kunnen worden.

Twee derde van de Belgen is overtuigd van de positieve impact van fair trade op sociaal en ecologisch vlak. Maar dat vertaalt zich niet in onze consumptie: de verkoop van fairtradeproducten is er voor het eerst op achteruit gegaan, en daar zit de inflatie voor veel tussen.

Als Vlaanderen evenveel regen over zich heen zou krijgen als Oost-Europa deze week, zouden hele woonwijken in steden en gemeenten als Denderleeuw, Dendermonde en Deinze onder water komen te staan. Taferelen zoals die uit Polen of Tsjechië zouden zich hier dan ook kunnen voordoen. Bovendien stijgt de kans op zulke waterbommen door de klimaatverandering. Hydroloog Patrick Willems waarschuwt dat die klimaatverandering sneller om zich heen grijpt dan we ons aanpassen aan de risico's.

In 2027 treedt een nieuw Europees CO2-rechten veilingsysteem in werking: ETS-2. Brandstofleveranciers gaan dan een heffing betalen voor de CO2 van hun product. Dat betekent een flinke extra inkomstenbron voor de overheid, die gebruikt zou moeten worden voor de verduurzaming van de mobiliteit. Maar elk plan om dat te doen, ontbreekt, waarschuwen de autobranche en Natuur & Milieu.

Klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) hebben in de haven van Zeebrugge duidelijk gemaakt dat de passagiers van het cruiseschip Disney Dream niet welkom zijn. De activisten protesteren tegen het extreme brandstofverbruik en de CO2-uitstoot van cruiseschepen, die volgens hen niet passen bij de klimaatnoodtoestand waarin de wereld zich bevindt.

Een goede herbruikbare drinkbus lekt liefst niet, houdt het water koel en lekker. Maar de keuze aan drinkflessen is oneindig groot. Producenten spelen in op de vraag van de consument en er zijn intussen verschillende soorten, kleuren en modellen. Hoe kies je nu de beste? Het Radio2 consumentenprogramma 'WinWin' zet enkele tips op een rij.

De exploitatievergunning voor chemiebedrijf Ineos Aromatics in Geel en Laakdal werd vernietigd vanwege kobaltvervuiling.

De milieuverenigingen Dryade, Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace trekken naar het Grondwettelijk Hof en vragen de gedeeltelijke vernietiging van het Stikstofdecreet. De Vlaamse regering verzuimde het decreet te baseren op de meest recente wetenschappelijke kennis. Het decreet hanteert achterhaalde cijfers en slaagt er niet in de overbelasting door stikstof voldoende snel weg te werken. Het stuwt de landbouwsector verder richting schaalvergroting, weg van een gezonde leefomgeving en een leefbaar inkomen voor de landbouwer.

De Raad voor Vergunningsbetwistingen vernietigde zonet de lozingsvergunning voor Ineos Aromatics in Geel. Vandaag loost het bedrijf 1.000 keer meer kobalt in de Grote Nete dan wat gezond is volgens de milieunorm. De beslissing bevestigt onderstreept de ernst van de situatie: zolang onze waterlopen er zo slecht aan toe zijn, moet elk bedrijf dat schadelijke stoffen loost rekening houden met de Europese wetgeving, die al meer dan 24 jaar van kracht is.”‘Dit kan een kantelpunt worden voor het hele vergunningsbeleid,” zeggen Natuurpunt en BBL. “Het is een overwinning voor meer gezonde waterlopen en dus ook gezonde burgers.”

Reisorganisaties in Nederland mogen midden in de klimaatcrisis reclame blijven maken voor vliegvakanties, ondanks de klimaatschade van vliegen. Dat oordeelt de Nederlandse Stichting Reclame Code (SRC) vandaag in het hoger beroep over een klacht over reclame van TUI voor vliegvakanties naar de Turkse Rivièra. Indiener van de klacht, Reclame Fossielvrij, is teleurgesteld en spreekt van een gemiste kans om milieu en gezondheid te beschermen.

De Europese doelstellingen voor groene waterstof voor 2030 zijn té ambitieus, zowel wat betreft de voorziene productie als wat betreft de vraag ernaar. Dat zegt de Europese Rekenkamer in een nieuw rapport. De EU moet alles best herbekijken en een soort van reality check uitvoeren, zegt de Rekenkamer. Die denkoefening is onder meer belangrijk voor de toekomst van belangrijke industriële sectoren, zoals staal, chemie en kunstmest.

Consumenten moeten eraan wennen dat niet alle groenten het hele jaar beschikbaar zijn. Dat zegt topvrouw Nicole Freid van de Nederlandse groente- en peulvruchtenverwerker HAK. Door klimaatverandering worden oogsten in de toekomst minder voorspelbaar en gaan weersextremen leiden tot schaarste van bepaalde producten, klinkt het.

Zo'n vijftigduizend jaar geleden begon een uitstervingsgolf die een belangrijk deel van de grote dieren fataal werd. De precieze oorzaak – de mens of een veranderend klimaat – bleef een open discussie. Tot nu.

Uiterlijk vandaag moet België zijn finale energie- en klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar Vlaanderen wil pas praten over een nieuw klimaatplan wanneer de Vlaamse regering gevormd is, en dat kan nog wel even duren. Daardoor mist ons land nog maar eens een Europese klimaatdeadline.

Niet alleen brachten we op zondag 9 juni onze stem uit voor ons eigen land, maar ook kozen we voor het Europees Parlement. En ook hier zien we extreemrechts groeien. Hoewel ze moeite hebben om zichzelf te verenigen, mogen we ze niet onderschatten. "Onder de streep hebben alle uiterst rechtse partijen bij elkaar nog nooit zo veel zetels behaald in het Europees Parlement."

De voorbije maand mei was wereldwijd de warmste meimaand ooit gemeten. De maandrecords blijven zich daarmee opstapelen: we zitten nu aan een reeks van 12 recordmaanden, die gemiddeld 1,63 graden Celsius warmer verliepen dan het pre-industriële gemiddelde. "De planeet wil ons iets vertellen, maar we lijken niet te luisteren", zegt VN-baas António Guterres.