XR Belgium

Vlaanderen zit absoluut niet op schema om de uitstoot van broeikasgassen af te bouwen, en dat gaat België wellicht honderden miljoenen euro's kosten. In welke mate kan de nieuwe Vlaamse regering de zaken nog rechttrekken, en hoeveel bedraagt die factuur dan precies? "Ik zal niet toelaten dat de factuur terechtkomt bij de gewone Vlaming", zegt Vlaams minister van Klimaat Melissa Depraetere (Vooruit).

De Europese ontbossingswet wordt een jaar uitgesteld. Dat staat vast nu ook het Parlement en de lidstaten daarover een akkoord hebben gesloten. Een belangrijke versoepeling van de wet waar de Europese Volkspartij voor gestreden heeft, haalt het evenwel niet. Er komt voorlopig geen uitzonderingslijst voor landen die niet aan de ontbossingswet hoeven te voldoen.

Binnenkort zal er op meer plekken in Europa gejaagd mogen worden op de wolf. Vandaag is immers een voorstel van de Europese Unie goedgekeurd om de beschermingsstatus van de wolf af te zwakken van "strikt beschermd" naar "beschermd". Er moeten nog enkele stappen gezet worden, maar wellicht zullen lidstaten in de toekomst gemakkelijker de jacht kunnen openen op gezonde wolvenpopulaties. Wolven-experten en WWF reageren bezorgd: "Dit is een politieke beslissing, geen wetenschappelijke."

De sneeuwval in de Alpen is tussen 1920 en 2020 met een derde afgenomen. Dat blijkt uit een studie van onderzoekscentrum Eurac in Bolzano.

In Den Haag buigt het Internationaal Gerechtshof zich over de 'grootste klimaatzaak ter wereld'. De zaak komt er op initiatief van enkele studenten van de eilandstaat Vanuatu, die de gevolgen van de klimaatverandering aan den lijve ondervinden. Ze willen dat grote vervuilende landen zich voor de rechtbank verantwoorden. "We willen dat het hof bevestigt dat de verwoesting van het klimaat onrechtmatig is", zegt de Nederlandse Margaretha Wewerinke-Singh, die het juridische team leidt.

Nooit eerder werd in ons land meer neerslag geregistreerd dan dit jaar. Vanmorgen stond de teller in Ukkel op 1088,8 mm neerslag sinds 1 januari. Dat is nu al meer dan het record van 1088,5 mm in 2001. Vooral het aantal dagen met hevige neerslag in 2024 ligt aan de basis van dat record.

Verschillende klimaatwetenschappers zijn het oneens met het pessimistische beeld dat de voormalige directeur van het Belgisch Klimaatcentrum Valérie Trouet schetst in een opiniestuk in De Morgen. "Er wordt wel geluisterd naar de wetenschappers. Niet alle dingen lukken, maar een aantal dingen lukt wel. Je kan niet verwachten van de hele bevolking dat ze de draagwijdte van een statistiek begrijpen", reageert professor Jos Delbeke.

Wat staat er nu precies in het akkoord dat onverhoopt uit de bus is gekomen op de VN-klimaatconferentie in Bakoe? Het werd erg verdeeld onthaald. Er is dan wel een nieuw bedrag van 300 miljard dollar afgeklopt dat het Westen zal moeten betalen aan de ontwikkelingslanden om hun klimaatkosten te dekken. Maar er vallen heel wat kanttekeningen bij te maken. 5 vragen en antwoorden.

COP29 is afgelopen met een akkoord waar heel wat landen ontevreden mee zijn. De grote verliezer is het klimaat zelf, zo lijkt het. Het was weer bijzonder moeilijk om tot een moeizaam (en uiteindelijk zwak) akkoord te komen, nadat weer verlengingen moesten worden gespeeld. Is het format van een klimaattop stilaan voorbijgestreefd? De meningen zijn verdeeld: "Vergelijk het met een snelkookpan voor bepaalde kwesties, met snel een goede focus en druk om iets te bereiken".

De wereldwijde uitstoot van broeikasgassen stijgt nog altijd, maar daaraan komt binnenkort wellicht een einde. Dat zegt de energiedenktank Ember. De helft van alle economieën verbruikt nu al minder fossiele brandstoffen dan 5 jaar geleden, en ook China lijkt op de goede weg. Toch is het belangrijk dat de wereld op de COP in Bakoe vasthoudt aan de uitstap uit fossiele brandstoffen als hij de klimaatverstoring wil afremmen, zegt Ember.

Shell hoeft dan toch zijn uitstoot niet verder terug te dringen dan het zelf wil om de klimaatopwarming te beperken. Dat heeft een Nederlandse rechter in Den Haag vandaag in beroep beslist. De rechter vindt dat Shell wel degelijk een verantwoordelijkheid draagt in de klimaatcrisis, maar dat het bedrijf geen specifieke reductiedoelstellingen opgelegd kunnen worden.

Nu Donald Trump de volgende president van de Verenigde Staten wordt, verkleint de kans dat de VN-klimaatconferentie deze maand een ambitieus resultaat oplevert. Maar ook de kans dat de klimaatopwarming beperkt blijft tot 2 graden, wordt er weer wat kleiner door. President Trump zal wellicht opnieuw uit het klimaatakkoord van Parijs stappen, wil volop inzetten op fossiele brandstoffen en zal Amerikaans klimaatbeleid proberen uit te kleden.

2024 wordt zo goed als zeker het warmste jaar ooit gemeten. Het zal ook de geschiedenis ingaan als het eerste volledige kalenderjaar waarin de wereldwijde opwarming boven de anderhalve graad uitkomt. Dat meldt de Europese klimaatdienst Copernicus op de vooravond van COP29, de VN-klimaattop in Azerbeidzjan.

Ontwikkelingslanden kunnen zich onvoldoende aanpassen aan de nieuwe klimaatrealiteit. De kloof in financiering blijft enorm. Dat stelt het VN-milieubureau UNEP in een nieuw rapport aan de vooravond van COP29, de VN-klimaattop in Azerbeidzjan. Een en ander heeft vaak heel concrete gevolgen, bijvoorbeeld voor de teelt van koffiebonen, stelde VRT NWS vast in Kenia. Na de verkiezingsoverwinning van Donald Trump in de VS lijkt het er bovendien niet op dat de financieringskloof gedicht zal raken, integendeel zelfs.

Meer dan de helft van het Brussels Gewest is inmiddels ondoorlatend, blijkt uit nieuwe gegevens van Leefmilieu Brussel. Dat heeft nefaste gevolgen voor de leefbaarheid in de stad.

Seul un tiers des rivières et lacs d'Europe a une eau de qualité suffisante, en Belgique elle contient trop de pesticides et d'azote

Het noodweer in Spanje is het meest recente voorbeeld van de rechtstreekse impact die de klimaatverandering heeft op het weer en bijgevolg op ons dagelijkse leven. Klimaatwetenschappers analyseren deze extreme weersituaties die nu al vaker voorkomen. Als er geen actie ondernomen wordt, wordt de kans op deze klimaatextremen groter. Toch zijn er oplossingen om de opwarming in te perken en het risico op deze dodelijke overstromingen dus te verkleinen.

Het hevige noodweer in Spanje wordt zowel veroorzaakt door een weerblokkade in de regio, als door het uitzonderlijk warme zeewater van de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. Dat legt weerman Bram Verbruggen uit, nu al minstens 50 mensen zijn omgekomen bij plotse overstromingen in het land. "Door de klimaatverstoring zien we steeds vaker weerblokkades zoals deze."

Als de wereld niet snel actie onderneemt, dan lopen de klimaatdoelen van Parijs groot gevaar. De wereld stevent momenteel af op 3,1 graden extra, als het allemaal verdergaat zoals de voorbije jaren. Het is een nieuwe noodkreet van de VN in een klimaatrapport in de aanloop naar de komende klimaatconferentie (COP29). De VN vraagt de onderhandelaars daarom om vervroegd de nationale doelstellingen te bespreken, op COP29 in Bakoe. Ze doet ook een speciale oproep aan de G20: "Geen gebakken lucht meer, alstublieft."

De klimaatverandering draagt wereldwijd bij tot een toename van natuurbranden. Dat blijkt uit een nieuw internationaal onderzoek waaraan de VUB deelnam. Dat klinkt logisch, maar dat is het niet per se, omdat door menselijke activiteiten heel wat bosgebied versnipperd raakt, waardoor natuurbranden zich minder makkelijk verspreiden. De Afrikaanse savanne is zo'n gebied met een dubbele impact.