Résiliænces Métamorphoses

De rijkste 1 procent heeft zijn deel van het jaarlijkse mondiale koolstofbudget - de hoeveelheid CO2 die aan de atmosfeer kan worden toegevoegd zonder dat de opwarming van de aarde de 1,5°C overschrijdt - al in de eerste 10 dagen van 2025 opgebruikt, zo blijkt uit een nieuwe analyse van Oxfam.

Voor het eerst is de gemiddelde wereldtemperatuur in 2024 boven de kritieke drempel van 1,5°C gestegen ten opzichte van pre-industriële niveaus. Volgens gegevens van de Europese Copernicus Climate Change Service (C3S) bedroeg de gemiddelde temperatuur in 2024 maar liefst 1,6°C hoger.

2024, het jaar dat de aarde 1,5°C opwarmde, maar niemand daar nog van wakker lijkt te liggen. Het jaar waarin de genocide in Gaza gewoon doorging, de oorlogskoorts steeg en autoritaire brulbroeien de macht overnamen, maar het ook het jaar waarin de wereldwijde solidariteitsbeweging een glimp gaf van hoe de wereld morgen er beter uit kan zien.

2024, het jaar dat de aarde 1,5°C opwarmde, maar niemand daar nog van wakker lijkt te liggen. Het jaar waarin de genocide in Gaza gewoon doorging, de oorlogskoorts steeg en autoritaire brulbroeien de macht overnamen, maar het ook het jaar waarin de wereldwijde solidariteitsbeweging een glimp gaf van hoe de wereld morgen er beter uit kan zien.

De klimaatverstoring heeft het voorbije jaar 41 extra hittedagen veroorzaakt. Die extra opwarming was de motor voor een reeks hitte- en droogtegolven, tropische stormen en overstromingen die minstens duizenden doden veroorzaakten. "We zijn niet goed voorbereid op een leven met deze opwarming", waarschuwt een internationaal team van klimaatwetenschappers.

De Europese ontbossingswet wordt een jaar uitgesteld. Dat staat vast nu ook het Parlement en de lidstaten daarover een akkoord hebben gesloten. Een belangrijke versoepeling van de wet waar de Europese Volkspartij voor gestreden heeft, haalt het evenwel niet. Er komt voorlopig geen uitzonderingslijst voor landen die niet aan de ontbossingswet hoeven te voldoen.

Nooit eerder werd in ons land meer neerslag geregistreerd dan dit jaar. Vanmorgen stond de teller in Ukkel op 1088,8 mm neerslag sinds 1 januari. Dat is nu al meer dan het record van 1088,5 mm in 2001. Vooral het aantal dagen met hevige neerslag in 2024 ligt aan de basis van dat record.

De wereldwijde uitstoot van broeikasgassen stijgt nog altijd, maar daaraan komt binnenkort wellicht een einde. Dat zegt de energiedenktank Ember. De helft van alle economieën verbruikt nu al minder fossiele brandstoffen dan 5 jaar geleden, en ook China lijkt op de goede weg. Toch is het belangrijk dat de wereld op de COP in Bakoe vasthoudt aan de uitstap uit fossiele brandstoffen als hij de klimaatverstoring wil afremmen, zegt Ember.

2024 wordt zo goed als zeker het warmste jaar ooit gemeten. Het zal ook de geschiedenis ingaan als het eerste volledige kalenderjaar waarin de wereldwijde opwarming boven de anderhalve graad uitkomt. Dat meldt de Europese klimaatdienst Copernicus op de vooravond van COP29, de VN-klimaattop in Azerbeidzjan.

2024 zal vrijwel zeker worden uitgeroepen tot het warmste jaar sinds het begin van de metingen en wordt ook voor het eerst 1,5 graad Celsius warmer dan gemiddeld. Dat zegt het Europees Centrum voor Weersvoorspellingen Copernicus (C3S).

Een nieuw rapport van Oxfam wijst op de enorme emissiekloof tussen de superrijken en de gemiddelde burger.

Vorig jaar stonden rivieren wereldwijd op hun laagste punt in meer dan drie decennia. Het is maar een van de vele tekenen van de klimaatverandering, stelt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) in een nieuw rapport.

De term ‘microplastics’ werd twintig jaar geleden voor het eerst gebruikt, in een publicatie in het gerenommeerde vakblad Science. 7000 studies later zijn wetenschappers formeel: dit probleem van vervuiling is urgenter dan ooit en vergt een internationale aanpak.

Ontwikkelingslanden pompen elk jaar meer dan 600 miljard dollar aan subsidies in sectoren waarvan ze zelf veel schade ondervinden: fossiele brandstoffen en industriële landbouw. Beide sectoren jagen de klimaatcrisis aan waar de ontwikkelingslanden zélf de zwaarste gevolgen van dragen.

Het gat in de ozonlaag is zich pas begin deze maand beginnen vormen, later dan normaal. Dat meldt de Europese aardobservatiedienst Copernicus. Het gat is daardoor ook kleiner dan de voorgaande jaren. Dat heeft vooral te maken met de temperatuur van de stratosfeer boven Antarctica, die deze zomer bokkensprongen maakte.

Sinds het begin van dit jaar is de tijgermug 13 keer waargenomen op 9 verschillende plaatsen in België. Dat heeft gezondheidsdienst Sciensano bekendgemaakt in een persbericht. Daarbij sporen Sciensano en het Instituut voor Tropische Geneeskunde (ITG) iedereen aan om het te melden als je denkt dat je een tijgermug gespot hebt. "De betrokkenheid van burgers bij het monitoren van tijgermuggen is zeer belangrijk."

Het is vandaag Earth Overshoot Day: vanaf vandaag tot het einde van het jaar verbruikt de wereldbevolking meer dan onze planeet op een jaar aan grondstoffen en diensten kan leveren. Voor onze huidige levensstijl zijn eigenlijk 1,7 planeten aarde nodig, en dat kan uitdraaien op een ramp, waarschuwen experts. Earth Overshoot Day valt dit jaar ook een dag vroeger dan vorig jaar.

Een rapport van Braziliaanse experten stelt dat de extreme droogte waar het land vorig jaar mee te maken kreeg, nog maar een voorbode was van wat er dit jaar te verwachten valt.

Consumenten moeten eraan wennen dat niet alle groenten het hele jaar beschikbaar zijn. Dat zegt topvrouw Nicole Freid van de Nederlandse groente- en peulvruchtenverwerker HAK. Door klimaatverandering worden oogsten in de toekomst minder voorspelbaar en gaan weersextremen leiden tot schaarste van bepaalde producten, klinkt het.

Google stoot 48 procent meer CO2 uit dan 5 jaar geleden. Dat komt onder meer door het fors toegenomen energieverbruik van datacentra die gebruikt worden voor artificiële intelligentie. Ondanks die tegenvaller houdt het technologiebedrijf vast aan zijn klimaatambities.