Youth For Climate 2

In deze reeks vergelijken we de partijprogramma's van verschillende politieke partijen met de standpunten van sociale bewegingen. Van armoedebestrijding tot klimaatactie, ontdek hoe partijprogramma's zich verhouden tot de eisen van vakbonden, de vredesbewegingen en het brede middenveld.

De minister van Leefmilieu heeft gedurende twee jaar de gelegenheid gehad om de uitstoot van PFAS via de lucht te reguleren. Tot op heden is echter bekend dat er PFAS in de lucht terechtkomen zonder dat hiervoor vergunningen zijn verleend, en we kennen nog steeds niet volledig de impact van deze uitstoot op het milieu en de omgeving. "Dit is onverantwoord", zo schrijft Climaxi, en komt samen met buurtbewoners in actie.

Vandaag, 22 mei, is het Internationale Dag van de Biodiversiteit. Hoe erg is het gesteld met onze biodiversiteit? Valt er iets te vieren of wordt het een wake-up call? Kunnen we het tij nog keren? En hoe helpt zo’n Dag van de Biodiversiteit daarbij?

Lena Bulckaert en Sébastien Hendrickx zijn vrijwilliger bij ‘Meer dan genoeg’. We spraken met hen over hun manifest dat pleit voor diepgaande politieke en economische veranderingen.

We waren vredevol aan het protesteren: wij blokkeerden de weg niet, we waren liederen aan het zingen, slogans aan het scanderen en er werden speeches gehouden. Tot er plots een busje stopte en de oproerpolitie van de federale overheid uitstapte.

April was de elfde maand op rij met de warmste temperaturen die ooit zijn gemeten voor de tijd van het jaar. Dat meldt de Europese klimaatdienst Copernicus.

We hebben deze campagne al vaak instemmend zitten knikken wanneer jullie aan het woord waren. Maar toch hebben we ons ook vaak afgevraagd: hoe ver is het eigenlijk gekomen als dit al als links en moedig wordt beschouwd?

Bepaalde pesticiden die verboden zijn in de Europese Unie (EU) worden toch nog uitgevoerd naar andere continenten. Een stop van die export zal geen negatieve invloed hebben op de economie in Europa. Tot die conclusie komt een rapport in opdracht van een coalitie van middenveldorganisaties.

Europese lagekostenmaatschappijen als Ryanair en Wizz Air vervuilden in 2023 meer dan ooit. Ze stoten nu aanzienlijk meer uit dan tijdens de piek voor de coronapandemie.

Na zeven jaar van valse beschuldigingen, lasterlijke uitspraken en een flagrante criminaliseringscampagne tegen organisaties die zoek- en reddingsoperaties op zee uitvoeren, werd het onderzoek dat eind 2016 door het openbaar ministerie in Trapani, Sicilië, werd gestart, op 19 april 2024 afgewezen. Zeven jaar van onwaarheden zijn weggevaagd, maar de aanvallen gaan door. Levens redden is geen misdaad.

De helft van de 75 meest kwetsbare landen ter wereld ziet de kloof met rijke landen opnieuw groeien, blijkt uit een nieuw rapport van de Wereldbank. Nochtans beschikken de landen vaak over een jonge bevolking, grote natuurlijke rijkdommen en een groot potentieel aan energie.

FairFin heeft de nieuwe BankWijzer gepubliceerd, waarin scores worden gegeven op maatschappelijk relevante thema's zoals klimaatverandering, mensenrechten en belastingontduiking. Wat opvalt? Grote banken scoren slechter, en vooral Belfius.

Een stemtest kan een leuke manier zijn om standpunten van partijen te leren kennen. Toch is het belangrijk om er op een kritische manier naar te blijven kijken.

Een gelekte nota toont de prioriteiten van de EU-lidstaten voor de nieuwe Europese Commissie na de komende Europese verkiezingen. De Bond Beter Leefmilieu is formeel: “De EU-regeringsleiders willen elke inzet voor de biodiversiteit- en klimaatcrisis overboord gooien”.

Activisten van Greenpeace hebben een reusachtige giftige appel geïnstalleerd aan het Europees Parlement in Brussel. Ze vragen de EU-parlementsleden om boeren en boerinnen geen vergiftigd geschenk te geven door de natuurbeschermingsregels in het gemeenschappelijk landbouwbeleid te schrappen.

Op woensdag 10 april 2024 stemde een meerderheid van de leden van het Europees Parlement voor een Migratiepact dat mensen die veiligheid zoeken aan de grenzen van de EU met geweld terugdringt, NGO's die hen willen helpen criminaliseert en het grensbeheer toevertrouwt aan onveilige landen, aldus Artsen Zonder Grenzen.

Peter Tom Jones, directeur van het Instituut voor Duurzame Metalen en Mineralen (SIM²) van de KU Leuven en auteur van klimaatklassiekers zoals ‘Terra Incognita’ (2006) en ‘Terra Reversa’ (2009), ligt stevig onder vuur van aantal activisten voor zijn documentaire ‘Europe’s Mining Renaissance: A Catalyst for Climate Neutrality’ die gefinancierd werd door de KU Leuven en de EU.

In een historische uitspraak heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vastgesteld dat landen die nalatig zijn in het uitvoeren van effectief klimaatbeleid, de mensenrechten van hun burgers schenden.

Gezinnen gooiden in 2022 wereldwijd meer dan een miljard maaltijden per dag weg. Tegelijk zijn 783 miljoen mensen getroffen door honger en een derde van de wereldbevolking kampt met voedselonzekerheid. Voedselverspilling schaadt de wereldeconomie en bedreigt klimaat en milieu.

Op donderdag 21 maart organiseerde het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) een conferentie bij het Atomium, symbool van de gouden jaren '50 van het atoom, ter versteviging van hun succesvolle lobbying op de klimaatconferentie COP28 in Dubai. Aviel Verbruggen herleidt hun discours tot zijn ware dimensie van platte leugens en fletse sprookjes en legt uit waarom het nog altijd over atoomenergie gaat, niet over kernenergie.

Naast het leed dat de bevolking van Palestina ondergaat, leiden ook waterbronnen, bodem, lucht, bomen en planten ernstige schade. Deze schade heeft een naam: ecocide.

Vlees- en zuivelgroepen hebben advertenties gefinancierd waarin veganistische producten als ongezond, onnatuurlijk en ultrabewerkt worden afgeschilderd. Een nieuw rapport stelt dat de landbouwsector miljoenen dollars heeft uitgegeven om plantaardige diëten in diskrediet te brengen.

Laaggelegen wijnregio’s in Spanje, Italien Californië zullen tegen het einde van deze eeuw niet meer leefbaar zijn, blijkt uit onderzoek van verschillende Franse instituten. Maar nieuwe regio’s worden geschikt, waaronder België, Nederland en zelfs Denemarken.

Actievoerders van Greenpeace België projecteren maandag 25 en dinsdag 26 maart getuigenissen van gewone Belgen aan de hoofdkwartieren van politieke partijen en op publieke plaatsen in Brussel. In de video’s vertellen mensen over de uitdagingen waarmee ze in hun dagelijks leven worstelen door het gebrek aan doortastend en inclusief klimaat- en natuurbeleid in ons land. De actie trapt de ‘Ik verdien meer’-campagne af, waarmee de Belgische milieu- en natuurbeweging politici wil aansporen om van klimaat- en natuurbeleid dat niemand achterlaat een topprioriteit te maken in de volgende legislatuur.

Sprookjes hebben twee kenmerken: ze zijn aangenaam om lezen en hebben niets met de werkelijkheid te maken. Terwijl op de Heizel de top van de kernenergiesector, gesponsord door het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie IAEA, samenzit met Europese politieke leiders, organiseerden milieuactivisten uit meerdere landen hun tegentop, waar ze hun alternatief presenteerden.

Als de hele wereld zou consumeren zoals de Belgen, zouden de natuurlijke hulpbronnen nu zaterdag 23 maart al opgebruikt zijn. “Ons systeem loopt tegen de grenzen van de planeet aan”, zegt het WWF.

Een boer uit Henegouwen daagt TotalEnergies voor de rechter vanwege de impact van het bedrijf op de klimaatcrisis. Extreme weersomstandigheden hebben zijn boerderij aanzienlijke schade berokkend, zegt hij. Het is de eerste klimaatzaak tegen een multinational in België.

Het gebruik van chemicaliën met PFAS is in tien jaar tijd enorm toegenomen in de EU, waardoor consumenten ook via hun voeding steeds vaker blootgesteld worden aan PFAS. Dat blijkt uit onderzoek van groenten en fruit. België hoort bij de landen met de hoogste concentraties.

Twee jaar na de Russische invasie woedt de oorlog in Oekraïne nog steeds in alle hevigheid. Ondanks de vernietigende impact van het geweld is het einde nog niet in zicht. Volgens de vredesbeweging faalt de militaire aanpak en is het de hoogste tijd om te ijveren voor een staakt-het-vuren en diplomatie. "Vrede is niet alleen mogelijk maar ook noodzakelijk."

Vandaag start de zesde editie van de Milieuvergadering van de Verenigde Naties (UNEA) in Nairobi, Kenia. Wat is UNEA? Wat wordt er besproken en welke impact heeft het platform?

Juristen van ClientEarth hebben, samen met 14 ngo's, nieuwe juridische stappen ondernomen tegen INEOS, nu de petrochemiereus zijn plannen doorzet om Europa's grootste plasticproject te bouwen. De milieuorganisaties hebben vandaag een rechtszaak aangespannen tegen de Vlaamse overheid. Deze zaak markeert een nieuwe fase in de langdurige juridische strijd van de groep milieuorganisaties tegen 'Project One' van INEOS.

De oorlog in Oekraïne heeft geleid tot een patstelling op het terrein, maar heeft de krachtsverhoudingen in de wereld grondig gewijzigd. Hoe moet het verder?

Na de hevige boerenprotesten en de politieke beslissingen die in het verlengde daarvan genomen werden, in het nadeel van natuur en milieu, reageert nu ook het brede middenveld. Met een open brief benadrukt WWF, samen met meer dan 50 organisaties, dat natuur niet het probleem is, maar een belangrijk deel van de oplossing. Nu maatregelen voor natuurherstel terugdraaien, is een verduiveld slecht idee. Het maakt een doeltreffende aanpak van de uitdagingen waar we als maatschappij voor staan onmogelijk. 'Dit gaat ons allemaal aan. Wij vragen een oplossingsgerichte dialoog.'

Met hun boek 'Gaza – Een geschiedenis van kolonisatie' geven auteurs Ludo De Brabander en Soetkin Van Muylem de twee cruciale elementen die de mediafilters van vooringenomenheid en selectiviteit doorprikken: context en geschiedenis.

Voor het eerst is de opwarming van de aarde over een heel jaar boven de 1,5°C uitgekomen, zo meldden klimaatexperts. De wereld moet snel handelen, maar er zijn blijkbaar invloedrijke economische krachten die dat voorkomen.

Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen trok gisteren het voorstel van de nieuwe Pesticidenrichtijn in. Hierdoor verdwijnt het noodzakelijke Europese doel om het gebruik van pesticiden tegen 2030 te halveren, weer uit beeld. Het is schandalig dat Belgisch premier De Croo deze beslissing bejubelt. Dit betekent de overwinning van de agrochemische industrie en een stap achteruit in de bescherming van onze gezondheid en de biodiversiteit, stelt Bond Beter Leefmilieu.

De landbouwlobby en de daaraan verbonden politici richten het boerenprotest op de natuur. Ze spelen landbouw en natuur tegen elkaar uit. Daarmee laten ze én de bevolking én de boeren stikken. We hebben immers allemaal recht op een gezonde bodem, propere lucht en zuiver water. Natuurpunt komt op voor een sterk natuurnetwerk en een gezond milieu. Wie de milieumaatregelen probeert af te zwakken en de pijlen op de natuur richt, leidt de aandacht enkel af van de essentie: het falende landbouwbeleid waar vooral de boer de dupe van is. De natuur is niet de boosdoener …

Op de 28ste klimaattop beloofde voorzitter Al-Jaber in zijn toespraak na het klimaatakkoord vol trots “een betere toekomst voor de mensheid en de planeet”. Opvallend is dat hij hier mens en planeet apart benoemd. Deze scheiding tussen ‘natuur’ en ‘mens’ op COP28 is kenmerkend voor het antropocentrisme, een denkwijze waarin de mens centraal staat. Deze ideologie domineert niet alleen het taalgebruik van de klimaattop, maar ook dat van de media. In zijn boek ‘We Have Never Been Modern’ legt de bekende denker Bruno Latour, een socioloog, antropoloog en filosoof, uit wat de gevolgen zijn van deze loskoppeling: het geeft de mens de mogelijkheid om boven de natuur uit te stijgen, deze te beheersen en te manipuleren.

In plaats van te investeren in de verduurzaming van de economie, kiest de Europese Unie steeds meer voor investeringen in het leger. Dat ziet ook onze minister van Financiën. Na de coronacrisis “was er een enorme focus op groen en digitaal. Nu zien we die focus een beetje verschuiven”, aldus Van Peteghem …

Politici van alle schakeringen benadrukken hoe belangrijk het is om te luisteren naar 'de boeren', maar waar zij vooral recht op hebben is een oprecht en helder antwoord.

Natuurbeschermers en klimaatactivisten zijn verontwaardigd dat hun wegblokkades zwaar worden aangepakt en gecriminaliseerd, terwijl wegblokkades door boeren onaangeroerd blijven. Hun woede is terecht, maar ze richten zich tegen de verkeerde vijand. Het boerenprotest is terecht. Dat het niet zo hard wordt aangepakt klopt ook, maar er zit een andere tragiek achter die protesten die we niet mogen ontkennen. Ten gronde voeren boeren en klimaatactivisten dezelfde strijd.

Lara Ferrante en Elze Vermaas schreven samen met Dirk Holemans 'Omgroei - Meer levenskwaliteit voor iedereen', een pleidooi voor een andere groei waarin winst niet langer financiële winst betekent, maar winst van welvaart en welzijn voor iedereen. Met acht voorstellen voor een betere wereld.

Burgerlijk ingenieur-architect en docent ruimtelijke ordening Peter Lacoere schreef ‘Van Groei naar Grens – Ruimteneutraliteit en bouwshift als doelstellingen van duurzaam landgebruik’. Rik Pinxten: “Lacoere brengt een complexe materie samen voor de geïnteresseerde politicus, ambtenaar en ook de geïnformeerde burger om bewust en onderbouwd tot een onafwendbaar beleid te komen dat natuur, landbouw en bewoning duurzaam en leefbaar samenbrengt.”.

Microplastics stapelen zich op in de Vlaamse kustwateren, zeehavens en estuaria, blijkt uit grootschalig onderzoek door het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ). Op twintig locaties werden honderden stalen genomen, en die bevatten allemaal plastic.

Het Nederlandse Milieudefensie is een proces gestart tegen grootbank ING, omdat die haar investeringsbeleid niet genoeg in lijn brengt met het Klimaatakkoord van Parijs. Eerder won de milieuorganisatie al een gelijkaardige zaak tegen Shell.

Een nieuwe golf van klimaatontkenning komt op, zo waarschuwt een onderzoek van het Center for Countering Digital Hate (CCDH). Ondanks de bredere erkenning dat de mens bijdraagt aan de wereldwijde opwarming, probeert deze 'nieuwe ontkenning' het vertrouwen in groene energieoplossingen te ondermijnen.

Azerbeidzjan, gastland van de volgende VN-klimaattop, heeft verschillende topmannen van olie- en gasbedrijven en enkele controversiële regeringsfiguren benoemd in het comité dat de top moet organiseren. Ook opvallend: er is geen enkele vrouw bij.

Tot afgelopen maandag 8 januari liep het openbaar onderzoek over de verlenging van de milieuvergunning voor Brussels Airport. Bond Beter Leefmilieu werkte samen met milieuverenigingen en bewonersgroepen rond de luchthaven een omvangrijk bezwaarschrift uit. Het milieu-effectenrapport is volgens hen niet alleen onvolledig, maar Brussels Airport komt zelfs zijn wettelijke verplichtingen inzake stikstofoxiden en broeikasgassen niet na. En dat terwijl de luchthaven een veel grotere impact heeft dan de omstreden ethaankraker van Ineos in de Antwerpse haven.

Naar aanleiding van de start van het Belgisch Voorzitterschap van de Europese Unie, komen NGO’s, boer.in.nen en bezorgde burgers op 11 januari opnieuw op straat om hun ongenoegen te uiten over het Europese wetsvoorstel over nieuwe ggo’s. Om 15 uur verzamelen ze op het Luxemburgplein in Brussel. Ze vragen aan federaal landbouwminister David Clarinval en zijn Belgische collega’s om hun rol als voorzitter serieus te nemen en hun voet van het gaspedaal te nemen om te luisteren naar de talloze bezorgdheden van landbouwers, wetenschappers en burgers. “Een verregaande deregulering van deze nieuwe gentechnieken houdt te veel risico’s in voor mens, milieu en onze landbouwers”, aldus de organisaties.

Nieuw Amerikaans onderzoek heeft uitgewezen dat een literfles mineraalwater tot 240.000 kleine plasticdeeltjes kan bevatten. Dat is tien tot honderd keer meer dan tot nog toe werd gedacht.

De kans dat er momenteel genetisch gemodificeerde gewassen (ggo’s) op uw bord belanden is uiterst klein, vanwege strenge Europese regels. De EU staat echter onder druk van de biotechsector om een voorstel goed te keuren om bepaalde ggo’s toe te laten, zonder label of bijkomende veiligheidstest. Volgens de Belgische agro-ecologen Anneleen Kenis en Barbara Van Dyck gebeurt dat onder valse voorwendsels.

Volgens VS-hoogleraar geografie Matt T. Huber heeft de klimaatbeweging een duidelijke strategie nodig met wortels in de werkende klasse om de strijd aan te gaan tegen de vermogende klasse, die de klimaatcrisis aandrijft. Hij sprak erover met Wim Debucquoy.

Het is een regelrechte schande dat de politie de privévluchten van de luchthaven in Deurne verdedigde door de manifestanten van CodeRood in de prak te slaan, tot hun botten braken.

In Antwerpen en Luik tonen honderden demonstranten hun solidariteit met de acties van Code Rood tegen de luchtvaartindustrie dit weekend. Deze aangevraagde betogingen begonnen net na het vertrek van 600 activisten uit het opslagdepot van e-commerce gigant Alibaba, en nadat 600 activisten gisteren de privéjets op Antwerp Airport aan de grond hadden gehouden. Zo tonen ook mensen die zelf niet aan de actie konden deelnemen hun steun voor Code Rood en eisen ze mee een einde aan subsidies voor de luchtvaart, een verbod op privéjets en meer geld voor openbaar vervoer.

Als we binnen de grenzen van onze planeet streven naar welzijn voor iedereen, moeten we dringend nadenken over de manier waarop we onze grondstoffen en natuurlijke bronnen waarderen. Dat schrijft Mathias Schluep, algemeen directeur van het World Resources Forum.

Amper een half jaar na een historische droogte hebben enorme overstromingen grote delen van Kenia, Ethiopië en Somalië onder water gezet, midden in het oogstseizoen. Meer dan vier miljoen mensen in het gebied hebben dringend humanitaire hulp nodig.

Op een cruciaal moment voor mondiale klimaatactie stemden de landen die de klimaattop van de Verenigde Naties (COP28) bijwoonden in met een geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen, maar ze beloofden niet om deze volledig te verwijderen. Landen misten ook de kans om zich ertoe te verbinden klimaat- en natuurrampen parallel aan te pakken.

In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen. Deze keer richt hij zijn blik op de klimaattop in de Verenigde Arabische Emiraten en de blijvende uitdagingen ten aanzien van de klimaatopwarming.

Bijna tweehonderd landen hebben woensdagochtend na nachtelijke vergaderingen de slottekst van de VN-klimaattop in Dubai goedgekeurd, zonder harde belofte over de uitfasering van olie, aardgas en steenkool. De reacties die we sprokkelden bij delegatieleden lopen uiteen: van 'historische koersverandering' tot 'ronduit teleurstellend'.

Fossiele energiebedrijven sponsoren de klimaatconferentie COP28 in oliestaat Dubai. Ze doen nog meer onbaatzuchtige dingen voor het klimaat, zoals een oorlog uitlokken. Voor de Venezolanen die op 3 december 2023 stemden in een referendum over de betwiste regio Essequibo gaat dit niet om een conflict met buurland Guyana maar over een conflict dat ExxonMobil uitlokt tegen de bevolking van Venezuela én Guyana.

Journalisten Amy Goodman en Dennis Moynihan van de alternatieve VS-zender Democracy Now! stellen op de klimaatconferentie COP28 in Dubai een enorme aanwezigheid vast van lobbyisten voor de fossiele energiebedrijven. Hun aanpak van de klimaatverandering is er op gericht ze nog erger te maken.

Ben jij ook het klimaatgedoe soms wat beu? Al die heisa over die klimaattop in Dubai, een klimaatminister die steeds de polarisatie opzoekt? Dirk Holemans begrijpt je. Want ook hij kijk argwanend naar de klimaattop, hoe belangrijk ook en hoeveel mensen er ook onderhandelen met de juiste ambitie.

De tweede week is goed onderweg en stilaan gaan we over in de finale onderhandelingen. Om de zaak sneller vooruit te laten gaan is de COP-voorzitter met een plan gekomen, drie dagen voor het geprogrammeerde einde van de conferentie. Een zogenaamde Majilis, of ministeriële vergadering, moet uitkomst bieden volgens hem: vandaag samen punten van overeenkomst vinden en morgen een eerste versie van de finale tekst. Het is een strategie die nogal wat risico’s inhoudt.

VS-onderzoeksjournalist Karl Grossman publiceerde over de recente lobbying onder leiding van de VS op COP28 voor ‘driemaal meer kernenergie’ een informatief artikel, gevolgd door kritische bedenkingen van deskundigen. Aviel Verbruggen las zijn artikel en geeft er aanvullende inzichten bij.

Nu de klimaattop in Dubai zijn tweede week is ingegaan, neemt de druk toe om in het akkoord te praten over een geleidelijke afbouw van fossiele brandstoffen. Maar ook de tegenstand tegen dat idee groeit, met Saoedi-Arabië op kop.

Humanitair chirurg Réginald Moreels schetst de realiteit van het grootste en langst durende conflict ter wereld, dat reeds dertig jaar aansleept, met tienduizenden burgerslachtoffers, terwijl mijnbouwbedrijven ongestoord temidden van een burgeroorlog de coltan voor onze gsm opdelven.

Emeritus professor Aviel Verbruggen schreef 'Energie- en klimaatbeleid ontluisterd – Democratische omwenteling tegen neoliberale doorbraak'. Niet zomaar een zoveelste pamflet tegen kernenergie, maar de meest gezaghebbende samenvatting ooit in het Nederlands waarom kernenergie geen plaats heeft in de toekomst van de mensheid. 242 pagina's essentiële informatie voor iedereen die bezorgd is over de wereld morgen.

Cruciale kantelpunten in het klimaatsysteem van de aarde komen in sneltempo dichterbij. Dat blijkt uit het grootste onderzoek ooit naar “tipping points”. Meer dan tweehonderd wetenschappers werkten mee aan een tekst met waarschuwingen en aanbevelingen, die is gepresenteerd op de klimaattop in Dubai (COP28).

Na alle regen in de afgelopen weken zou je het misschien niet meteen zeggen, maar volgens nieuwe data van de Verenigde Naties rukt droogte overal ter wereld op: “Er zijn weinig gevaren die meer levens eisen en meer economisch verlies veroorzaken.”

Blootstelling aan PFAS heeft een negatieve invloed op de botontwikkeling bij adolescenten en jongvolwassenen, blijkt uit onderzoek in de VS.

Als dagelijks fervent treingebruiker kan ik mezelf meer dan ervaringsdeskundige noemen wat treinreizen betreft. De trein is maatschappelijk gezien de grootste uitvinding ooit van de industriële revolutie. Er is zoveel meer mogelijk met de treinen als de politieke leiding van dit land dat zou willen. Het is treurig om de huidige achteruitgang te aanschouwen. Dit is een heus afbraakbeleid.

Op de VN-klimaattop in Dubai zijn een recordaantal lobbyisten van de fossiele industrie aanwezig, zeggen lobbywaakhonden. Volgens een telling is die groep lobbyisten groter dan de delegaties van alle landen behalve het gastland en Brazilië, en vier keer groter dan op de vorige klimaatconferentie in Egypte.

Honderden inheemse leiders mogen dan wel afgereisd zijn naar de klimaattop in Dubai, in akkoorden blijven ze onzichtbaar. “We hebben nochtans de kennis om Moeder Aarde te beschermen.”

De wereldwijde CO2-uitstoot uit fossiele brandstoffen is dit jaar opnieuw gestegen tot een ongezien niveau, zo blijkt uit een explosief rapport dat vandaag wordt voorgesteld op de klimaattop in Dubai. Dat kan betekenen dat het koolstofbudget om onder de 1,5 graad Celsius te blijven al binnen zeven jaar opgesoupeerd is.

Koen Stuyck is pleitbezorger klimaat en voetafdruk bij WWF België en trekt naar de jaarlijkse klimaattop om de onderhandelingen van nabij te volgen. In de kleine groep experten van de Belgische klimaatcoalitie vertegenwoordigt hij er de milieubeweging. De komende 2 weken brengt hij verslag uit van een top die nu al de belangrijkste sinds Parijs genoemd wordt.

25.000 mensen betoogden zondag in Brussel terwijl de Klimaattop COP28 in Dubai bezig is. Het is nog niet te laat, klinkt het. Ze vragen de regering om de subsidies voor fossiele brandstoffen dringend te stoppen. De meeste slachtoffers van de klimaatverandering vallen nu al in landen die er het minst schuldig aan zijn. Enkel een rechtvaardige klimaattransitie kan hier verandering in brengen.

25.000 betogers trotseerden sneeuw en koude om dringende en echte klimaatmaatregelen te vragen aan onze politici. Een heel divers gezelschap van jong tot oud, van milieuorganisaties, derdewereldorganisaties en vakbonden tot mutualiteiten en jeugdbewegingen.

Dat politici het klimaatarrest naast zich neer leggen, verbaast eigenlijk niemand. Misschien is dat wel het meest verbazingwekkende: dat we er met z'n allen zo aan gewend zijn geraakt dat onze overheden hun zorgplicht niet nakomen dat we er nauwelijks nog van opkijken.

De COP28-klimaattop opent al meteen met een doorbraak: de goedkeuring van een langverwacht fonds voor verlies en schade. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties juichen de “historische beslissing” toe.

België schrijft geschiedenis. Het Brusselse Hof van Beroep heeft het vonnis uitgesproken dat ons land zijn deel moet doen van de wereldwijde inspanningen om de opwarming van de aarde onder de 1,5°C te houden. Concreet moet ons land de uitstoot van broeikasgassen ten laatste in 2030 met minstens 55 procent verminderd hebben tegenover het niveau in 1990. "Klimaatzaak wint! Jullie hebben GEWONNEN!! Wij hebben gewonnen, alle 70.536 samen!!", schrijft Sarah Tak van Klimaatzaak opgetogen in een open brief.

Bij de start van de Klimaattop in Dubai komt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) met nieuwe cijfers, en die zijn niet geruststellend voor de onderhandelaars. 2023 wordt het warmste jaar ooit gemeten, en de zeespiegelstijging en CO2-concentratie zijn nog nooit zo hoog geweest.

Zondag 3 december gaat in Brussel-Noord om 13 uur de Klimaatmars door, terwijl in Dubai de COP28 van start gaat. Marc Alexander van de Climate Express stlt 12 minimale eisen die volledig moeten vervuld worden alvorens van een echt klimaatbeleid gesproken kan worden.

Naar aanleiding van de klimaattop in Dubai blaast de klimaatcoalitie op 3 december terug verzamelen in Brussel. Medeorganisator Anuna De Wever kondigde aan met een Palestijnse vlag aan de grote klimaatmars te zullen deelnemen. Zij wil namelijk de strijd tegen het kolonialisme koppelen aan de klimaatzaak. De rechterzijde greep de gelegenheid aan om de klimaatbeweging te 'ontmaskeren'. Ook de ecomodernistische voorstanders van een apolitieke klimaataanpak trokken stevig van leer. Hoewel het discours van De Wever zowel tactisch als inhoudelijk rammelt, is de klimaatkwestie wel degelijk door-en-door politiek. De vraag is echter hoe we de verschillende deelstrijden best met elkaar verbinden.

Nederlandse, Duitse en Belgische boeren en boerinnen kwamen op woensdag 29 november naar Brussel om samen met leefmilieuorganisaties te protesteren tegen de nieuwe regels voor ggo-gewassen die de Europese Commissie sluiks wil doordrukken.

Wereldleiders verzamelen vanaf vandaag in Dubai voor COP28, de jaarlijkse wereldwijde klimaattop. Dat gebeurt aan het eind van een jaar waarin elk werelddeel te maken kreeg met extreme weersomstandigheden, van de hitte in de zomer, over de overstromingen in Pakistan tot de recente wateroverlast in het IJzerbekken bij ons. Simon Sterck is in Dubai als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad.

Donderdag start in Dubai een - alweer cruciale - VN-klimaattop. Begrippen als INDC’s, emissiehandel en loss and damage zullen ons dus weer twee weken lang om de oren vliegen. Tijd voor een opfrissing van ons klimaatjargon.

Morgen start de klimaattop in Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten. COP28 wordt de belangrijkste klimaattop sinds Parijs, want een drastische koerswijziging is nodig, ook op Belgisch niveau. ‘Doelen en verdragen betekenen weinig als ze niet omgezet worden in maatregelen’, onderstreept Koen Stuyck, beleidsmedewerker klimaat en voetafdruk bij WWF-België.

De aardse realiteit maakt duidelijk dat klimaat geen ‘zacht’ thema is. Nooit in de menselijke geschiedenis bevatte onze atmosfeer meer broeikasgassen. Waarom hebben we in België anno 2023 nog altijd een belastingsysteem dat elektriciteit duur en fossiel goedkoop maakt? Waarom kent Vlaanderen het meest krakkemikkige openbaar vervoer van Europa? Welke volksvertegenwoordiger is nu bezig met de voorkeursbehandeling van de luchtvaart (geen btw op tickets, geen kerosinetaks, miljoenen subsidies naar structureel verlieslatende vliegvelden)? Waar bevinden zich de uitfaseringsplannen voor alle stromen belastinggeld die naar fossiele brandstoffen gaan?

Nog twee dagen voor alweer een cruciale VN-klimaatconferentie, een internationaal akkoord over de uitfasering van fossiele brandstoffen is wat er op het spel staat. Kan een oliestaat de klimaattop hosten die deze natte droom van klimaatactivisten waarmaakt?

Alle acht Vlaamse en Waalse politici die zijn getest, testen positief op PFAS in hun bloed, ongeacht woonplaats of levensstijl. “Dit toont hoe wijdverspreid PFAS-vervuiling is.”

De jaarlijkse alarmklok 'Broken Records' van het VN-Milieuprogramma UNEP in 2023 bevestigt de klimaatrapporten, sinds het jaar 1990: “De blijvende stijging van de uitstoot van broeikasgassen is de meest zekere weg naar onomkeerbare klimaatverandering en de eruit volgende verwoesting van natuurlijke en menselijke leefgebieden”.

Er worden gevangenen geruild en er komen vier dagen lang geen (lucht)aanvallen. Dat is het resultaat van de onderhandelingen tussen Israël en Hamas. Het toont aan dat de druk van de internationale solidariteitsbeweging effect heeft en dat ze door moet gaan tot een langdurig staakt-het-vuren realiteit is.

Temperatuurrecords sneuvelen en de uitstoot van broeikasgassen bereikt nieuwe hoogten. Het Emissions Gap Report 2023 dat op maandag werd vrijgegeven klinkt bijzonder onheilspellend: de wereld stevent af op een temperatuurstijging van net geen 3 graden Celsius

De bosbranden dit jaar in Canada hebben niet alleen lokaal, maar wereldwijd ernstige gevolgen gehad voor de luchtkwaliteit. Nieuw onderzoek toont aan dat het volledige noordelijk halfrond, inclusief Europa en China getroffen werd.

Er is een Europees akkoord over een nieuwe richtlijn die milieumisdrijven strenger aanpakt. Het aantal erkende misdrijven verdubbelt en de straffen worden strenger.

In een Open Brief aan de Nederlandse en Belgische ministers van Landbouw en Volksgezondheid bekritiseren 158 Nederlandse en 132 Belgische wetenschappers de ernstige tekortkomingen in de risicobeoordeling van de onkruidverdelger glyfosaat door de Europese Commissie. Zij vragen een nieuwe beoordeling van de risico's van glyfosaat, zo meldt de Bond Beter Leefmilieu.

De wateroverlast die de Westhoek momenteel treft, is geen noodlot. Ze heeft een oorzaak: klimaatverandering. Extreme weerfenomenen hebben altijd bestaan, maar des te verder we de klimaatverandering laten escaleren des te vaker zullen ze voorkomen en des te heviger zullen ze zijn.

Op woensdag 15 november om 15 uur verstoorden activisten van het GrowthKills-collectief [1] het "re-use v. recycle"-panel op de jaarlijkse Sustainability Future Week van Politico in Brussel, een evenement waar verslaggevers en redacteuren belangrijke politici, wetenschappers, campagnevoerders en bedrijfsleiders interviewen over het energie- en klimaatbeleid van de EU [2].

Europees Parlementslid Sara Matthieu (Groen) veroordeelt de Europese Commissie die het gebruik van glyfosaat opnieuw tien jaar toelaat. Dit gaat in tegen alle wetenschappelijke adviezen en zonder dat een meerderheid van de EU-lidstaten hier achter staat. “De Commissie negeert het voorzorgsprincipe ten koste van de volksgezondheid en de biodiversiteit.”

In een opmerkelijke brief richt Bernard Foccroulle, componist en voormalig directeur van de Koninklijke Muntschouwburg, zich tot zijn Joodse en Palestijnse vrienden. Diep verontrust over wat zich afspeelt in Gaza en Israël droomt hij van een wereld waarin niet haat en vergelding regeren, maar begrip en erkenning, en waarin het Westen zijn zeer zware verantwoordelijkheden in dit conflict erkent.

Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout en Groen-fractieleidster Mieke Schauvliege in het Vlaams Parlement reageren met vernietigende kritiek op de stikstofdeal die de Vlaamse regering van N-VA, Open VLD en CD&V bereikte. “Dit is een deal waar INEOS blij mee zal zijn, maar daar is alles mee gezegd.”

Australië heeft een verdrag getekend met het eilandstaatje Tuvalu om klimaatvluchtelingen op te vangen. Dat is een mijlpaal, schrijft Jane McAdam, aan de Universiteit van Oxford. Het kan een begin zijn van bredere akkoorden in de regio.

De Vlaamse milieuminister Zuhal Demir riep een maand geleden in een persbericht op om de Belgische delegatie naar de VN-klimaattop in Dubai (COP28) te beperken tot slechts één onderhandelaar en enkele experten. Op die manier geeft ze de indruk dat ze onze aanwezigheid als jongeren daar ietwat overbodig vindt. Nochtans gaan wij daar echt niet naartoe om mee te spelen in een soort klimaatpoppenkast of om er wat selfies te nemen, zoals Demir lijkt te geloven. 

Driekwart van de Belgen wil fossiele brandstoffen afbouwen en pleit voor meer investeringen in wind- en zonne-energie. Ook voor ambitieuze klimaatdoelen is er een grote meerderheid, blijkt uit een enquête in opdracht van 11.11.11 en Knack.

De Europese Commissie wil weten of onze kleding vrij is van schadelijke chemicaliën. Onafhankelijke laboratoria in België, Duitsland en Italië concluderen dat een zesde van ons textiel onze gezondheid kan schaden.

De zender NBC meldt dat “Amerikaanse hoge functionarissen in alle stilte bij de Oekraïense overheid aandringen op vredesoverleg met Rusland”. Deze ommezwaai is een gevolg van de evolutie aan het front.

De Europese instellingen zijn 9 november bijeengekomen om een voorlopig akkoord te vinden over de tekst van de Europese natuurherstelwet. De Biodiversiteitscoalitie blijft met een gemengd gevoel achter. “We zijn blij dat het akkoord terug alle ecosystemen bevat die origineel in het wetsvoorstel waren opgenomen, maar de artikels zijn afgezwakt ten opzichte van het voorstel van de Europese Commissie en de positie van de Raad. Het is teleurstellend om te zien dat er veel uitzonderingen zijn opgenomen en dat de verplichtingen voor de lidstaten te flexibel zijn.”

Vijftien consumentenorgansiaties hebben bij Europa klacht ingediend tegen grote producenten van flessenwater. Onder meer Danone, Coca-Cola en Nestlé schilderen hun producten veel groener af dan ze zijn, stellen ze.

Koraalriffen hebben er een nieuwe vijand bij: overal ter wereld rukken korstvormende algen snel op. De algen gedijen in het warmere water, overwoekeren de koralen en verstikken ze.

Regeringen zijn van plan om in 2030 zowat dubbel zoveel fossiele brandstoffen te produceren als wat het Klimaatakkoord van Parijs toelaat. Dat blijkt uit een VN-onderzoek van twintig grote producerende landen van steenkool, olie en gas.

Van 27 november tot 1 december vindt in New York de tweede bijeenkomst plaats van de lidstaten van het Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens. De regering heeft ondanks deelname in 2022 als 'waarnemer' aan de eerste bijeenkomst van de lidstaten van het Verdrag, nog niet bevestigd dat ze terug zal deelnemen.

De productie, het transport, het verpakken en de opslag van voedsel leidt samen tot een uitstoot van 4,6 gigaton CO2 per jaar. Dat is een hap van 15 procent van het jaarlijkse wereldwijde verbruik van fossiele brandstoffen.

Na vijf jaar komt er eindelijk nog eens een loonsverhoging aan voor de 4,5 miljoen kledingarbeiders in Bangladesh. Maar die loonsverhoging dreigt wel heel mager uit te vallen nu de werkgevers een schandalig ontoereikend voorstel van 10.400 Tk of minder dan 90 euro per maand op tafel leggen. De fast fashion-merken, die al jaren leefbare lonen beloven, weigeren hun steun uit te spreken voor de looneis van de vakbonden en zich te engageren om hogere prijzen te betalen aan hun leveranciers.

Voormalig minister van Ontwikkelingssamenwerking Réginald Moreels heeft een zeer lange staat van dienst als humanitair chirurg in oorlogsgebieden. Hij keurt zowel de aanval van Hamas als de gruwelijke repressie van Israël af. Er bestaat niet zoiets als een rechtvaardige oorlog. Moreels doet een oproep voor staakt-het-vuren en dialoog tussen de vredespartijen in beide kampen.

Hoewel we de afgelopen dagen een stortvloed aan beelden en cijfers te verwerken kregen over wat er in Palestina gaande is, lijkt al die informatie ons inzicht nauwelijks te vergroten. Daarvoor is de nodige historische achtergrond en kadering nodig. Een spoedcursus.

Op 25 oktober sprak VN-Secretaris-Generaal António Guterres de Veiligheidsraad toe. Hij stelde de terroristische aanval van Hamas op gelijke voet met de terreur van 78 jaar onteigening, verdrijving en bezetting door de staat Israël, wat bij de Israëlische regering niet in goede aarde viel. DeWereldMorgen publiceert zijn toespraak met Nederlandstalige ondertitels zodat je zelf kan oordelen hoe evenwichtig zijn toespraak is.

Steeds meer Joodse Israëli verlaten die regio of willen dat doen. Die emigratie heet 'yerida' en is het tegengestelde van de 'aliyah', de immigratie van Joden uit de zogenaamde diaspora naar Israël. De Israëlische overheid maakt emigratie knap lastig. Door o.a. de eis van een exit visum en andere administratieve obstakels.

Bernie Sanders was dinsdag 10 oktober in Bozar in Brussel, waar hij in een uitpuilende zaal sprak met Karl van den Broeck, hoofdredacteur van Apache, over zijn nieuwste boek: 'Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme'. Wij waren erbij en noteerden zijn openingstoespraak. “Sociale ongelijkheid en de klimaatcrisis zijn de problemen waartegen we actie moeten voeren en tegen de superrijken die dit systeem in stand houden. Er is in feite maar één probleem: rijkdom en macht”.

In Brazilië, de grootste sojaproducent ter wereld, rijpen de geesten om uitgeputte gronden te herstellen voor de teelt, in plaats van bossen te kappen om nieuwe landbouwgrond vrij te maken.

Acht maanden voor de verkiezingen publiceert de Klimaatcoalitie op woensdag 11 oktober haar 17 prioriteiten voor de regionale, federale en Europese verkiezingen in juni 2024. De klimaatcrisis blijft een enorme uitdaging en daarom roept de Klimaatcoalitie alle burgers uit om op 3 december om 12 uur 's middags in Brussel een duidelijke stem te laten weerklinken. Een stem die alle politieke leiders vraagt om werk te maken van een doeltreffende en rechtvaardige transitie. De grens van 1,5°C komt steeds meer in zicht, toch mogen we de hoop niet opgeven want elke tiende van een graad telt.

In Panama zullen ongeveer 300 inheemse families naar het vasteland worden overgebracht omdat het eiland dat ze bewonen vanwege de klimaatcrisis door het water zal worden verzwolgen.

België zal zich volgende week onthouden bij de stemming over de hervergunning van glyfosaat, een werkzame stof in verschillende bestrijdingsmiddelen. “Een compromis à la belge”, reageert Bond Beter Leefmilieu (BBL) teleurgesteld.

Van 2016 tot 2021 heeft extreem weer wereldwijd 43,1 miljoen kinderen uit hun huis gejaagd, blijkt uit cijfers van Unicef. Dat zijn er zo’n twintigduizend per dag.

Pesticiden die verboden zijn in de EU worden nog steeds massaal verscheept naar Zuid-Afrika. Daar beginnen arbeiders in de landbouw zich te verenigen om aan te tonen dat die bestrijdingsmiddelen hun gezondheid schaden. “Waarom zijn onze levens minder belangrijk?”

Amfibieën zijn overal ter wereld in grote problemen en hebben wanhopig behoefte aan bescherming. De klimaatverandering blijkt een steeds grotere rol te spelen in de teloorgang, stelt onderzoek in Nature.

Steeds meer mensen op de vlucht door droogte, overstromingen of mislukte oogsten - allemaal zaken die vaker voorkomen in een warmere wereld. Toch gnieten klimaatvluchtelingen tot vandaag geen enkele erkenning. Hoog tijd om die juridische leemte aan te pakken, schrijft Cristiano d’Orsi, hoogleraar Internationaal Recht aan de Universiteit van Johannesburg.

Volgens gegevens van de Europese klimaatdienst Copernicus was de afgelopen september de warmste maand ooit sinds de metingen. Het brengt 2023 weer wat dichter bij de twijfelachtige eer om warmste jaar ooit te worden.

Tropische bossen zijn niet langer de belangrijkste CO2-reservoirs ter wereld, stelt een nieuwe studie in Nature. Boreale en gematigde bossen hebben die rol overgenomen.

De heetste winter ooit, gevolgd door een bijzonder droge lente, leidt tot grootschalige droogte in heel Bolivia. Zes van de negen departementen kampen nu met droogte.

Hoe weet je of er gevaarlijke chemische stoffen in je regenjas of voedselverpakking zitten? De nieuwe app Scan4Chem kan daarbij helpen.

Regenwormen blijken een onderschatte rol te spelen in de mondiale voedselvoorziening. Ze dragen elk jaar bij aan de productie van 140 miljoen ton voedsel, stelt onderzoek in Nature.

De Deputatie van Provincie Antwerpen heeft de lozingsvergunning voor ultrakorte en korte keten PFAS bij 3M geweigerd. 3M vroeg in april een vergunning aan voor het lozen van extra korte keten PFAS, waarbij de lozing momenteel onvergund verloopt. Dat doen ze al jaren en met deze nieuwe vergunning was het opzet om de huidige situatie te regulariseren. Tegelijkertijd zegt het bedrijf in 2025 met alle PFAS te willen stoppen. “In afwachting wou men dus nog eens lekker voluit gaan” zegt Katrin Van den Troost (vzw Climaxi). Maar daar heeft de Deputatie dan toch een stokje voor gestoken.

De Noorse toendra rekent op strenge winters en temperaturen die met gemak tientallen graden onder het vriespunt gaan. De temperatuurschommelingen van de laatste jaren blijken een groot probleem voor de rendierpopulaties in Noorwegen én voor de mensen die er afhankelijk van zijn. “We kunnen niet meer vertrouwen op de natuur”.

Maar liefst 98 procent van de Europeanen leeft in een gebied met een schadelijke luchtkwaliteit. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de Britse krant The Guardian.

De Vlaamse Regering wil dat vanaf 2029 geen nieuwe wagens met verbrandingsmotoren meer verkocht worden. De Barometer Elektrisch Autorijden, die Bond Beter Leefmilieu vandaag publiceert, toetst deze doelstelling af aan de hand van vijf cruciale parameters: de betaalbaarheid en het marktaandeel van de elektrische wagens, het aantal en de spreiding van de laadpalen en de uitfasering van fossiele wagens. “Aan de huidige trend is slechts 46% van de nieuwe wagens volledig elektrisch in 2029.”

De wereld moet een flinke inhaalbeweging maken als we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, blijkt uit cijfers van consultancybedrijf PwC. Vanaf nu moet de uitstoot elk jaar 17,2 procent dalen - of zeven keer sneller dan het huidige tempo.

Patiënten met borst-, eierstok-, huid- en baarmoederkanker blijken opvallend hogere niveaus van bepaalde chemicaliën in hun lichaam te hebben. Een grootschalig onderzoek in de VS vindt een “duidelijk verband” met stoffen als PFAS en Bisphenol A.

Hoe zal de toekomst eruit zien? Een verstandige benadering is om de menselijke soort vanuit een extern perspectief te beschouwen. Stel je voor dat je een buitenaardse waarnemer bent die tracht te begrijpen wat er hier gaande is, of een historicus 100 jaar in de toekomst- ervan uitgaande dat die dan nog bestaat, wat niet vanzelfsprekend is - die terugkijkt naar wat er vandaag gebeurt. Je zou iets zeer opmerkelijks vaststellen.

Het boek 'Apocalypsofie' van Lisa Doeland leest als een ijskoude emmer water over je hoofd, niet als verfrissing maar als wake-up-call. Paul Verhaeghe las het en is verontwaardigd, maar hij weigert te doemdenken en maakt zich terecht boos over de onwillige struisvogelpolitici die een echte aanpak van de klimaatcrisis voor zich uit blijven schuiven.

In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen. Deze keer de invoer van Russisch gas, Afghanen aan hun lot overgelaten en vluchtelingenkinderen geplaatst bij zedendelinquenten.

De blootstelling van de Europeanen aan de chemische stof bisphenol A ligt veel te hoog en vormt een gezondheidsrisico voor miljoenen mensen. Dat blijkt uit onderzoek van het Europees Milieuagentschap (EEA).

Wereldwijd de helft van onze vlees- en melkproducten vervangen door plantaardige alternatieven levert enorme klimaat- en milieuwinsten op, zegt een nieuwe studie in Nature. De CO2-uitstoot zou met 31 procent dalen en de aantasting van bossen en natuurgebied zou grotendeels gestopt kunnen worden.

De schoolstakingen van Greta Thunberg en haar volgelingen hebben een tastbare indruk gemaakt op het consumentengedrag. Uit onderzoek in Zwitserland blijkt dat bijna een op drie zijn gedrag heeft veranderd.

De ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied blijft een neerwaartse trend vertonen, zo blijkt uit gegevens die vrijdag zijn vrijgegeven door INPE, het nationale ruimteonderzoeksinstituut van Brazilië.

Het nieuwe boek van Aviel Verbruggen over energiewinning. en -gebruik mag een olympische prestatie genoemd worden. Een inspiratiebron voor basiswerkers, ondernemers en politici.

Ja, het was een kwakkelzomer. Maar weer mag je niet verwarren met klimaat. De fenomenen die we de afgelopen zomer zagen zijn meer dan alarmerend. In plaats van met combiplassers bezig te zijn zou het alle hens aan dek moeten zijn.

Glyfosaat, de werkzame stof in verschillende bestrijdingsmiddelen, is overal: het is al aangetroffen in menselijke urine, huisstof en de bodem. Uit nieuw onderzoek van Pan Europe en de Europese Groenen blijkt dat de stof en zijn metaboliet AMPA ook terug te vinden is in de waterlopen van elf van de twaalf onderzochte lidstaten …

De commerciële walvisvangst in IJsland zal worden hervat na een verbod van twee maanden. De regering heeft de walvisjacht in juni tijdelijk verboden vanwege zorgen over het dierenwelzijn, maar laat de praktijk nu toch weer doorgaan. Dat lokt veel kritiek uit van milieuactivisten en voorstanders van dierenrechten.

Back on Track Belgium is een collectief van burgers die ijveren voor de terugkeer van nachttreinen. Zij stellen vast dat de liberalisering van de trein geen enkele belofte heeft ingevuld. Zij vragen federaal minister van Mobiliteit Gilkinet (Ecolo) om het komende Belgische EU-voorzitterschap te gebruiken als platform voor een echt Europees treinnetwerk, in het bijzonder voor nachttreinen als ecologisch, aangenaam en haalbaar alternatief.

Hoewel ze grotendeels verantwoordelijk zijn voor de verergerende klimaatcrisis in Oost-Afrika, betaalden de rijke landen Ethiopië, Kenia, Somalië en Zuid-Soedan in 2021 slechts 2,4 miljard dollar aan klimaatgerelateerde ontwikkelingsfinanciering, in schril contrast met de 53,3 miljard dollar die Oost-Afrika jaarlijks nodig zegt te hebben om zijn klimaatdoelen voor 2030 te halen.

De leiders van de G20 komen op 9 en 10 september bijeen in New Delhi. Daar zullen ze onder meer maatregelen bespreken om de klimaatverandering aan te pakken en schone energie te stimuleren. Verschillende experts vinden dat de G20-landen een deadline moeten vastleggen voor het afschaffen van subsidies. Enkel zo kunnen fossiele brandstoffen uitgefaseerd worden.

De klimaatactivisten van Extinction Rebellion voerden maandag opnieuw vreedzame actie tegen de investeringen van PNB PARIBAS FORTIS in fossiele brandstoffen, omdat de bijhorende industrietak niet goed is voor de klimaatopwarming. Ze vragen hier aandacht voor door roerloos en met gesloten ogen voor de ingang te liggen, als een verwijzing naar de slachtoffers van de extreme weersomstandigheden die klimaatopwarming met zich meebrengt.

Klimaatbeweging Extinction Rebellion mag opkrassen uit zaal 1 van het SMAK in Gent. Het museum had die ruimte voor drie weken toegezegd aan de activisten, maar nu duidelijk wordt dat de geweldloze bezetting van een stuk autostrade voorbereid werd, spreekt museumdirecteur Phillipe Van Cauteren van een vertrouwensbreuk. In het Gentse leeft de indruk dat bevoegd schepen Sami Souguir (Open Vld) een vorm van druk zou uitgeoefend hebben.

Zondag trokken Ecuadorianen naar de stembus – niet enkel om een nieuwe president en parlement te verkiezen. Voor de allereerste keer in de geschiedenis, spraken burgers van een land zich in een referendum uit tegen oliewinning in een van de meest waardevolle natuurgebieden ter wereld. “De uitbuiting van mens en natuur door de olie-industrie wordt een halt toegeroepen”, reageert 11.11.11 tevreden.

De Cambodjaanse textielindustrie teert op illegaal gekapt brandhout. Het best bewaarde regenwoud van het land komt daardoor in gevaar.

Minister Zuhal Demir liet woensdag 16 augustus haar bloed testen op de aanwezigheid van PFAS. De test gebeurt op vraag van Bond Beter Leefmilieu. De milieukoepel gaat de komende weken langs met testkits bij verschillende politieke kopstukken. Met deze actie vragen ze maatregelen om het gebruik van schadelijke chemicaliën, zoals PFAS, uit te faseren.

De gevolgen van een veranderend klimaat worden steeds duidelijker: ongewone weersomstandigheden zijn eerder regel dan uitzondering geworden. Maar de klimaatverandering heeft ook een impact onder het aardoppervlak, waardoor het gevaar op aardbevingen en vulkaanuitbarstingen kan toenemen.

Als een kopstuk van het establishment verklaart dat het kapitalisme een zware crisis doormaakt, dan is het ernst en zit de schrik er goed in. Hieronder lees je een vlijmscherpe analyse van hoe de wereld er aan toe is. Deze longread is een must-read.

Jeremy Corbyn blijft een consequent onvermoeibare verdediger van de juiste strijd. Op 6 augustus, 78 jaar na de VS-atoombom op Hiroshima, schreef hij deze opinie in de Islington Tribune, de lokale krant van zijn kiesdistrict in Londen. ‘De wereld stond nooit dichter bij een nucleaire oorlog, de enige manier om dit te vermijden is nucleaire wapens voor eens en altijd verbannen.’

Volgens de Argentijnse professor sociale wetenschappen José Seoane is de klimaatcatastrofe waarvan wordt beweerd dat ze in de komende jaren op de mensheid afkomt in feite al volop bezig. Het ongeziene recordaantal bosbranden in Canada zijn slechts één van de bewijzen van de ineenstorting van het voor de mens leefbare klimaat. "De oproepen tot verandering, geïnspireerd door klimaat- en sociale rechtvaardigheid, worden steeds dwingender en dringender."

‘Waarom naar Calais gaan als hier al hulp nodig is?’, vroegen Riet, Christiane en Mia zich in 2015 af. Ze waren net terug van een bezoek aan het vluchtelingenkamp in Noord-Frankrijk, en zagen aan Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel dagelijks een rij van honderden vluchtelingen die asiel wilden aanvragen. Ze besloten hier drie dagen per week ontbijt aan te bieden: Vriendschap Zonder Grenzen was geboren. Nu vieren ze hun achtste verjaardag, al hebben ze de situatie enkel zien verergeren. 

De top van Belém in Brazilië op 8 augustus, gaf een duidelijk bericht aan de wereld vanwege de Amazone-landen. Ze verzetten zich tegen ‘groen kolonialisme’ en vragen de geïndustrialiseerde landen om hun historische schuld aan de rest van de wereld te betalen door te investeren in de bescherming van de regenwouden.

“Luchtvervuiling en antibioticaresistentie zijn op dit moment de twee grootste bedreigingen voor de volksgezondheid”, volgens recent grootschalig onderzoek over bacteriën in fijnstof van luchtvervuiling. Resistentie tegen antibiotica neemt toe in gebieden waar veel luchtvervuiling wordt gemeten.

De klimaatcrisis en de teloorgang van het milieu leiden op verschillende manieren tot een toename van mentaal, fysiek en institutioneel geweld tegen kinderen, schrijven vier Britse experten. Ze pleiten voor meer onderzoek naar het verband tussen extreem weer en geweld tegen kinderen.

Ons voedselsysteem bleek de voorbije jaren rampzalig kwetsbaar. Het is niet gebouwd om iedereen toegang tot voedsel en gezonde voeding te garanderen. Speciaal VN-rapporteur Olivier De Schutter schetst hoe we van crisis naar veerkracht kunnen gaan.

Afgelopen maand brak de temperatuur wereldwijd verschillende records, bevestigt het Europese observatieprogramma Copernicus.

Sommige kwesties zijn een no-brainer en toch worden ze geen beleid. Waar wachten we op? Die vraag stelt maandblad SamPol zich in zijn 'Zomerrreeks 2023: 5 minuten politieke moed' met 40 korte artikels over ideeën die veel meer aandacht verdienen. Dit is één van die ideeën: "In afwachting van een EU die de productie van SUV’s verbiedt of beperkt, kan een lokale overheid SUV-vrije zones creëren in woonkernen".

Volgens Portugees klimaatonderzoeker João Camargo zijn de financiële crisissen van heden en toekomst klein bier tegen de vernietigende kostprijs van de klimaatcrisis, die onvermijdelijk op ons afkomt. Enkel een bundeling van alle ecologische en sociale krachten kan de klimaatverwoestende winsthonger van de multinationals nog stoppen.

Tegenwoordig loont het soms om kleren opnieuw binnen te brengen bij de modeketens. Die geven je er een kortingsbon voor, en een goed gevoel. Ze beloven immers dat de kledij een “tweede leven” kan krijgen.

De Verenigde Staten willen miljarden bomen aanplanten in de strijd tegen de klimaatverandering. De wil is er, het geld ook, maar er nauwelijks boompjes voorhanden.

“Er is te weinig aandacht voor de impact van de klimaattransitie op de arbeidsomstandigheden van mijnwerkers en fabrieksarbeiders, waarschuwt de Nederlandse vakbond CNV Internationaal. "Om werkelijk duurzaam te zijn, mogen de sociale gevolgen niet vergeten worden.”

Morgen, op 2 augustus, zullen alle hulpbronnen al opgebruikt zijn die de planeet in een jaar kan genereren. Als iedereen aan het tempo van de Belgen zou consumeren, zou “Earth Overshoot Day” zelfs al op 26 maart gevallen zijn, zegt het Wereldnatuurfonds.

Het aantal rechtszaken over klimaatverandering is sinds 2017 meer dan verdubbeld en neemt wereldwijd nog steeds toe.

Toeristen trekken naar de Middellandse Zee alsof er niets aan de hand is, maar de huidige hittegolven zijn wel degelijk een game changer, schrijven experten Susanne Becken en Johanna Loehr. Hoe, waar en wanneer we reizen gaat de komende jaren sterk veranderen.

John Kerry in China: wil en kan hij samenwerking rond het klimaat verzoenen met de koude oorlog tegen China?

Reizen met de trein is in Europa gemiddeld twee keer duurder dan vliegen, blijkt uit onderzoek door Greenpeace. Op sommige routes en bij last-minute boekingen kan het prijsverschil nog veel groter zijn, en dat heeft veel met het beleid te maken.

Verschillende schoonmaakproducten die in tal van gezinnen worden gebruikt, blijken gevaarlijk voor de gezondheid. Dat wijst een studie uit in opdracht van ACV.

Met veel trompetgeschal werd begin juli 2023 de nucleaire deal aangekondigd, het akkoord tussen de federale regering en de Franse energiegigant Engie - of is het andersom? De 11 maart beweging is niet overtuigd, integendeel. Een goede maatstaf om dergelijke akkoorden te beoordelen is hoe de financiële markten erop reageren. Het aandeel van Engie schoot na de aankondiging van het akkoord de hoogte in. Duidelijker kan niet.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft nieuwe richtlijnen uitgevaardigd om kinderen beter te beschermen tegen “agressieve” marketing voor ongezonde voeding.

De gevolgen van de klimaatcrisis dringen steeds regelmatiger ons leven binnen. Toch komen we niet in actie. We zijn net zo verlamd als de beschavingen in het verleden die geconfronteerd werden met catastrofale vernietiging.

Dit is het tweede van vier artikelen over zin en onzin van gratis openbaar vervoer. In het eerste deel gaan we in op de situatie in het Groothertogdom Luxemburg waar het openbaar vervoer in het voorjaar van 2020 gratis werd. In het tweede deel komt de situatie in ons land aan bod en in het derde deel is het woord aan onderzoekers. In het vierde en laatste deel wordt een en ander samengevat en voeg ik er mijn bedenkingen aan toe. Deze reeks artikelen kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek.

Dit is het eerste van vier artikelen over zin en onzin van gratis openbaar vervoer. In het eerste deel gaan we in op de situatie in het Groothertogdom Luxemburg waar het openbaar vervoer in het voorjaar van 2020 gratis werd. In het tweede deel komt de situatie in ons land aan bod en in het derde deel is het woord aan onderzoekers. In het vierde en laatste deel wordt een en ander samengevat en voeg ik er mijn bedenkingen aan toe. Deze reeks artikelen kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek.

We worden steeds vaker geconfronteerd met droogte en waterbommen, en dat hebben we voornamelijk aan onszelf te danken. Actie om het tij te keren lijkt ondanks pogingen zoals Weerbaar Waterland, het advies van het expertenpanel hoogwaterbeveiliging aan de Vlaamse Regering, niet te lukken. In deze aflevering deelt Robin Verachtert van Natuurpunt zijn inzichten.

Donderdag werd aan de Scheldeoevers in Hoboken een nieuwe samenwerking gelanceerd tussen River Cleanup en de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO). Burgers worden opgeroepen om met drones het zwerfvuil langs de Schelde te spotten en zo hotspots in kaart te brengen. Artificiële intelligentie combineert de beelden, zodat nadien gericht opgeruimd kan worden.

Ondanks grote politieke ambities en inspanningen op vlak van bosuitbreiding, blijft het dweilen met de kraan open, zeggen Bos+ en Greenpeace in een nieuw rapport. Er wordt nog steeds veel ontbossing vergund, er is onvoldoende compensatieplicht en bovendien scoort jonge bosaanplant minder goed op het vlak van CO2-opslag en biodiversiteit.

Activisten van XR Gent vielen woensdagavond 28 juni 'dood' neer voor een kantoor van BNP Paribas. Zo klagen ze de verantwoordelijkheid van de grootbank voor de klimaatcrisis aan. 'Dode' burgers en de treurende ‘Rode Rebellen’ symboliseren de klimaatslachtoffers die de bank mee veroorzaakt door hun investeringen in fossiele brandstoffen. XR Gent eist dat BNP haar verantwoordelijkheid neemt en haar fossiele investeringen volledig stopzet.

Greenpeace Gent organiseert in Gent een minimanifestatie om een ambitieuze Europese natuurherstelwet te eisen. Met een miniatuurversie van een betoging wijzen de leden van Greenpeace Gent erop dat we veerkrachtige natuur nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Dezelfde actie zal deze week ook plaatsvinden in andere steden zoals Namen, Brussel en Leuven.

Het boek 'Een vlecht van heilig gras' van de inheemse Amerikaanse auteur Robin Wall Kimmerer zou volgens Walter Lotens niet misstaan tussen alle ingewikkelde wetenschappelijke rapporten van het VN-Klimaatpanel. “Dit boek verdient wereldwijde bekendheid”.

Zoals alle Europese landen moest België op 30 juni zijn Klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar door het gebrek aan inzet van Vlaanderen zal deze deadline niet gehaald worden. Deze houding zal een grote impact hebben op de Belgische economie, haar industrieën en de inspanningen die nodig zijn om de klimaatverandering tegen te gaan.

De beweging voor Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid Climaxi organiseert bloedonderzoek naar sporen van PFAS in samenwerking met lokale buurtcomité's. Daarmee toont ze het gebrek aan inzet en initiatief van het Departement Gezondheid en Welzijn van de Vlaamse overheid aan. In plaats van mee te werken mobiliseert deze overheidsdienst om het initiatief te boycotten.

‘Alarm Phone’ is een alarmlijn voor bijstand aan bootvluchtelingen in nood. De noodlijn wordt bemand door een netwerk van activisten in Europa en Noord-Afrika. Een aantal mensen van het ‘Alarm Phone’-netwerk zakt deze week af naar Brussel waar ze voor het Europees Parlement een actie organiseren. Ze zullen 48 uur lang, van woensdag 28/06 om 12h tot vrijdag 30/06 om 12h, een duizendtal mails luidop voorlezen die ze sinds januari dit jaar gestuurd hebben naar de autoriteiten om bootvluchtelingen in nood te redden. Ze nodigen iedereen uit om langs te komen.

Vlinders worden wereldwijd het hardst getroffen door de groei van steden. Gebrek aan groen en voedsel treft daarnaast ook veel wilde bijen die vroeg in het voorjaar vliegen, blijkt uit een wereldwijde studie.

Extreme milieufenomenen zoals bosbranden en droogtes zetten ecosystemen zodanig onder druk dat ze steeds moeilijker terug evenwicht vinden. Dat leidt dan tot een zogeheten tipping point voor ecologisch verval. En die kantelpunten komen steeds sneller, zegt een nieuwe studie in Nature.

België heeft een belangrijk Koninklijk Besluit goedgekeurd dat de export verbiedt van pesticiden die in de EU al verboden zijn voor gebruik. Het verbod wordt toegejuicht door een coalitie van ngo's die zich inzetten voor de geleidelijke eliminatie van synthetische pesticiden.

De gemiddelde koolstofvoetafdruk van de grote BEL20 bedrijven bedraagt 20,84 miljoen ton CO2 per jaar. Dit komt overeen met de jaarlijkse uitstoot van de armste 34% in België, d.w.z. 3,87 miljoen mensen, zo toont Oxfam aan in een nieuw rapport die onlangs uitkwam. Vier bedrijven overtreffen dit gemiddelde: KBC, AB INBEV, Umicore en Solvay. Toch zijn er manieren om de investeringen te financieren die nodig zijn om een ambitieuze vermindering van de CO2-uitstoot te realiseren. Tussen 2016 en 2021 betaalden de BEL20-bedrijven immers meer dan €47,5 miljard aan dividenden uit aan hun aandeelhouders, of 70% van hun winst.

De Vlaamse en de Franstalige Grootouders voor het klimaat en NGO's in België, Frankrijk en Portugal hebben actie gevoerd bij hun centrale banken.

Vliegmaatschappijen misleiden hun klanten met claims rond “groen” of “duurzaam” vliegen, zeggen Testaankoop en 21 andere Europese consumentenorganisaties. Ze dienen samen met koepelorganisatie BEUC klacht in tegen 17 maatschappijen bij de Europese Commissie.

De gemiddelde CO2-voetafdruk van veertien Bel20-bedrijven is gelijk aan de jaarlijkse uitstoot van de armste 34 procent van de bevolking, blijkt uit een rapport van Oxfam. Er zijn mogelijkheden om de CO2-impact van de bedrijven te verkleinen, zegt Oxfam, maar die worden niet benut.

De Argentijnse politieke klasse promoot investeringen in olie en gas als een patriottische onderneming. Milieuactivisten die zich ertegen verzetten, worden belachelijk gemaakt.

Het tentenkamp aan het klein kasteeltje werd opgedoekt, de Paleizenstraat werd ontruimd en plots was het muisstil rond de opvangcrisis. Maar is het opvangprobleem daadwerkelijk opgelost? Verre van.

Tijdens de EU-Milieuraad van vandaag verklaarde de meerderheid van de Europese milieuministers zich te kunnen vinden in de compromistekst voor een Europese natuurherstelwet. De compromistekst werd goedgekeurd door 20 lidstaten, die 66,13% van de EU-bevolking vertegenwoordigen. België onthield zich.

Begin mei kondigde Code Rood aan dat hun volgende actie gericht zou zijn tegen Engie, het meest klimaatschadelijke bedrijf in België. Nu, een paar weken voor de start van de actie, meldt Code Rood honderden inschrijvingen, ondersteund door een stevige reeks van infosessies en trainingen in heel België.

Europa warmt tweemaal sneller op dan als het globaal gemiddelde, de zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten en de extreme temperaturen hebben meer dan 16.000 dodelijke slachtoffers geëist. Ziedaar de toestand van het klimaat in Europa vorig jaar.

De miljarden die nodig zijn voor de klimaatstrijd liggen eigenlijk voor het rapen. Ten minste als we willen kijken naar de subsidies die nu nog steeds in fossiele brandstoffen worden gepompt, maar ook in het in stand houden van landbouw- en visserijpraktijken zoals we die nu kennen. Dat zegt een nieuw rapport van de Wereldbank.

In Bonn kwamen vertegenwoordigers van bijna 200 landen samen om ambitieuze doelen te bepalen in de strijd tegen de klimaatverandering, ter voorbereiding van de echte klimaattop in november dit jaar (COP28). De klimaatgesprekken werden pas op het nippertje gered, na bittere verdeeldheid tussen ontwikkelingslanden en welvarende landen.

Een werkgroep van het platform ‘Europa voor vrede en solidariteit’, dat sinds de Russische invasie in Oekraïne verschillende acties en betogingen organiseerde, reikt in een politieke nota tien aanbevelingen, denkpistes en aandachtspunten aan voor vrede in Oekraïne en een ander veiligheidsbeleid.

De eerste elf dagen van deze maand waren de heetste ooit gemeten voor deze tijd van het jaar. Dat zegt Copernicus, het aardobservatieprogramma van de Europese Unie.

De zwavelvervuiling door cruiseschepen rond Europese havens was vorig jaar nog erger dan voor de pandemie. Grote uitzondering is Venetië, waar een verbod op grote schepen de vervuiling met 80 procent deed dalen. Dat toont aan dat er veel meer kan gebeuren, zegt milieudenktank T&E.

Microplastics in de lucht vormen een grotere bedreiging voor de menselijke gezondheid dan eerder gedacht, stelt nieuw onderzoek. Elk uur ademen we gemiddeld 16,2 deeltjes microplastics in - dat komt overeen met de grootte van een hele kredietkaart per week.

In 2022 zijn opnieuw meer mensen op de vlucht geslagen, blijkt uit nieuwe cijfers van de VN. De oorlog in Oekraïne, extreem weer en toenemende conflicten in de wereld zijn daarvoor de belangrijkste oorzaken.

Hoe kunnen we, in het licht van toenemende droogte, overstromingen en de snelle bevolkingsgroei de toegang tot voldoende zuiver water garanderen? Want ook vanuit de landbouw, de industrie en de energiesector is de vraag naar water groeiend. Professor Hydrologie Jim Saiers en hoofddocent en onderzoekswetenschapper Water en Milieuchemie Shimi Anisfeld van de Yale School of the Environment denken na over de toekomst van ons water en geven oplossingen op korte en lange termijn.

Een internationaal team van wetenschappers werkt aan een systeem dat de achtjaarlijkse rapporten van het VN-klimaatpanel aanvult met een actuele stand van zaken per jaar. Klimaatexpert Piers Forster van de Universiteit van Leeds legt uit waarom dat zo belangrijk is, en wat de laatste bevindingen zijn.

Er is nog steeds geen duidelijkheid over wie nu de VN-klimaattop in 2024 kan organiseren. Het is de beurt aan een Oost-Europees land, maar de conflicten tussen Rusland en Oekraïne en Armenië en Azerbeidzjan maken eensgezindheid onmogelijk.

14 activisten staan woensdag 7 juni terecht in Brugge voor hun deelname aan een geweldloze actie van Greenpeace België in de Fluxys gasterminal van Zeebrugge. Sympathisanten van onder andere Greenpeace, Amnesty International, Oxfam, ABVV, Extinction Rebellion, Grootouders voor het Klimaat, Ineos Will Fall, verzamelen voor de rechtbank om te protesteren tegen dit proces dat bedoeld is om klimaatactivisten te intimideren. Tegelijkertijd wordt er in Brussel actie gevoerd tegen een wetsvoorstel van minister van Justitie Van Quickenborne dat protest aan banden wil leggen.

Net als na de sabotage van Nord Stream in de Oostzee aarzelen de media niet om vrij snel de waarschijnlijke dader aan te duiden, terwijl het nog ontbreekt aan enig element om er ook maar iets over te beweren. Het antwoord op de vraag 'Wie heeft hier baat bij? was bij Nord Stream vrij snel duidelijk, ditmaal is dat niet het geval.

Welvarende landen zijn iets minder dan 180.000 miljard euro verschuldigd aan ontwikkelingslanden, stelt een studie in Nature. Ze zijn immers verantwoordelijk voor een disproportioneel hoge CO2-uitstoot, terwijl arme landen het zwaarst worden getroffen door de gevolgen daarvan.

Welvarende landen zijn al drie jaar te laat met het nakomen van hun belofte om jaarlijks 100 miljard dollar te mobiliseren voor arme landen om de gevolgen van de klimaatverandering aan te pakken. Dat stelt Oxfam vandaag in een rapport.

Het Europees Parlement heeft de Textielstrategie goedgekeurd in een stemming. Maar liefst zeshonderd parlementsleden scharen zich zo achter de ambitie om fast fashion de wereld uit te helpen.

Greenpeace heeft vanochtend actie gevoerd bij de federale ministerraad, om duidelijk te maken dat het klimaat en de natuur geen pauze verdragen. De actievoerders schilderden de boodschap ‘fast forward for nature’ op de grond voor de Wetstraat 16. Ze wijzen erop dat we veerkrachtige natuur nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Greenpeace roept premier Alexander De Croo op om vaart te maken met het beleid voor de biodiversiteit, en de Europese voorstellen voor een natuurherstelwet te steunen.

Een beperkte hittegolf in vochtige gebieden kan veel meer schade aanrichten dan veel hogere temperaturen in een drogere regio. Klimatologen Alan Thomas Kennedy-Asser, Dann Mitchell en Eunice Lo leggen uit hoe dat komt.

De Noordzeenatuur heeft het moeilijk. Dat is geen nieuws, net zo min als het feit dat we kunnen helpen en dat dit zal lonen op de lange termijn. Immers, door de Noordzeenatuur te beschermen worden ook de effecten van de klimaatverandering verzacht. Op zee kan de gouden tandem van robuuste natuur én technologie ons verzekeren van hernieuwbare energie, kustbescherming en rijke biodiversiteit. We weten hoe en veel sectoren zijn voor. Waarom het dan niet gewoon doen? Het is tijd voor 5 minuten politiek leiderschap in plaats van verkiezingskoorts. 4Sea roept de Belgische beleidsmakers op om een ambitieuze Europese natuurherstelwet te steunen.

De ene technologie, artificiële intelligentie (AI), leidt dezer dagen tot grote zorg: politiek, journalistiek en zelfs CEO’s van betrokken tech-bedrijven waarschuwen voor de grote risico’s. Des te opvallender is het grenzeloze optimisme over die andere technologie: kernenergie. Die krijgt, in tijden van klimaatverandering en energieschaarste, een nieuw leven toegeschreven. Vooral kleine modulaire reactoren, ‘small modular reactors’, SMR’s in het jargon, krijgen veel optimistische steun van politiek, journalistiek en betrokken bedrijfsleven. Ze zouden goedkoop, veilig en duurzaam zijn. Dat optimisme is onterecht, soms stuitend oppervlakkig en vaak misleidend. Ook deze technologie behoort kritischer benaderd te worden.

Recent verscheen bij uitgeverij Atlas 'De vloek van de nootmuskaat' van Amitav Ghosh en kreeg als ondertitel 'Boodschap aan een planeet in crisis' en eind 2022 publiceerde uitgeverij EPO 'Te groot om ons voor te stellen'. Wil Heeffer las ze allebei: “Ghosh schrijft op uiterst toegankelijke wijze over de nog altijd voortdurende effecten van het kolonialisme op natuur en mens.

Klimaatactiviste Anuna De Wever en filosoof Maarten Boudry mochten met elkaar in discussie gaan in De Afspraak afgelopen dinsdagavond (23 mei) op Eén. Mocht je Maarten niet kennen, moet je je nu niet schuldig voelen. In tegenstelling tot Anuna die haar mening verkondigt aan iedereen en dit op een vurige manier ter harte neemt, zal je Maarten niet tegenkomen op de straat.

De VS verkoopt wapens aan minstens 48 autoritaire regimes. Het rommelt echter binnen de leidende elites in Washington DC. Meer en meer stemmen roepen op de waanzin van het huidige buitenlandse beleid van de VS te stoppen. De oorlog in Oekraïne moet ook omwille van het klimaat zo snel mogelijk onderhandeld stoppen. De Franse energiegigant Total verbergt zijn klimaatvernietigende activiteiten achter kleine vitrine-investeringen in hernieuwbare energie.

De bijna honderdjarige Kissinger is een van de meest ervaren strategische denkers van deze tijd. In een uitgebreid interview in The Economist maakt hij zich ernstig zorgen over de gevaarlijke wereldsituatie en geeft hij aan hoe een confrontatie tussen de VS en China kan vermeden worden.

Artsen zonder Grenzen, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Caritas International, Ciré en Dokters van de Wereld brengen in een gezamenlijk rapport de verontrustende gevolgen van de opvangcrisis op mensen die internationale bescherming zoeken aan het licht. Volgens de zes organisaties zijn de maatregelen van het federale akkoord over migratie, bedoeld om deze crisis op te lossen, ontoereikend gebleken. De bevindingen van het rapport zijn alarmerend en roepen op tot dringende aanvullende acties.

In een gezamenlijke reactie verwerpen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, WWF, Velt, de Klimaatcoalitie, Natuurpunt, PAN Europe, Canopea, Natagora en Bral de negatieve politieke positionering rond het Europese klimaat-, natuur-, en milieubeleid. De problemen gaan niet weg door de kop in het zand te steken. Het is aan onze overheden om krachtig beleid te voeren dat onze leefomgeving en gezondheid beschermt. De pauzeknop indrukken is schuldig verzuim. Hoe langer we wachten, hoe moeilijker en duurder de oplossingen.

Activisten van Greenpeace België hebben vanochtend het gebouw van de Europese Raad in Brussel beklommen, terwijl de EU-ministers van handel vergaderden over het handelsakkoord met de Mercosur-landen. De actievoerders hingen er een spandoek met de slogan ‘Stop EU-Mercosur’. Een landbouwvoertuig simuleerde het sproeien van pesticiden om te protesteren tegen de verwachte toename van de export van giftige pesticiden als het handelsakkoord wordt goedgekeurd.

De tien grootste uitstoters in het Europese emissiehandelssysteem zijn allemaal kolencentrales, blijkt uit een analyse van energiedenktank Ember. Vooral Duitsland en Polen geraken maar niet af van de vervuilende brandstof.

Arnaud Feist, CEO van Brussels Airport, heeft aangekondigd dat hij 1500 nachtvluchten wil ‘schrappen’. De milieubeweging en de omwonenden stellen dat het louter om een rechtzetting van overtredingen gaat, en geen oplossing biedt voor de ernstige slaapverstoring van meer dan honderdduizend omwonenden. Ze vragen bemiddeling om tot ernstige maatregelen te komen.

Mensen in Colombia die moeten vluchten voor de gevolgen van de klimaatverandering, zullen binnenkort misschien wettelijke bescherming genieten. Een belangrijke wet over klimaatmigratie - een primeur voor Latijns-Amerika - heeft afgelopen week de eerste hindernis genomen in het Colombiaanse parlement.

Over de risico's op rampen van kerncentrales, het onoplosbare probleem van het kernafval, de onverzekerbaarheid van de sector en de échte kostprijs verschijnen voortdurend kritische commentaren. Dat ook het gewone leven rond kerncentrales (en rond uraniummijnen) ernstige gezondheidsrisico's inhoudt krijgt minder aandacht. Nederlands auteur Els de Groen schreef deze analyse van een onterecht onderschat gevaar.

Het toegenomen gebruik van pesticiden en kunstmest is de belangrijkste oorzaak voor de achteruitgang van de meeste vogelpopulaties in Europa. Dat is de conclusie van een grootschalige studie in 28 landen.

Eind 2022 waren er wereldwijd 71,1 miljoen mensen op de vlucht in eigen land voor crises en conflicten. Nooit eerder waren er zoveel intern ontheemden, blijkt uit een rapport van het Internal Displacement Monitoring Centre (IDMC) en de Noorse Vluchtelingenraad (NRC).

De bazen van Delhaize sturen deurwaarders met bevelschriften van de rechtbank die elke sociale actie op en rond Delhaize-winkels verbieden. Volgens PLN-advocaten Hind Riad en Jan Buelens gaat deze aanval veel verder dan de strijd van de werknemers van één bedrijf. "Dit is een gevaarlijk precedent dat elke actievorm bedreigt, ook de klimaatbeweging, de strijd voor het leefmilieu, tegen kernenergie en de strijd voor vrede. Daar gaat de betoging van 22 mei over."

In een gloednieuw 'Crisis Info'-rapport over migratie naar Europa geeft de internationale medisch-humanitaire organisatie Artsen Zonder Grenzen (AZG) een overzicht van de belangrijkste en meest zorgwekkende effecten van het Europese migratiesysteem en roept ze opnieuw op tot oplossingen die mensenlevens beschermen en de waardigheid van iedereen hooghouden. Europese staten kondigen opnieuw een 'crisis' aan de Europese grenzen af, maar hun prioriteit blijft het stimuleren van meer institutionele steun voor meer opsluiting, meer grensmuren en meer deportaties, in plaats van zinvolle hulp en bescherming. De crisis van vandaag is er bovenal een van institutionalisering van het geweld in de hele EU.

In de ochtend van 12 mei overhandigden verschillende actiegroepen en organisaties als ludieke actie een taart aan de Europese Commissie om haar “te feliciteren” met de zevende verjaardag van de procedure tegen de Belgische overheid omwille van de slechte luchtkwaliteit. De actievoerders manen de Europese Commissie ook aan om zich voor nieuwe luchtkwaliteitsnormen te baseren op de laatste wetenschappelijke en medische kennis.

Vandaag verzamelden zich een twintigtal vertegenwoordigers van de klimaatbeweging op het Martelaarsplein, waar de Vlaamse Regering de herziening van het Vlaamse Energie- en Klimaatplan bespreekt. Ze bekritiseren dat Vlaanderen slechts 40% minder broeikasgassen wil uitstoten tegen 2030, een pak lager dan de eerlijke bijdrage die Europa van elke lidstaat vraagt (47%).

Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van? 

Twee grote bosbranden teisteren delen van Canada en Midden- en Oost-Rusland. De branden zijn deels normaal voor deze tijd van het jaar, maar experts uiten toch hun bezorgdheid omdat droogte het vuur extra aanwakkert. Op 8 mei kende de CO2-uitstoot uit deze branden de hoogste piek sinds 2019.

Europese steden hebben het moeilijk om klimaatdoelstellingen vast te leggen die zowel ambitieus als haalbaar zijn. Zo miste Oslo - nochtans een gidsstad op vlak van klimaatbeleid - een belangrijke doelstelling om de uitstoot te halveren tegen 2020, en de Noorse hoofdstad is niet alleen.

De snel groeiende productie van olie en gas in de de VS eist een zware tol van de volksgezondheid. Nieuw onderzoek spreekt van een jaarlijkse rekening van 77 miljard dollar.

De Verenigde Naties publiceerden eind maart een vernietigend rapport over mensenrechtenschendingen door Libië, in het bijzonder tegen migranten. Amper twee maanden eerder heeft de Italiaanse overheid haar samenwerking met Libië verlengd. Dat de mensenrechten van migranten en vluchtelingen steeds geschonden worden, is geen noodlottig toeval. Het is een rechtstreeks gevolg van die samenwerking, en het wordt gefinancierd door de Europese Unie.

Meer dan 100 mensen voeren vandaag actie aan de aandeelhoudersvergadering van Fluxys in Brussel. Samen met Vredesactie, Greenpeace, Tegengas|Dégaze en Bond Beter Leefmilieu (BBL) klagen ze aan dat Fluxys blijft investeren in fossiel gas, en zo de oorlog in Oekraïne in stand houdt en de gezondheid schaadt van gemeenschappen in de VS. “Wij eisen dat Fluxys uit fossiel gas stapt - voor het klimaat, de mensenrechten en de vrede.”

Sinds dinsdag 2 mei wordt de UGent bezet door de studentenbeweging End Fossil Gent, de Gentse tak van een internationale beweging die opkomt voor duurzamere (hoger)onderwijsinstellingen en een fossielvrije samenleving. De studenten publiceerden enkele weken geleden een open brief met hun eisen, gericht aan de rector en de Raad van Bestuur van de UGent. Vrijdag 5 mei eindigen de studenten hun bezetting met een protest tegen de besparingsplannen en eisen een universiteit dat de klimaatproblematiek serieus neemt. 

Op 15 mei organiseert Denktank Oikos in samenwerking met Kunstencentrum 404 in Gent een debat met de belangrijkste 'degrowth'-denker van het moment, Jason Hickel. Oikos-hoofdredacteur Dirk Holemans daarover: “'Ontgroei' (degrowth) is een filosofisch concept: het toont dat we een heel ander maatschappelijk verhaal nodig hebben dan het blinde groeidenken.”

Een nieuwe analyse van Greenpeace Midden- en Oost-Europa rangschikt de betaalbaarheid en toegankelijkheid van het openbaar vervoer in 30 Europese landen en hun hoofdsteden. De analyse bewijst dat openbaar vervoer op veel plaatsen te duur is. Bulgarije, Kroatië, Griekenland en Noorwegen scoorden het slechtst in de nationale ranglijst. België zit in de middenmoot. Greenpeace roept overheden op om betaalbare ‘klimaattickets’ voor openbaar vervoer in te voeren, zoals Duitsland en Hongarije eerder deze week.

Activisten van Extinction Rebellion en WeMove Europe roepen de Europese Raad en de Europese Commissie op om het wetsvoorstel over ecocide, dat door 600.000 Europese burgers wordt gesteund, aan te nemen.

Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van?

Meer dan een kwart miljard mensen leden honger in 2022 vanwege een escalerende wereldwijde voedselcrisis. Onder meer door de oorlog in Oekraïne is hongersnood een reëel gevaar voor miljoenen mensen, zo waarschuwt een VN-rapport op woensdag.

Langdurige blootstelling aan luchtverontreiniging verhoogt het risico op hartritmestoornissen, zo blijkt uit een uitgebreide studie in driehonderd steden, die werd gepubliceerd in het Canadian Medical Association Journal.

Steeds meer studies wijzen erop dat de klimaatverandering de verspreiding van tuberculose in de hand werkt. “We moeten ons voorbereiden op een potentiële pandemie van door de klimaatverandering veroorzaakte tbc”, volgens medische experten op vlak van tbc-bestrijding.

Tijs Boelens, groentekweker in het Pajottenland, legt uit hoe hij samenwerkt met een veeteeltbedrijf voor een duurzame landbouw die tegelijkertijd gezonde voeding produceert én de natuur laat herleven. Het kan, maar dit is niet de visie die de Vlaamse regering met zijn stikstofplan uitdraagt.

Bond Beter Leefmilieu en Natuurpunt starten een procedure op om de vernietiging van de lozingsvergunning van Ineos Aromatics te vragen. Doordat het bedrijf nog zeker vier jaar te veel kobalt mag lozen in de Grote Nete, zal Vlaanderen haar Europese doelstellingen rond waterkwaliteit niet halen. De milieuorganisaties roepen de Vlaamse overheid op om onze ­waterkwaliteit au sérieux te nemen.

Langetermijncontracten voor de levering van Amerikaans gas aan Europese bedrijven leiden tot een enorme toename aan infrastructuur aan beide kanten van de oceaan, verstikken lokale gemeenschappen, en bedreigen onze klimaatdoelen. De gasindustrie, waaronder het Belgische Fluxys, zit niet alleen aan de knoppen, maar heeft geprofiteerd van de oorlog in Oekraïne om deze plannen door te duwen. Dat wijst een nieuw onderzoeksrapport van Greenpeace International uit, dat vandaag wordt gepubliceerd. [1]

Ondanks een neergeschoten spionageballon en spanningen rond Taiwan blazen China en de VS - de twee grootste economieën ter wereld- hun klimaatgesprekken nieuw leven in. De Chinese topgezant Xie Zhenhua nodigt zijn Amerikaanse tegenhanger John Kerry uit voor een bezoek.

Hoewel de luchtkwaliteit in Europa blijft verbeteren, is het nog steeds het grootste gezondheidsrisico in Europa, verantwoordelijk voor een groot aantal vroegtijdige sterfgevallen, blijkt uit cijfers van het Europese Milieuagentschap (EEA).

De ijskappen op Groenland en Antarctica smolten nooit zo snel dan de voorbije tien jaar. De slechtste zeven jaar sinds het begin van de metingen hebben zich in het afgelopen decennium voorgedaan. Wetenschappers wijzen de klimaatverandering aan als schuldige.

Een veelgehoord argument tegen strengere klimaatregels is dat bedrijven zouden uitwijken naar landen met een laksere wetgeving. Strengere klimaatwetgeving doet bedrijven echter helemaal niet verhuizen naar het buitenland, blijkt uit een studie van het Nederlands Centraal Planbureau. De regels blijken bovendien de winst of productiviteit niet te schaden.

Joël De Ceulaer heeft ongelijk: het kapitalisme zal het klimaat niet redden. Het huidig economisch systeem bedreigt net onze toekomst. Dirk Holemans doorprikt de dogma's van de neoliberale 'denkers' voor wie het kapitalisme de Heilige Schrift van de XXIe eeuw is.

Studenten over de hele wereld zullen als onderdeel van de internationale campagne 'End Fossil: Occupy! vanaf 2 mei scholen en universiteiten bezetten om een einde te maken aan de fossiele economie en te strijden voor klimaatrechtvaardigheid. Met deze bezettingen willen zij de business-as-usual verstoren en onderwijsinstellingen onder druk zetten om te handelen en klimaatactie te ondernemen.

Op 24 april 2013 kwamen 1138 kledingarbeiders om het leven toen in Bangladesh een gebouw instortte waarin kleding werd gemaakt voor westerse modemerken. Op de tiende verjaardag van de ramp organiseerden de Schone Kleren Campagne en de campagne Made With Respect een actie in Brussel. Hiermee willen ze beleidsmakers aanmanen om te zorgen voor een meer ambitieuze wetgeving.

Zowel de Franse president Macron als Braziliaans president Lula pleiten voor vredesonderhandelingen in Oekraïne. Het zou naïef zijn om te veronderstellen dat dit alles slechts een kwestie van tijd zou zijn.

Op 24 april 2013 stortte in Dhaka, hoofdstad van Bangladesh, een gammel gebouw in waar naaisters (hoofdzakelijk vrouwen) voor westere consumenten spotgoedkope merkkledij fabriceerden aan hongerlonen in erbarmelijke werkomstandigheden. Van de 3112 aanwezige personen kwamen er officieel 1138 om het leven, terwijl anderen zwaargewond overleefden. Is er sindsdien iets veranderd?

Greenpeace-kantoren in 8 EU-lidstaten dienen op 18 april 2023 beroep in tegen de Europese Commissie bij het Europees Hof van Justitie. Ze verzetten zich tegen de opname van fossiel gas en kernenergie in de EU-lijst van duurzame investeringen die sinds 2022 van kracht is. Ook andere organisaties sluiten zich hier bij aan.

Zondag 16 april demonstreerden de organisaties Boerenforum, FUGEA, MAP en het Netwerk voor Steun aan de Boerenlandbouw (RéSAP) in het Waalse dorp Bierset tegen de uitbreiding van de luchthaven van Luik ten koste van vruchtbare landbouwgrond. Boeren, activisten en muzikanten trokken langs de bedreigde gronden tot aan de luchthaven. Ze plantten er aardappelen en uien onder de leuze: “Beton kunnen we niet eten!”.

In het klimaatdebat worden jongeren nog te vaak niet serieus genomen. En dat is zonde, want jongeren kunnen constructief tegen klimaatschenen stampen, schrijft VN-jongerenvertegenwoordiger bij de Vlaamse Jeugdraad Simon Sterck.

Bedrijven staan te popelen om de oceaanbodem om te ploegen om kostbare ertsen te winnen, maar de weerstand tegen de nieuwe industrie groeit. De diepzee verstoren kan namelijk ernstige en onomkeerbare gevolgen hebben voor mens en planeet, schrijven Daniela Fernandez en Matthew Gianni, medeoprichters van de Deep Sea Conservation Coalition.

Onderzoek in opdracht van Bond Beter Leefmilieu schat de economische last van de geluidshinder door de nationale luchthaven op meer dan 1 miljard euro per jaar. De overlast verstoort namelijk de nachtrust van duizenden omwonenden en werkt hart- en vaatziekten in de hand.

Het Vlaams Netwerk tegen Armoede is niet te spreken over de besparingsplannen van de federale regering. Het zijn vooral de meest kwetsbaren die het hardst geraakt zullen worden en nog dieper in de armoede geduwd worden, aldus Heidi Degerickx algemeen coördinator Vlaams Netwerk tegen Armoede.

In 2020 en 2021 zagen wereldwijd bijna 500 klimaatzaken het licht, het summum van een aanhoudende stijging in de afgelopen tien jaar. Steeds meer burgers maken zich ongerust over het klimaat en willen hun grondrechten via de rechter beschermen.

De Europese Unie laat toe dat lidstaten hun doelstellingen voor hernieuwbare energie op verschillende manieren halen. België blijft dat doen door in te zetten op biobrandstoffen die gegenereerd worden uit voedingsgewassen, zegt Oxfam in een nieuw rapport. Volgens dat onderzoek importeert België ook steeds meer bio-ethanol uit suikerriet voor gemotoriseerd transport. Terwijl …

Het aantal privéjetvluchten in Europa is vorig jaar met 64 procent gestegen, blijkt uit onderzoek in opdracht van Greenpeace. De totale CO2-uitstoot van de vluchten is meer dan verdubbeld.

Dezelfde landen waar mensen op straat komen om te demonstreren tegen stijgende kosten, gebrekkige gezondheidszorg, langer werken... zullen in de toekomst beduidend meer uitgeven aan bewapening. Dat is geen toeval, want het accepteren van hogere wapenuitgaven betekent inleveren op sociale uitgaven en welzijn. Het wordt tijd dat we die tegenstelling goed onder ogen zien.

De energietransitie zit allesbehalve op schema. Volgens deskundigen moet er jaarlijks zo’n 1000 miljard euro aan fossiele investeringen herleid worden naar hernieuwbare projecten om bij te benen. Dat is jaarlijks drie keer meer dan nu.

Pakistaans Brusselaar Sadiq Khan geeft zes maand na de klimaatramp een update over de situatie in zijn geboorteland. In september 2022, een maand na de moordende overstromingen in Pakistan, sprak DeWereldMorgen.be reeds een eerste maal met hem. Pakistan is weg uit het nieuws maar nog niet uit de problemen.

Vorige week bracht het IPCC, het internationaal klimaatpanel van de VN haar 6de rapport uit. De boodschap is opnieuw duidelijk: wie vandaag wordt geboren, ondervindt een veel grotere impact van de klimaatverandering dan zijn ouders of grootouders. Federaal parlementslid Kim Buys (Groen) kroop in haar pen.

De organisatie Grootouders voor het Klimaat organiseerden op 24 maart een colloquium in Antwerpen over de kwestie 'Burgerlijke Ongehoorzaamheid, een volgende stap in het klimaatactivisme? Voor Grootouders voor het Klimaat meer dan een retorische vraag. Zijn zachte acties nog voldoende om de klimaatcrisis aan te pakken?

Maar liefst 77 procent van de dieselmodellen toont in officiële tests “verdachte” stikstofniveaus. Dat wijst volgens ICCT, de ngo die in 2015 het oorspronkelijke dieselschandaal aan het licht bracht, op “waarschijnlijk” gesjoemel.

Rechts-populisten zetten de arbeidersklasse op tegen de middenklasse door die laatste als ‘culturele elite’ weg te zetten. Links-populisten doen aldus Robrecht Vanderbeeken nu hetzelfde, maar ze hebben het over de ‘groene elite’.

We hebben het probleem onderschat. De gevolgen van de klimaatopwarming zijn erger dan oorspronkelijk werd ingeschat, aldus het laatste rapport van het VN Klimaatpanel (IPCC). Toch is het nog niet te laat. We weten gelukkig wat we moeten, maar er is haast bij. "Dit rapport is een overlevingskit voor de mensheid."

Door dit warmere weerpatroon komt de aarde volgend jaar misschien in een nooit eerder geziene situatie terecht.

Het internationale klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) is het eens geworden over een nieuwe tekst waarin actuele wetenschappelijke klimaatkennis wordt gebundeld en de vorige klimaatrapporten worden samengevat. Het syntheserapport doet een oproep aan wereldleiders om de wetenschap ter harte te nemen en zonder uitstel te handelen.

Om een klimaatontaarding te voorkomen is een zeer ingrijpende energietransitie nodig. De automobielindustrie schuift e-brandstof naar voor als alternatief. Maar dat is een halfslachtige oplossing en er zal veel meer nodig zijn dan dat. Klimaatexpert Wiebe Eekman geeft tekst en uitleg.

De Vlaamse regering heeft eindelijk knopen doorgehakt in het stikstofdossier. Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Dryade en West-Vlaamse Milieufederatie reageren tevreden dat het akkoord de druk van landbouw op natuur erkent. Positief zijn de extra middelen voor natuurherstel en de afbouw van de varkensstapel. Maar blind optimisme in technologische oplossingen pakt de grondoorzaak van het stikstofprobleem niet aan en blijft een risicovol toekomstpad voor landbouwers.

11 maart 2011, 12 jaar geleden, ontploften drie reactoren van de kerncentrale in Fukushima in Japan. Dit verschrikkelijk voorval leert ons dat de schade van een kernramp niet op te ruimen valt en dat kernreactoren in een dichtbevolkt en sterk geïndustrialiseerd gebied als België en Nederland compleet onverantwoord zijn.

Klimaatomstandigheden die de koffieoogsten negatief beïnvloeden, komen de laatste veertig jaar steeds vaker voor. Dat zet ons kopje koffie behoorlijk onder druk, stellen Australische onderzoekers.

Om een trendbreuk op het vlak van mobiliteit te realiseren zijn 3 sleutelmaatergelen noodzakelijk: investeren in mensen in plaats van asfalt, de invoering van een slimme kilometerheffing voor personenwagens en de introductie van een nabijheidsbudget voor iedereen. Dat stelt het Netwerk Duurzame Mobiliteit in een memorandum in de aanloop naar de verkiezingen in 2024.

Rook uit bosbranden is nefast voor de ozonlaag, blijkt uit onderzoek in Nature. De enorme bosbranden in Australië in 2020 hebben het gat boven Antarctica met 10 procent doen groeien.

Het Netwerk van Intellectuelen, Kunstenaars en Sociale Bewegingen ‘Ter Verdediging van de Mensheid’ (REDH) is een denk- en actiebeweging tegen alle vormen van overheersing en uitsluiting. Naar aanleiding van de 20e verjaardag wordt ook in België een afdeling opgericht.

Beleidsmakers en milieuorganisaties wereldwijd zijn in de wolken over het bindend internationaal verdrag om de wereldzeeën en het leven erin beter te beschermen. Na bijna twintig jaar van moeilijke onderhandelingen werd zaterdag eindelijk een akkoord gesloten. “Wat op volle zee gebeurt, is niet langer 'uit het oog, uit het hart’”.

Een van Europa's grootste banken krijgt twee spraakmakende rechtszaken te slikken. Het moederbedrijf van BNP Paribas Fortis moet zich verdedigen tegen beschuldigingen van financiering van klimaatverandering en de vernietiging van natuur.

Bij zeevogels voor de kust van Australië is een nieuwe ziekte vastgesteld die veroorzaakt is door plasticvervuiling. De inname van de deeltjes veroorzaakt een voortdurende ontsteking van hun ingewanden.

Door de verschuivingen op de arbeidsmarkt en andere evoluties wordt het klassiek beeld van mannelijkheid - dominant, competitief, sterk, rationeel – vandaag in vraag gesteld en dat veroorzaakt onzekerheid bij mannen, in de eerste plaats bij laaggeschoolden. Extreemrechts probeert daar garen bij te spinnen. Dit en andere zaken leggen we voor aan feministe van het eerste uur Monika Triest.

Het Internationaal Monetair Fonds (IMF) waarschuwt dat groene subsidies landen doen “afglijden naar protectionisme”. Dat maakt het extra moeilijk voor arme landen om toegang te krijgen tot groene technologie en zo hun uitstoot van broeikasgassen te verminderen.

Ontbossing in de tropen leidt lokaal tot vermindering van de neerslag. Dat werd al lang vermoed, maar is nu ook bewezen in een Britse studie.

Volgens nieuw onderzoek zal het verbruik van plastics in de G20-landen verdubbelen tegen 2050. Gezien de enorme milieu-impact moet dat absoluut vermeden worden, zeggen experts.

De grootste agro- en voedingsbedrijven ter wereld hebben sinds 2020 miljardenwinsten gemaakt, dankzij de corona-pandemie en de oorlog in Oekraïne. Dat blijkt uit een nieuw rapport in opdracht van Greenpeace. De milieuorganisatie roept internationale, nationale en lokale beleidsmakers op om mee een einde te maken aan de controle en het monopolie van dit soort bedrijven, en maatregelen te nemen die zorgen voor transparantie en strengere regelgeving voor de activiteiten van deze sector.

Buitenlandse ervaring bevestigt mijn jarenlange vermoedens: grote media geven selectieve versie van de waarheid. In ons aller nadeel. Begonnen als arbeider bij Sabena (1975-1984) - niet vanuit een of andere ideologische keuze maar vanuit noodzaak. Mijn diploma van de landbouwschool in Vilvoorde bracht me immers niet aan een baan. Later toch ambtenaar Departement Leefmilieu Vlaams Gewest (1984-1995) geworden. Ondertussen een Licentiaat Politieke Wetenschappen gehaald aan de VUB (1989-1993). In 1982 de stap gezet naar de politiek. Keuze was beperkt. Uiterst links bracht schitterende analyses van perversie van overheersende economische systeem maar bood verkrampte dogmatische alternatieven. CVP (CD&V), PVV (VLD), VU uiteraard géén optie. SP ideologisch OK maar principeloze machtsdeelname, corruptieschandalen jaren 1970 en beschamende atlantische slaafsheid (remember Willy Claes) sloten hen uit. Agalev (de partij, niet de beweging) was degelijk alternatief. Een andere manier om aan progressieve politiek te doen.

Net als Noam Chomsky ben ik een koele minnaar van het criminaliseren van verkeerde meningen. Omdat als alleen nog de juiste mening getolereerd wordt, je in een dictatuur leeft. Negationisme moet je niet criminaliseren maar weerleggen, was eertijds Chomsky’s redenering. Nu, wees gerust, ik zal het hier zeker niet opnemen voor Dries Van Langenhove, die net is doorverwezen naar de correctionele rechtbank voor Holocaustnegationisme. Ik gebruik hem wel graag als opstapje, als voetveeg zo je wil, om te pleiten voor het criminaliseren van klimaatnegationisme.

Waarom pacifisme altijd de moeilijkste en tegelijk de minst naïeve optie is, volgens Thomas Decreus? “Het is utopisch om te denken dat je oorlog kan vermijden door middel van oorlog, agressie kan tegengaan door bewapening. Wat moet nagestreefd worden is vrede, een breuk met de oorlogslogica zelf en de orde die haar reproduceert. Die breuk bewerkstelligen is de enige realistische optie.”

De kans bestaat dat de groenten en het fruit in onze supermarkten, geplukt en verpakt zijn door een arbeidsmigrant in het zuiden van Spanje. Met tienduizenden werken ze daar, in bloedhete plastic kassen – vaak onderbetaald en zonder verblijfsvergunning – in de groentetuin van Europa. “Goedkope groenten, ja. Maar tegen welke prijs?”

Een temperatuurstijging van 1 graad Celsius kan leiden tot een vertienvoudiging van migratie. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Oxford, waarin de effecten van conflict, weer en droogte op gedwongen migratie zijn bestudeerd.

Noam Chomsky stelt vast dat er zeer kleine breuken komen in het Westerse discours voor de oorlog 'tot de laatste Oekraïner' om Rusland te verzwakken.

Inwoners van enkele dorpen in Nigeria hebben nieuwe olielekkages door oliegigant Shell gemeld. Het om dezelfde dorpen die onlangs een 30 jaar durende juridische strijd om compensatie voor vervuiling door Shell hebben gewonnen.

Ook op de grens van Kruisem, Zulte en Waregem ligt een PFAS-bom begraven. Na wat aandringen kreeg vzw Climaxi het bodemonderzoek van het oud-stort aan de Meirestraat in handen. Daaruit blijkt dat de saneringsnormen voor grondwater tot 17 maal overschreven worden en er opnieuw (zoals in Ronse) een combinatie is met zware metalen en andere giftige stoffen. Climaxi vindt dat het onderzoek vol gaten zit en eist dringende opheldering. Bijkomend probleem: het stort werd overdekt door een betonplaat op 4500 palen (die het oud stort doorboren) en een industriële opslagplaats.

In de context van een dreigende wereldoorlog lijkt het bijkomstig, maar de klimaatcrisis blijft even urgent, wordt door de oorlog nog erger en blijft onze aandacht opeisen. Afgevaardigden van 193 VN-lidstaten pogen sinds 20 februari 2023 een akkoord te bereiken om de wereldzeeën te beschermen tegen overbevissing, vervuiling en andere bedreigingen.

Een groep academici aan het Departement Architectuur van de KU Leuven reageert op de ongepaste manier waarop het 'Palace des Droits' op 14 en 15 februari werd ontruimd in de Paleizenstraat te Brussel. Zij stellen dat er ter plaatse een alternatief aanwezig is: “Het Paleis zou een pilootproject kunnen zijn voor een stad als Brussel die zich wil branden als leefbare en verdraagzame stad.”

Gezien de bedrieglijke geschiedenis van de Minskakkoorden is het onwaarschijnlijk dat Rusland langs diplomatieke weg op andere gedachten kan gebracht worden en zou afzien van zijn militair offensief. 2023 lijkt dan ook een jaar van aanhoudend oorlogsgeweld te worden.

In dit artikel geeft militair expert Roberto Buffagni een beknopt en helder overzicht van het strategische pad en de dynamiek die hebben geleid tot de huidige vierde fase van de oorlog in Oekraïne. Voor hem is het duidelijk dat een Oekraïense overwinning onmogelijk is, maar de Westerse hulp kan het conflict gaande houden. Hij voorspelt dat Rusland de uitputtingsslag nog veel langer zal voortzetten.

Helaas is de World Social Justice Day van de Verenigde Naties van vandaag 20 februari een bittere ervaring voor meer dan 1,5 miljoen Belgen die op of onder de armoedegrens leven”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx van het Netwerk tegen Armoede (Cijfers Statbel). Het Netwerk stelt samen met de 61 verenigingen waar mensen in armoede het woord nemen vast dat de sociale rechtvaardigheid in Vlaanderen en Brussel steeds meer afbrokkelt.

In de Paleizenstraat 48 in Schaarbeek woonden de afgelopen drie maanden enkele honderden mensen, vooral vluchtelingen, in erbarmelijke omstandigheden. Dinsdag 14 februari vond er een ontruiming plaats waarbij alle bewoners op vrijwillige basis naar opvangcentra werden gebracht. Een dag later, woensdag 15 februari, werd het pand definitief ontruimd en zijn de achterblijvers gedwongen eruit gezet door de politie. Echter liep dinsdag al de organisatie van hun evacuatie in bussen uit op een fiasco. Onze collega Rahma was erbij en maakte deze reportage.

Rechtse krachten maken vandaag schandelijk misbruik van het klimaat om oude kerncentrales te blijven openhouden en de bouw van nieuwe te promoten. Zogezegd om mogelijke stroomtekorten te voorkomen. Nochtans is een nucleair vrije en klimaatvriendelijke energietransitie technisch perfect mogelijk en heeft het verleden bewezen hoe potentieel gevaarlijk kerncentrales zijn.

Goudwinning is een van de meest destructieve industrieën ter wereld. Maar gelukkig kan de wereld gerust zonder, schrijft onderzoeker Stephen Lezak van de Universiteit van Cambridge.

Heel wat elementen wijzen er op dat dit conflict de voorbode is van een nieuwe, veel grotere oorlog op het Europese continent. De rechterzijde domineert de discussie en bekleedt een bevoorrechte positie in de media. De verdediging van de oorlog wordt gemaakt in naam van de vrede. Dit kan leiden tot een nucleaire Holocaust. Om het tij te keren is een krachtige democratie nodig.

"Make Polluters Pay!" roepen wetenschappers en klimaatactivisten die nu de ingang blokkeren van de Aviapartner Executive Lounge en de Luxaviation terminal, exclusieve faciliteiten voor de superrijken die met privéjets van en naar Brussel vliegen. 
Deze geweldloze actie maakt deel uit van een wereldwijde campagne waarin wordt geëist dat degenen die het meest verantwoordelijk zijn voor de klimaatnoodsituatie, stoppen met hun destructieve levensstijl.


De NAVO is al tenminste sinds 2008 partij in het conflict tussen Rusland en Oekraïne, schrijven Paul Aarts en Henk Overbeek.

Tijdens ons uitgebreid gesprek met Noam Chomsky vorig jaar had hij het tevens over de oorsprong van de wapen- en geweldcultuur in de VS. Zoals hij uitlegt in dit uittreksel van 11:50 minuten: "Promotie van vrije wapendracht is een methode om arme witte kiezers aan te trekken, die anders nooit voor een partij zouden kiezen die met zijn echt programma alleen voor de rijke Amerikanen zorgt."

De federale regering heeft vandaag een beslissing genomen over de hervorming van de energiefactuur. De btw op gas en elektriciteit blijft permanent op 6 procent, het sociaal tarief is enkel voor personen met bepaalde uitkeringen of tegemoetkomingen, zoals een leefloon, een tegemoetkoming voor personen met een handicap of de inkomensgarantie voor ouderen. Over het algemeen zullen we de factuur met 20 euro zien stijgen. “Het Netwerk tegen Armoede is bezorgd over de vele gezinnen die nu al onder de armoedegrens leven en in de kou blijven staan”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx.

Terwijl we in Nederland vooral willen afrekenen met mensen die pleiten voor het stopzetten van wapenleveranties aan Oekraïne, laten internationale experts zien dat het anders kan, maar ook moet. Zo hield de vermaarde Amerikaanse professor Jeffrey Sachs – jarenlang adviseur van verschillende regeringen - in The Economist van 18 januari jl. een pleidooi voor het bemiddelen tussen Rusland en Oekraïne met steun van enkele onafhankelijke landen als India en Brazilië. Landen die zich niet hebben uitgesproken voor één van de strijdende partijen maar zich uitspreken voor het stopzetten van de oorlogshandelingen.

Zaterdagavond gooide ik mijn Quechua-tent nog eens de lucht in. Niet op een festivalterrein, maar langs het kanaal in Brussel. Samen met dertig andere buurtbewoners van het Klein Kasteeltje sliep ik die nacht op straat uit solidariteit met de grote groepen vluchtelingen die dat noodgedwongen al maanden doen. Brussel, de hoofdstad van …

Mobiliteitsexpert Kris Peeters werpt zijn licht op de recente prijsstijgingen van de trein: “De federale en Vlaamse zuinigheid over openbaar vervoer kost ons veel geld. Hogere prijzen leiden tot minder reizigers, blijkt zowel uit onderzoek over prijselasticiteit als uit de praktijk. Lagere prijzen leiden tot meer reizigers. Zie Luxemburg. Zie Duitsland.”

Ruim 4 procent alle de sterfgevallen in Europese steden tijdens de zomermaanden is te wijten aan het “hitte-eiland-effect”, blijkt uit een nieuw onderzoek in The Lancet. Extra bomen in de stad zouden bijna een derde van die sterfgevallen kunnen vermijden.

De gevreesde comeback van steenkoolcentrales in Europa is op een sisser geëindigd. Vooral wind en zon hebben vleugels gekregen door de energiecrisis, en halen aardgas in als belangrijkste bron van elektriciteit.

Kunstmatige intelligentie levert nieuw bewijs dat onze planeet meer dan 1,5 graad zal opwarmen in de komende vijftien jaar. Zelfs indien we een pak minder gaan uitstoten, is het “zeer waarschijnlijk” dat ook de drempel van 2 graden overschreden wordt.

Buitenlandse ervaring bevestigt mijn jarenlange vermoedens: grote media geven selectieve versie van de waarheid. In ons aller nadeel. Begonnen als arbeider bij Sabena (1975-1984) - niet vanuit een of andere ideologische keuze maar vanuit noodzaak. Mijn diploma van de landbouwschool in Vilvoorde bracht me immers niet aan een baan. Later toch ambtenaar Departement Leefmilieu Vlaams Gewest (1984-1995) geworden. Ondertussen een Licentiaat Politieke Wetenschappen gehaald aan de VUB (1989-1993). In 1982 de stap gezet naar de politiek. Keuze was beperkt. Uiterst links bracht schitterende analyses van perversie van overheersende economische systeem maar bood verkrampte dogmatische alternatieven. CVP (CD&V), PVV (VLD), VU uiteraard géén optie. SP ideologisch OK maar principeloze machtsdeelname, corruptieschandalen jaren 1970 en beschamende atlantische slaafsheid (remember Willy Claes) sloten hen uit. Agalev (de partij, niet de beweging) was degelijk alternatief. Een andere manier om aan progressieve politiek te doen.

De wereld heeft nauwelijks lessen getrokken uit de covid-pandemie en is niet beter voorbereid op een volgende gezondheidscrisis. Dat concludeert het Internationale Rode Kruis in twee rapporten.

Multinational 3M blijft met de voeten slepen in de aanpak van het PFAS-milieuschandaal. Ondanks het feit dat 3M eind 2025 met PFAS zal kappen, ontkent het bedrijf nog steeds de gezondheidsimpact van de ‘forever chemicals’. Het houdt zich ook niet aan zijn verplichtingen rond de opkuis van haar vervuiling. Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace België en bewonerscollectief Grondrecht hebben er genoeg van en stellen zich burgerlijke partij in de strafrechtzaak die loopt tegen 3M.

Bond Beter Leefmilieu, Natuurpunt, WWF, Velt en Dryade dagvaarden de Vlaamse regering. In belang van onze burgers en natuur moeten er dringend omvangrijke bufferzones komen rond huizen, scholen, crèches, waterlopen en natuur- en waterwingebieden. Naar schatting wordt zo 35% van Vlaanderen pesticidenvrij. De organisaties gaven eind oktober de Vlaamse regering een maand om de Vlaamse regels in lijn te brengen met de Europese regelgeving, maar kregen hierop geen toereikende reactie.

Noam Chomsky sprak in 2022 een uur lang met Lode Vanoost over meerdere onderwerpen. Het werd onze meest bekeken video van vorig jaar. We hernemen thematische onderdelen van dit gesprek, te beginnen met zijn kijk op de Russische invasie in Oekraïne (gesprek van 19 minuten).

In Brazilië komt de vorige regering onder vuur te liggen nadat Brazilië de noodtoestand heeft uitgeroepen voor het Yanomami-volk in het Amazonewoud. Door de opmars van de illegale mijnindustrie - oogluikend toegestaan onder het bewind van Bolsonaro - zou de inheemse stam lijden onder extreme ondervoeding en besmettelijke ziekten.

Deze boude uitspraak komt niet van een linkse klimaatactivist maar van een staatshoofd van een van de belangrijkste landen van Latijns-Amerika. Ze komt uit een speech van Gustavo Petro Urrego op het Wereld Economisch Forum. Daarin kondigt hij o.a. aan dat Colombia gaat stoppen met het ontginnen van petroleum. Hieronder zijn speech.

De NAVO dringt aan op verdere escalatie van de oorlog in Oekraïne, waarbij Duitsland onder enorme druk staat om tanks te sturen naar Oekraïne. Deze oorlog helpt de VS om zich te concentreren op zijn erkende belangrijkste rivaal, China. Oekraïne zou wel eens het eerste slagveld kunnen worden van een derde wereldoorlog. Daarom is de uitbouw van een sterkere en luidere vredesbeweging een dringende prioriteit.

Een grootschalige studie naar de gevolgen van geluid van het wegverkeer en vliegtuigen op de gezondheid toont aan dat regelmatige blootsstelling aan een geluidsniveau boven 55 decibel het risico op hartaandoeningen verhoogt.

Onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Université Catholique de Louvain (UCL) waarschuwt voor de gevolgen van de opwarming van de aarde voor de kwetsbare ecosystemen van één van de grootste Afrikaanse meren. Een opwarming van enkele graden van het water kan het ecosysteem uit evenwicht brengen met een grote impact op de lokale leefgebieden (habitats).

Exxon en de andere energiereuzen wisten in de jaren zeventig al dat de ontginning van fossiele brandstof zou leiden tot een klimaatontaarding. Toch hebben ze alles gedaan om dat te ontkennen en hebben ze jarenlang denktanks en onderzoekers gefinancierd die klimaatontkenning propageerden.

De zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten in Europa, blijkt uit cijfers van de Europese klimaatdienst Copernicus. In zijn geheel was 2022 het op één na warmste jaar ooit in Europa.

De ozonlaag is goed op weg om zich binnen vier decennia te herstellen, blijkt uit een VN-rapport. De inspanningen die daarvoor nodig zijn, komen ook het klimaat ten goede.

Steeds hevigere stormen en overstromingen zorgen ervoor dat natuurrampen de komende jaren zware economische verliezen zullen veroorzaken, stelt herverzekeraar Munich Re in een nieuw rapport. In 2022 bedroeg de “rampenfactuur” wereldwijd 270 miljard dollar volgens de Duitse verzekeraar.

Op 10 januari in de vroege ochtend is de Duitse politie begonnen met de ontruiming van Lützerath, een dorpje dat reeds twee jaar bewoond wordt door milieuactivisten. Met hun actie beogen ze de uitbreiding van de naastgelegen bruinkoolmijn tegen te houden. Ondertussen hebben meer dan duizend activisten zich in het dorpje verzameld, waaronder een twintigtal Belgen, met als doel te blijven. Ze hebben zich hierop de afgelopen maanden dan ook goed voorbereid: ze hebben voedsel voor meerdere dagen voorzien, bouwden barricades en hebben zichzelf nu verschanst in gebouwen en zelfgebouwde boomhutten. Daarnaast reizen nog tientallen Belgen de komende week naar daar en is er een solidariteitsactie georganiseerd aan de Duitse ambassade in Brussel.

De Wereldbank overweegt klimaatactie een centralere plaats te geven in haar missie. Dat blijkt uit een schrijven van de ontwikkelingsbank aan de aandeelhouders.

Meer dan vier maanden nadat noodweer een derde van Pakistan onder water heeft gezet, leven 4 miljoen kinderen nog steeds in ongezonde en mensonwaardige omstandigheden. Unicef waarschuwt voor een menselijke catastrofe.

De zeestromen die mee ons klimaat reguleren, dreigen stil te vallen. De opwarming van het zeewater bedreigt het vermogen van de oceaan om koolstofdioxide uit de lucht te halen, waardoor de klimaatcrisis nog zal versnellen.

Jaarlijks belanden miljoenen kerstbomen rond deze periode op het stort. Uit nieuw onderzoek blijkt echter dat uit dennennaalden van afgedankte kerstbomen een vloeistof kan worden gewonnen die kan dienen als waterstofdrager en grondstof voor andere producten.

Verschillende experts ter zake delen hun inzichten over welke kwesties het klimaatdebat het komende jaar zullen beheersen.

Omdat de zon niet altijd schijnt en er niet steeds wind is, is een van de belangrijkste vraagstukken voor de komende energietransitie het kunnen bufferen van opgewekte groene energie. Zopas is op dat vlak een doorbraak gerealiseerd in China door de productie van waterstof uit zeewater.

De uitbreiding van de Europese emissiehandel wordt naar mobiliteit en verwarming dreigt het leven duurder te maken. Een nieuw Sociaal Klimaatfonds moet de impact voor de armste gezinnen verzachten, maar deskundigen waarschuwen dat het mogelijk niet volstaat.

Van enorme overstromingen in Pakistan en extreme droogte in Europa, tot doorbraken op het vlak van milieubescherming en plastic: de wereld beleefde opnieuw een goed gevuld klimaatjaar in 2022. De impact van de Russische invasie in Oekraïne liet zich op zowat alle domeinen voelen.

Nieuw onderzoek van FairFin toont aan dat de Belgische financiële sector nauw verbonden is met de multinational DEME. Via haar dochteronderneming Global Sea Mineral Resources (DEME-GSR) zet dit Belgisch baggerbedrijf de eerste stappen naar diepzeemijnbouw in de Stille Oceaan. Maar niet zonder kritiek.

COP15 in Montreal werd maandag 19 december een nieuw wereldwijd kader afgesproken om de biodiversiteitscrisis aan te pakken. Dit akkoord verbindt de wereld ertoe het verlies aan biodiversiteit tegen 2030 te stoppen en terug te draaien - een wereldwijd doel dat wordt geprezen als het equivalent van de 1,5°C- doelstelling van klimaatakkoord van Parijs.

Op de COP15-conferentie in Montreal werd een nieuwe routekaart uitgestippeld om het natuurverlies in de wereld te stoppen. Vooral de doelstelling om wereldwijd ten minste 30 procent van het land en de oceaan te beschermen wordt als historisch bestempeld. Maar over de financiering is nog veel onduidelijkheid, en waarnemers zetten ook vraagtekens bij de uitwerking van het akkoord.

Na anderhalf jaar werd de beslissing om soja en palmolie uit te sluiten voor de productie biobrandstoffen op 13 december 2022 eindelijk in een wet vastgelegd. Ook de uitfasering van biobrandstoffen van de eerste generatie wordt al even beloofd, maar laat op zich wachten. PVDA-Kamerlid Greet Daems pleit ervoor dat België alle biobrandstoffen op basis van landbouwgewassen onmiddellijk uitfaseert.

De banken BNP Paribas, Deutsche Bank, ING, en Santander, alle vier actief in België, blijven investeren in bedrijven die betrokken zijn bij de productie, het onderhoud of de modernisering van kernwapens. Dat blijkt uit het nieuwe ‘Don’t Bank on the Bomb’-rapport van de internationale campagne ter afschaffing van kernwapens (ICAN) en de Nederlandse Vredesorganisatie PAX.

Terwijl de boeren buiten de prijzen vallen is de Vlaamse overheid zeer gul met subsidies aan grote bedrijven. Vaak dienen die subsidies voor nepoplossingen. Als we de klimaattransitie serieus nemen moeten we durven resultaat afdwingen voor de subsidies die gegeven worden.

Onder het motto 'Statiegeld, Yes We Can!' pleiten 1300 bedrijven, gemeenten en organisaties er voor dat de Belgische milieuministers Zuhal Demir (N-VA, Vlaams Gewest), Céline Tellier (Ecolo, Waals gewest) en Alain Maron (Ecolo, Brussels gewest) het beste statiegeldsysteem ter wereld implementeren.

Door menselijke activiteiten als overbevissing en vervuiling staat het zeeleven onder zware druk. Uit de laatste update van de rode lijst van de Internationale Unie voor Natuurbescherming met alle bedreigde diersoorten blijkt dat bijna een tiende van alle mariene soorten met uitsterven bedreigd wordt.

Ethiopië maakt momenteel de ergste droogte mee in veertig jaar tijd en geweld heeft hele delen van het land in de tang. Kinderen zijn het grootste slachtoffer van de situatie. Zij kunnen niet naar school en zien zo hun toekomst in rook opgaan.

Vandaag 8 december verstoorde een klimaatactivist van Extinction Rebellion de speech van Alexander de Croo tijdens de inhuldiging van een nieuwe ethanolfabriek in de haven van Gent. De activist stond op uit het publiek, onderbrak de premier en riep “This is not the future, this is a lock-in for decades of fossil fuel consumption to come. We need to Just Stop Coal to save our children.” Hiermee gaf hij aan dat de oplossing voor de klimaatcrisis niet ligt in technologisch oplossingen die veel te weinig en veel te laat effect hebben, en in tegendeel ervoor zorgen dat we vast blijven hangen aan het gebruik van fossiele brandstoffen. Hij werd door het veiligheidspersoneel overmeesterd en buitengewerkt.

In Montreal (Canada) start op woensdag 7 december COP15, de biodiversiteitsconferentie van de VN. In tijden van versnellend biodiversiteitsverlies en groeiende voedselonzekerheid, spoort WWF de wereldleiders aan om een ambitieus globaal biodiversiteitsakkoord te sluiten dat de levensaders van onze planeet beschermt en herstelt. Van België vraagt WWF o.m. een duidelijk actieplan.

In Montreal (Canada) start op woensdag 7 december COP15, de biodiversiteitsconferentie van de VN. In tijden van versnellend biodiversiteitsverlies en groeiende voedselonzekerheid, spoort WWF de wereldleiders aan om een ambitieus globaal biodiversiteitsakkoord te sluiten dat de levensaders van onze planeet beschermt en herstelt. Van België vraagt WWF o.m. een duidelijk actieplan.

Historische stap vooruit in internationale bosbescherming: de onderhandelingen over een EU-bossenwet zijn dinsdag 6 december afgerond. Deze wet houdt in dat bedrijven die hun producten in de EU willen verkopen moeten aantonen dat zij niet aan ontbossing hebben bijgedragen.

De EU verbiedt producten zoals palmolie, cacao en koffie als die gelinkt zijn aan ontbossing. Onderhandelaars van het Europees Parlement en de lidstaten hebben daar gisteren (maandag) een akkoord over bereikt - een wereldprimeur.

De kernlobby overstelpt de maatschappij met peptalk over de schitterende toekomst die kleine kerncentrales tegemoet gaan. Tegelijk weten ze beter dan wie ook dat kleine kerncentrales nu al te kampen hebben met ernstige problemen, nog voor ze werkelijk bestaan. Eén ervan is het probleem van de bevoorrading met speciale nucleaire brandstof. Het enige land dat dit op dit moment kan doen is Rusland. Waarmee meteen de leugen van kernenergie maakt ons onafhankelijk doorprikt wordt. Met als pikant detail: kleine kernreactoren vergroten de kans op verspreiding van kernwapens.

Dat de economische sancties ten gevolge van de inval in Oekraïne Europa meer treffen dan Rusland is een vervelend feit. Maar nu blijkt uit een recente studie van The Economist dat omwille van de hoge brandstofprijzen het aantal extra doden in Europa in de komende winter groter zou kunnen zijn dan het aantal soldaten dat tot nu toe in de strijd in Oekraïne is omgekomen. Stof om eens goed over na te denken.

De industriële tomatensector is één van de sectoren waarin mens en milieu uitgebuit worden. Veilige en gezonde arbeidsomstandigheden zijn in deze sector veelal gebrekkig of afwezig terwijl arbeiders onderbetaald worden. Veel vluchtelingen werken in de sector als arbeidskracht zonder enig statuut. De impact van deze industrie reikt ver. Door een gebrek aan keten-transparantie is er eveneens sprake van labelfraude op mondiale schaal. Chinees geproduceerde tomatenpuree wordt zo bijvoorbeeld vaak verkocht onder een Italiaanse merknaam. Dit voedt de illusie van ‘lokale’ producten uit Europa terwijl de tomaten veelal een lange en weinig traceerbare afstand afgelegd hebben, met de bijhorende CO2-uistoot terzake.

De VN-klimaattop COP27 in Sharm-el-Sheikh Egypte liep zondag 20 november op zijn einde. De bijna tweehonderd deelnemende landen kwamen afgelopen weekend tot een slotakkoord. De brede klimaatbeweging reageert, wij bundelden de reacties van de Klimaatcoalitie, 11.11.11, Greenpeace, en Oxfam. ‘COP27 vergeet de oorzaak van de klimaatcrisis aan te pakken. De uitstap uit alle fossiele brandstoffen heeft de tekst niet gehaald.’

Greenpeace voerde op maandagochtend 21 november actie aan het partijbureau van de N-VA. De milieuorganisatie toont met een groot spandoek dat de partij de fossiele energiebedrijven een hand boven het hoofd houdt. Greenpeace vindt het onbegrijpelijk dat N-VA de Belgische uitstap uit het omstreden Energiehandvestverdrag (ECT) blokkeert.

COP27 heeft mooie stappen gezet in de richting van een schadefonds voor arme landen die getroffen worden door de gevolgen van de klimaatverandering. Concrete maatregelen om de opwarming af te remmen heeft de klimaattop echter niet opgeleverd, en dat heeft ernstige gevolgen voor de wereld zegt het Wereldnatuurfonds (WWF).

De klimaatconferentie (COP27) in Egypte loopt op haar einde, de onderhandelingen gaan in verlening. De uitdagingen zijn dan ook enorm en de roep om concrete actie klinkt luid want de klimaatklok tikt onverstoord verder... Intussen zien we enkele hoopgevende signalen van onze politici. Maar we moeten oppassen voor het tweesnijdend zwaard; België moet erop letten dat haar groene transitie niet tegelijkertijd conflicten elders in de wereld aanwakkert.

De klimaattop in Egypte gaat zijn laatste dagen in. De slottekst laat op zich wachten en de kans is groot dat de onderhandelingen in extra time gaan. Toch is deze top nu al heel anders dan de vorige edities. Een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen en initiatieven.

Egypte is het gastland voor de klimaattop COP27. Maar in dat land worden mensenrechten en vrijheden zwaar geschonden, en dat slaat ook op klimaatdeskundigen en milieuactivisten. Prominenten uit het middenveld roepen België en andere internationale partners van Egypte op om het land aan te sporen om de mensenrechtensituatie te verbeteren.

Op de VN-klimaattop van dit jaar, de COP27 in Egypte, worden voor het eerst olie- en gasbedrijven uitgenodigd om deel te nemen aan het officiële programma. De impact die de lobbyisten van deze sector op de COP27 hebben gekregen is ongezien. Dat belooft weinig goeds.

Bij het begin van de klimaattop in Egypte heeft VN-secretaris-generaal Antonio Guterres de wereldleiders toegesproken. Volgens hem voeren we de strijd van ons leven en zijn we die aan het verliezen. De tijd dringt.

Omdat het klimaat verandert en de wereldbevolking toeneemt, moet er meer en efficiënter dan ooit voedsel worden geproduceerd. Vaak wordt dan naar vlees gekeken vanwege de voedingsstoffen en de mogelijkheid om deze sector snel te intensiveren. Deze landbouwtechniek heeft op de lange termijn echter veel nadelen, stelt een nieuwe analyse.

In de weken voor de start van de klimaattop in Sharm-el-Sheikh heeft Egypte honderden mensen gearresteerd wegens oproepen tot protest, zeggen Amnesty International en lokale mensenrechtenorganisaties.

De klimaattop COP21 bracht in 2015 het Klimaatakkoord van Parijs voort, waar ambitieuze doelstellingen overeengekomen werden en landen beloofden hun best te doen om de globale opwarming tot 1,5°C te beperken. Toch zijn we 7 jaar en 5 COPs later helemaal nog niet op koers om die doelstelling te halen. We hopen dat COP27 hier verandering in brengt, maar daarvoor zal de manier waarop beslissingen gemaakt worden moeten veranderen.

De ijskap in het noordoosten van Groenland kan tegen het einde van deze eeuw zes keer sneller afnemen dan modellen eerder hebben voorspeld. Dat is de conclusie van een nieuwe studie die verschillende data heeft gecombineerd.

Overstromingen hebben het voorbije jaar minstens 27,7 miljoen kinderen getroffen in tientallen landen over de hele wereld. Vaak is de nasleep van de rampen dodelijker dan de overstromingen zelf.

Het Wereldnatuurfonds (WWF) roept de wereldleiders die momenteel samen zitten op de 27e klimaattop van de Verenigde Naties (COP27), op tot beslissende actie. “De klimaatcrisis verloopt op dit moment sneller dan onze reactie erop en overal ter wereld ondervindt men de catastrofale gevolgen van het uitblijven van actie”.

Vandaag leggen overheden in Europa veel geld op tafel in het kader van de klimaatopwarming en om Russisch gas te vervangen. Deze plannen hebben echter minder met energietransitie te maken dan met de winsthonger van de fossiele industrie.

De internationale gemeenschap strijkt de volgende twee weken neer in het Egyptische Sharm-El-Sheikh voor de klimaattop COP27. Zo'n top heeft een heel eigen jargon, van loss and damage tot mitigation en INDC's. We zetten enkele van de belangrijkste termen op een rijtje.

Sinds de sabotage van de twee Nord Stream-pijpleidingen kunnen de Europeanen een winter van grotere armoede en koude verwachten. Door dit internationaal vandalisme werd de Russische gastoevoer naar Europa afgesneden en is een gaslek veroorzaakt waardoor een enorme hoeveelheid methaan, het schadelijkste broeikasgas, in de atmosfeer terechtkwam.

Naar aanleiding van COP 27, die maandag 7 november van start gaat in Sharm-el-Sheikh, sprak Simon Sterck, VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling van de Vlaamse Jeugdraad, met Pieter Boussemaere, auteur van boeken als Tien Klimaatacties die Werken en docent klimaat & wereldgeschiedenis aan de Vives Hogeschool in Brugge & Kortrijk. Ze spraken over de stand van zaken in de klimaatopwarming, over verschillende vormen van protest, en over de rol die de jeugd kan spelen bij bewustmaking van het brede publiek.