Intempéries

Een enquête van de Britse krant The Guardian onder 380 vooraanstaande klimaatwetenschappers levert ontnuchterende resultaten op. Amper 1 op de 20 gelooft nog in het meest optimistische scenario. Toch moet de wereld blijven strijden tegen elke fractie opwarming.

Naar aanleiding van de start van het Belgisch Voorzitterschap van de Europese Unie, komen NGO’s, boer.in.nen en bezorgde burgers op 11 januari opnieuw op straat om hun ongenoegen te uiten over het Europese wetsvoorstel over nieuwe ggo’s. Om 15 uur verzamelen ze op het Luxemburgplein in Brussel. Ze vragen aan federaal landbouwminister David Clarinval en zijn Belgische collega’s om hun rol als voorzitter serieus te nemen en hun voet van het gaspedaal te nemen om te luisteren naar de talloze bezorgdheden van landbouwers, wetenschappers en burgers. “Een verregaande deregulering van deze nieuwe gentechnieken houdt te veel risico’s in voor mens, milieu en onze landbouwers”, aldus de organisaties.

In een Open Brief aan de Nederlandse en Belgische ministers van Landbouw en Volksgezondheid bekritiseren 158 Nederlandse en 132 Belgische wetenschappers de ernstige tekortkomingen in de risicobeoordeling van de onkruidverdelger glyfosaat door de Europese Commissie. Zij vragen een nieuwe beoordeling van de risico's van glyfosaat, zo meldt de Bond Beter Leefmilieu.

Een schimmel of milieuramp kan een plantensoort plots op de rand van uitsterven brengen. Wetenschappers leggen diepgevroren back-upcollecties aan. Bij –196°C sturen ze de planten zelfs de eeuwigheid in.

Volgens nieuw onderzoek van de Britse universiteiten van Surrey en Swansea is het haalbaar om relatief goedkope, lichte zonnepanelen te ontwikkelen die energie kunnen genereren in de ruimte.

De hoeveelheid wolken is de laatste jaren flink afgenomen. Dat blijkt uit gegevens van het KMI in Ukkel. Dat zonnestralen ons land daardoor beter bereiken lijkt goed nieuws, maar het baart wetenschappers zorgen.

De landbouw moet dringend minder plastics gaan gebruiken, stellen wetenschappers in het vakblad “Nature”. Zo kunnen we voorkomen dat microplastics en giftige chemicaliën terechtkomen in de bodem, en ook in ons voedsel.

Wetenschappers en artsen waarschuwen de leden van G7 dat een volgende gezondheidscrisis veel weg zal hebben van de coronacrisis. De leiders van de zeven rijkste industrielanden kwamen de afgelopen dagen samen in Hiroshima.

"Make Polluters Pay!" roepen wetenschappers en klimaatactivisten die nu de ingang blokkeren van de Aviapartner Executive Lounge en de Luxaviation terminal, exclusieve faciliteiten voor de superrijken die met privéjets van en naar Brussel vliegen. 
Deze geweldloze actie maakt deel uit van een wereldwijde campagne waarin wordt geëist dat degenen die het meest verantwoordelijk zijn voor de klimaatnoodsituatie, stoppen met hun destructieve levensstijl.


In zijn nieuwjaarstoespraak noemde de Franse president Macron de gevolgen van de klimaatverandering onverwacht. Onder andere bosbranden en droogte geselden de voorbije zomer het land. Franse klimaatwetenschappers reageren erg scherp op zijn speech. Zij wijzen erop dat ze al dertig jaar lang waarschuwen voor de gevolgen van de klimaatverandering. "Dit had je in de jaren 80 nog kunnen zeggen, maar niet in 2022."

De concentraties van methaan, na CO₂ het belangrijkste broeikasgas in onze atmosfeer, zijn nog nooit zo snel gestegen als vorig jaar. Dat meldt de internationale meteorologische organisatie (WMO) in een nieuw rapport. Wetenschappers kunnen dit maar deels verklaren. Tegelijk zijn de concentraties van CO₂ en methaan in de atmosfeer verder naar recordhoogtes geklommen. De WMO wil met het rapport de beleidsmakers wakker schudden aan de vooravond van de klimaatconferentie (COP) in Sharm-el-Sheikh. Eerder vandaag was er ook al een ander alarmerend VN-rapport.

Een groep internationale experts heeft een nieuwe batterij ontwikkeld voor de opslag van stroom uit duurzame bronnen. Ze gebruikten daarvoor drie huis-tuin-en keukenmiddeltjes: zout, aluminium en zwavel.

Door de toenemende hitte neemt het wereldwijde gebruik van airco’s explosief toe. Het energieverbruik en de chemische koelmiddelen in airco’s dragen echter aanzienlijk bij aan de opwarming van de aarde. Wetenschappers hebben maandag een prototype voorgesteld van een airco-systeem dat een pak ecologischer is.

Wereldwijd worden er hogere concentraties PFAS in regenwater aangetroffen dan Europese en Amerikaanse gezondheidsnormen toestaan. Dat besluit Zweeds onderzoek. Het toont aan hoe moeilijk de 'forever chemicals' uit de wereldwijde waterkringloop raken. De wetenschappers pleiten er daarom voor om het gebruik van PFAS zo snel mogelijk te verbieden waar mogelijk.

Een groep vooraanstaande klimaatwetenschappers roept het VN-klimaatpanel IPCC op om jaarlijkse updates te geven over de klimaatverandering en klimaatactie in plaats van om de zes à zeven jaar zoals nu, omdat dit doeltreffender is om het klimaat bovenaan de politieke agenda te houden.

Wetenschappelijk onderzoek wijst op de toenemende aanwezigheid van microplastics in ons lichaam. Plastic is overal, in het water, de bodem en in de lucht. Hoe slecht is dit voor onze gezondheid? Kunnen wij ons hier nog tegen beschermen?

Toen er in 2015 in het klimaatakkoord van Parijs werd overeengekomen om een maximale temperatuurstijging van 1,5° ten opzichte van het pre-industriële niveau toe te laten had dat zeer grondige redenen. Vanaf een bepaald niveau is elke fractie extra opwarming verwoestend. Reeds bij 1,5° opwarming zijn er verwoestende effecten: stijging van minimum 0,4 meter van de zeespiegel, 8 % van het plantenareaal dat verloren gaat, toegenomen extreme hitte etc. Bij elke kleine toename daarboven nemen deze effecten drastisch toe. Bij 2° opwarming worden extreme hittes 2,6 x zo frequent of zal de afname in zeevisserij 10 x zo groot zijn. Kortom, er zijn heel sterke redenen waarom klimaatwetenschappers 1,5° opwarming cruciaal vinden als maximum.

Meer dan 450 wetenschappers roepen PR- en reclamebureaus op om niet langer samen te werken met fossiele brandstofbedrijven. De communicatiecampagnes van de bedrijven vormen ‘een van de grootste belemmeringen voor internationale klimaatactie’, stellen de wetenschappers in een open brief.

Dat uit biomassa groene brandstof kan worden gemaakt, is bekend. Maar nu heeft een team van Zwitserse wetenschappers een uiterst snelle manier gevonden om waterstof te produceren uit verschillende soorten organisch afval, zoals bananenschillen, sinaasappelschillen en koffiebonen.

Amerikaanse wetenschappers hebben ontdekt dat de consumptie van menselijk voedsel een duidelijk effect heeft op het microbioom van zwarte beren. Dit is relevant, aangezien wilde dieren steeds vaker menselijk voedsel eten.

Wie denkt door zelf geen plastic te gebruiken of ver weg van deze afval in de natuur te wonen, veilig te zijn van deze vervuiling, vergist zich. Dit is een probleem voor de hele mensheid, overal op aarde. Wetenschappers hebben vastgesteld dat microplastics uit Afrika en Noord-Afrika door de lucht tot in de Pyreneeën neerdwarrelen.

De gletsjers in het Himalaya-gebergte smelen op dit moment tien keer sneller dan gemiddeld in de voorbije eeuwen, melden Britse wetenschappers. Daardoor dreigt de watervoorziening van miljoenen mensen in Azië onzeker te worden, waarschuwen ze.

Kustdieren hebben een manier gevonden om te gedijen in de open zee: ze klampen zich vast aan plastic afval en dobberen zo de open zee in. Op zo'n plastic “vlot” blijken ze vaak te kunnen overleven. Maar wetenschappers vrezen voor de gevolgen voor het mariene ecosysteem.

Duurzame vliegtuigbrandstoffen kunnen de CO2-uitstoot maar met 4 tot 23 procent verminderen tegen 2050, hebben Amerikaanse onderzoekers aangetoond. Om een uitstootvrije luchtvaart te bereiken, is dus heel wat meer nodig, stellen de wetenschappers.

Ja, wetenschappers bieden alternatieven voor het economische groeimodel: groene groei, een sociaal beleid en ont-groeien. Economisch wetenschapper en MO*Ontwikkelaar Jonas Van der Slycken bekijkt de mogelijke scenario’s.

Vogels in het Amazonewoud zijn kleiner geworden terwijl hun vleugels net langer blijken te zijn. Dit wijst erop dat zelfs de meest ongerepte delen van de aarde worden beïnvloed door de klimaatverandering. Dat zeggen wetenschappers van de Universiteit van Louisiana (LSU).

Meer dan 99,9 procent van de wetenschappelijke artikels is het erover eens dat de huidige klimaatverandering voornamelijk wordt veroorzaakt door mensen. Dat blijkt uit een steekproef van maar liefst 88.125 klimaatstudies die door collega-wetenschappers getoetst werden op hun kwaliteit.

Klimaatspijbelaars, activisten en wetenschappers hebben hun angst voor de klimaatcrisis heel duidelijk gemaakt met borden, acties, optochten en vele rapporten. Zal een verstoord klimaat onze hele levenswijze en de toekomst van de jongeren overhoop gooien? Hebben de corona- en de klimaatcrisis een verwante oorzaak? Kunnen beide crisissen samen worden bestreden? Dit ABC van het klimaat wil daarop duidelijke antwoorden geven. En hoop. Mensen zijn vindingrijk en ze werken graag samen. Burgers, bedrijven en een sturende overheid kunnen de totale klimaatontsporing voorkomen en zorgen voor een beter leven voor iedereen.

De impact van cruiseschepen op zowel milieu en klimaat als de volksgezondheid neemt snel toe, stelt Brits onderzoek. Volgens de wetenschappers is er dringend nood aan strengere normen voor de sector.

Aan de vooravond van de algemene vergadering van de Verenigde Naties hebben duizenden academici er bij de regeringen op aangedrongen te onderhandelen over een internationaal verdrag om de klimaatcrisis bij de bron aan te pakken: fossiele brandstoffen.

Duitse klimaatwetenschappers hebben aanwijzingen dat de Golfstroom, een oceaancirculatiesysteem, dreigt stil te vallen. Wat zou dat betekenen voor het klimaat op aarde?

De twee grootste milieurampen van dit moment, klimaatverandering en biodiversiteitsverlies, kunnen succesvol worden aangepakt. Maar alleen met een beleid dat beide problemen tegelijk aanpakt, zeggen wetenschappers.