2023 GIEC synthèse

OA - Liste
A propos du rapport de synthèse du GIEC – mars 2023

2023

Een CO2-reductie met 55 procent tegen 2030 is nog veraf, volgens de jongste cijfers. Maar wie de energietransitie kostenefficiënt wil houden, moet ambitieuzer zijn.
Als we binnen de grenzen van onze planeet streven naar welzijn voor iedereen, moeten we dringend nadenken over de manier waarop we onze grondstoffen en natuurlijke bronnen waarderen. Dat schrijft Mathias Schluep, algemeen directeur van het World Resources Forum.
De opwarming van de aarde is niet alleen een ecologische crisis, maar ook een gezondheidscrisis, schrijft Thibaut Verhaeghe, medewerker bij ngo Memisa. De klimaatverandering belemmert, vooral in het Globale Zuiden, de toegang tot de gezondheidszorg. Hoog tijd dus om dit klimaatonrecht te bestrijden.
Historisch of een gemiste kans? MO*journalist John Vandaele fileert het slotakkoord van de COP28 in Dubai. Hij stelt vast dat veel zal afhangen van wat met het akkoord zal gebeuren en van de strijd die op allerlei manieren en niveaus wordt gevoerd.
Als we binnen de grenzen van onze planeet streven naar welzijn voor iedereen, moeten we dringend nadenken over de manier waarop we onze grondstoffen en natuurlijke bronnen waarderen. Dat schrijft Mathias Schluep, algemeen directeur van het World Resources Forum.
Amper een half jaar na een historische droogte hebben enorme overstromingen grote delen van Kenia, Ethiopië en Somalië onder water gezet, midden in het oogstseizoen. Meer dan vier miljoen mensen in het gebied hebben dringend humanitaire hulp nodig.
De klimaatcrisis bedreigt steeds meer dier- en plantensoorten die op de beruchte “Rode lijst” staan. Gelukkig is er ook goed nieuws te melden: inspanningen om diersoorten te redden werken wel degelijk.
Dokter Wouter Arrazola de Oñate vindt dat de klimaatcrisis te vaak eenzijdig benaderd wordt. Een multidisciplinaire blik is dringend nodig en daarbij mag het domein van de volksgezondheid niet ontbreken. De klimaatverandering is immers ook een ernstig gezondheidsprobleem.
In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen. Deze keer richt hij zijn blik op de klimaattop in de Verenigde Arabische Emiraten en de blijvende uitdagingen ten aanzien van de klimaatopwarming.
Op een cruciaal moment voor mondiale klimaatactie stemden de landen die de klimaattop van de Verenigde Naties (COP28) bijwoonden in met een geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen, maar ze beloofden niet om deze volledig te verwijderen. Landen misten ook de kans om zich ertoe te verbinden klimaat- en natuurrampen parallel aan te pakken.
Bijna tweehonderd landen hebben woensdagochtend na nachtelijke vergaderingen de slottekst van de VN-klimaattop in Dubai goedgekeurd, zonder harde belofte over de uitfasering van olie, aardgas en steenkool. De reacties die we sprokkelden bij delegatieleden lopen uiteen: van 'historische koersverandering' tot 'ronduit teleurstellend'.
Het Brusselse hof van beroep oordeelde dat regeringen in ons land te weinig doen om de klimaatcrisis te bezweren. De initiatiefnemers van Klimaatzaak schetsen de directe impact voor de politiek.
Journalisten Amy Goodman en Dennis Moynihan van de alternatieve VS-zender Democracy Now! stellen op de klimaatconferentie COP28 in Dubai een enorme aanwezigheid vast van lobbyisten voor de fossiele energiebedrijven. Hun aanpak van de klimaatverandering is er op gericht ze nog erger te maken.
Fossiele energiebedrijven sponsoren de klimaatconferentie COP28 in oliestaat Dubai. Ze doen nog meer onbaatzuchtige dingen voor het klimaat, zoals een oorlog uitlokken. Voor de Venezolanen die op 3 december 2023 stemden in een referendum over de betwiste regio Essequibo gaat dit niet om een conflict met buurland Guyana maar over een conflict dat ExxonMobil uitlokt tegen de bevolking van Venezuela én Guyana.
Le 30 novembre, la Cour d’appel de Bruxelles a rendu son verdict: la Belgique est condamnée à réduire ses émissions de gaz à effet de serre d’au moins 55% d’ici à 2030. Les enseignements que l’on peut en tirer sont évidemment nombreux.
De tweede week is goed onderweg en stilaan gaan we over in de finale onderhandelingen. Om de zaak sneller vooruit te laten gaan is de COP-voorzitter met een plan gekomen, drie dagen voor het geprogrammeerde einde van de conferentie. Een zogenaamde Majilis, of ministeriële vergadering, moet uitkomst bieden volgens hem: vandaag samen punten van overeenkomst vinden en morgen een eerste versie van de finale tekst. Het is een strategie die nogal wat risico’s inhoudt.
Ben jij ook het klimaatgedoe soms wat beu? Al die heisa over die klimaattop in Dubai, een klimaatminister die steeds de polarisatie opzoekt? Dirk Holemans begrijpt je. Want ook hij kijk argwanend naar de klimaattop, hoe belangrijk ook en hoeveel mensen er ook onderhandelen met de juiste ambitie.
Nu de klimaattop in Dubai zijn tweede week is ingegaan, neemt de druk toe om in het akkoord te praten over een geleidelijke afbouw van fossiele brandstoffen. Maar ook de tegenstand tegen dat idee groeit, met Saoedi-Arabië op kop.
Nu de VN-klimaattop in Dubai zijn tweede week is ingegaan, neemt de druk toe om in het akkoord te praten over een geleidelijke afbouw van fossiele brandstoffen. Maar ook de tegenstand tegen dat idee groeit, met oliestaat Saudi-Arabië op kop.
Van 30 november tot 12 december vindt in Dubai COP28 plaats, de jaarlijkse klimaattop van de Verenigde Naties. Maar waarom is deze klimaattop zo belangrijk? Wie gaat er naartoe? Wat wordt er beslist? Je komt er alles over te weten in onze beknopte gids over de klimaattop. Download hem nu.
Emeritus professor Aviel Verbruggen schreef 'Energie- en klimaatbeleid ontluisterd – Democratische omwenteling tegen neoliberale doorbraak'. Niet zomaar een zoveelste pamflet tegen kernenergie, maar de meest gezaghebbende samenvatting ooit in het Nederlands waarom kernenergie geen plaats heeft in de toekomst van de mensheid. 242 pagina's essentiële informatie voor iedereen die bezorgd is over de wereld morgen.
Cruciale kantelpunten in het klimaatsysteem van de aarde komen in sneltempo dichterbij. Dat blijkt uit het grootste onderzoek ooit naar “tipping points”. Meer dan tweehonderd wetenschappers werkten mee aan een tekst met waarschuwingen en aanbevelingen, die is gepresenteerd op de klimaattop in Dubai (COP28).
Honderden inheemse leiders mogen dan wel afgereisd zijn naar de klimaattop in Dubai, in akkoorden blijven ze onzichtbaar. “We hebben nochtans de kennis om Moeder Aarde te beschermen.”
Op de VN-klimaattop in Dubai zijn een recordaantal lobbyisten van de fossiele industrie aanwezig, zeggen lobbywaakhonden. Volgens een telling is die groep lobbyisten groter dan de delegaties van alle landen behalve het gastland en Brazilië, en vier keer groter dan op de vorige klimaatconferentie in Egypte.
Koen Stuyck is pleitbezorger klimaat en voetafdruk bij WWF België en trekt naar de jaarlijkse klimaattop om de onderhandelingen van nabij te volgen. In de kleine groep experten van de Belgische klimaatcoalitie vertegenwoordigt hij er de milieubeweging. De komende 2 weken brengt hij verslag uit van een top die nu al de belangrijkste sinds Parijs genoemd wordt.
De wereldwijde CO2-uitstoot uit fossiele brandstoffen is dit jaar opnieuw gestegen tot een ongezien niveau, zo blijkt uit een explosief rapport dat vandaag wordt voorgesteld op de klimaattop in Dubai. Dat kan betekenen dat het koolstofbudget om onder de 1,5 graad Celsius te blijven al binnen zeven jaar opgesoupeerd is.
China wil zijn uitstoot van methaan, het tweede broeikasgas na CO2, verminderen. Dat is geen onbelangrijk voornemen, want het land is de grootste uitstoter van methaan ter wereld.
‘De luchtvaart kan de opwarming van de aarde nog meer doen toenemen.’ Tot deze conclusie komen Britse onderzoekers. Ze bekeken twee jaar lang het effect van andere uitstoot in de luchtvaart dan die van CO2.
Die Grootouders waren ronduit inspirerend voor ons allen vandaag!” Mooier kon het niet zijn, dit ferme compliment op X de avond van 3 december! Dat kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen. Met drie trekkers van formaat – Jan Stel, Dirk Van der Roost en sinterklaas himself – én onder de ogen van de kersverse European Grandparents for Climate moesten we er wel staan! Dat deden we. Vanzelfsprekend!
Hoe kunnen lage-inkomenslanden hun economische infrastructuur en transport verbeteren met zo weinig mogelijk impact op het klimaat? Mobiliteitsexperts tonen in een nieuwe paper het enorme potentieel van het spoor voor duurzame groei en energie-efficiëntie.
25.000 mensen betoogden zondag in Brussel terwijl de Klimaattop COP28 in Dubai bezig is. Het is nog niet te laat, klinkt het. Ze vragen de regering om de subsidies voor fossiele brandstoffen dringend te stoppen. De meeste slachtoffers van de klimaatverandering vallen nu al in landen die er het minst schuldig aan zijn. Enkel een rechtvaardige klimaattransitie kan hier verandering in brengen.
De ‘waterstofeconomie’ is oude wijn in nieuwe zakken. Het is de droom van een schijnbaar onuitputtelijke en goedkope energiebron, die ons leven aangenaam en onze economie competitief maakt. Net als vroeger steenkool, en daarna ook olie, gas en kernenergie. Elke energiebron kwam echter met een prijskaartje: vervuiling, afval en een ontregeld klimaat. Hernieuwbare energie vergt een lastige aanpassing van brandstoffen naar elektriciteit, en dus kwam waterstof als geroepen. Want waterstof brandt zonder CO2-uitstoot en lijkt het onmogelijke mogelijk te maken: een energietransitie zonder grote aanpassingen. Met waterstof blijft alles bij het oude: in plaats van aardgas verwarmen we in de toekomst met waterstof, in plaats van benzine of diesel tanken we waterstof en ook industrie en gascentrales draaien binnenkort op waterstof. Dit maakt niet alleen onze energie proper, maar geeft zelfs de huidige energie-infrastructuur een tweede leven…
25.000 betogers trotseerden sneeuw en koude om dringende en echte klimaatmaatregelen te vragen aan onze politici. Een heel divers gezelschap van jong tot oud, van milieuorganisaties, derdewereldorganisaties en vakbonden tot mutualiteiten en jeugdbewegingen.
20.000 klimaatbetogers hebben de sneeuw en vrieskou in Brussel getrotseerd voor een klimaatmars. De betogers eisen meer daadkracht tegen de klimaatverandering. Ze voeren niet toevallig nu actie, want er loopt momenteel een VN-klimaattop in Dubai.
Dat politici het klimaatarrest naast zich neer leggen, verbaast eigenlijk niemand. Misschien is dat wel het meest verbazingwekkende: dat we er met z'n allen zo aan gewend zijn geraakt dat onze overheden hun zorgplicht niet nakomen dat we er nauwelijks nog van opkijken.
Zondag 3 december gaat in Brussel-Noord om 13 uur de Klimaatmars door, terwijl in Dubai de COP28 van start gaat. Marc Alexander van de Climate Express stlt 12 minimale eisen die volledig moeten vervuld worden alvorens van een echt klimaatbeleid gesproken kan worden.
De VN-klimaattop in Dubai opent al meteen met een doorbraak: de goedkeuring van een langverwacht fonds voor verlies en schade. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties juichen de ‘historische beslissing’ toe.
Veertig jaar geleden was de klimaatopwarming vooral voor insiders een kwestie. Sinds het Akkoord van Parijs is ze meer op het voorplan gekomen. ‘Eindelijk’, zegt bioloog en klimaatblogger Sara Vicca. Een interview over extreem weer, de window of opportunity, en werken aan oplossingen.
België schrijft geschiedenis. Het Brusselse Hof van Beroep heeft het vonnis uitgesproken dat ons land zijn deel moet doen van de wereldwijde inspanningen om de opwarming van de aarde onder de 1,5°C te houden. Concreet moet ons land de uitstoot van broeikasgassen ten laatste in 2030 met minstens 55 procent verminderd hebben tegenover het niveau in 1990. "Klimaatzaak wint! Jullie hebben GEWONNEN!! Wij hebben gewonnen, alle 70.536 samen!!", schrijft Sarah Tak van Klimaatzaak opgetogen in een open brief.
De COP28-klimaattop opent al meteen met een doorbraak: de goedkeuring van een langverwacht fonds voor verlies en schade. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties juichen de “historische beslissing” toe.
Bij de start van de Klimaattop in Dubai komt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) met nieuwe cijfers, en die zijn niet geruststellend voor de onderhandelaars. 2023 wordt het warmste jaar ooit gemeten, en de zeespiegelstijging en CO2-concentratie zijn nog nooit zo hoog geweest.
Dit is wat er op het spel staat op de VN-klimaattop in Dubai: een internationaal akkoord over de uitfasering van fossiele brandstoffen. Zal dat lukken, met een oliestaat die de klimaattop organiseert?
De politici, bedrijfsleiders en activisten op de klimaattop in Dubai zien één cruciaal aspect over het hoofd: meisjesrechten. Dat vindt Isabelle Verhaegen van Plan België. Want de negatieve impact van de klimaatverandering is het grootst voor meisjes en jonge vrouwen.
Naar aanleiding van de klimaattop in Dubai blaast de klimaatcoalitie op 3 december terug verzamelen in Brussel. Medeorganisator Anuna De Wever kondigde aan met een Palestijnse vlag aan de grote klimaatmars te zullen deelnemen. Zij wil namelijk de strijd tegen het kolonialisme koppelen aan de klimaatzaak. De rechterzijde greep de gelegenheid aan om de klimaatbeweging te 'ontmaskeren'. Ook de ecomodernistische voorstanders van een apolitieke klimaataanpak trokken stevig van leer. Hoewel het discours van De Wever zowel tactisch als inhoudelijk rammelt, is de klimaatkwestie wel degelijk door-en-door politiek. De vraag is echter hoe we de verschillende deelstrijden best met elkaar verbinden.
Wereldleiders verzamelen vanaf vandaag in Dubai voor COP28, de jaarlijkse wereldwijde klimaattop. Dat gebeurt aan het eind van een jaar waarin elk werelddeel te maken kreeg met extreme weersomstandigheden, van de hitte in de zomer, over de overstromingen in Pakistan tot de recente wateroverlast in het IJzerbekken bij ons. Simon Sterck is in Dubai als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad.
MO*blogster Merel Overloop hoopt met heel haar hart dat er op zondag 3 december een massale opkomst is voor de klimaatmars in Brussel. Ze droomt ervan dat zelfs de machthebbers eraan deelnemen. En dat ze daaruit de nodige kracht kunnen putten om iets ten gronde te veranderen.
Donderdag start in Dubai een - alweer cruciale - VN-klimaattop. Begrippen als INDC’s, emissiehandel en loss and damage zullen ons dus weer twee weken lang om de oren vliegen. Tijd voor een opfrissing van ons klimaatjargon.
Morgen start de klimaattop in Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten. COP28 wordt de belangrijkste klimaattop sinds Parijs, want een drastische koerswijziging is nodig, ook op Belgisch niveau. ‘Doelen en verdragen betekenen weinig als ze niet omgezet worden in maatregelen’, onderstreept Koen Stuyck, beleidsmedewerker klimaat en voetafdruk bij WWF-België.
Nog twee dagen voor alweer een cruciale VN-klimaatconferentie, een internationaal akkoord over de uitfasering van fossiele brandstoffen is wat er op het spel staat. Kan een oliestaat de klimaattop hosten die deze natte droom van klimaatactivisten waarmaakt?
De aardse realiteit maakt duidelijk dat klimaat geen ‘zacht’ thema is. Nooit in de menselijke geschiedenis bevatte onze atmosfeer meer broeikasgassen. Waarom hebben we in België anno 2023 nog altijd een belastingsysteem dat elektriciteit duur en fossiel goedkoop maakt? Waarom kent Vlaanderen het meest krakkemikkige openbaar vervoer van Europa? Welke volksvertegenwoordiger is nu bezig met de voorkeursbehandeling van de luchtvaart (geen btw op tickets, geen kerosinetaks, miljoenen subsidies naar structureel verlieslatende vliegvelden)? Waar bevinden zich de uitfaseringsplannen voor alle stromen belastinggeld die naar fossiele brandstoffen gaan?
In Irak worstelt 60% van de boeren met watertekorten en verminderde oogsten door de extreme droogte. Veel Irakezen proberen na jaren van conflict de draad weer op te nemen, maar nu dreigt de klimaatverandering er voor een tweede keer voor te zorgen dat ze hun huis en land moeten verlaten.
Ziet u ook de bomen door het bos niet meer in de wirwar van klimaatrapporten, energiecijfers en CO2-concentraties? In aanloop naar de klimaattop in Dubai lijsten we de belangrijkste cijfers en trends voor u op.
De jaarlijkse alarmklok 'Broken Records' van het VN-Milieuprogramma UNEP in 2023 bevestigt de klimaatrapporten, sinds het jaar 1990: “De blijvende stijging van de uitstoot van broeikasgassen is de meest zekere weg naar onomkeerbare klimaatverandering en de eruit volgende verwoesting van natuurlijke en menselijke leefgebieden”.
Rivierdelta’s wereldwijd staan onder druk, en lang niet alleen door de klimaatverandering, blijkt uit een studie van 49 grote riviermondingen over de hele wereld. In veel gevallen vormen bevolkingsgroei en slecht milieubeheer een nog grotere bedreiging.
Temperatuurrecords sneuvelen en de uitstoot van broeikasgassen bereikt nieuwe hoogten. Het Emissions Gap Report 2023 dat op maandag werd vrijgegeven klinkt bijzonder onheilspellend: de wereld stevent af op een temperatuurstijging van net geen 3 graden Celsius
De wereld stevent af op een opwarming met 2,5 tot 2,9 graden Celsius als we met zijn allen niet snel de klimaatinspanningen opschroeven en de uitstoot van broeikasgassen drastisch doen dalen. Wat we momenteel doen, is en blijft ruim onvoldoende. De tijd om nog dingen bij te sturen tegen 2030, wordt intussen steeds korter. Dat blijkt uit een belangrijk VN-klimaatrapport in de aanloop naar de klimaatconferentie COP28. VRT NWS sprak met de hoofdauteur, de Belg Joeri Rogelj.
De wateroverlast die de Westhoek momenteel treft, is geen noodlot. Ze heeft een oorzaak: klimaatverandering. Extreme weerfenomenen hebben altijd bestaan, maar des te verder we de klimaatverandering laten escaleren des te vaker zullen ze voorkomen en des te heviger zullen ze zijn.
Op woensdag 15 november om 15 uur verstoorden activisten van het GrowthKills-collectief [1] het "re-use v. recycle"-panel op de jaarlijkse Sustainability Future Week van Politico in Brussel, een evenement waar verslaggevers en redacteuren belangrijke politici, wetenschappers, campagnevoerders en bedrijfsleiders interviewen over het energie- en klimaatbeleid van de EU [2].
Australië heeft een verdrag getekend met het eilandstaatje Tuvalu om klimaatvluchtelingen op te vangen. Dat is een mijlpaal, schrijft Jane McAdam, aan de Universiteit van Oxford. Het kan een begin zijn van bredere akkoorden in de regio.
In de aanloop naar de VN-klimaatconferentie hoopt een team van onderzoekers de wereldleiders te inspireren tot ambitieuzere klimaatbeslissingen. In een nieuw rapport analyseren ze de vooruitgang die de wereld maakt met 42 klimaatmaatregelen. Alleen de uitrol van hernieuwbare energie en elektrische wagens zit op schema om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen.
Regeringen zijn van plan om in 2030 twee keer zoveel fossiele brandstoffen te produceren als wat het Klimaatakkoord van Parijs toelaat. Dat blijkt uit een VN-onderzoek van 20 grote landen die steenkool, olie en gas produceren.
De Vlaamse milieuminister Zuhal Demir riep een maand geleden in een persbericht op om de Belgische delegatie naar de VN-klimaattop in Dubai (COP28) te beperken tot slechts één onderhandelaar en enkele experten. Op die manier geeft ze de indruk dat ze onze aanwezigheid als jongeren daar ietwat overbodig vindt. Nochtans gaan wij daar echt niet naartoe om mee te spelen in een soort klimaatpoppenkast of om er wat selfies te nemen, zoals Demir lijkt te geloven. 
Driekwart van de Belgen wil fossiele brandstoffen afbouwen en pleit voor meer investeringen in wind- en zonne-energie. Ook voor ambitieuze klimaatdoelen is er een grote meerderheid, blijkt uit een enquête in opdracht van 11.11.11 en Knack.
Regeringen zijn van plan om in 2030 zowat dubbel zoveel fossiele brandstoffen te produceren als wat het Klimaatakkoord van Parijs toelaat. Dat blijkt uit een VN-onderzoek van twintig grote producerende landen van steenkool, olie en gas.
Koraalriffen hebben er een nieuwe vijand bij: overal ter wereld rukken korstvormende algen snel op. De algen gedijen in het warmere water, overwoekeren de koralen en verstikken ze.
Heel veel jongeren zijn uitermate bezorgd over de klimaatverandering en willen dat het onderwijs hier meer aandacht aan besteedt. Burgerbeweging Grootouders voor het Klimaat ondersteunt de verzuchting van de jongeren met een open brief aan alle scholen. ‘Toon uw inzet voor hun toekomst.’
“Groene groei” en technologie gaan ons niet redden van de klimaatcrisis. Valt er dan nog iets in te brengen tegen doemdenken? Ja, vindt de Nederlandse filosofe Lisa Doeland. ‘Alternatieven zoeken vanuit de beperking, vanuit wat we vandaag al hebben: dat vind ik een inspirerende gedachte.’
Ons land had deze zomer al een eerste keer uitstel gekregen.
Professor Saleemul Huq uit Bangladesh was een vaste waarde op elke klimaattop. Op 29 oktober overleed hij op 71-jarige leeftijd. Eos sprak hem onlangs nog over de kloof in wereldwijd klimaatonderzoek. ‘De literatuur is gekleurd.’
MO*columnist Jan Mertens heeft een boek geschreven over klimaatemoties. Hoe gaan we om met de angst, het verdriet, de kwaadheid of de machteloosheid die we ervaren door de klimaatcrisis? Een fragment.
Volgens de Scientists for Global Responsibility, een Britse organisatie die wil dat wetenschap vooral zou bijdragen aan vrede, sociale rechtvaardigheid en duurzaamheid, zullen de door een kernaanval veroorzaakte megabranden gedurende minstens zeven tot tien jaar wereldwijd zware ontwrichtingen van het weer veroorzaken. Stedelijke en industriële doelwitten bevatten immers veel brandbaar materiaal, zoals asfalt, kunststoffen en fossiele brandstoffenvoorraden. Een of meerdere nucleaire vuurballen zouden enorme hoeveelheden roetdeeltjes afkomstig van brandende steden tot hoog in de stratosfeer stuwen. Op een hoogte van 10.000 meter en meer zouden deze partikels het inkomende zonlicht grotendeels reflecteren en een wereldwijde afkoeling van de gemiddelde temperatuur veroorzaken.
Afspraak zondag 3 december, vanaf 13u, station Brussel Noord
De Europese Unie zal haar eigen energie- en klimaatdoelen niet halen op basis van de plannen die tot nog toe zijn ingediend. Dat blijkt uit een vernietigende doorlichting van Climate Action Network Europe, een koepel van milieuorganisaties.
De hoeveelheid wolken is de laatste jaren flink afgenomen. Dat blijkt uit gegevens van het KMI in Ukkel. Dat zonnestralen ons land daardoor beter bereiken lijkt goed nieuws, maar het baart wetenschappers zorgen.
Blijven we de urgentie van de klimaatcrisis minimaliseren? Of erop antwoorden met een cynisch ‘niet wij, niet hier, niet nu’? Die reacties geven in elk geval geen vertrouwen dat politici zullen doen wat nodig is, schrijft MO*columnist Jan Mertens. ‘Een mens zou van minder hysterisch worden.’
Bernie Sanders was dinsdag 10 oktober in Bozar in Brussel, waar hij in een uitpuilende zaal sprak met Karl van den Broeck, hoofdredacteur van Apache, over zijn nieuwste boek: 'Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme'. Wij waren erbij en noteerden zijn openingstoespraak. “Sociale ongelijkheid en de klimaatcrisis zijn de problemen waartegen we actie moeten voeren en tegen de superrijken die dit systeem in stand houden. Er is in feite maar één probleem: rijkdom en macht”.
De Europese hopteelt krijgt het moeilijker in een opwarmend klimaat, stelt onderzoek in Nature. Niet alleen daalt de oogst, ook de typische smaak komt in het gedrang.
Acht maanden voor de verkiezingen publiceert de Klimaatcoalitie op woensdag 11 oktober haar 17 prioriteiten voor de regionale, federale en Europese verkiezingen in juni 2024. De klimaatcrisis blijft een enorme uitdaging en daarom roept de Klimaatcoalitie alle burgers uit om op 3 december om 12 uur 's middags in Brussel een duidelijke stem te laten weerklinken. Een stem die alle politieke leiders vraagt om werk te maken van een doeltreffende en rechtvaardige transitie. De grens van 1,5°C komt steeds meer in zicht, toch mogen we de hoop niet opgeven want elke tiende van een graad telt.
Une action collective en Justice pour pousser la Belgique à respecter ses engagements en matière de politique climatique. #AffaireClimat #auboulot
In Panama zullen ongeveer 300 inheemse families naar het vasteland worden overgebracht omdat het eiland dat ze bewonen vanwege de klimaatcrisis door het water zal worden verzwolgen.
Op 14 september 2023 is in het Brusselse Justitiepaleis de beroepsprocedure van de Klimaatzaak van start gegaan, met 60.000 eisers de grootste rechtszaak in de gerechtelijke geschiedenis van België – en zelfs de grootste klimaatzaak wereldwijd. De zittingen – telkens op donderdag en vrijdag – duurden acht dagen over een periode van vier weken. De pleidooien liepen tot 6 oktober 2023. We publiceerden op onze website de updates die David Van Reybrouck vanuit de rechtszaal maakte, hieronder het vierde en laatste verslag.
In Brugge heeft een dertigtal klimaatactivisten zaterdagnamiddag het verkeer in de Smedenstraat geblokkeerd. Een aantal van hen werd door de politie aangehouden toen ze weigerden de blokkade op te heffen.
Van 2016 tot 2021 heeft extreem weer wereldwijd 43,1 miljoen kinderen uit hun huis gejaagd, blijkt uit cijfers van Unicef. Dat zijn er zo’n twintigduizend per dag.
Volgens gegevens van de Europese klimaatdienst Copernicus was de afgelopen september de warmste maand ooit sinds de metingen. Het brengt 2023 weer wat dichter bij de twijfelachtige eer om warmste jaar ooit te worden.
Steeds meer mensen op de vlucht door droogte, overstromingen of mislukte oogsten - allemaal zaken die vaker voorkomen in een warmere wereld. Toch gnieten klimaatvluchtelingen tot vandaag geen enkele erkenning. Hoog tijd om die juridische leemte aan te pakken, schrijft Cristiano d’Orsi, hoogleraar Internationaal Recht aan de Universiteit van Johannesburg.
Amfibieën zijn overal ter wereld in grote problemen en hebben wanhopig behoefte aan bescherming. De klimaatverandering blijkt een steeds grotere rol te spelen in de teloorgang, stelt onderzoek in Nature.
Meer dan 75 organisaties hebben een open brief gepubliceerd aan nationale en Europese politici. In de brief roepen ze op om privévliegtuigen te verbieden en om frequent vliegen te belasten.
De heetste winter ooit, gevolgd door een bijzonder droge lente, leidt tot grootschalige droogte in heel Bolivia. Zes van de negen departementen kampen nu met droogte.
De hoop om de ergste gevolgen van de klimaatverandering te vermijden blijft leven, met dank aan het fenomenale succes van hernieuwbare energie. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Internationaal Energieagentschap (IEA).
Op 14 september 2023 is in het Brusselse Justitiepaleis de beroepsprocedure van de Klimaatzaak van start gegaan, met 60.000 eisers de grootste rechtszaak in de gerechtelijke geschiedenis van België – en zelfs de grootste klimaatzaak wereldwijd. De zittingen – telkens op donderdag en vrijdag – zullen acht dagen duren over een periode van vier weken. De pleidooien lopen tot 6 oktober 2023. We publiceren hier de updates die David Van Reybrouck vanuit de rechtszaal maakt, hieronder het tweede verslag van David Van Reybrouck.
Uit onderzoek onder mensen tussen 16 en 30 jaar blijkt dat driekwart zich zorgen maakt over het klimaat. 20 procent voelt regelmatig klimaatstress.
De Noorse toendra rekent op strenge winters en temperaturen die met gemak tientallen graden onder het vriespunt gaan. De temperatuurschommelingen van de laatste jaren blijken een groot probleem voor de rendierpopulaties in Noorwegen én voor de mensen die er afhankelijk van zijn. “We kunnen niet meer vertrouwen op de natuur”.
De wereld moet een flinke inhaalbeweging maken als we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, blijkt uit cijfers van consultancybedrijf PwC. Vanaf nu moet de uitstoot elk jaar 17,2% dalen – of zeven keer sneller dan het huidige tempo.
De wereld moet een flinke inhaalbeweging maken als we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, blijkt uit cijfers van consultancybedrijf PwC. Vanaf nu moet de uitstoot elk jaar 17,2 procent dalen - of zeven keer sneller dan het huidige tempo.
De Europese Unie gebruikt heffingen op CO2-uitstoot om een gaspijplijn in Roemenië te financieren. Brussel beweert dat het project de uitstoot zal verminderen in vergelijking met steenkool, maar critici veroordelen de beslissing.
Hoe zal de toekomst eruit zien? Een verstandige benadering is om de menselijke soort vanuit een extern perspectief te beschouwen. Stel je voor dat je een buitenaardse waarnemer bent die tracht te begrijpen wat er hier gaande is, of een historicus 100 jaar in de toekomst- ervan uitgaande dat die dan nog bestaat, wat niet vanzelfsprekend is - die terugkijkt naar wat er vandaag gebeurt. Je zou iets zeer opmerkelijks vaststellen.
De toename van zowel droogtes als erg natte periodes vormt een grote uitdaging voor het waterbeheer overal ter wereld. Niet alleen de beschikbaarheid van water staat onder druk, maar ook de kwaliteit ervan, blijkt uit internationaal onderzoek.
Of het nu gaat om de strijd tegen honger, armoede en ziekte of de toegang tot schoon water en energie: de klimaatverandering en extreem weer halen de hele ontwikkelingsagenda overhoop. Dat blijkt uit een gezamenlijk rapport van 18 VN-instellingen en agentschappen.
Het klimaat verandert. Het is een enorme uitdaging voor de hele wereld. Een uitdaging waarin iedereen een rol heeft. Wat kan je zelf doen? Hoe ga je over tot actie? Samen werken we aan een duurzame stad. Door te recycleren, te hergebruiken en minder te verbruiken.
Scherp 's middags je hersenen aan met hot topics en een warme kom soep. Boeiende sprekers ontleden actuele thema's met een Brusselse invalshoek.
In de week van 18 tot 23 september zoeken we met de Grootouders tekenen van hoop in de klimaatcrisis. Elke dag in een andere provincie. Elke dag een boeiend programma, gecoördineerd door de lokale GvK-afdeling.
Het boek 'Apocalypsofie' van Lisa Doeland leest als een ijskoude emmer water over je hoofd, niet als verfrissing maar als wake-up-call. Paul Verhaeghe las het en is verontwaardigd, maar hij weigert te doemdenken en maakt zich terecht boos over de onwillige struisvogelpolitici die een echte aanpak van de klimaatcrisis voor zich uit blijven schuiven.
Wereldwijd de helft van onze vlees- en melkproducten vervangen door plantaardige alternatieven levert enorme klimaat- en milieuwinsten op, zegt een nieuwe studie in Nature. De CO2-uitstoot zou met 31 procent dalen en de aantasting van bossen en natuurgebied zou grotendeels gestopt kunnen worden.
Rijke landen reduceren geleidelijk hun CO²-uitstoot, maar dat is bij lange na niet genoeg om klimaatrampen te stoppen, zoals de hittegolven, extreme regenval en bosbranden die de planeet deze zomer teisterden. De staat moet drastische maatregelen nemen om onze economieën snel CO²-neutraal te maken.
De grootste banken ter wereld pompen twintig keer meer in de oorzaken van de klimaatcrisis dan regeringen in het zuiden krijgen voor klimaatoplossingen. Dat blijkt uit cijfers van de ngo ActionAid.
Vorige maand publiceerden de University of Maryland en de Global Forest Watch, GWP, een overzicht van het verlies aan bos in de afgelopen twintig jaar. De GWP is een initiatief van het World Resources Institute. Het instituut is gevestigd in Washington DC en heeft een bijzonder gedetailleerde en informatieve website. U vindt hem hier. Het overzicht berust op de jaarlijkse gegevens over het bosverlies door brand die door de Universiteit van Maryland worden verzameld en geanalyseerd. De analyses berusten op Landsat-satellietbeelden.
Het nieuwe boek van Aviel Verbruggen over energiewinning. en -gebruik mag een olympische prestatie genoemd worden. Een inspiratiebron voor basiswerkers, ondernemers en politici.
Welvarende landen slagen er niet in om economische groei in evenwicht te brengen met de internationale klimaatdoelstellingen. Spreken over ‘groene groei’ is misleidend, stelt een nieuwe studie in The Lancet, omdat deze landen er niet in slagen om hun emissies voldoende terug te dringen.
Ja, het was een kwakkelzomer. Maar weer mag je niet verwarren met klimaat. De fenomenen die we de afgelopen zomer zagen zijn meer dan alarmerend. In plaats van met combiplassers bezig te zijn zou het alle hens aan dek moeten zijn.
Europese longspecialisten hebben opgeroepen om dringend in actie te komen tegen de klimaatcrisis. ‘Die vormt een van de grootste risico’s voor mensen met ademhalings- en longproblemen’, schrijven ze.
Klimaatakkoorden, de beurzen, voedselproductie, leveringsketens die beginnen in China en eindigen in onze winkels… Een wereld zonder internationale samenwerking lijkt ondenkbaar. Maar de oorlog in Oekraïne brengt die samenwerking in gevaar.
Hoewel ze grotendeels verantwoordelijk zijn voor de verergerende klimaatcrisis in Oost-Afrika, betaalden de rijke landen Ethiopië, Kenia, Somalië en Zuid-Soedan in 2021 slechts 2,4 miljard dollar aan klimaatgerelateerde ontwikkelingsfinanciering, in schril contrast met de 53,3 miljard dollar die Oost-Afrika jaarlijks nodig zegt te hebben om zijn klimaatdoelen voor 2030 te halen.
De klimaatactivisten van Extinction Rebellion voerden maandag opnieuw vreedzame actie tegen de investeringen van PNB PARIBAS FORTIS in fossiele brandstoffen, omdat de bijhorende industrietak niet goed is voor de klimaatopwarming. Ze vragen hier aandacht voor door roerloos en met gesloten ogen voor de ingang te liggen, als een verwijzing naar de slachtoffers van de extreme weersomstandigheden die klimaatopwarming met zich meebrengt.
De leiders van de G20 komen op 9 en 10 september bijeen in New Delhi. Daar zullen ze onder meer maatregelen bespreken om de klimaatverandering aan te pakken en schone energie te stimuleren. Verschillende experts vinden dat de G20-landen een deadline moeten vastleggen voor het afschaffen van subsidies. Enkel zo kunnen fossiele brandstoffen uitgefaseerd worden.
We worden ons steeds bewuster van de klimaatcrisis, maar tegelijkertijd lijkt het alsof we er zelf niets aan kunnen doen. Volgens Loes van Hove van KlimaatContact klopt dat niet en kunnen we zelf veel meer doen dan we denken. Hoe dat moet, legt ze uit in deze nieuwe aflevering van Alles Wordt Beter.
Klimaatbeweging Extinction Rebellion mag opkrassen uit zaal 1 van het SMAK in Gent. Het museum had die ruimte voor drie weken toegezegd aan de activisten, maar nu duidelijk wordt dat de geweldloze bezetting van een stuk autostrade voorbereid werd, spreekt museumdirecteur Phillipe Van Cauteren van een vertrouwensbreuk. In het Gentse leeft de indruk dat bevoegd schepen Sami Souguir (Open Vld) een vorm van druk zou uitgeoefend hebben.
Zowel de hoeveelheid als de diversiteit van insecten neemt af in West-Europa. Dat besluiten wetenschappers die 82 eerder gepubliceerde studies over loopkevers en vlinders vergeleken. Menselijke activiteiten, landbouw, verstedelijking en klimaatverandering zijn de drijvende kracht achter het verlies.
Over de hele wereld verdwijnen gletsjers in een steeds sneller tempo als gevolg van klimaatopwarming. De terugtrekkende ijsmassa's laten land achter dat ruimte biedt aan nieuwe ecosystemen.
Juni 2024 Op zondag 9 juni 2024 vinden de Belgische Europese, federale en regionale verkiezingen plaats. Tijd om actie te ondernemen dus! Ondertekenen – 350.org De ondertekenaars van het appe…
De gevolgen van een veranderend klimaat worden steeds duidelijker: ongewone weersomstandigheden zijn eerder regel dan uitzondering geworden. Maar de klimaatverandering heeft ook een impact onder het aardoppervlak, schrijft expert Matthew Blackett van de Universiteit van Coventry.
De gevolgen van een veranderend klimaat worden steeds duidelijker: ongewone weersomstandigheden zijn eerder regel dan uitzondering geworden. Maar de klimaatverandering heeft ook een impact onder het aardoppervlak, waardoor het gevaar op aardbevingen en vulkaanuitbarstingen kan toenemen.
Als een kopstuk van het establishment verklaart dat het kapitalisme een zware crisis doormaakt, dan is het ernst en zit de schrik er goed in. Hieronder lees je een vlijmscherpe analyse van hoe de wereld er aan toe is. Deze longread is een must-read.
Volgens de Argentijnse professor sociale wetenschappen José Seoane is de klimaatcatastrofe waarvan wordt beweerd dat ze in de komende jaren op de mensheid afkomt in feite al volop bezig. Het ongeziene recordaantal bosbranden in Canada zijn slechts één van de bewijzen van de ineenstorting van het voor de mens leefbare klimaat. "De oproepen tot verandering, geïnspireerd door klimaat- en sociale rechtvaardigheid, worden steeds dwingender en dringender."
In de Verenigde Staten hebben zestien jongeren gelijk gekregen in een rechtszaak tegen de staat Montana. De jongeren vochten een regel aan die verbood om de impact van wetten op het klimaat te bestuderen. De staat moet voortaan rekening houden met de CO₂-uitstoot en de gevolgen ervan op droogte, bosbranden en andere klimaatrisico’s. Het was de eerste Amerikaanse klimaatzaak die het tot in de rechtbank schopte.
Zijn we soms bang van de stilte? vraagt MO*columnist Jan Mertens zich af. ‘In tijden van een kantelend klimaat kan net een beetje stilte ons misschien wel helpen om in te zien hoe absurd het “normale” kan zijn.’
In januari wordt Celeste Saulo de eerste vrouw aan het hoofd van de Wereld Meteorologische Organisatie van de VN. Ze verdedigt met vuur het globale belang van meteorologische diensten en ziet een geëngageerde samenleving als de basis van verandering. ‘We hebben een ontwrichtende samenleving nodig.’
Wereldnieuws was het de laatste weken. ‘De Golfstroom kan stilvallen in 2025’, kopten kranten naar aanleiding van een recent verschenen paper. In feite ging de publicatie niet over de Golfstroom, maar over de Atlantic Meridional Overturning Circulation, kortweg AMOC. En bij de genoemde termijn vallen ook vraagtekens te plaatsen. Wat zegt de wetenschap over al die amok rond de AMOC? ‘Of het nu in 2025 is of in 2100, we willen niet dat dit gebeurt.’
Op 20 juli gaf de Raad voor Vergunningenbetwistingen de Vlaamse Regering een ferme veeg uit de pan omdat ze ‘routinematig en achteloos’ had besloten dat Ineos Project One geen significante milieueffecten door extra stikstofdepositie zou veroorzaken. Niet over de grens en niet bij ons. Natuurlijk had Ineos in zijn vergunningsdossier voorzichtig toegegeven dat er een streepje stikstofdepositie zou zijn, maar de toename zou verwaarloosbaar klein zijn, te klein om ze in rekening te brengen. De framing van Ineos Project One als state of the art paradepaard ging er bij de Vlaamse Regering hoe dan ook in als zoete koek
De klimaatcrisis en de teloorgang van het milieu leiden op verschillende manieren tot een toename van mentaal, fysiek en institutioneel geweld tegen kinderen, schrijven vier Britse experten. Ze pleiten voor meer onderzoek naar het verband tussen extreem weer en geweld tegen kinderen.
De klimaatverandering gaat in het arctisch gebied drie tot vier keer zo snel als elders in de wereld. Veranderende weerpatronen tasten in het noordwesten van Canada de kwetsbare natuur aan, de cultuur en voedselvoorziening van inheemse gemeenschappen. Hoe kunnen ze overleven en tegen welke prijs?
Articifiële intelligentie is anno 2023 hip en biedt tal van mogelijkheden. Maar de technologie komt ook met grote risico’s, waarschuwen activisten en AI-onderzoekers. ‘Bedrijven moeten verantwoordelijk kunnen worden gesteld als AI-modellen schade berokkenen.’
Je zou het bijna worden als je de ontwikkelingen in vooral het kneuterige Vlaamse en het Belgische politieke landschap vergelijkt wat er in de echte wereld om ons heen aan het gebeuren is. Overal worden de warmterecords bijna dagelijks gebroken, behalve in het mooie Vlaamse land dan. Daar hebben we nog geluk. Ondanks dat dit jaar het warmste jaar ooit zal worden, zijn de weergoden ons gunstig gezind. Maar onze klimaatcrisis ontkennende politici breken voortdurend alle records door hun onverantwoordelijk gedrag en een volstrekt gebrek aan zorg voor de toekomstige generaties.
Volgens Portugees klimaatonderzoeker João Camargo zijn de financiële crisissen van heden en toekomst klein bier tegen de vernietigende kostprijs van de klimaatcrisis, die onvermijdelijk op ons afkomt. Enkel een bundeling van alle ecologische en sociale krachten kan de klimaatverwoestende winsthonger van de multinationals nog stoppen.
Kunnen vleesvervangers een oplossing zijn voor noodlijdende boeren, de klimaatverandering én problemen met de volksgezondheid? Denemarken trok 168 miljoen euro uit voor onderzoek naar vleesvervangers en premies voor boeren die plantaardige eiwitten produceren. ‘Een win-winsituatie voor iedereen.’
De Verenigde Staten willen miljarden bomen aanplanten in de strijd tegen de klimaatverandering. De wil is er, het geld ook, maar er nauwelijks boompjes voorhanden.
“Er is te weinig aandacht voor de impact van de klimaattransitie op de arbeidsomstandigheden van mijnwerkers en fabrieksarbeiders, waarschuwt de Nederlandse vakbond CNV Internationaal. "Om werkelijk duurzaam te zijn, mogen de sociale gevolgen niet vergeten worden.”
‘We moeten echt stilstaan bij wie al gestorven is door de klimaatverandering én over hoe we nog meer doden voorkomen’, stelt de 16-jarige Benjamin. Hij doet wat hij kan om de klimaatslachtoffers te herdenken. ‘Het is heel erg dat we het nog niet begrepen hadden van de slachtoffers in andere landen.’
Extreem weer, de stijgende zeespiegel en milieuvervuiling maken dat hiv in de Aziatisch-Pacifische regio moeilijker valt in te dijken. ‘We weten dat de klimaatverandering de menselijke gezondheid beïnvloedt.’
Op woensdag 26 juni werd Jim Skea verkozen tot nieuwe voorzitter van het IPCC, een organisatie van de Verenigde Naties die de risico’s van de klimaatcrisis evalueert. Wat is zijn visie? ‘Elke fractie van een graad maakt een verschil. Dat moeten we onthouden.’
Het aantal rechtszaken over klimaatverandering is sinds 2017 meer dan verdubbeld en neemt wereldwijd nog steeds toe.
De eerste drie weken van juli waren de warmste periode van drie weken die ooit is gemeten wereldwijd. Juli is goed op weg om de warmste maand uit de moderne geschiedenis te worden. Momenteel flirten we al met een globale opwarming van anderhalve graad, zij het nog niet structureel. De nieuwe voorzitter van het VN-klimaatpanel, Jim Skea, zegt dat we het klimaatakkoord van Parijs niet meer zullen halen. VN-baas Antonio Guterres spreekt klare taal.
De extreme hittegolven deze maand in grote delen van de VS, Zuid-Europa en China zouden ‘vrijwel onmogelijk’ geweest zijn zonder de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Dat is de conclusie van het World Weather Attribution-initiatief (WWA).
De Noorse archipel Spitsbergen warmt 6 keer sneller op dan de rest van de wereld. Het lokale bestuur probeert de schade te beperken. ‘Deze plek is altijd het toneel geweest van ontdekking en uitbuiting. Het is tijd om die cyclus te doorbreken.’
John Kerry in China: wil en kan hij samenwerking rond het klimaat verzoenen met de koude oorlog tegen China?
Reizen met de trein is in Europa gemiddeld twee keer duurder dan vliegen, blijkt uit onderzoek door Greenpeace. Op sommige routes en bij last-minute boekingen kan het prijsverschil nog veel groter zijn, en dat heeft veel met het beleid te maken.
De klimaatcrisis dreigt een derde van de vlasoogst teniet te doen. Dat meldt de Europese koepel voor vlas, linnen en hennep. Vlasboeren experimenteren met wintervlas om hittegolven te slim af te zijn.
Met zo’n 2.500 waren ze, de deelnemers aan de Beyond Growth Conferentie in het Europees Parlement, en tel daarbij nog eens bijna het dubbele aantal deelnemers online. Hiermee was de conferentie het grootste evenement ooit over ‘de groei voorbij’, en zelfs het grootste evenement ooit in het Europees Parlement. Het initiatief lag bij een groep van 20 parlementsleden uit 5 grote fracties, met Philippe Lamberts (Ecolo) als stuwende kracht.
De Mozambikaanse aluminiumindustrie, de grootste industrie van het land, beweert dat haar aluminium klimaatvriendelijk is dankzij schone energie. Zo zou Mozambique onder de dreigende Europese CO2-grensbelasting uit kunnen komen. Maar onderzoekers betwijfelen de beweringen.
Seizoensvoorspellingen zijn al maanden voor de zomer een signaal van wat ons te wachten staat. Tussen maart en mei bleek met toenemende waarschijnlijkheid, dat we een bovennormaal warme zomer zullen krijgen.
In deze bijdrage bekijken we de onderlinge relaties tussen oorlog, milieu en klimaat. Dit artikel wil niet de indruk wekken dat broeikasgassen of milieuschade het hoofdprobleem zijn bij oorlog. De bekommernis om het leven, het welzijn en de gezondheid van de burgers blijven voorop staan. Maar in het huidig perspectief van toenemende bezorgdheid over het klimaat is het goed om ook daarin de rol van militaire operaties, wapens en oorlogsschade onder de loep te nemen. En dan blijkt dat er causale verbanden bestaan in beide richtingen, die belangrijk zijn in het globale beeld en in de preventie.
Rassemble, renforce et mobilise tous ceux qui en Belgique luttent pour un climat viable
Met veel trompetgeschal werd begin juli 2023 de nucleaire deal aangekondigd, het akkoord tussen de federale regering en de Franse energiegigant Engie - of is het andersom? De 11 maart beweging is niet overtuigd, integendeel. Een goede maatstaf om dergelijke akkoorden te beoordelen is hoe de financiële markten erop reageren. Het aandeel van Engie schoot na de aankondiging van het akkoord de hoogte in. Duidelijker kan niet.
De wereldwijd stijgende temperaturen verstoren het broedseizoen van vogels, blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek. Dat kan verregaande gevolgen hebben voor de al dalende vogelpopulaties wereldwijd.
De gevolgen van de klimaatcrisis dringen steeds regelmatiger ons leven binnen. Toch komen we niet in actie. We zijn net zo verlamd als de beschavingen in het verleden die geconfronteerd werden met catastrofale vernietiging.
Na de coronapandemie, de oorlog in Oekraïne en de steeds sluimerende opstoten van migratiecrises, komt stilaan weer de meest omvangrijke van alle crises, de klimaatproblematiek, bovenaan de belangstelling van de media.
Het Vlaams klimaatplan is onvoldoende onderbouwd en kan zijn doelstellingen waarschijnlijk niet waarmaken. Bovendien gaan er kansen verloren om de energierekening voor de Vlamingen betaalbaarder te maken door sneller af te stappen van fossiele energie. Dat zegt de adviesraad SERV vandaag in een nieuw advies aan de Vlaamse regering.
Dit najaar, vanaf 14 september tot 6 oktober, is de klimaatzaak geagendeerd in het Brusselse hof van beroep. Wat werd alweer geoordeeld in eerste aanleg? Waarom ging men in beroep en waarop is dit gebaseerd? Welke zou de impact kunnen zijn van een positieve uitspraak?
Activisten van XR Gent vielen woensdagavond 28 juni 'dood' neer voor een kantoor van BNP Paribas. Zo klagen ze de verantwoordelijkheid van de grootbank voor de klimaatcrisis aan. 'Dode' burgers en de treurende ‘Rode Rebellen’ symboliseren de klimaatslachtoffers die de bank mee veroorzaakt door hun investeringen in fossiele brandstoffen. XR Gent eist dat BNP haar verantwoordelijkheid neemt en haar fossiele investeringen volledig stopzet.
Greenpeace Gent organiseert in Gent een minimanifestatie om een ambitieuze Europese natuurherstelwet te eisen. Met een miniatuurversie van een betoging wijzen de leden van Greenpeace Gent erop dat we veerkrachtige natuur nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Dezelfde actie zal deze week ook plaatsvinden in andere steden zoals Namen, Brussel en Leuven.
UGent toont effecten klimaatverandering aan met VRT-archiefbeelden van de Ronde van Vlaanderen
De beweging voor Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid Climaxi organiseert bloedonderzoek naar sporen van PFAS in samenwerking met lokale buurtcomité's. Daarmee toont ze het gebrek aan inzet en initiatief van het Departement Gezondheid en Welzijn van de Vlaamse overheid aan. In plaats van mee te werken mobiliseert deze overheidsdienst om het initiatief te boycotten.
Zoals alle Europese landen moest België op 30 juni zijn Klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar door het gebrek aan inzet van Vlaanderen zal deze deadline niet gehaald worden. Deze houding zal een grote impact hebben op de Belgische economie, haar industrieën en de inspanningen die nodig zijn om de klimaatverandering tegen te gaan.
Het boek 'Een vlecht van heilig gras' van de inheemse Amerikaanse auteur Robin Wall Kimmerer zou volgens Walter Lotens niet misstaan tussen alle ingewikkelde wetenschappelijke rapporten van het VN-Klimaatpanel. “Dit boek verdient wereldwijde bekendheid”.
Brussels minister van Klimaat Alain Maron (Ecolo) wil voorlopig het Belgisch energie- en klimaatplan niet indienen bij de Europese Commissie indien Vlaanderen zijn klimaatinspanning niet verhoogt of zich financieel borg stelt. Dat zegt Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA), nadat de verschillende bevoegde ministers daarover eerder op de dag rond de tafel hebben gezeten.
Kinderen zijn de grootste dupe van de klimaatcrisis, maar tellen eigenlijk nauwelijks mee in de inspanningen tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Dat zeggen Unicef, Save The Children en Plan International in een gezamenlijk rapport.
In hoge bergketens zoals de Alpen bliksemt het nu dubbel zo vaak dan 40 jaar geleden. Dat hebben onderzoekers van de universiteit van Innsbruck ontdekt. Het geeft hun een beter begrip van de relatie tussen de klimaatverandering en lokaal weer.
De Vlaamse en de Franstalige Grootouders voor het klimaat en NGO's in België, Frankrijk en Portugal hebben actie gevoerd bij hun centrale banken.
De Argentijnse politieke klasse promoot investeringen in olie en gas als een patriottische onderneming. Milieuactivisten die zich ertegen verzetten, worden belachelijk gemaakt.
Europa warmt tweemaal sneller op dan als het globaal gemiddelde, de zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten en de extreme temperaturen hebben meer dan 16.000 dodelijke slachtoffers geëist. Ziedaar de toestand van het klimaat in Europa vorig jaar.
Begin mei kondigde Code Rood aan dat hun volgende actie gericht zou zijn tegen Engie, het meest klimaatschadelijke bedrijf in België. Nu, een paar weken voor de start van de actie, meldt Code Rood honderden inschrijvingen, ondersteund door een stevige reeks van infosessies en trainingen in heel België.
De Vlaamse en de Franstalige Grootouders voor het klimaat en NGO’s in België, Frankrijk en Portugal hebben actie gevoerd bij hun centrale banken. Het doel: lagere rentetarieven verkrijgen voor energierenovatieleningen (1). Renovatie is essentieel om de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren en de bevolking te beschermen tegen extreme weersomstandigheden en stijgende energieprijzen (2). Nu de recente door de Europese Centrale Bank (ECB) doorgevoerde renteverhogingen investeringen in renovatie duurder maken, roepen activisten en NGO’s de Europese centrale banken op om een mechanisme voor groene leningen op te zetten om renovatieprojecten te ondersteunen.
Schimmels zijn veel belangrijker voor het klimaat dan gedacht, blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek. Ze slaan een derde van de jaarlijkse wereldwijde CO2-uitstoot op en verdienen daardoor veel meer aandacht, zeggen wetenschappers.
In Bonn kwamen vertegenwoordigers van bijna 200 landen samen om ambitieuze doelen te bepalen in de strijd tegen de klimaatverandering, ter voorbereiding van de echte klimaattop in november dit jaar (COP28). De klimaatgesprekken werden pas op het nippertje gered, na bittere verdeeldheid tussen ontwikkelingslanden en welvarende landen.
De miljarden die nodig zijn voor de klimaatstrijd liggen eigenlijk voor het rapen. Ten minste als we willen kijken naar de subsidies die nu nog steeds in fossiele brandstoffen worden gepompt, maar ook in het in stand houden van landbouw- en visserijpraktijken zoals we die nu kennen. Dat zegt een nieuw rapport van de Wereldbank.
Meer dan de helft van burgemeesters van grote Europese steden geeft klimaatactie de allerhoogste prioriteit. Dat blijkt uit de resultaten van de Eurocities Pulse-enquête waarin 92 burgemeesters uit 28 landen in Europa werden bevraagd.
De klimaatcrisis wordt steeds tastbaarder, maar we blijven consumeren en broeikasgassen uitstoten aan een onhoudbaar tempo. Is radicaal activisme de enige manier om de wereld nog wakker te schudden? MO* ging in gesprek met drie activisten over ‘eco-sabotage’ en andere soorten klimaatverzet.
Climate change refers to long-term variation in Earth's climate effected by heating imbalances from natural (e.g., solar, volcanic, and internal dynamics) and human sources (e.g., greenhouse gas emissions and land use). Following the onset of the Industrial Revolution, and particularly since the 1960s, global climate has warmed primarily as a consequence of rising greenhouse-gas concentrations in the atmosphere related to industrial activity. This page provides a selection of template maps and timeseries depicting changes in temperature, precipitation, and other aspects of climate over the past century, and how they are projected to change in the future.
Was het een naïef besluit van MO*columniste Tine Hens in 1989 om geen vlees meer te eten? ‘Als ik nu naar mijn 15-jarige zelf kijk, voel ik een barst in mijn hart. Maar ik denk ook: liever naïef dan gewetenloos.’
Er is nog steeds geen duidelijkheid over wie nu de VN-klimaattop in 2024 kan organiseren. Het is de beurt aan een Oost-Europees land, maar de conflicten tussen Rusland en Oekraïne en Armenië en Azerbeidzjan maken eensgezindheid onmogelijk.
Rijke landen zijn bijna 180.000 miljard euro verschuldigd aan ontwikkelingslanden, stelt een studie in Nature. Ze zijn immers verantwoordelijk voor een in verhouding hogere CO2-uitstoot, terwijl arme landen het zwaarst worden getroffen door de gevolgen daarvan.
Een internationaal team van wetenschappers werkt aan een systeem dat de achtjaarlijkse rapporten van het VN-klimaatpanel aanvult met een actuele stand van zaken per jaar. Klimaatexpert Piers Forster van de Universiteit van Leeds legt uit waarom dat zo belangrijk is, en wat de laatste bevindingen zijn.
De oceaan is de onbeminde vriend van de mens. Maar hij is er slecht aan toe, schrijft ecotoxicoloog en marien ecoloog Colin Janssen.
In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief aan hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert enkele van die brieven. Vandaag: de brief van professor Rik Pinxten aan zijn zoon Simon.
14 activisten staan woensdag 7 juni terecht in Brugge voor hun deelname aan een geweldloze actie van Greenpeace België in de Fluxys gasterminal van Zeebrugge. Sympathisanten van onder andere Greenpeace, Amnesty International, Oxfam, ABVV, Extinction Rebellion, Grootouders voor het Klimaat, Ineos Will Fall, verzamelen voor de rechtbank om te protesteren tegen dit proces dat bedoeld is om klimaatactivisten te intimideren. Tegelijkertijd wordt er in Brussel actie gevoerd tegen een wetsvoorstel van minister van Justitie Van Quickenborne dat protest aan banden wil leggen.
Er is nog steeds geen duidelijkheid over wie nu de VN-klimaattop in 2024 kan organiseren. Het is de beurt aan een Oost-Europees land, maar de conflicten tussen Rusland en Oekraïne en Armenië en Azerbeidzjan maken eensgezindheid onmogelijk.
Wat wensen ouders hun pasgeboren kind? Dat het gezond is, dat het opgroeit tot een fijne tiener en uitgroeit tot een volwassen persoon. Er zijn geen ouders bekend die verlangen dat hun kind groeit en blijft groeien, en dus steeds groter wordt. Dat lijkt eerder iets voor een sprookje of beter een griezelverhaal. En toch is dit laatste verlangen de overheersende wens als het over onze economie gaat. Die moet groeien, en blijven groeien. Een land gaat zogezegd achteruit als het bruto binnenlands product niet groeit, als we niet steeds, jaar na jaar na jaar, meer producten en diensten produceren. En terwijl we ons goed kunnen voorstellen hoe onwezenlijk het zou als een kind zou blijven groeien – het huis, de stoelen, het eten, het zou allemaal te klein of te weinig zijn – lukt dat dus niet als het over de groei van de economie gaat in het huis van de mens, onze aarde. Terwijl die ook niet groeit. Sterker nog, ons leven gedijt enkel in die dunne laag boven en net in de aardkorst, de kwetsbare zone van de biosfeer,
Welvarende landen zijn iets minder dan 180.000 miljard euro verschuldigd aan ontwikkelingslanden, stelt een studie in Nature. Ze zijn immers verantwoordelijk voor een disproportioneel hoge CO2-uitstoot, terwijl arme landen het zwaarst worden getroffen door de gevolgen daarvan.
Welvarende landen zijn al drie jaar te laat met het nakomen van hun belofte om jaarlijks 100 miljard dollar te mobiliseren voor arme landen om de gevolgen van de klimaatverandering aan te pakken. Dat stelt Oxfam vandaag in een rapport.
Tijdens het pinksterweekend brak er brand uit in de Hoge Venen, meer bepaald nabij de Duitse grens. Het vuur werd gelukkig relatief snel onder controle gebracht, al gingen er zo’n 170 hectare veengras in de vlammen op. Struikgewas en kleinere naaldbomen doorstonden de hitte relatief goed, maar broedende vogels, slangen en kleine knaagdieren kregen het veel harder te verduren. Het had veel erger kunnen zijn indien er geen natte winter aan was voorafgegaan.
Congo is een grootmacht op het vlak van klimaatregulering. Congolese politici zijn zich daarvan steeds meer bewust en eisen nu boter bij de vis. Maar rijke landen leggen vooralsnog weinig geld op tafel, ziet milieuminister Ève Bazaiba. ‘We zullen het milieu niet beschermen met onze eigen goede wil.’
Greenpeace heeft vanochtend actie gevoerd bij de federale ministerraad, om duidelijk te maken dat het klimaat en de natuur geen pauze verdragen. De actievoerders schilderden de boodschap ‘fast forward for nature’ op de grond voor de Wetstraat 16. Ze wijzen erop dat we veerkrachtige natuur nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Greenpeace roept premier Alexander De Croo op om vaart te maken met het beleid voor de biodiversiteit, en de Europese voorstellen voor een natuurherstelwet te steunen.
Een beperkte hittegolf in vochtige gebieden kan veel meer schade aanrichten dan veel hogere temperaturen in een drogere regio. Klimatologen Alan Thomas Kennedy-Asser, Dann Mitchell en Eunice Lo leggen uit hoe dat komt.
Tijdens de legendarische coronalente van 2020 herontdekte MO*columniste Virginie Platteau de weldaden van tuinieren. Het voelde aan als een welgekomen pauze, maar niet op de manier zoals eerste minister De Croo dat ziet.
De Noordzeenatuur heeft het moeilijk. Dat is geen nieuws, net zo min als het feit dat we kunnen helpen en dat dit zal lonen op de lange termijn. Immers, door de Noordzeenatuur te beschermen worden ook de effecten van de klimaatverandering verzacht. Op zee kan de gouden tandem van robuuste natuur én technologie ons verzekeren van hernieuwbare energie, kustbescherming en rijke biodiversiteit. We weten hoe en veel sectoren zijn voor. Waarom het dan niet gewoon doen? Het is tijd voor 5 minuten politiek leiderschap in plaats van verkiezingskoorts. 4Sea roept de Belgische beleidsmakers op om een ambitieuze Europese natuurherstelwet te steunen.
Door de opwarming van de oceanen verschuiven de leefgebieden van vissen naar het noorden. Op sommige plaatsen zijn bepaalde vissoorten zelfs al helemaal verdwenen, blijkt uit nieuw Schots onderzoek.
De ene technologie, artificiële intelligentie (AI), leidt dezer dagen tot grote zorg: politiek, journalistiek en zelfs CEO’s van betrokken tech-bedrijven waarschuwen voor de grote risico’s. Des te opvallender is het grenzeloze optimisme over die andere technologie: kernenergie. Die krijgt, in tijden van klimaatverandering en energieschaarste, een nieuw leven toegeschreven. Vooral kleine modulaire reactoren, ‘small modular reactors’, SMR’s in het jargon, krijgen veel optimistische steun van politiek, journalistiek en betrokken bedrijfsleven. Ze zouden goedkoop, veilig en duurzaam zijn. Dat optimisme is onterecht, soms stuitend oppervlakkig en vaak misleidend. Ook deze technologie behoort kritischer benaderd te worden.
De kritiek op een eenzijdige focus op individuele verantwoordelijkheid in de klimaatcrisis is terecht, en tegelijk mogelijk een beetje misleidend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. ‘Laten we naar onszelf kijken als burgers, en niet als consumenten. Individuele stappen doen ertoe.’
Klimaatactiviste Anuna De Wever en filosoof Maarten Boudry mochten met elkaar in discussie gaan in De Afspraak afgelopen dinsdagavond (23 mei) op Eén. Mocht je Maarten niet kennen, moet je je nu niet schuldig voelen. In tegenstelling tot Anuna die haar mening verkondigt aan iedereen en dit op een vurige manier ter harte neemt, zal je Maarten niet tegenkomen op de straat.
De VS verkoopt wapens aan minstens 48 autoritaire regimes. Het rommelt echter binnen de leidende elites in Washington DC. Meer en meer stemmen roepen op de waanzin van het huidige buitenlandse beleid van de VS te stoppen. De oorlog in Oekraïne moet ook omwille van het klimaat zo snel mogelijk onderhandeld stoppen. De Franse energiegigant Total verbergt zijn klimaatvernietigende activiteiten achter kleine vitrine-investeringen in hernieuwbare energie.
In een gezamenlijke reactie verwerpen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, WWF, Velt, de Klimaatcoalitie, Natuurpunt, PAN Europe, Canopea, Natagora en Bral de negatieve politieke positionering rond het Europese klimaat-, natuur-, en milieubeleid. De problemen gaan niet weg door de kop in het zand te steken. Het is aan onze overheden om krachtig beleid te voeren dat onze leefomgeving en gezondheid beschermt. De pauzeknop indrukken is schuldig verzuim. Hoe langer we wachten, hoe moeilijker en duurder de oplossingen.
Wie vandaag vasthoudt aan de achterhaalde logica dat “groene groei” het klimaatprobleem zal oplossen, staat buiten de vakgebieden van de ecologische economie en klimaatwetenschap, schrijft onderzoeker Nick Meynen. ‘Toch nodigt VRT zulke “experts” uit. Het resultaat? Erudiet verpakte desinformatie.’
Leden van het Europees Parlement en het Amerikaanse Congres hebben op dinsdag een gezamenlijke open brief gepubliceerd waarin ze de afzetting eisen van de omstreden voorzitter van de volgende VN-klimaatconferentie, een oliebaas.
De nieuwe Europese natuurherstelwet botst op steeds meer verzet. Na de vraag van de Franse president Emmanuel Macron - en later ook van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) - om even de pauzeknop in te drukken voor nieuwe Europese klimaatplannen, roept premier De Croo (Open VLD) nu ook op om "de kar niet te overladen".
Mensen in Colombia die moeten vluchten voor de gevolgen van de klimaatverandering, zullen binnenkort misschien wettelijke bescherming genieten. Een belangrijke wet over klimaatmigratie - een primeur voor Latijns-Amerika - heeft afgelopen week de eerste hindernis genomen in het Colombiaanse parlement.
Met de opwarming van het oceaanwater neemt ook het aantal gevallen van piraterij toe, blijkt uit Amerikaans onderzoek. Krimpende visbestanden duwen vissers sneller richting criminaliteit.
De Stemming, een onderzoek in opdracht van De Standaard en de VRT, gepubliceerd op 11 mei is ronduit alarmerend. Het hoofdartikel in de krant, dat bevindingen van dit onderzoek weergeeft, krijgt terecht als titel ‘SOS politiek’. Drie zinnen uit het rapport zeggen genoeg. Een op de drie Vlaamse kiezers vindt België geen democratie. Zes op de tien bevraagde Vlamingen vinden een regering van technocraten een zeer goed idee. En ten slotte ziet een derde zelfs heil in een sterke leider die ons land bestuurt zonder zich druk te moeten maken om het parlement en de verkiezingen.
Ondanks alle IPCC-rapporten over de klimaatcrisis stevenen we tegen 2100 nog steeds af op een opwarming van de aarde van 3 graden Celsius. Volgens de degrowth-beweging kan alleen een ander economisch model het tij keren. Ng Sauw Tjhoi praat hierover met economen Irma Emmery en Jonas Van der Slycken.
“De vrijheid van meningsuiting en protest is nochtans zuurstof voor een gezonde democratie en die moeten we dringend beschermen.” Dat is de centrale stelling van onderstaande opinie. Greenpeace nam het initiatief en nodigde o.a. de Grootouders voor het Klimaat uit om de tekst mee te ondertekenen. Co-voorzitter Bernard Hubeau deed dat, naast anderen die je onderaan de brief vindt. De opinie is ook online verschenen bij Knack.be.
De bazen van Delhaize sturen deurwaarders met bevelschriften van de rechtbank die elke sociale actie op en rond Delhaize-winkels verbieden. Volgens PLN-advocaten Hind Riad en Jan Buelens gaat deze aanval veel verder dan de strijd van de werknemers van één bedrijf. "Dit is een gevaarlijk precedent dat elke actievorm bedreigt, ook de klimaatbeweging, de strijd voor het leefmilieu, tegen kernenergie en de strijd voor vrede. Daar gaat de betoging van 22 mei over."
Geen weer om een hond door te jagen, maar als de Vlaamse Regering stilletjes een ondermaats klimaatplan goedkeurt, zijn we van de partij.
De scheepvaart ligt steeds meer onder vuur vanwege de grote klimaatafdruk. Europa legt strengere regels op, en ook de Internationale Maritieme Organisatie zal dat waarschijnlijk doen. We vroegen Don Maier van de Universiteit van Tennessee of de industrie die strengere doelstellingen kan halen.
Vandaag verzamelden zich een twintigtal vertegenwoordigers van de klimaatbeweging op het Martelaarsplein, waar de Vlaamse Regering de herziening van het Vlaamse Energie- en Klimaatplan bespreekt. Ze bekritiseren dat Vlaanderen slechts 40% minder broeikasgassen wil uitstoten tegen 2030, een pak lager dan de eerlijke bijdrage die Europa van elke lidstaat vraagt (47%).
Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van? 
Europese steden hebben het moeilijk om klimaatdoelstellingen vast te leggen die zowel ambitieus als haalbaar zijn. Zo miste Oslo - nochtans een gidsstad op vlak van klimaatbeleid - een belangrijke doelstelling om de uitstoot te halveren tegen 2020, en de Noorse hoofdstad is niet alleen.
GvK is blij met de toestemming van hun ambassadeur Jan Mertens en van Dirk Holemans, respectievelijk voorzitter en coördinator van Sociaal-ecologische denktank Oikos, om hun repliek op het klimaatsceptisch discours, op 9 mei verschenen in DM, te mogen publiceren op de GvK-website.
Meer dan 100 mensen voeren vandaag actie aan de aandeelhoudersvergadering van Fluxys in Brussel. Samen met Vredesactie, Greenpeace, Tegengas|Dégaze en Bond Beter Leefmilieu (BBL) klagen ze aan dat Fluxys blijft investeren in fossiel gas, en zo de oorlog in Oekraïne in stand houdt en de gezondheid schaadt van gemeenschappen in de VS. “Wij eisen dat Fluxys uit fossiel gas stapt - voor het klimaat, de mensenrechten en de vrede.”
Recensie van De tijd dringt- Brieven van Grootouders voor het Klimaat. Samengesteld door Bernard Hubeau en Marc Cabus.
De Duitse bondskanselier Olaf Scholz kondigt een bijdrage van 2 miljard euro aan het VN-Klimaatfonds aan. Daarmee verhoogt de druk op andere donoren om over de brug te komen.
De rechtszaak waarbij iedereen wint
Sinds dinsdag 2 mei wordt de UGent bezet door de studentenbeweging End Fossil Gent, de Gentse tak van een internationale beweging die opkomt voor duurzamere (hoger)onderwijsinstellingen en een fossielvrije samenleving. De studenten publiceerden enkele weken geleden een open brief met hun eisen, gericht aan de rector en de Raad van Bestuur van de UGent. Vrijdag 5 mei eindigen de studenten hun bezetting met een protest tegen de besparingsplannen en eisen een universiteit dat de klimaatproblematiek serieus neemt. 
Hoewel er geen oorzakelijk verband is vastgesteld tussen klimaatverandering en tuberculose (tbc), wijzen steeds meer studies erop dat het de verspreiding van de ziekte in de hand werkt. ‘We moeten ons voorbereiden op een potentiële pandemie van door de klimaatverandering veroorzaakte tbc.’
Een nieuwe analyse van Greenpeace Midden- en Oost-Europa rangschikt de betaalbaarheid en toegankelijkheid van het openbaar vervoer in 30 Europese landen en hun hoofdsteden. De analyse bewijst dat openbaar vervoer op veel plaatsen te duur is. Bulgarije, Kroatië, Griekenland en Noorwegen scoorden het slechtst in de nationale ranglijst. België zit in de middenmoot. Greenpeace roept overheden op om betaalbare ‘klimaattickets’ voor openbaar vervoer in te voeren, zoals Duitsland en Hongarije eerder deze week.
Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van?
Steeds meer studies wijzen erop dat de klimaatverandering de verspreiding van tuberculose in de hand werkt. “We moeten ons voorbereiden op een potentiële pandemie van door de klimaatverandering veroorzaakte tbc”, volgens medische experten op vlak van tbc-bestrijding.
De Grootouders zoeken voortdurend naar het beste middel om de transitie naar een duurzame samenleving vooruit te helpen, in het belang van die samenleving en de volgende generaties. De term ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’ (in het Engels: civil disobedience) bestaat al eeuwen: opzettelijk de wet of het gezag tarten, openlijk, geweld­­loos en zonder eigen­­belang, om de samen­­leving op een probleem te wijzen. Deze praktijk wordt in deze cruciale tijden ook gehanteerd door (klimaat)activisten. De Grootouders zoeken naar de beste manier om daarmee om te gaan. Deze pagina gaat over die zoektocht.
De Grootouders voor het Klimaat vinden het prima dat steden en organisaties mensen meer aansporen tot bewegen. Goed voor onze gezondheid. Maar de gezondheid van mens en planeet is niet gediend met multinationals die tegen beter weten in blijven investeren in fossiele activiteiten. Total Energies is zo’n bedrijf. We vinden het samen met partners ongepast dat de 20km van Brussel de sponsoring door deze oliegigant aanvaard. Samen met onze partners willen we het daarover hebben met de organisatoren van de 20km van Brussel. Overigens namen de Grootouders voor het Klimaat deel aan Code Rood voor Total Energies zij het met vooral in ondersteunende functies. Met deze daad van burgerlijke ongehoorzaamheid werden tijdens het weekend van 7-8-9 oktober ’22 de toegangswegen afgesloten tot de vestiging in Feluy. Lees hier het verslag van een van onze deelnemers. Met onderstaande brief vragen we een gesprek aan met de organisatoren van de 20km van Brussel
Langetermijncontracten voor de levering van Amerikaans gas aan Europese bedrijven leiden tot een enorme toename aan infrastructuur aan beide kanten van de oceaan, verstikken lokale gemeenschappen, en bedreigen onze klimaatdoelen. De gasindustrie, waaronder het Belgische Fluxys, zit niet alleen aan de knoppen, maar heeft geprofiteerd van de oorlog in Oekraïne om deze plannen door te duwen. Dat wijst een nieuw onderzoeksrapport van Greenpeace International uit, dat vandaag wordt gepubliceerd. [1]
Ondanks een neergeschoten spionageballon en spanningen rond Taiwan blazen China en de VS - de twee grootste economieën ter wereld- hun klimaatgesprekken nieuw leven in. De Chinese topgezant Xie Zhenhua nodigt zijn Amerikaanse tegenhanger John Kerry uit voor een bezoek.
De ijskappen op Groenland en Antarctica smolten nooit zo snel dan de voorbije tien jaar. De slechtste zeven jaar sinds het begin van de metingen hebben zich in het afgelopen decennium voorgedaan. Wetenschappers wijzen de klimaatverandering aan als schuldige.
Een veelgehoord argument tegen strengere klimaatregels is dat bedrijven zouden uitwijken naar landen met een laksere wetgeving. Strengere klimaatwetgeving doet bedrijven echter helemaal niet verhuizen naar het buitenland, blijkt uit een studie van het Nederlands Centraal Planbureau. De regels blijken bovendien de winst of productiviteit niet te schaden.
In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief naar hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert enkele van die brieven. Vandaag: de brief van journaliste Alma De Walsche aan haar kleinzoon Wannes.
Een nieuw inzicht breekt door in de wetenschappelijke wereld en zoekt zijn weg naar het beleid: niet alleen herstel van bossen en andere koolstof vastleggende habitats is noodzakelijk om de klimaatopwarming te beperken tot 1,5°C. Ook het herstel van wilde dierenpopulaties en hun functionele rol in het ecosysteem is noodzakelijk om dat te realiseren. Voor onze regio kunnen onder meer wolven, bevers en mariene vissen een belangrijke rol spelen in het opnemen en vastleggen van CO2 uit de lucht.
Joël De Ceulaer heeft ongelijk: het kapitalisme zal het klimaat niet redden. Het huidig economisch systeem bedreigt net onze toekomst. Dirk Holemans doorprikt de dogma's van de neoliberale 'denkers' voor wie het kapitalisme de Heilige Schrift van de XXIe eeuw is.
Studenten over de hele wereld zullen als onderdeel van de internationale campagne 'End Fossil: Occupy! vanaf 2 mei scholen en universiteiten bezetten om een einde te maken aan de fossiele economie en te strijden voor klimaatrechtvaardigheid. Met deze bezettingen willen zij de business-as-usual verstoren en onderwijsinstellingen onder druk zetten om te handelen en klimaatactie te ondernemen.
Kwetsbare landen zoals Malawi hebben vandaag een actieplan nodig om zich te weren tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Ze kunnen niet wachten tot er over compenserende maatregelen voor hun verliezen wordt onderhandeld op een volgende klimaattop.
Al decennialang slaagt El Salvador er niet in om zelfvoorzienend te zijn. Door de klimaatcrisis zit de landbouwsector er in steeds slechtere papieren. ‘Hoe triest is het dat El Salvador bonen moet importeren, terwijl wij ze zelf willen telen?’
De Franse ngo Le Relais des Jeunes organiseert een fietstocht l’enRJtour van 1443 km van Brussel tot Toulouse als protest tegen de aanleg van een oliepijpleiding in Oeganda en Tanzania door TotalEnergies. Ziehier het indrukwekkende traject dat die dappere jongeren willen afleggen.
In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief naar hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert de komende weken enkele van die brieven. Vandaag: de brief van wijlen Caroline Pauwels.
Om de ergste gevolgen van de klimaatverandering tegen te gaan, moet er het komende decennium een ingrijpende economische transformatie plaatsvinden, schrijft Owen Gaffney (Earth4all). Dat is zowel mogelijk als betaalbaar – als we ervoor zorgen dat de rijksten in de wereld hun deel betalen.
De Nederlandse milieuorganisatie Milieudefensie, is al meer dan 50 jaar een baken in het Nederlandse milieu protest. Het is een sterke organisatie die gelooft in de kracht van samenwerkende mensen. Samen sta je nu eenmaal sterker ten opzichte van grote vervuilers, zoals Shell en treuzelende politici, waar er veel te veel van zijn.
Velen doen hun best om hun ecologische voetafdruk te verkleinen en toch worden de zomers steeds warmer. Moeten we de teugels laten vieren? Zeker niet, zegt MO*columnist van de maand Jurgen Masure. Maar de focus op onze individuele inspanningen leidt ons af van de échte boosdoeners voor het klimaat.
De diepzeestromingen rond het Antarctische continent tonen tekenen van vertraging, stelt onderzoek in Nature. Een totale ineenstorting zou wereldwijde gevolgen hebben voor de oceanen en het klimaat.
In het klimaatdebat worden jongeren nog te vaak niet serieus genomen. En dat is zonde, want jongeren kunnen constructief tegen klimaatschenen stampen, schrijft VN-jongerenvertegenwoordiger bij de Vlaamse Jeugdraad Simon Sterck.
Dat wij mensen onze ondergang tegemoet zullen gaan, lijdt geen twijfel. De vraag is wanneer en hoe dat zal gebeuren.
In de Verenigde Naties werd met consensus een resolutie aangenomen om het Internationaal Gerechtshof in Den Haag te vragen een adviserende opinie uit te brengen over de klimaatcrisis. Initiatiefnemer was Vanuatu, een eiland in de Stille Oceaan, dat zeer kwetsbaar is voor de effecten van de klimaatcrisis, terwijl het zelf minst bijdraagt aan de oorzaken ervan.
Voor het eerst buigt het Europees hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg zich over klimaatzaken. De eerste zaak werd ingesteld door onze Zwitserse zusterorganisatie KlimaSeniorinnen Schweiz, gesteund door Greenpeace Zwitserland. De klimaatoma’s argumenteren dat zij als oudere vrouwen bijzonder kwetsbaar zijn voor de hittegolven zoals die zich vandaag reeds voordoen. Zij eisen dat Zwitserland door het Hof zou worden veroordeeld, op grond van de art. 2 (recht op leven) en 8 (recht op bescherming van privé- en familiaal leven) van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), haar “fair share” te doen voor de beperking van de temperaturen onder de 1,5 ° C.
In 2020 en 2021 zagen wereldwijd bijna 500 klimaatzaken het licht, het summum van een aanhoudende stijging in de afgelopen tien jaar. Steeds meer burgers maken zich ongerust over het klimaat en willen hun grondrechten via de rechter beschermen.
Nu het vaker lang droog is, moeten we planten telen die tegen een stootje kunnen. Boeren zaaien daarom de granen, maïs of aardappelen die het best presteerden de voorbije, vaak droge, jaren. Er zijn ook nieuwe teelten die hun intrede doen in Vlaanderen: quinoa en kikkererwt bijvoorbeeld. Kunnen de Vlaamse boeren zomaar van het ene jaar op het andere overschakelen op zo’n nieuwe teelt?  
Door klimaatverandering trekken steeds meer boeren weg uit de Iraakse moerassen. Ze verkopen hun vee of verhuizen met hun waterbuffels. De overheid in Bagdad weet zich geen raad met de klimaatmigratie, milieuactivisten worden bedreigd of gekidnapt. ‘De regering belooft actie en doet niets.’
In 2020 en 2021 zagen wereldwijd bijna 500 klimaatzaken het licht, het summum van een aanhoudende stijging in de afgelopen tien jaar. Steeds meer burgers maken zich ongerust over het klimaat en willen hun grondrechten via de rechter doen beschermen.
Vorige week bracht het IPCC, het internationaal klimaatpanel van de VN haar 6de rapport uit. De boodschap is opnieuw duidelijk: wie vandaag wordt geboren, ondervindt een veel grotere impact van de klimaatverandering dan zijn ouders of grootouders. Federaal parlementslid Kim Buys (Groen) kroop in haar pen.
Pakistaans Brusselaar Sadiq Khan geeft zes maand na de klimaatramp een update over de situatie in zijn geboorteland. In september 2022, een maand na de moordende overstromingen in Pakistan, sprak DeWereldMorgen.be reeds een eerste maal met hem. Pakistan is weg uit het nieuws maar nog niet uit de problemen.
De organisatie Grootouders voor het Klimaat organiseerden op 24 maart een colloquium in Antwerpen over de kwestie 'Burgerlijke Ongehoorzaamheid, een volgende stap in het klimaatactivisme? Voor Grootouders voor het Klimaat meer dan een retorische vraag. Zijn zachte acties nog voldoende om de klimaatcrisis aan te pakken?
Elizabeth Wathuti is een mondiale pleitbezorgster voor lokale klimaatoplossingen. De 27-jarige Keniaanse is een van de gezichten van de mondiale beweging van klimaatjongeren. Milieubescherming en mensenrechten zijn met elkaar verbonden, zegt ze. ‘Transitie moet het leven van mensen beter maken.’
De broeikasuitstoot moet nu meteen drastisch naar beneden, schrijven wetenschappers in een nieuw rapport van het VN-klimaatpanel. ‘Alle landen gaan akkoord’, zegt co-hoofdauteur Detlef van Vuuren.
Rechts-populisten zetten de arbeidersklasse op tegen de middenklasse door die laatste als ‘culturele elite’ weg te zetten. Links-populisten doen aldus Robrecht Vanderbeeken nu hetzelfde, maar ze hebben het over de ‘groene elite’.
Een voedselbos combineert meerdere functies. Niet enkel gonst het er van de biodiversiteit, het is ook een aangename plek om toeven waar veel eetbaars groeit. Maar produceren ze voldoende voedsel als de wereldbevolking dra richting tien miljard tikt?
Een kritische Facebookpost over een kolencentrale in zijn dorp: daarvoor hangt de Bengaalse klimaatactivist Shahnewaz Chowdhury tot tien jaar celstraf boven het hoofd. Meer dan 17.000 Belgische scholieren vragen met een briefschrijfactie van Amnesty International om de aanklacht te laten vallen.
We hebben het probleem onderschat. De gevolgen van de klimaatopwarming zijn erger dan oorspronkelijk werd ingeschat, aldus het laatste rapport van het VN Klimaatpanel (IPCC). Toch is het nog niet te laat. We weten gelukkig wat we moeten, maar er is haast bij. "Dit rapport is een overlevingskit voor de mensheid."
Het VN-Klimaatpanel (IPCC) presenteert een nieuw syntheserapport. Daarin bundelt het actuele wetenschappelijke klimaatkennis en vat het de vorige klimaatrapporten samen. Het syntheserapport bevat ook een oproep aan wereldleiders om de wetenschap ter harte te nemen en zonder uitstel te handelen.
Op vraag van de FRDO voerden onderzoekers van de UCLouvain een studie uit over jongeren, communicatie en klimaat. De Nederlandse vertaling van deze studie is nu beschikbaar op onze website.
Le sixième rapport de synthèse du GIEC, publié aujourd’hui, est sans appel. Il est indispensable d’agir maintenant. La Coalition Climat appelle à la mobilisation générale. Les scientifiques nous rappellent ce que l’on sait déjà: le dérèglement climatique est en cours, il est dû à l’être humain, il a déjà des conséquences graves et en aura encore pour les centaines d’années à venir. Et les premiers touchés sont les plus vulnérables, partout dans le monde. Mais nous pouvons encore le limiter et en atténuer les effets! Les conséquences, même en Belgique, d’un réchauffement global de 4, 3 ou même 2 degrés n’ont rien à voir avec celui visé d’1.5 degré. Nous n’avons plus le temps. Il faut agir. Chaque dixième de degré compte.
Het zesde IPCC syntheserapport is helder: we moeten en beter en sneller handelen. De Klimaatcoalitie roept op tot een algemene mobilisatie.De wetenschappers herhalen: de klimaatcrisis gebeurt nu, de mens is er de oorzaak van, de zware gevolgen voor de planeet zijn nu al voelbaar en zullen dit nog honderden jaren blijven. Ze herhalen ook dat de meest kwetsbaren het hardst getroffen worden, zowel bij ons als in de rest van de wereld. De gevolgen van de opwarming van de aarde met 4, 3 of zelfs 2 graden zijn veel groter dan de beoogde 1,5 graden. Indien we nu handelen, kunnen we die gevolgen nog inperken, want elke tiende graad telt. Het zesde rapport van de wetenschappers van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) is vandaag voorgesteld. Dit is een samenvatting van de verschillende rapporten die tussen 2018 en 2023 zijn gepubliceerd.
China heeft vorig jaar versneld plannen doorgevoerd voor nieuwe steenkoolcentrales om de energiezekerheid te garanderen. Maar daardoor zal de impact van de Aziatische grootmacht op de wereldwijde uitstoot nog sneller toenemen, vrezen waarnemers.
Duizenden steden over de hele wereld kunnen zichzelf volledig van energie voorzien met zonnepanelen die op waterreservoirs drijven. Bovendien beschermen die de watervoorraden in een opwarmend klimaat, stelt onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.
Het internationale klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) is het eens geworden over een nieuwe tekst waarin actuele wetenschappelijke klimaatkennis wordt gebundeld en de vorige klimaatrapporten worden samengevat. Het syntheserapport doet een oproep aan wereldleiders om de wetenschap ter harte te nemen en zonder uitstel te handelen.
De luchtvaartsector slaagt er maar niet in om haar enorme gezondheids- en klimaatimpact terug te dringen. Door de vluchten nauwelijks te belasten, geven beleidsmakers bovendien een erg pervers signaal. Een tickettaks op veelvliegers biedt een sociale uitweg. Minister Van Peteghem heeft met zijn grote fiscale hervorming de sleutel in handen om deze historische scheeftrekking rechttrekken.
Grootouders voor het Klimaat stelt trots haar nieuwe boek voor: De tijd dringt – Brieven van Grootouders voor het Klimaat. Brieven dus, geschreven door 69 GvK-ambassadeurs en actieve Grootouders. Door ons, zeg maar, want elke brief gaat over de klimaatcrisis die ieder van ons aangrijpt. Tenslotte probeert iedereen ermee om te gaan, iedereen voelt de stappen die de samenleving zet om er iets aan te doen, te weinig, te traag, te moeizaam en te hoognodig.
Onlangs stelde weerman Frank Deboosere zijn radioluisteraars gerust wat de zogenaamde ‘chemtrails’ betrof, maar hij dacht er toen niet aan om erop te wijzen dat de condensatiesporen of ‘contrails’ ons zouden moeten verontrusten. In de burgerluchtvaart gaat de meeste aandacht naar de uitstoot van CO2 en NOx, maar in de praktijk blijken contrails een veel grotere klimaatimpact te hebben. Ondertussen blijkt dat een aanpassing van de vliegtuigbrandstof dergelijke condensatiesporen sterk kan doen verminderen. Maar toch zijn alle problemen hiermee niet van de baan.
Duizenden vrouwelijke fietsers doorkruisten afgelopen weekend verschillende steden in zes Aziatische landen onder het motto ‘Pedal for People and Planet’. Met de fietsactie willen ze mensen bewust maken van klimaatverandering, voedselzekerheid en duurzame energie, én de rol van vrouwen in de strijd voor klimaatrechtvaardigheid.
Samen met 207 andere natuurorganisaties roept Natuurpunt in een gezamenlijke verklaring de EU-lidstaten, het Europees Parlement en de Europese Commissie op om in 2023 dringend werk te maken van een sterke natuurherstelwet. Het is nú het moment om te handelen willen we de klimaat- en biodiversiteitscrisis een halt toeroepen. Nog langer talmen of het ambitieniveau van deze wet afzwakken, zal het aanpakken van de gevolgen enkel nog moeilijker en duurder maken.
Om een klimaatontaarding te voorkomen is een zeer ingrijpende energietransitie nodig. De automobielindustrie schuift e-brandstof naar voor als alternatief. Maar dat is een halfslachtige oplossing en er zal veel meer nodig zijn dan dat. Klimaatexpert Wiebe Eekman geeft tekst en uitleg.
Alleen al onze voedselproductie is genoeg om de klimaatgrenzen te overschrijden, waarschuwt een nieuwe studie in wetenschappelijk vakblad Nature . Maar er zijn ook oplossingen: schonere energie, een gezonder dieet en technologie.
Klimaatomstandigheden die de koffieoogsten negatief beïnvloeden, komen de laatste veertig jaar steeds vaker voor. Dat zet ons kopje koffie behoorlijk onder druk, stellen Australische onderzoekers.
Een van Europa's grootste banken krijgt twee spraakmakende rechtszaken te slikken. Het moederbedrijf van BNP Paribas Fortis moet zich verdedigen tegen beschuldigingen van financiering van klimaatverandering en de vernietiging van natuur.
Boeren, Burgers, Bijen, Bodem, Biodiversiteit, … zijn sleutels voor een leefbare toekomst. Samen uiteraard met de onvermijdelijke Ban op de ontginning en het gebruik van fossiele grondstoffen. Grondstoffen die in de grond horen en niet in de lucht, ons lijf en in het water.
Europa bouwde vorig jaar voor 19 gigawatt aan windmolenparken bij. Dat is meer dan het jaar ervoor, maar het gaat nog lang niet snel genoeg om de klimaatdoelen van 2030 te halen.
Net als Noam Chomsky ben ik een koele minnaar van het criminaliseren van verkeerde meningen. Omdat als alleen nog de juiste mening getolereerd wordt, je in een dictatuur leeft. Negationisme moet je niet criminaliseren maar weerleggen, was eertijds Chomsky’s redenering. Nu, wees gerust, ik zal het hier zeker niet opnemen voor Dries Van Langenhove, die net is doorverwezen naar de correctionele rechtbank voor Holocaustnegationisme. Ik gebruik hem wel graag als opstapje, als voetveeg zo je wil, om te pleiten voor het criminaliseren van klimaatnegationisme.
Als titel boven het essay van Joël De Ceulaer in de krant van 11/02/23 staat: “Jawel, het kapitalisme kan het klimaatprobleem helpen oplossen.” De auteur zegt te willen reageren tegenover het beeld dat bestaat over de ‘ecomodernisten’, en haalt daarbij uit naar de ecologisten. Bij dat alles hanteert hij een bepaalde lezing van de moderniteit, op basis waarvan hij zegt over de ecologisten: “Zij willen niet méér moderniteit, maar minder.” Het denken van de ecologisten houdt volgens hem vooruitgang tegen. Het is zinvol op die framing verder in te gaan. Het lijkt alsof er maar één moderniteit of één rationaliteit zou zijn, en dat is niet zo. De ecologisten zitten veeleer in de traditie van de kritische dan in die van de triomferende moderniteit. Mee vanuit het besef van de ‘dialectiek van de Verlichting’ is het hun basisovertuiging dat je ook moet kijken naar de schaduwzijde van een welbepaalde invulling van moderniteit als je de positieve waarden ervan – vrijheid, rechtvaardigheid – overeind wilt houden.
Een temperatuurstijging van 1 graad Celsius kan leiden tot een vertienvoudiging van migratie. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Oxford, waarin de effecten van conflict, weer en droogte op gedwongen migratie zijn bestudeerd.
Het Tonlé Sapmeer in het noordwesten van Cambodja is de levensader van 1,2 miljoen mensen. Dammen op de rivier de Mekong hebben het aantal vissen in het meer sterk doen dalen. De klimaatverandering bedreigt de biodiversiteit in Tonlé Sap, dat ook lijdt onder corruptie en overbevissing.
Zonne-energiecentrales in de ruimte, met constante zonneschijn en zonder verstorende wolken of lucht, lijken voor veel overheidsinstanties dé wonderoplossing om groene en goedkope energie te produceren. Maar schijn bedriegt, schrijven enkele Franse astrofysici.
Volgens Oxfam, Friends of the Earth en Notre Affaire à Tous blijft de Franse grootbank investeren in de sector van fossiele brandstoffen en draagt ze zo bij tot de klimaatcrisis.
In de context van een dreigende wereldoorlog lijkt het bijkomstig, maar de klimaatcrisis blijft even urgent, wordt door de oorlog nog erger en blijft onze aandacht opeisen. Afgevaardigden van 193 VN-lidstaten pogen sinds 20 februari 2023 een akkoord te bereiken om de wereldzeeën te beschermen tegen overbevissing, vervuiling en andere bedreigingen.
Dr. Sultan Ahmed Al Jabar, groot geworden in de nationale olie-industrie, is door de Verenigde Arabische Emiraten benoemd als voorzitter van COP28 in Dubai. De klimaatbeweging is in rep en roer omdat deze benoeming een signaal van de fossiele industrie kan zijn dat men probeert het roer van de VN-klimaatconferenties over te nemen. Dat is onaanvaardbaar omdat de olie-en gasindustrie in de afgelopen halve eeuw de wereld bewust naar een klimaatcrisis heeft geleid. Big Oil koos voor puur winstbejag ten koste van de toekomst van de wereldbevolking. Hierdoor hebben ze een historische schuld en verantwoordelijkheid opgebouwd, net zoals landen met een historische CO2-uitstoot, zoals België. Die schuld moet worden ingelost.
Rechtse krachten maken vandaag schandelijk misbruik van het klimaat om oude kerncentrales te blijven openhouden en de bouw van nieuwe te promoten. Zogezegd om mogelijke stroomtekorten te voorkomen. Nochtans is een nucleair vrije en klimaatvriendelijke energietransitie technisch perfect mogelijk en heeft het verleden bewezen hoe potentieel gevaarlijk kerncentrales zijn.
Vierentwintig grote multinationals die claimen dat ze klimaatleiders zijn omdat ze actief inzetten op netto nul-uitstoot blijken in werkelijkheid amper te doen wat ze beloven. Dat concludeert de non-profit Carbon Market Watch.
"Make Polluters Pay!" roepen wetenschappers en klimaatactivisten die nu de ingang blokkeren van de Aviapartner Executive Lounge en de Luxaviation terminal, exclusieve faciliteiten voor de superrijken die met privéjets van en naar Brussel vliegen. 
Deze geweldloze actie maakt deel uit van een wereldwijde campagne waarin wordt geëist dat degenen die het meest verantwoordelijk zijn voor de klimaatnoodsituatie, stoppen met hun destructieve levensstijl.

De teloorgang van watergebieden wereldwijd valt beter mee dan gedacht, blijkt uit nieuw onderzoek. In Europa, de Verenigde Staten en China is het probleem wel erg groot, en de overblijvende gebieden moeten dringend beschermd worden om de klimaatdoelen binnen bereik te houden.
Denk aan de kleinkinderen
Portugal is overeengekomen met zijn voormalige kolonie Kaapverdië om de schuld van het land te ruilen tegen klimaatinvesteringen die de eilandengroep zelf ten goede komen.
Slechts één graad opwarming kan al ingrijpende gevolgen hebben voor diersoorten, blijkt uit nieuw onderzoek van de Technische-natuurwetenschappelijke Universiteit van Noorwegen. De onderzoekers bepaalden de klimaatimpact op diersoorten door collecties van natuurhistorische musea te analyseren.
Afrikaanse olifanten staan steeds meer onder druk. Nochtans spelen de majestueuze dieren volgens nieuw onderzoek een cruciale rol in het beschermen van een van de grootste CO2-reservoirs op aarde. Het verlies van de diersoort zou dus ook verwoestend zijn voor het klimaat.
Deze boude uitspraak komt niet van een linkse klimaatactivist maar van een staatshoofd van een van de belangrijkste landen van Latijns-Amerika. Ze komt uit een speech van Gustavo Petro Urrego op het Wereld Economisch Forum. Daarin kondigt hij o.a. aan dat Colombia gaat stoppen met het ontginnen van petroleum. Hieronder zijn speech.
Kunnen we het ons echt veroorloven om in deze tijden van klimaatcrisis en groeiende ongelijkheid geen vermogensbelasting in te voeren?, vraagt Eva Smets, directeur van Oxfam België, zich af. ‘Miljardairs zijn een teken van een zieke economie.’
Wereldwijd zijn bijna negen op de tien grote havens blootgesteld aan klimaatgevaren, waarschuwen onderzoekers van de universiteit van Oxford. Ook de haven van Antwerpen is kwetsbaar. De potentiële impact op de wereldeconomie is enorm.
Een sterke toename van stof uit zandstormen in de atmosfeer in de voorbije eeuw heeft de echte omvang van de klimaatverandering voor een deel gemaskeerd. Nieuw onderzoek spreekt van een effect tot 8 procent.
Onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Université Catholique de Louvain (UCL) waarschuwt voor de gevolgen van de opwarming van de aarde voor de kwetsbare ecosystemen van één van de grootste Afrikaanse meren. Een opwarming van enkele graden van het water kan het ecosysteem uit evenwicht brengen met een grote impact op de lokale leefgebieden (habitats).
Meststoffen op basis van menselijke uitwerpselen en urine zijn veilig voor gebruik in de voedselketen, blijkt uit nieuw onderzoek. En dat is goed nieuws voor het milieu en het klimaat.
Exxon en de andere energiereuzen wisten in de jaren zeventig al dat de ontginning van fossiele brandstof zou leiden tot een klimaatontaarding. Toch hebben ze alles gedaan om dat te ontkennen en hebben ze jarenlang denktanks en onderzoekers gefinancierd die klimaatontkenning propageerden.
De Verenigde Arabische Emiraten hebben de voorzitter van de volgende klimaattop bekendgemaakt: Sultan Ahmed Al Jaber, ceo van staatsoliebedrijf Adnoc. Onbegrijpelijk, zeggen milieuorganisaties. ‘Een staatsoliebedrijf kaapt de VN-klimaatgesprekken.’
Landbouw en voedsel staan op het kruispunt van de grootste uitdagingen van onze tijd: klimaat, milieu en armoede. Maar aan de polariserende manier waarop de discussie gevoerd wordt, valt dat niet af te lezen, vindt Jelle Goossens van Rikolto. Een pleidooi voor minder debatten en meer gesprekken.
De ozonlaag is goed op weg om zich binnen vier decennia te herstellen, blijkt uit een VN-rapport. De inspanningen die daarvoor nodig zijn, komen ook het klimaat ten goede.
De zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten in Europa, blijkt uit cijfers van de Europese klimaatdienst Copernicus. In zijn geheel was 2022 het op één na warmste jaar ooit in Europa.
De Wereldbank overweegt klimaatactie een centralere plaats te geven in haar missie. Dat blijkt uit een schrijven van de ontwikkelingsbank aan de aandeelhouders.
Grootouders voor het Klimaat voert campagne om het spaargeld van 55-plussers in bank- en ver­zekerings­producten en in pensioenfondsen te bestemmen voor duurzame projecten om op die manier de klimaatcrisis aan te pakken. De cam­pagne richt zich tot de 55-plussers, de financiële sector en de overheid.
De zeestromen die mee ons klimaat reguleren, dreigen stil te vallen. De opwarming van het zeewater bedreigt het vermogen van de oceaan om koolstofdioxide uit de lucht te halen, waardoor de klimaatcrisis nog zal versnellen.
Verschillende experts ter zake delen hun inzichten over welke kwesties het klimaatdebat het komende jaar zullen beheersen.
‘Voor de Vlaamse regering lijkt de klimaatcrisis niet te bestaan’, reageert mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (UAntwerpen) op de beslissing van de regering om de drie Vlaamse regionale luchthavens open te houden.
In zijn nieuwjaarstoespraak noemde de Franse president Macron de gevolgen van de klimaatverandering onverwacht. Onder andere bosbranden en droogte geselden de voorbije zomer het land. Franse klimaatwetenschappers reageren erg scherp op zijn speech. Zij wijzen erop dat ze al dertig jaar lang waarschuwen voor de gevolgen van de klimaatverandering. "Dit had je in de jaren 80 nog kunnen zeggen, maar niet in 2022."