A propos du rapport de synthèse du GIEC – mars 2023
2023
Op een cruciaal moment voor mondiale klimaatactie stemden de landen die de klimaattop van de Verenigde Naties (COP28) bijwoonden in met een geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen, maar ze beloofden niet om deze volledig te verwijderen. Landen misten ook de kans om zich ertoe te verbinden klimaat- en natuurrampen parallel aan te pakken.
Bijna tweehonderd landen hebben woensdagochtend na nachtelijke vergaderingen de slottekst van de VN-klimaattop in Dubai goedgekeurd, zonder harde belofte over de uitfasering van olie, aardgas en steenkool. De reacties die we sprokkelden bij delegatieleden lopen uiteen: van 'historische koersverandering' tot 'ronduit teleurstellend'.
De politici, bedrijfsleiders en activisten op de klimaattop in Dubai zien één cruciaal aspect over het hoofd: meisjesrechten. Dat vindt Isabelle Verhaegen van Plan België. Want de negatieve impact van de klimaatverandering is het grootst voor meisjes en jonge vrouwen.
De Vlaamse milieuminister Zuhal Demir riep een maand geleden in een persbericht op om de Belgische delegatie naar de VN-klimaattop in Dubai (COP28) te beperken tot slechts één onderhandelaar en enkele experten. Op die manier geeft ze de indruk dat ze onze aanwezigheid als jongeren daar ietwat overbodig vindt. Nochtans gaan wij daar echt niet naartoe om mee te spelen in een soort klimaatpoppenkast of om er wat selfies te nemen, zoals Demir lijkt te geloven.
Driekwart van de Belgen wil fossiele brandstoffen afbouwen en pleit voor meer investeringen in wind- en zonne-energie. Ook voor ambitieuze klimaatdoelen is er een grote meerderheid, blijkt uit een enquête in opdracht van 11.11.11 en Knack.
In Brugge heeft een dertigtal klimaatactivisten zaterdagnamiddag het verkeer in de Smedenstraat geblokkeerd. Een aantal van hen werd door de politie aangehouden toen ze weigerden de blokkade op te heffen.
Het klimaat verandert. Het is een enorme uitdaging voor de hele wereld. Een uitdaging waarin iedereen een rol heeft. Wat kan je zelf doen? Hoe ga je over tot actie? Samen werken we aan een duurzame stad. Door te recycleren, te hergebruiken en minder te verbruiken.
In de week van 18 tot 23 september zoeken we met de Grootouders tekenen van hoop in de klimaatcrisis. Elke dag in een andere provincie. Elke dag een boeiend programma, gecoördineerd door de lokale GvK-afdeling.
De klimaatactivisten van Extinction Rebellion voerden maandag opnieuw vreedzame actie tegen de investeringen van PNB PARIBAS FORTIS in fossiele brandstoffen, omdat de bijhorende industrietak niet goed is voor de klimaatopwarming. Ze vragen hier aandacht voor door roerloos en met gesloten ogen voor de ingang te liggen, als een verwijzing naar de slachtoffers van de extreme weersomstandigheden die klimaatopwarming met zich meebrengt.
We worden ons steeds bewuster van de klimaatcrisis, maar tegelijkertijd lijkt het alsof we er zelf niets aan kunnen doen. Volgens Loes van Hove van KlimaatContact klopt dat niet en kunnen we zelf veel meer doen dan we denken. Hoe dat moet, legt ze uit in deze nieuwe aflevering van Alles Wordt Beter.
De vergunningverlening aan bedrijven staat sinds enige maanden volop in de schijnwerpers. Zo is er de vernietiging van de Ineos-vergunning, berichtte deze krant over lokale ambtenaren die verontwaardigd zijn door vriendjespolitiek in bouwdossiers, onthulde Apache dat Antwerpse vergunningen verhoudingsgewijs vaker worden vernietigd door de Raad voor Vergunningsbetwistingen en stelden wij een aantal gemeenten, provincies en hun mandatarissen in gebreke wegens illegale vergunningverlening(DS 13 juli).
Op zaterdag hebben honderden Zuid-Koreanen in de hoofdstad Seoul betoogd tegen plannen van Japan. Het Zuid-Koreaans buurland kondigde vorige week namelijk aan dat het zal beginnen “behandeld” radioactief water te lozen in de Stille Oceaan.
In deze bijdrage bekijken we de onderlinge relaties tussen oorlog, milieu en klimaat. Dit artikel wil niet de indruk wekken dat broeikasgassen of milieuschade het hoofdprobleem zijn bij oorlog. De bekommernis om het leven, het welzijn en de gezondheid van de burgers blijven voorop staan. Maar in het huidig perspectief van toenemende bezorgdheid over het klimaat is het goed om ook daarin de rol van militaire operaties, wapens en oorlogsschade onder de loep te nemen. En dan blijkt dat er causale verbanden bestaan in beide richtingen, die belangrijk zijn in het globale beeld en in de preventie.
De Vlaamse en de Franstalige Grootouders voor het klimaat en NGO's in België, Frankrijk en Portugal hebben actie gevoerd bij hun centrale banken.
Begin mei kondigde Code Rood aan dat hun volgende actie gericht zou zijn tegen Engie, het meest klimaatschadelijke bedrijf in België. Nu, een paar weken voor de start van de actie, meldt Code Rood honderden inschrijvingen, ondersteund door een stevige reeks van infosessies en trainingen in heel België.
Meer dan de helft van burgemeesters van grote Europese steden geeft klimaatactie de allerhoogste prioriteit. Dat blijkt uit de resultaten van de Eurocities Pulse-enquête waarin 92 burgemeesters uit 28 landen in Europa werden bevraagd.
De bazen van Delhaize sturen deurwaarders met bevelschriften van de rechtbank die elke sociale actie op en rond Delhaize-winkels verbieden. Volgens PLN-advocaten Hind Riad en Jan Buelens gaat deze aanval veel verder dan de strijd van de werknemers van één bedrijf. "Dit is een gevaarlijk precedent dat elke actievorm bedreigt, ook de klimaatbeweging, de strijd voor het leefmilieu, tegen kernenergie en de strijd voor vrede. Daar gaat de betoging van 22 mei over."
Geen weer om een hond door te jagen, maar als de Vlaamse Regering stilletjes een ondermaats klimaatplan goedkeurt, zijn we van de partij.
In de ochtend van 12 mei overhandigden verschillende actiegroepen en organisaties als ludieke actie een taart aan de Europese Commissie om haar “te feliciteren” met de zevende verjaardag van de procedure tegen de Belgische overheid omwille van de slechte luchtkwaliteit. De actievoerders manen de Europese Commissie ook aan om zich voor nieuwe luchtkwaliteitsnormen te baseren op de laatste wetenschappelijke en medische kennis.
Meer dan 100 mensen voeren vandaag actie aan de aandeelhoudersvergadering van Fluxys in Brussel. Samen met Vredesactie, Greenpeace, Tegengas|Dégaze en Bond Beter Leefmilieu (BBL) klagen ze aan dat Fluxys blijft investeren in fossiel gas, en zo de oorlog in Oekraïne in stand houdt en de gezondheid schaadt van gemeenschappen in de VS. “Wij eisen dat Fluxys uit fossiel gas stapt - voor het klimaat, de mensenrechten en de vrede.”
Studenten over de hele wereld zullen als onderdeel van de internationale campagne 'End Fossil: Occupy! vanaf 2 mei scholen en universiteiten bezetten om een einde te maken aan de fossiele economie en te strijden voor klimaatrechtvaardigheid. Met deze bezettingen willen zij de business-as-usual verstoren en onderwijsinstellingen onder druk zetten om te handelen en klimaatactie te ondernemen.
Op 24 april 2013 kwamen 1138 kledingarbeiders om het leven toen in Bangladesh een gebouw instortte waarin kleding werd gemaakt voor westerse modemerken. Op de tiende verjaardag van de ramp organiseerden de Schone Kleren Campagne en de campagne Made With Respect een actie in Brussel. Hiermee willen ze beleidsmakers aanmanen om te zorgen voor een meer ambitieuze wetgeving.
In de Verenigde Naties werd met consensus een resolutie aangenomen om het Internationaal Gerechtshof in Den Haag te vragen een adviserende opinie uit te brengen over de klimaatcrisis. Initiatiefnemer was Vanuatu, een eiland in de Stille Oceaan, dat zeer kwetsbaar is voor de effecten van de klimaatcrisis, terwijl het zelf minst bijdraagt aan de oorzaken ervan.
Voor het eerst buigt het Europees hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg zich over klimaatzaken. De eerste zaak werd ingesteld door onze Zwitserse zusterorganisatie KlimaSeniorinnen Schweiz, gesteund door Greenpeace Zwitserland. De klimaatoma’s argumenteren dat zij als oudere vrouwen bijzonder kwetsbaar zijn voor de hittegolven zoals die zich vandaag reeds voordoen. Zij eisen dat Zwitserland door het Hof zou worden veroordeeld, op grond van de art. 2 (recht op leven) en 8 (recht op bescherming van privé- en familiaal leven) van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), haar “fair share” te doen voor de beperking van de temperaturen onder de 1,5 ° C.
Grootouders voor het Klimaat stelt trots haar nieuwe boek voor: De tijd dringt – Brieven van Grootouders voor het Klimaat. Brieven dus, geschreven door 69 GvK-ambassadeurs en actieve Grootouders. Door ons, zeg maar, want elke brief gaat over de klimaatcrisis die ieder van ons aangrijpt. Tenslotte probeert iedereen ermee om te gaan, iedereen voelt de stappen die de samenleving zet om er iets aan te doen, te weinig, te traag, te moeizaam en te hoognodig.
Onlangs stelde weerman Frank Deboosere zijn radioluisteraars gerust wat de zogenaamde ‘chemtrails’ betrof, maar hij dacht er toen niet aan om erop te wijzen dat de condensatiesporen of ‘contrails’ ons zouden moeten verontrusten. In de burgerluchtvaart gaat de meeste aandacht naar de uitstoot van CO2 en NOx, maar in de praktijk blijken contrails een veel grotere klimaatimpact te hebben. Ondertussen blijkt dat een aanpassing van de vliegtuigbrandstof dergelijke condensatiesporen sterk kan doen verminderen. Maar toch zijn alle problemen hiermee niet van de baan.
Duizenden vrouwelijke fietsers doorkruisten afgelopen weekend verschillende steden in zes Aziatische landen onder het motto ‘Pedal for People and Planet’. Met de fietsactie willen ze mensen bewust maken van klimaatverandering, voedselzekerheid en duurzame energie, én de rol van vrouwen in de strijd voor klimaatrechtvaardigheid.
11 maart 2011, 12 jaar geleden, ontploften drie reactoren van de kerncentrale in Fukushima in Japan. Dit verschrikkelijk voorval leert ons dat de schade van een kernramp niet op te ruimen valt en dat kernreactoren in een dichtbevolkt en sterk geïndustrialiseerd gebied als België en Nederland compleet onverantwoord zijn.
We hebben niet alleen een energietransitie nodig, maar ook een omslag in het Europese grondstoffenbeleid. Extractie terugschroeven en mondiale ongelijkheden aanpakken, daar moet het om gaan. Waar blijft de ‘sense of urgency’? vraagt beleidsmedewerker bij Broederlijk Delen Wies Willems zich af.
Portugal is overeengekomen met zijn voormalige kolonie Kaapverdië om de schuld van het land te ruilen tegen klimaatinvesteringen die de eilandengroep zelf ten goede komen.
De Wereldbank overweegt klimaatactie een centralere plaats te geven in haar missie. Dat blijkt uit een schrijven van de ontwikkelingsbank aan de aandeelhouders.
Verschillende experts ter zake delen hun inzichten over welke kwesties het klimaatdebat het komende jaar zullen beheersen.
