Collapsologie

OA - Liste

Voir aussi Focus Collaps

voir sur collapsologie.fr la documentation scientifique


La collapsologie est un courant de pensée transdisciplinaire apparu dans les années 2010 qui envisage les risques d’un effondrement de la civilisation industrielle et ses conséquences.

En France, l’étude d’un possible effondrement de la civilisation « thermo-industrielle » est initiée par l’Institut Momentum co-fondé par Yves Cochet et Agnès Sinaï. Ces derniers définissent l’effondrement comme « le processus irréversible à l’issue duquel les besoins de base (eau, alimentation, logement, habillement, énergie, etc.) ne sont plus fournis (à un coût raisonnable) à une majorité de la population par des services encadrés par la loi».

La collapsologie a été portée vers le grand public par Pablo Servigne et Raphaël Stevens dans leur essai, Comment tout peut s’effondrer. Petit manuel de collapsologie à l’usage des générations présentes publié en 2015.

Voici une sélection d’articles sur cette thématique:

2023

Een nieuw manifest en bijhorende campagne, ‘Meer dan genoeg/More than enough’, pleit voor een wereld met genoeg voor iedereen. Het doet MO*columniste Tine Hens nadenken over de schoonheid van genoeg en de pletwals van steeds meer.
Les forces israéliennes traquent ce dimanche 8 octobre des centaines de combattants palestiniens infiltrés sur leur territoire. Le Hamas, reconnu comme une organisation terroriste par l’Union européenne et les États-Unis, retient de son côté des otages israéliens. Quelque 150 Israéliens, civils et militaires, ont été enlevés par les combattants palestiniens. Le gouvernement israélien reconnaît qu’il s’agit là d’une situation "sans précédent".
Was het een naïef besluit van MO*columniste Tine Hens in 1989 om geen vlees meer te eten? ‘Als ik nu naar mijn 15-jarige zelf kijk, voel ik een barst in mijn hart. Maar ik denk ook: liever naïef dan gewetenloos.’
Zou de minister-president aan zijn kransje CEO’s in Davos hebben uitgelegd dat een verlieslatende luchthaven voor deze regering meer doorweegt dan een mens die het financieel moeilijk heeft?, vraagt Tine Hens zich af. Of schaamt hij zich er toch een heel klein beetje voor?

2022

Met tweehonderd per dag zijn ze. Diersoorten die uitsterven. Op de de VN-biodiversiteitsconferentie die op 7 december in Montreal begint, zullen leiders zich over dit razendsnelle verlies aan soorten buigen. Maar zullen ze het aandurven tot in de kern van de crisis door te dringen?, vraagt columniste Tine Hens zich af.
Pijn en verdriet voelen bij wat er om ons heen gebeurt is een teken van verbondenheid aan de wereld om ons heen, schrijft MO*columniste Tine Hens. Het is makkelijk en verleidelijk die emoties weg te zetten als zwakte, maar om het eigen ongemak toe te geven, is er moed nodig.
Tine Hens en Karen Armstrong schreven twee heel verschillende boeken die beide de mens uit het centrum van het denken halen, of ten minste: de verhoudingen tussen de mens en de natuur of het sacrale herstellen, om zo tot een andere omgang met natuur, planeet en elkaar te komen.
De uitstoot van het Amerikaanse leger is dezelfde als die van een middelgroot land. ‘En dat is waarschijnlijk een onderschatting’, stellen onderzoekers Patrick Bigger en Neta C. Crawford. ‘Het Pentagon neemt de klimaatcrisis ernstig, maar is blind voor de eigen bijdrage.’
Een wereld waarin het plastic sneeuwt op Antarctica en in de oceanen is meer dan zorgelijk, schrijft MO*columniste Tine Hens. Het is moeilijk zinvolle argumenten bij elkaar te schrapen om te verantwoorden dat je toch nog een nieuwe plasticfabriek nodig hebt in een wereld die stikt in sporen van plastic.
In een logboek houdt Tine Hens nauwgezet bij wat naast het nieuws valt. Onderzoeken, gebeurtenissen of feiten die er wezenlijk toe doen. Nochtans, schrijft ze, is dit een zeer nefaste vorm van desinformatie: de focus van het nieuws vernauwen tot consumentenzaken, maar het toch “hét nieuws” noemen.
Omdat we als mens deel uitmaken van de levende wereld om ons heen, hebben we natuur nodig om mens te zijn, geluk te vinden en gezond te blijven. Met De wereld die we delen schreef Tine Hens voor de Maand van de Filosofie een essay over onze verbondenheid met schimmels, bacteriën, salamanders, roodborstjes, bomen en over hoe deze planeet een democratie van soorten is en geen tirannie van één soort verdraagt. Dit is een fragment uit het boekje.

2021

Al jaren daalt de uitstoot in Vlaanderen amper tot niet. De Vlaamse regering slaagt er zelfs niet in om te springen over de lage klimaatlat die ze voor zichzelf gelegd heeft, schrijft Tine Hens. In zijn Septemberverklaring wekt minister-president Jan Jambon enkel de schijn dat men ermee bezig is.