Greta Thunberg

Een grote overwinning in de strijd tegen klimaatverandering. Voor het eerst moeten grote fossiele brandstofbedrijven betalen voor de klimaatschade die ze aanrichten. In de Amerikaanse staat Vermont is een wet goedgekeurd die olie- en gasbedrijven financieel verantwoordelijk houdt voor hun deel van de broeikasuitstoot in de regio en hen opdraagt te betalen voor de veroorzaakte klimaatkosten.

Het lijkt erop dat extreemrechts en neoliberalen elkaar versterkt hebben, die elk baat hebben bij aanvallen op de ecologische beweging.

Kleine veranderingen in onze dagelijkse acties kunnen leiden tot significante, snelle maatschappelijke verschuivingen, vooral als het gaat om klimaatactie. Het onderzoeksinstituut IIASA benadrukt het belang van meer kennis over deze dynamiek die een enorme impact kan hebben op het milieu.

Volgens een grootschalige, wereldwijde opiniepeiling van de VN wil 80 procent van de wereldburgers sterkere klimaatactie door hun regering en meer geopolitieke eenheid over het thema. Opvallend: dat is ook zo in grote olieproducerende landen

De Europese Natuurherstelwet is de grootste kans voor natuurherstel in 30 jaar en tegelijk noodzakelijk voor de aanpak van klimaatverandering en de biodiversiteitscrisis.

Volgens een grootschalige, wereldwijde opiniepeiling van de VN wil 80 procent van de wereldburgers sterkere klimaatactie door hun regering en meer geopolitieke eenheid over het thema. Opvallend: dat is ook zo in grote olieproducerende landen.

Klimaatangst komt steeds vaker voor. Maar door zelf positieve actie te ondernemen, kun je die angstgevoelens beheersen én tegelijk de klimaatcrisis aanpakken, schrijft Hanna Zagefka, hoogleraar Sociale Psychologie aan de Universiteit van Londen. Ze geeft drie praktische tips waar je zo mee aan de slag kan.

Ondanks de ruk naar rechts tijdens de Europese verkiezingen lijken de fundamenten van het Europees klimaatbeleid overeind te zullen blijven. De tijd van nieuwe, hoge doelstellingen is voorlopig wel voorbij. En het zal nog gaan spannen om enkele symbooldossiers zoals de natuurherstelwet en het verbod op benzinewagens.

We leven in een tijd die is als gesmolten glas. Althans dat is wat auteur en consultant Fredo De Smet ons vertelt in deze bijdrage voor de blogreeks ‘Verzet u eens’. Die beeldspraak kan je onzeker maken, of angstig. We worden willens nillens allemaal glasblazer en moeten keuzes maken. ‘De mens moet op zoek naar een nieuwe plaats op deze wereld. Deze keer in relatie met de natuur. We moeten het oude loslaten, en ver vooruit durven denken.’

De Europese kiezer heeft de politieke kaarten grondig dooreen geschud bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. De fameuze Green Deal - een pakket ingrijpende milieu- en klimaatregels - komt daarmee in het vizier van enkele winnende partijen. Milieuorganisaties waarschuwen nu al voor de impact van versoepelingen.

De Europese kiezer heeft de politieke kaarten grondig dooreengeschud bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. De fameuze Green Deal - een pakket ingrijpende milieu- en klimaatregels - komt daarmee in het vizier van enkele winnende partijen. Milieuorganisaties waarschuwen nu al voor de impact van versoepelingen.

Migratie! Het afgronddiepe gat in de begroting! Staatshervorming! Dat is waarover de verkiezingen gaan. De opwarming van moeder aarde? Curieus, dat roept bijna niemand. De komende generaties Vlamingen erven een puinhoop, maar de begroting is in orde, schrijft MO*columnist Geert Van Istendael cynisch.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt voor de "serieuze impact" die de klimaatverandering zal hebben (en al heeft) op de gezondheid van kinderen, ouderen en zwangere vrouwen. De risico's worden "zwaar onderschat", klinkt het. Zo piekt tijdens hittegolven het aantal vroeggeboortes, ook in België waar het cijfer kan oplopen tot 15 procent extra. Dat kan dan weer gevolgen hebben voor het latere leven.

Op vrijdag 31 mei verzamelden Vlaamse Grootouders voor het Klimaat (GvK) en Franstalige Grands-Parents pour le Climat (GPC) onder eigen vlag, wimpel en spandoek én onder die van de European Grandparents for Climate (EGC) voor het Europees Parlement in Brussel. Tegelijk kwamen in andere Europese steden leden van EGC op straat. Grootouderverenigingen in Nederland, Oostenrijk, Duitsland, Zwitserland, Denemarken, Zweden en Finland betoogden voor hun parlement met hún whistle blowing moment. Het werd een succesvolle eerste gezamenlijke actie van de Europese koepelorganisatie.

Stijgende zeewatertemperaturen zijn goed nieuws voor kwallen, die zich steeds verder gaan kunnen verspreiden. Vooral in noordelijke wateren, zoals in de Noordelijke IJszee, kunnen ze stevig oprukken, melden onderzoekers van het Alfred Wegener Instituut in een nieuwe studie. Dat kan dan weer grote gevolgen hebben voor de hele voedselketen daar en voor de visbestanden, waarschuwen ze.

Panama heeft alle bewoners van een laaggelegen eiland geëvacueerd naar het vasteland, waar ze nieuwe huizen krijgen. Het zijn de eerste officiële klimaatvluchtelingen van het land.

We willen geen doemdenkers zijn, maar het klimaat is ontregeld, ecosystemen zijn vernietigd en veel mensen hebben geen toegang tot voldoende voedsel en energie, schrijft Moritz Tenthoff, die in Colombia werkt voor Broederlijk Delen. Hij wijst op twee recente lichtpuntjes uit Latijns-Amerika.

In deze reeks vergelijken we de partijprogramma's van verschillende politieke partijen met de standpunten van sociale bewegingen. Van armoedebestrijding tot klimaatactie, ontdek hoe partijprogramma's zich verhouden tot de eisen van vakbonden, de vredesbewegingen en het brede middenveld.

Op 10 jaar tijd is het aantal bultrugwalvissen in de noordelijke Stille Oceaan met een vijfde afgenomen. Dat blijkt uit een langdurige studie van de bultrugwalvispopulaties in de noordelijke Stille Oceaan, waaraan marien bioloog Joëlle De Weerdt van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) heeft meegewerkt. De mariene hittegolf van 2014 tot 2016, de sterkste ooit geregistreerd, heeft het herstel van de soort belemmerd.

Vandaag, 22 mei, is het Internationale Dag van de Biodiversiteit. Hoe erg is het gesteld met onze biodiversiteit? Valt er iets te vieren of wordt het een wake-up call? Kunnen we het tij nog keren? En hoe helpt zo’n Dag van de Biodiversiteit daarbij?

De klimaatbeweging vindt het makkelijker om tegen fossiele industrie actie te voeren, dan voor groene industrie. Dat laatste is echter noodzakelijk om een ecologische transitie te winnen.

Afrika raakt maar niet af van vervuilende fornuizen op brandhout en houtskool, hoewel die erg schadelijk zijn voor de volksgezondheid en het klimaat. Een top in Parijs moet daar verandering in brengen.

Het lijkt erop dat de temperatuurverschillen tussen zomers en winters in de toekomst zullen toenemen. Ook de kans op hittegolven gaat toenemen.

Tijdens het Plioceen, zo’n drie miljoen jaar geleden, was de aarde gemiddeld drie graden warmer dan in de pre-industriële periode. Even warm dus als de meest waarschijnlijke opwarmingsscenario’s voorspellen voor 2100. Fossiele schelpen uit de Noordzee tonen aan dat de zomers 4,3 graden warmer waren, en de winters ‘maar’ 2,5 graden.

Een enquête van de Britse krant The Guardian onder 380 vooraanstaande klimaatwetenschappers levert ontnuchterende resultaten op. Amper 1 op de 20 gelooft nog in het meest optimistische scenario. Toch moet de wereld blijven strijden tegen elke fractie opwarming.

‘Er is geen planeet B,’ waarschuwde de Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg op de Youth4Climate-top van 2021. Ook onze jeugd kwam de afgelopen jaren massaal op straat. De Brusselse regisseur Pieter Van Eecke (48) volgde vier jaar lang twee klimaatjongeren, Bo en Luca, in hun strijd tegen de opwarming van de aarde. Zijn documentaire ‘Planet B’ won een Ensor en is deze week te zien op VRT Canvas.

chatgpt,energie,google,klimaatimpact,klimaatverandering,AI-chatbots,broeikasgassen,artificiële intelligentie

Op IJsland is de grootste installatie ter wereld in gebruik genomen om CO₂ weer uit de atmosfeer te plukken. De machine, die de naam 'Mammoth' meekreeg, moet per jaar 36.000 ton CO₂ uit de lucht halen met een soort gigantisch dampkapsysteem. Hoe werkt het, hoeveel is het klimaat hierbij gebaat en wat zijn de addertjes onder het gras?

Relaas van hoe het nationaal klimaatbeleid in de voorbije vier jaar is vastgelopen door electorale profilering vanuit de Vlaamse regering.

Lena Bulckaert en Sébastien Hendrickx zijn vrijwilliger bij ‘Meer dan genoeg’. We spraken met hen over hun manifest dat pleit voor diepgaande politieke en economische veranderingen.

We waren vredevol aan het protesteren: wij blokkeerden de weg niet, we waren liederen aan het zingen, slogans aan het scanderen en er werden speeches gehouden. Tot er plots een busje stopte en de oproerpolitie van de federale overheid uitstapte.

‘Niemand is gebaat bij een feitenvrij klimaatbeleid’, schrijven de initiatiefnemers van de Klimaatzaak naar aanleiding van het nieuws dat Vlaanderen als enige gewest in cassatieberoep gaat tegen het Klimaatarrest. ‘Zou de Vlaamse regering de eigen rapporten lezen?’

klimaatzaak,focusclimat

Brits premier Rishi Sunak wil olie- en gasexploratie toelaten op locaties die eigenlijk al waren toegewezen aan offshore windenergieprojecten. ‘Een politiek spel met het klimaat’, zeggen critici in de Britse krant The Guardian.

De afgelopen vijftien jaar zijn minstens 749 journalisten en media aangevallen die nieuws over milieu en klimaat brachten. Tegelijk is de online desinformatie dramatisch toegenomen, blijkt uit een VN-rapport op de Werelddag van de Persvrijheid.

De ongelijkheid in onze wereld is torenhoog. Bovendien heeft ze een enorme economische, ecologische en menselijke kost. In het nieuwe boek Kantelen! toont Eva Smets aan dat een andere aanpak van onze economie, klimaat en zorg niet alleen broodnodig, maar ook mogelijk is. Als we kantelen naar een donuteconomie, dan ligt een rechtvaardige toekomst voor het grijpen.

VN-klimaatbaas Simon Stiell hoopt dat de volgende klimaattoppen het met veel minder bezoekers kunnen stellen. De laatste top in Dubai was een recordeditie met bijna 84.000 deelnemers.

Inheemse gemeenschappen verzetten in hun directe omgeving belangrijk onbetaald werk in de strijd tegen de klimaatverandering en voor natuurbeheer. Werk dat in feite de hele wereld ten goede komt. Moet dit werk worden vergoed?

Rechters zijn verplicht om de Vlaamse milieuzorgplicht toe te passen. Dus kunnen ze maar beter aan de bak nu er zes van de negen planetaire grenswaarden worden overschreden. Dat burgers de piekbelasters aanklagen is terecht. Isabelle Larmuseau legt uit hoe dat in zijn werk kan gaan. #hackthelaw

De leefomstandigheden voor de Europese egel worden almaar slechter, daarom trekken de dieren steeds vaker naar steden. Maar zelfs daar hebben ze het lastig.

Voor het eerst sinds het pre-industriële tijdperk (1850-1900) is de beroemde drempel van +1,5°C bereikt of bijna bereikt (+1,48°C gerapporteerd door Copernicus (*) op wereldschaal, waardoor het vorige record (2017) van +0,17°C is verbrijzeld. Sinds juli 2023 breken de temperaturen bijna elke dag vorige dagrecords, met anomalieën op wereldschaal die in de afgelopen maanden soms +2°C bereikten. Tot slot heeft de stijging van de zeespiegel in 2023 een ‘sprong voorwaarts’ gemaakt, met een stijging van bijna een factor twee ten opzichte van voorgaande jaren. Deze versnelling van de zeespiegelstijging is niet te wijten aan het plotselinge smelten van de poolkappen, maar aan de thermische uitzetting van de oceanen, die in 2023 ‘plotseling’ opwarmden. In de Noord-Atlantische Oceaan steeg de oppervlaktetemperatuur bijvoorbeeld met +0,4°C ten opzichte van 2022, terwijl die in de periode 2020-2022 nauwelijks was veranderd. Maar waarom is de temperatuur van de oceanen zo sterk gestegen, meer bepaald in de noordelijke Atl

FairFin heeft de nieuwe BankWijzer gepubliceerd, waarin scores worden gegeven op maatschappelijk relevante thema's zoals klimaatverandering, mensenrechten en belastingontduiking. Wat opvalt? Grote banken scoren slechter, en vooral Belfius.

Milieuorganisaties vrezen dat de aandacht voor de klimaatcrisis in Europa helemaal is weggeëbd. Een gelekte nota van de Europese Raad toont vooral de militaire ambities aan. ‘Maar je kunt een bosbrand of overstroming niet neerschieten en bombarderen.’

Onze volgende regeringen hebben een grote verantwoordelijkheid: van 2024 tot 2030 moeten ze een krachtdadig beleid uitwerken waarmee we de biodiversiteits- en klimaatcrisis kunnen beheersen. Jouw stem bepaalt mee wat er de komende jaren zal gebeuren, dus informeer je goed voor je naar de stembus trekt!

Een gelekte nota toont de prioriteiten van de EU-lidstaten voor de nieuwe Europese Commissie na de komende Europese verkiezingen. De Bond Beter Leefmilieu is formeel: “De EU-regeringsleiders willen elke inzet voor de biodiversiteit- en klimaatcrisis overboord gooien”.

Vissen en ongewervelde dieren ondervinden veel meer last van warmer en zuurder zeewater dan tot nog toe bekend was, blijkt uit nieuw Nederlands onderzoek dat gepubliceerd is in het vakblad Nature.

In een historische uitspraak heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vastgesteld dat landen die nalatig zijn in het uitvoeren van effectief klimaatbeleid, de mensenrechten van hun burgers schenden.

Gezinnen gooiden in 2022 wereldwijd meer dan een miljard maaltijden per dag weg. Tegelijk zijn 783 miljoen mensen getroffen door honger en een derde van de wereldbevolking kampt met voedselonzekerheid. Voedselverspilling schaadt de wereldeconomie en bedreigt klimaat en milieu.

Een land dat onvoldoende doet om zijn eigen klimaatdoelstellingen waar te maken, schendt de mensenrechten van zijn burgers. Dat zegt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vandaag, in zijn uitspraak over een Zwitserse klimaatzaak. Het is de eerste keer dat een internationale rechtbank een arrest velt over klimaatverandering. De uitspraak kan grote gevolgen hebben voor volgende klimaatzaken, maar ook voor de Belgische die nog steeds loopt.

Maart 2024 was de warmste maart-maand sinds het begin van de metingen. Daarmee houdt de golf van maandrecords aan. Sinds juni vorig jaar was elke maand warmer dan ooit gemeten, goed voor intussen 10 maandrecords op rij.

Als de wereld gezonder gaat eten, is dat een enorme boost voor de strijd tegen de klimaatverandering, blijkt uit Duits onderzoek. De impact is zo groot dat er minder ingrijpende reducties nodig zijn in het energie- of transportsysteem.

Op donderdag 21 maart organiseerde het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) een conferentie bij het Atomium, symbool van de gouden jaren '50 van het atoom, ter versteviging van hun succesvolle lobbying op de klimaatconferentie COP28 in Dubai. Aviel Verbruggen herleidt hun discours tot zijn ware dimensie van platte leugens en fletse sprookjes en legt uit waarom het nog altijd over atoomenergie gaat, niet over kernenergie.

Meer dan 80 % van de Europese landbouwsteun gaat naar dierlijke producten, ondanks hun veel grotere klimaatimpact. Dat blijkt uit onderzoek in het vakblad Nature. Vooral de productie van veevoeder speelt een grote rol.

De Rif loopt leeg. De regio in het noorden van Marokko kent de hoogste emigratiecijfers naar Europa. Niet toevallig lijden mensen er ook steeds meer onder de gevolgen van de klimaatcrisis. ‘Als je in Marokko blijft, ben je eigenlijk al dood.’

Er is dringend behoefte aan betere samenwerking om de gevolgen van de klimaatcrisis op drie belangrijke rivieren in Zuid-Azië te temperen, zeggen experts. De Brahmaputra, de Indus en de Ganges bieden voedsel en water aan bijna een miljard mensen.

Babousch, Lien, Izrahiah en Inaïra maken zich zorgen over morgen. Want ze weten dat natuur, milieu en klimaat onder druk staan. En dat, terwijl zij steentjes proberen bij te dragen, er miljarden subsidies gaan naar grote vervuilers. Ze vinden dat zij als burger van dit land meer verdienen. Ontdek hun verhaal én hoe overheden hun problemen kunnen aanpakken.

Laaggelegen wijnregio’s in Spanje, Italien Californië zullen tegen het einde van deze eeuw niet meer leefbaar zijn, blijkt uit onderzoek van verschillende Franse instituten. Maar nieuwe regio’s worden geschikt, waaronder België, Nederland en zelfs Denemarken.

Donderdag 21 maart had in Brussel een top over kernenergie plaats, georganiseerd door premier De Croo en het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA). Kernenergie is een erg controversieel onderwerp en dat was die donderdag ook duidelijk.

Actievoerders van Greenpeace België projecteren maandag 25 en dinsdag 26 maart getuigenissen van gewone Belgen aan de hoofdkwartieren van politieke partijen en op publieke plaatsen in Brussel. In de video’s vertellen mensen over de uitdagingen waarmee ze in hun dagelijks leven worstelen door het gebrek aan doortastend en inclusief klimaat- en natuurbeleid in ons land. De actie trapt de ‘Ik verdien meer’-campagne af, waarmee de Belgische milieu- en natuurbeweging politici wil aansporen om van klimaat- en natuurbeleid dat niemand achterlaat een topprioriteit te maken in de volgende legislatuur.

De klimaatimpact van de luchtvaart wordt sterk onderschat, zegt een nieuwe studie in opdracht van Bond Beter Leefmilieu (BBL). ‘Terwijl we van andere sectoren grote klimaatinspanningen verwachten, krijgt de luchtvaart vrij spel om te blijven uitstoten: dat is onrechtvaardig en contraproductief’.

Het klimaatagentschap van de VN wordt geconfronteerd met ‘ernstige financiële uitdagingen’. Regeringen stellen niet voldoende middelen ter beschikking, terwijl de takenlast van het agentschap voortdurend groeit.

De transportsector vergroent veel trager dan de rest van de Europese economie. Zonder ingrepen kan de sector tegen 2030 zelfs verantwoordelijk zijn voor bijna de helft van de hele Europese uitstoot. ‘Europa moet zijn transportprobleem ernstig nemen.’

Sprookjes hebben twee kenmerken: ze zijn aangenaam om lezen en hebben niets met de werkelijkheid te maken. Terwijl op de Heizel de top van de kernenergiesector, gesponsord door het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie IAEA, samenzit met Europese politieke leiders, organiseerden milieuactivisten uit meerdere landen hun tegentop, waar ze hun alternatief presenteerden.

Om klimaatneutraal te worden is mijnbouw onvermijdelijk. Maar één vraag wordt daarbij nauwelijks gesteld: lukt dat ook met minder grondstoffen?

De eerste klimaatzaak tegen een multinational in ons land is een feit. Ze heet ‘The Farmer Case’ omdat agroecologische boer Hugues Falys de dupe is van de klimaatcrisis waarvoor hij zelf geen verantwoordelijkheid draagt.

Deze week trekken de kiezers van de op drie na grootste uitstoter ter wereld opnieuw naar de stembus. Poetin kan rekenen op nog eens zes jaar aan de macht, en dat heeft ook gevolgen voor de wereldwijde strijd tegen de klimaatverandering.

Een boer uit Henegouwen daagt TotalEnergies voor de rechter vanwege de impact van het bedrijf op de klimaatcrisis. Extreme weersomstandigheden hebben zijn boerderij aanzienlijke schade berokkend, zegt hij. Het is de eerste klimaatzaak tegen een multinational in België.

Een bioboer uit Henegouwen daagt energiereus TotalEnergies voor de rechter. Het is de eerste Belgische klimaatzaak tegen een bedrijf, en de eerste keer dat een boer een bedrijf aanklaagt voor geleden klimaatschade. Eerder werd in Nederland energiereus Shell veroordeeld in een vergelijkbare zaak.

Europa is helemaal niet voldoende voorbereid op de extreme hitte, droogte, natuurbranden en overstromingen die in de volgende jaren zullen blijven toenemen. Dat zegt het Europese Milieuagentschap (EEA) in een nieuw rapport.

De skisector in de VS alleen al heeft de afgelopen twintig jaar meer dan vijf miljard dollar misgelopen door de klimaatverandering. Het is voor het eerst dat een studie zich buigt over de economische schade van de opwarming van de aarde voor de ski-industrie.

De energietransitie jaagt de vraag naar grondstoffen de hoogte in. Dat schept heel wat kansen en uitdagingen. Maar grijpen we die ook? En zo ja, wie dan?

Le pacte logement/énergie est un ensemble de mesures centrales permettant de réduire drastiquement nos émissions de gaz à effet de serre sur toute la filière et de rendre effectif le droit à un logement de qualité, accessible financièrement pour toutes et tous.

De gretigheid waarmee sommigen de Green Deal zo snel mogelijk willen afbreken, is beangstigend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. Hardnekkig proberen problemen op te lossen met dezelfde logica die ze veroorzaakt heeft, leidt alleen tot een snellere vernietiging van je eigen bestaansgrond.

De Europese verkoop van warmtepompen is vorig jaar licht gedaald na jaren van groei. De sector vraagt dat er snel een Europees actieplan komt. Zo niet komen niet alleen de klimaatdoelen in het gedrang, maar ook 3000 banen.

De klimaatbeweging is niet te spreken over de besloten industrietop die premier Alexander De Croo (Open Vld) vorige week in Antwerpen organiseerde. Economische belangen kregen opnieuw voorrang op klimaatbeleid. De stem van de klimaatbeweging werd niet gehoord.

Tegen het einde van deze eeuw kan er door verdwijnende mangrovebossen maar liefst 50.000 procent meer CO2 vrijkomen in de atmosfeer. Dat voorspelt een nieuwe Amerikaanse studie.

De Europese Commissie heeft het Belgisch klimaatplan voor 2030 nu ook officieel gewikt en gewogen - en grotendeels te licht bevonden. Europa ziet enkele goede zaken, maar vooral toch veel werkpunten. Op het vlak van het aandeel hernieuwbare energie in de energiemix bijvoorbeeld: "België blijft er duidelijk onder de doelstelling". Tegen juni moet er een nieuw en beter plan op tafel liggen, maar of dat gaat lukken, blijft onduidelijk.

Even recapituleren. Op zondag 7 jan 2024 kreeg Ineos – na een verrassend positief advies van ANB – zijn huidige vergunning van de Vlaamse Regering. De vorige was onderuit gehaald op grond van de beroepsprocedure die de provincie Noord-Brabant had aangespannen. VlaReg werd toen door de Raad voor Vergunningenbetwistingen op de vingers getikt voor haar lossepolswerk aangaande de verwachte stikstofdepositie van Project One voorbij de Nederlandse grens. En al stond het in de sterren geschreven dat zowel de provincie Noord-Brabant als de provincie Zeeland opnieuw beroep zouden aantekenen en dat ook Client Earth opnieuw met een beroep ten gronde zou komen, toch startte Ineos op 8 januari full speed de constructiewerken in Lillo. Evident met de bedoeling om de weg van de voldongen feiten te kiezen en om de beroepsprocedures in snelheid te pakken. Mocht er een kink in de kabel komen, dan was er altijd nog de overheidswaarborg van een half miljard, waarvan overigens al 250 miljoen zijn geactiveerd. Poker à la Ratcliffe

De nieuwe ultrarechtse president van Argentinië Javier Milei wil de kettingzaag zetten in de milieu- en klimaatregels van het land. Voorlopig komt hij van een kale reis thuis.

Shell betaalt geen cent voor zijn CO2-uitstoot, zo blijkt uit onderzoek van _De Groene Amsterdammer_. De grote opwarmer ontsnapt aan de tucht van het Europese klimaatbeleid door slim te speculeren met ETS-rechten.

Als de Golfstroom in de Atlantische Oceaan ooit stilvalt, kan dat erg snel gebeuren en zouden de gevolgen voor het noorden en westen van Europa rampzalig zijn. Dat hebben wetenschappers van de universiteit van Utrecht berekend. In België zou het gemiddeld 5 tot 10 graden kouder worden.

Voor het eerst is de opwarming van de aarde over een heel jaar boven de 1,5°C uitgekomen, zo meldden klimaatexperts. De wereld moet snel handelen, maar er zijn blijkbaar invloedrijke economische krachten die dat voorkomen.

De manier waarop de wereld voedsel produceert, moet helemaal op de schop. Dat is nodig om de klimaatcrisis tegen te gaan, de natuur te redden en meer mensen eten te kunnen geven, stelt een commissie van vooraanstaande wetenschappers en economen.

Met ruim honderd biljoen dollar aan vermogen is de Glasgow Financial Alliance for Net Zero op papier de machtigste financiële organisatie ter wereld. Het doel is om klimaatneutraal te worden tegen 2050. Maar tussen woord en daad gapen belangen in de fossiele industrie en conservatieve lobbygroepen.

John Podesta stapt in de schoenen van VS-klimaatgezant John Kerry, die vorige maand zijn afscheid aankondigde. Wie is de man die de rol van Amerikaans klimaatambassadeur op zich neemt?

Bomen in warmere en drogere klimaten hebben meer moeite om CO2 op te slaan. ‘Ze “hoesten” eerder dan ze ademen’, stellen Amerikaanse onderzoekers, en worden zo minder dienstbaar als oplossing voor het klimaatprobleem.

In plaats van te investeren in de verduurzaming van de economie, kiest de Europese Unie steeds meer voor investeringen in het leger. Dat ziet ook onze minister van Financiën. Na de coronacrisis “was er een enorme focus op groen en digitaal. Nu zien we die focus een beetje verschuiven”, aldus Van Peteghem …

Op de 28ste klimaattop beloofde voorzitter Al-Jaber in zijn toespraak na het klimaatakkoord vol trots “een betere toekomst voor de mensheid en de planeet”. Opvallend is dat hij hier mens en planeet apart benoemd. Deze scheiding tussen ‘natuur’ en ‘mens’ op COP28 is kenmerkend voor het antropocentrisme, een denkwijze waarin de mens centraal staat. Deze ideologie domineert niet alleen het taalgebruik van de klimaattop, maar ook dat van de media. In zijn boek ‘We Have Never Been Modern’ legt de bekende denker Bruno Latour, een socioloog, antropoloog en filosoof, uit wat de gevolgen zijn van deze loskoppeling: het geeft de mens de mogelijkheid om boven de natuur uit te stijgen, deze te beheersen en te manipuleren.

A la demande de Belgian Youth For Climate, un groupe d'experts indépendants de différentes disciplines s'est réuni au sein du Panel Climat et le Développement Durable. Toutes les personnes participant au Panel Climat et le Développement Durable apportent une contribution désintéressée sur la base de leur expertise.

Le climat et la politique en matière de durabilité sont axés autour de trois aspects : le climat, l'écosystème et le soutien sociétal

Hoe kunnen ontwikkelingslanden de strijd tegen de klimaatverandering adequaat aangaan? Onderzoekers Ishac Diwan en Vera Songwe pleiten voor een verlichting van hun schulden, zodat ze kunnen investeren in de noodzakelijke groene transitie.

Natuurbeschermers en klimaatactivisten zijn verontwaardigd dat hun wegblokkades zwaar worden aangepakt en gecriminaliseerd, terwijl wegblokkades door boeren onaangeroerd blijven. Hun woede is terecht, maar ze richten zich tegen de verkeerde vijand. Het boerenprotest is terecht. Dat het niet zo hard wordt aangepakt klopt ook, maar er zit een andere tragiek achter die protesten die we niet mogen ontkennen. Ten gronde voeren boeren en klimaatactivisten dezelfde strijd.

Artificiële intelligentie (AI) ontwikkelt zich in een razend tempo, waardoor ook druk op de grote techbedrijven groeit om de milieu- en klimaatimpact ervan aan te pakken. Want die is groot: AI vereist enorme hoeveelheden energie en water.

In een open brief geven 32 bedrijven ‘een sterk, positief signaal ter ondersteuning van een ambitieus klimaatbeleid in lijn met de klimaatwetenschap’. Ze roepen alle actoren op net als hen wetenschappelijke klimaatdoelen voorop te stellen én te behalen.

Radicaal-rechtse partijen zijn op weg naar stevige winst bij de Europese verkiezingen, blijkt uit nieuwe projecties. Dat kan de balans in het Europees Parlement stevig doen verschuiven, met grote gevolgen voor de klimaatkoers en het buitenlandbeleid van de Unie.

2024 is een cruciaal jaar voor de EU: de Europese verkiezingen in juni bepalen de politieke koers voor de rest van dit decennium. Europarlementariër Bas Eickhout is er niet gerust op dat Europa zijn groene koers blijft varen. ‘Waar ik bang voor ben, is dat straks alle nieuwe technologie buiten Europa gemaakt wordt. Drie keer raden wie de schuld krijgt als de industrie hier verdwijnt – precies, de groene politiek.’

Het Nederlandse Milieudefensie is een proces gestart tegen grootbank ING, omdat die haar investeringsbeleid niet genoeg in lijn brengt met het Klimaatakkoord van Parijs. Eerder won de milieuorganisatie al een gelijkaardige zaak tegen Shell.

Belangrijkste les van het Wereld Economisch Forum? De klimaatproblematiek en het verlies aan natuur zijn een enorme bedreiging voor de bedrijfswereld. Heel wat CEO’s zijn zich daar intussen van bewust, maar de politiek moet nu het juiste kader scheppen, schrijft Julie Vandenberghe van WWF-België.

Wereldwijd zijn er 2.300 klimaatzaken aangespannen tegen overheden en bedrijven. Die zaken gaan de wereld veranderen. Dit is hoe.

Een nieuwe golf van klimaatontkenning komt op, zo waarschuwt een onderzoek van het Center for Countering Digital Hate (CCDH). Ondanks de bredere erkenning dat de mens bijdraagt aan de wereldwijde opwarming, probeert deze 'nieuwe ontkenning' het vertrouwen in groene energieoplossingen te ondermijnen.

Azerbeidzjan, gastland van de volgende VN-klimaattop, heeft verschillende topmannen van olie- en gasbedrijven en enkele controversiële regeringsfiguren benoemd in het comité dat de top moet organiseren. Ook opvallend: er is geen enkele vrouw bij.

De klimaatverandering vormt een steeds grotere bedreiging voor het vermogen van bossen om CO2 uit de lucht te halen, blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek.

Denk aan de kleinkinderen

Vorig jaar kwam er wereldwijd de helft meer hernieuwbare energie bij, vergeleken met 2022. Ook de volgende vijf jaar zullen we een recordgroei optekenen. Dat biedt hoop om de klimaatdoelen alsnog te halen, zegt het Internationaal Energieagentschap.

Door de klimaatverandering nemen de visbestanden verder af. Daardoor zullen arme landen minder toegang hebben tot vis, een relatief goedkope bron van gezonde voeding. Een hervorming van de visserij dringt zich op, schrijven biologen Stefanie Colombo en Aaron MacNeil.

De kans dat er momenteel genetisch gemodificeerde gewassen (ggo’s) op uw bord belanden is uiterst klein, vanwege strenge Europese regels. De EU staat echter onder druk van de biotechsector om een voorstel goed te keuren om bepaalde ggo’s toe te laten, zonder label of bijkomende veiligheidstest. Volgens de Belgische agro-ecologen Anneleen Kenis en Barbara Van Dyck gebeurt dat onder valse voorwendsels.

Een ambitieus klimaatbeleid waar elke Vlaming beter van wordt: dat beloven de klimaatplannen van minister Zuhal Demir (N-VA) ons. Maar na vijf jaar wanbeleid onder het mom van ‘haalbaar en betaalbaar’ is het tijd om de vinger op de wonde te leggen, vindt Karel Pype van Reset.Vlaanderen.

De populairste sport ter wereld, voetbal, wordt steeds groter. Kan de sector blijven groeien en tegelijkertijd zijn CO2-uitstoot naar beneden halen om te voldoen aan de internationale klimaatdoelstellingen?

Janine Abbring spreekt zoöloog en klimaatactivist George Monbiot (1963) over het gevoel van nietigheid en vrijheid wanneer hij in zijn zeekajak vaart, hoe een krachtig verhaal zelfs onze diepst gevoelde waarden omver kan werpen, en hoe we straks de mensheid kunnen voeden zonder uiteindelijk de planeet zélf op te eten. Monbiot laat een fragment zien uit de Britse cultserie Survivors, over overlevenden na een pandemie veroorzaakt door een virusuitbraak in een lab in China. Verder beelden van de Amerikaanse rapper Eminem en van bultrugwalvissen in de baai van Monterey in Californië.

Volgens VS-hoogleraar geografie Matt T. Huber heeft de klimaatbeweging een duidelijke strategie nodig met wortels in de werkende klasse om de strijd aan te gaan tegen de vermogende klasse, die de klimaatcrisis aandrijft. Hij sprak erover met Wim Debucquoy.

klimaat,klimaatconferentie,klimaatstrijd,Anuna De Wever

Een CO2-reductie met 55 procent tegen 2030 is nog veraf, volgens de jongste cijfers. Maar wie de energietransitie kostenefficiënt wil houden, moet ambitieuzer zijn.

Als we binnen de grenzen van onze planeet streven naar welzijn voor iedereen, moeten we dringend nadenken over de manier waarop we onze grondstoffen en natuurlijke bronnen waarderen. Dat schrijft Mathias Schluep, algemeen directeur van het World Resources Forum.

De opwarming van de aarde is niet alleen een ecologische crisis, maar ook een gezondheidscrisis, schrijft Thibaut Verhaeghe, medewerker bij ngo Memisa. De klimaatverandering belemmert, vooral in het Globale Zuiden, de toegang tot de gezondheidszorg. Hoog tijd dus om dit klimaatonrecht te bestrijden.

Historisch of een gemiste kans? MO*journalist John Vandaele fileert het slotakkoord van de COP28 in Dubai. Hij stelt vast dat veel zal afhangen van wat met het akkoord zal gebeuren en van de strijd die op allerlei manieren en niveaus wordt gevoerd.

Als we binnen de grenzen van onze planeet streven naar welzijn voor iedereen, moeten we dringend nadenken over de manier waarop we onze grondstoffen en natuurlijke bronnen waarderen. Dat schrijft Mathias Schluep, algemeen directeur van het World Resources Forum.

Amper een half jaar na een historische droogte hebben enorme overstromingen grote delen van Kenia, Ethiopië en Somalië onder water gezet, midden in het oogstseizoen. Meer dan vier miljoen mensen in het gebied hebben dringend humanitaire hulp nodig.

De klimaatcrisis bedreigt steeds meer dier- en plantensoorten die op de beruchte “Rode lijst” staan. Gelukkig is er ook goed nieuws te melden: inspanningen om diersoorten te redden werken wel degelijk.

Dokter Wouter Arrazola de Oñate vindt dat de klimaatcrisis te vaak eenzijdig benaderd wordt. Een multidisciplinaire blik is dringend nodig en daarbij mag het domein van de volksgezondheid niet ontbreken. De klimaatverandering is immers ook een ernstig gezondheidsprobleem.

In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen. Deze keer richt hij zijn blik op de klimaattop in de Verenigde Arabische Emiraten en de blijvende uitdagingen ten aanzien van de klimaatopwarming.

Op een cruciaal moment voor mondiale klimaatactie stemden de landen die de klimaattop van de Verenigde Naties (COP28) bijwoonden in met een geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen, maar ze beloofden niet om deze volledig te verwijderen. Landen misten ook de kans om zich ertoe te verbinden klimaat- en natuurrampen parallel aan te pakken.

Bijna tweehonderd landen hebben woensdagochtend na nachtelijke vergaderingen de slottekst van de VN-klimaattop in Dubai goedgekeurd, zonder harde belofte over de uitfasering van olie, aardgas en steenkool. De reacties die we sprokkelden bij delegatieleden lopen uiteen: van 'historische koersverandering' tot 'ronduit teleurstellend'.

Het Brusselse hof van beroep oordeelde dat regeringen in ons land te weinig doen om de klimaatcrisis te bezweren. De initiatiefnemers van Klimaatzaak schetsen de directe impact voor de politiek.

Journalisten Amy Goodman en Dennis Moynihan van de alternatieve VS-zender Democracy Now! stellen op de klimaatconferentie COP28 in Dubai een enorme aanwezigheid vast van lobbyisten voor de fossiele energiebedrijven. Hun aanpak van de klimaatverandering is er op gericht ze nog erger te maken.

Fossiele energiebedrijven sponsoren de klimaatconferentie COP28 in oliestaat Dubai. Ze doen nog meer onbaatzuchtige dingen voor het klimaat, zoals een oorlog uitlokken. Voor de Venezolanen die op 3 december 2023 stemden in een referendum over de betwiste regio Essequibo gaat dit niet om een conflict met buurland Guyana maar over een conflict dat ExxonMobil uitlokt tegen de bevolking van Venezuela én Guyana.

Le 30 novembre, la Cour d’appel de Bruxelles a rendu son verdict: la Belgique est condamnée à réduire ses émissions de gaz à effet de serre d’au moins 55% d’ici à 2030. Les enseignements que l’on peut en tirer sont évidemment nombreux.

De tweede week is goed onderweg en stilaan gaan we over in de finale onderhandelingen. Om de zaak sneller vooruit te laten gaan is de COP-voorzitter met een plan gekomen, drie dagen voor het geprogrammeerde einde van de conferentie. Een zogenaamde Majilis, of ministeriële vergadering, moet uitkomst bieden volgens hem: vandaag samen punten van overeenkomst vinden en morgen een eerste versie van de finale tekst. Het is een strategie die nogal wat risico’s inhoudt.

Ben jij ook het klimaatgedoe soms wat beu? Al die heisa over die klimaattop in Dubai, een klimaatminister die steeds de polarisatie opzoekt? Dirk Holemans begrijpt je. Want ook hij kijk argwanend naar de klimaattop, hoe belangrijk ook en hoeveel mensen er ook onderhandelen met de juiste ambitie.

Nu de klimaattop in Dubai zijn tweede week is ingegaan, neemt de druk toe om in het akkoord te praten over een geleidelijke afbouw van fossiele brandstoffen. Maar ook de tegenstand tegen dat idee groeit, met Saoedi-Arabië op kop.

Nu de VN-klimaattop in Dubai zijn tweede week is ingegaan, neemt de druk toe om in het akkoord te praten over een geleidelijke afbouw van fossiele brandstoffen. Maar ook de tegenstand tegen dat idee groeit, met oliestaat Saudi-Arabië op kop.

Van 30 november tot 12 december vindt in Dubai COP28 plaats, de jaarlijkse klimaattop van de Verenigde Naties. Maar waarom is deze klimaattop zo belangrijk? Wie gaat er naartoe? Wat wordt er beslist? Je komt er alles over te weten in onze beknopte gids over de klimaattop. Download hem nu.

Emeritus professor Aviel Verbruggen schreef 'Energie- en klimaatbeleid ontluisterd – Democratische omwenteling tegen neoliberale doorbraak'. Niet zomaar een zoveelste pamflet tegen kernenergie, maar de meest gezaghebbende samenvatting ooit in het Nederlands waarom kernenergie geen plaats heeft in de toekomst van de mensheid. 242 pagina's essentiële informatie voor iedereen die bezorgd is over de wereld morgen.

Cruciale kantelpunten in het klimaatsysteem van de aarde komen in sneltempo dichterbij. Dat blijkt uit het grootste onderzoek ooit naar “tipping points”. Meer dan tweehonderd wetenschappers werkten mee aan een tekst met waarschuwingen en aanbevelingen, die is gepresenteerd op de klimaattop in Dubai (COP28).

Honderden inheemse leiders mogen dan wel afgereisd zijn naar de klimaattop in Dubai, in akkoorden blijven ze onzichtbaar. “We hebben nochtans de kennis om Moeder Aarde te beschermen.”

Op de VN-klimaattop in Dubai zijn een recordaantal lobbyisten van de fossiele industrie aanwezig, zeggen lobbywaakhonden. Volgens een telling is die groep lobbyisten groter dan de delegaties van alle landen behalve het gastland en Brazilië, en vier keer groter dan op de vorige klimaatconferentie in Egypte.

Koen Stuyck is pleitbezorger klimaat en voetafdruk bij WWF België en trekt naar de jaarlijkse klimaattop om de onderhandelingen van nabij te volgen. In de kleine groep experten van de Belgische klimaatcoalitie vertegenwoordigt hij er de milieubeweging. De komende 2 weken brengt hij verslag uit van een top die nu al de belangrijkste sinds Parijs genoemd wordt.

De wereldwijde CO2-uitstoot uit fossiele brandstoffen is dit jaar opnieuw gestegen tot een ongezien niveau, zo blijkt uit een explosief rapport dat vandaag wordt voorgesteld op de klimaattop in Dubai. Dat kan betekenen dat het koolstofbudget om onder de 1,5 graad Celsius te blijven al binnen zeven jaar opgesoupeerd is.

China wil zijn uitstoot van methaan, het tweede broeikasgas na CO2, verminderen. Dat is geen onbelangrijk voornemen, want het land is de grootste uitstoter van methaan ter wereld.

‘De luchtvaart kan de opwarming van de aarde nog meer doen toenemen.’ Tot deze conclusie komen Britse onderzoekers. Ze bekeken twee jaar lang het effect van andere uitstoot in de luchtvaart dan die van CO2.

Die Grootouders waren ronduit inspirerend voor ons allen vandaag!” Mooier kon het niet zijn, dit ferme compliment op X de avond van 3 december! Dat kwam natuurlijk niet uit de lucht vallen. Met drie trekkers van formaat – Jan Stel, Dirk Van der Roost en sinterklaas himself – én onder de ogen van de kersverse European Grandparents for Climate moesten we er wel staan! Dat deden we. Vanzelfsprekend!

Hoe kunnen lage-inkomenslanden hun economische infrastructuur en transport verbeteren met zo weinig mogelijk impact op het klimaat? Mobiliteitsexperts tonen in een nieuwe paper het enorme potentieel van het spoor voor duurzame groei en energie-efficiëntie.

25.000 mensen betoogden zondag in Brussel terwijl de Klimaattop COP28 in Dubai bezig is. Het is nog niet te laat, klinkt het. Ze vragen de regering om de subsidies voor fossiele brandstoffen dringend te stoppen. De meeste slachtoffers van de klimaatverandering vallen nu al in landen die er het minst schuldig aan zijn. Enkel een rechtvaardige klimaattransitie kan hier verandering in brengen.

De ‘waterstofeconomie’ is oude wijn in nieuwe zakken. Het is de droom van een schijnbaar onuitputtelijke en goedkope energiebron, die ons leven aangenaam en onze economie competitief maakt. Net als vroeger steenkool, en daarna ook olie, gas en kernenergie. Elke energiebron kwam echter met een prijskaartje: vervuiling, afval en een ontregeld klimaat. Hernieuwbare energie vergt een lastige aanpassing van brandstoffen naar elektriciteit, en dus kwam waterstof als geroepen. Want waterstof brandt zonder CO2-uitstoot en lijkt het onmogelijke mogelijk te maken: een energietransitie zonder grote aanpassingen. Met waterstof blijft alles bij het oude: in plaats van aardgas verwarmen we in de toekomst met waterstof, in plaats van benzine of diesel tanken we waterstof en ook industrie en gascentrales draaien binnenkort op waterstof. Dit maakt niet alleen onze energie proper, maar geeft zelfs de huidige energie-infrastructuur een tweede leven…

25.000 betogers trotseerden sneeuw en koude om dringende en echte klimaatmaatregelen te vragen aan onze politici. Een heel divers gezelschap van jong tot oud, van milieuorganisaties, derdewereldorganisaties en vakbonden tot mutualiteiten en jeugdbewegingen.

20.000 klimaatbetogers hebben de sneeuw en vrieskou in Brussel getrotseerd voor een klimaatmars. De betogers eisen meer daadkracht tegen de klimaatverandering. Ze voeren niet toevallig nu actie, want er loopt momenteel een VN-klimaattop in Dubai.

Dat politici het klimaatarrest naast zich neer leggen, verbaast eigenlijk niemand. Misschien is dat wel het meest verbazingwekkende: dat we er met z'n allen zo aan gewend zijn geraakt dat onze overheden hun zorgplicht niet nakomen dat we er nauwelijks nog van opkijken.

Zondag 3 december gaat in Brussel-Noord om 13 uur de Klimaatmars door, terwijl in Dubai de COP28 van start gaat. Marc Alexander van de Climate Express stlt 12 minimale eisen die volledig moeten vervuld worden alvorens van een echt klimaatbeleid gesproken kan worden.

De VN-klimaattop in Dubai opent al meteen met een doorbraak: de goedkeuring van een langverwacht fonds voor verlies en schade. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties juichen de ‘historische beslissing’ toe.

Veertig jaar geleden was de klimaatopwarming vooral voor insiders een kwestie. Sinds het Akkoord van Parijs is ze meer op het voorplan gekomen. ‘Eindelijk’, zegt bioloog en klimaatblogger Sara Vicca. Een interview over extreem weer, de window of opportunity, en werken aan oplossingen.

België schrijft geschiedenis. Het Brusselse Hof van Beroep heeft het vonnis uitgesproken dat ons land zijn deel moet doen van de wereldwijde inspanningen om de opwarming van de aarde onder de 1,5°C te houden. Concreet moet ons land de uitstoot van broeikasgassen ten laatste in 2030 met minstens 55 procent verminderd hebben tegenover het niveau in 1990. "Klimaatzaak wint! Jullie hebben GEWONNEN!! Wij hebben gewonnen, alle 70.536 samen!!", schrijft Sarah Tak van Klimaatzaak opgetogen in een open brief.

De COP28-klimaattop opent al meteen met een doorbraak: de goedkeuring van een langverwacht fonds voor verlies en schade. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties juichen de “historische beslissing” toe.

Bij de start van de Klimaattop in Dubai komt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) met nieuwe cijfers, en die zijn niet geruststellend voor de onderhandelaars. 2023 wordt het warmste jaar ooit gemeten, en de zeespiegelstijging en CO2-concentratie zijn nog nooit zo hoog geweest.

Dit is wat er op het spel staat op de VN-klimaattop in Dubai: een internationaal akkoord over de uitfasering van fossiele brandstoffen. Zal dat lukken, met een oliestaat die de klimaattop organiseert?

De politici, bedrijfsleiders en activisten op de klimaattop in Dubai zien één cruciaal aspect over het hoofd: meisjesrechten. Dat vindt Isabelle Verhaegen van Plan België. Want de negatieve impact van de klimaatverandering is het grootst voor meisjes en jonge vrouwen.

Naar aanleiding van de klimaattop in Dubai blaast de klimaatcoalitie op 3 december terug verzamelen in Brussel. Medeorganisator Anuna De Wever kondigde aan met een Palestijnse vlag aan de grote klimaatmars te zullen deelnemen. Zij wil namelijk de strijd tegen het kolonialisme koppelen aan de klimaatzaak. De rechterzijde greep de gelegenheid aan om de klimaatbeweging te 'ontmaskeren'. Ook de ecomodernistische voorstanders van een apolitieke klimaataanpak trokken stevig van leer. Hoewel het discours van De Wever zowel tactisch als inhoudelijk rammelt, is de klimaatkwestie wel degelijk door-en-door politiek. De vraag is echter hoe we de verschillende deelstrijden best met elkaar verbinden.

Wereldleiders verzamelen vanaf vandaag in Dubai voor COP28, de jaarlijkse wereldwijde klimaattop. Dat gebeurt aan het eind van een jaar waarin elk werelddeel te maken kreeg met extreme weersomstandigheden, van de hitte in de zomer, over de overstromingen in Pakistan tot de recente wateroverlast in het IJzerbekken bij ons. Simon Sterck is in Dubai als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad.

MO*blogster Merel Overloop hoopt met heel haar hart dat er op zondag 3 december een massale opkomst is voor de klimaatmars in Brussel. Ze droomt ervan dat zelfs de machthebbers eraan deelnemen. En dat ze daaruit de nodige kracht kunnen putten om iets ten gronde te veranderen.

Donderdag start in Dubai een - alweer cruciale - VN-klimaattop. Begrippen als INDC’s, emissiehandel en loss and damage zullen ons dus weer twee weken lang om de oren vliegen. Tijd voor een opfrissing van ons klimaatjargon.

Morgen start de klimaattop in Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten. COP28 wordt de belangrijkste klimaattop sinds Parijs, want een drastische koerswijziging is nodig, ook op Belgisch niveau. ‘Doelen en verdragen betekenen weinig als ze niet omgezet worden in maatregelen’, onderstreept Koen Stuyck, beleidsmedewerker klimaat en voetafdruk bij WWF-België.

Nog twee dagen voor alweer een cruciale VN-klimaatconferentie, een internationaal akkoord over de uitfasering van fossiele brandstoffen is wat er op het spel staat. Kan een oliestaat de klimaattop hosten die deze natte droom van klimaatactivisten waarmaakt?

De aardse realiteit maakt duidelijk dat klimaat geen ‘zacht’ thema is. Nooit in de menselijke geschiedenis bevatte onze atmosfeer meer broeikasgassen. Waarom hebben we in België anno 2023 nog altijd een belastingsysteem dat elektriciteit duur en fossiel goedkoop maakt? Waarom kent Vlaanderen het meest krakkemikkige openbaar vervoer van Europa? Welke volksvertegenwoordiger is nu bezig met de voorkeursbehandeling van de luchtvaart (geen btw op tickets, geen kerosinetaks, miljoenen subsidies naar structureel verlieslatende vliegvelden)? Waar bevinden zich de uitfaseringsplannen voor alle stromen belastinggeld die naar fossiele brandstoffen gaan?

In Irak worstelt 60% van de boeren met watertekorten en verminderde oogsten door de extreme droogte. Veel Irakezen proberen na jaren van conflict de draad weer op te nemen, maar nu dreigt de klimaatverandering er voor een tweede keer voor te zorgen dat ze hun huis en land moeten verlaten.

Ziet u ook de bomen door het bos niet meer in de wirwar van klimaatrapporten, energiecijfers en CO2-concentraties? In aanloop naar de klimaattop in Dubai lijsten we de belangrijkste cijfers en trends voor u op.

De jaarlijkse alarmklok 'Broken Records' van het VN-Milieuprogramma UNEP in 2023 bevestigt de klimaatrapporten, sinds het jaar 1990: “De blijvende stijging van de uitstoot van broeikasgassen is de meest zekere weg naar onomkeerbare klimaatverandering en de eruit volgende verwoesting van natuurlijke en menselijke leefgebieden”.

Rivierdelta’s wereldwijd staan onder druk, en lang niet alleen door de klimaatverandering, blijkt uit een studie van 49 grote riviermondingen over de hele wereld. In veel gevallen vormen bevolkingsgroei en slecht milieubeheer een nog grotere bedreiging.

Temperatuurrecords sneuvelen en de uitstoot van broeikasgassen bereikt nieuwe hoogten. Het Emissions Gap Report 2023 dat op maandag werd vrijgegeven klinkt bijzonder onheilspellend: de wereld stevent af op een temperatuurstijging van net geen 3 graden Celsius

De wereld stevent af op een opwarming met 2,5 tot 2,9 graden Celsius als we met zijn allen niet snel de klimaatinspanningen opschroeven en de uitstoot van broeikasgassen drastisch doen dalen. Wat we momenteel doen, is en blijft ruim onvoldoende. De tijd om nog dingen bij te sturen tegen 2030, wordt intussen steeds korter. Dat blijkt uit een belangrijk VN-klimaatrapport in de aanloop naar de klimaatconferentie COP28. VRT NWS sprak met de hoofdauteur, de Belg Joeri Rogelj.

De wateroverlast die de Westhoek momenteel treft, is geen noodlot. Ze heeft een oorzaak: klimaatverandering. Extreme weerfenomenen hebben altijd bestaan, maar des te verder we de klimaatverandering laten escaleren des te vaker zullen ze voorkomen en des te heviger zullen ze zijn.

Op woensdag 15 november om 15 uur verstoorden activisten van het GrowthKills-collectief [1] het "re-use v. recycle"-panel op de jaarlijkse Sustainability Future Week van Politico in Brussel, een evenement waar verslaggevers en redacteuren belangrijke politici, wetenschappers, campagnevoerders en bedrijfsleiders interviewen over het energie- en klimaatbeleid van de EU [2].

Australië heeft een verdrag getekend met het eilandstaatje Tuvalu om klimaatvluchtelingen op te vangen. Dat is een mijlpaal, schrijft Jane McAdam, aan de Universiteit van Oxford. Het kan een begin zijn van bredere akkoorden in de regio.

In de aanloop naar de VN-klimaatconferentie hoopt een team van onderzoekers de wereldleiders te inspireren tot ambitieuzere klimaatbeslissingen. In een nieuw rapport analyseren ze de vooruitgang die de wereld maakt met 42 klimaatmaatregelen. Alleen de uitrol van hernieuwbare energie en elektrische wagens zit op schema om de doelstellingen van het klimaatakkoord van Parijs te halen.

Regeringen zijn van plan om in 2030 twee keer zoveel fossiele brandstoffen te produceren als wat het Klimaatakkoord van Parijs toelaat. Dat blijkt uit een VN-onderzoek van 20 grote landen die steenkool, olie en gas produceren.

De Vlaamse milieuminister Zuhal Demir riep een maand geleden in een persbericht op om de Belgische delegatie naar de VN-klimaattop in Dubai (COP28) te beperken tot slechts één onderhandelaar en enkele experten. Op die manier geeft ze de indruk dat ze onze aanwezigheid als jongeren daar ietwat overbodig vindt. Nochtans gaan wij daar echt niet naartoe om mee te spelen in een soort klimaatpoppenkast of om er wat selfies te nemen, zoals Demir lijkt te geloven. 

Driekwart van de Belgen wil fossiele brandstoffen afbouwen en pleit voor meer investeringen in wind- en zonne-energie. Ook voor ambitieuze klimaatdoelen is er een grote meerderheid, blijkt uit een enquête in opdracht van 11.11.11 en Knack.

Regeringen zijn van plan om in 2030 zowat dubbel zoveel fossiele brandstoffen te produceren als wat het Klimaatakkoord van Parijs toelaat. Dat blijkt uit een VN-onderzoek van twintig grote producerende landen van steenkool, olie en gas.

Koraalriffen hebben er een nieuwe vijand bij: overal ter wereld rukken korstvormende algen snel op. De algen gedijen in het warmere water, overwoekeren de koralen en verstikken ze.

Heel veel jongeren zijn uitermate bezorgd over de klimaatverandering en willen dat het onderwijs hier meer aandacht aan besteedt. Burgerbeweging Grootouders voor het Klimaat ondersteunt de verzuchting van de jongeren met een open brief aan alle scholen. ‘Toon uw inzet voor hun toekomst.’

“Groene groei” en technologie gaan ons niet redden van de klimaatcrisis. Valt er dan nog iets in te brengen tegen doemdenken? Ja, vindt de Nederlandse filosofe Lisa Doeland. ‘Alternatieven zoeken vanuit de beperking, vanuit wat we vandaag al hebben: dat vind ik een inspirerende gedachte.’

Ons land had deze zomer al een eerste keer uitstel gekregen.

Professor Saleemul Huq uit Bangladesh was een vaste waarde op elke klimaattop. Op 29 oktober overleed hij op 71-jarige leeftijd. Eos sprak hem onlangs nog over de kloof in wereldwijd klimaatonderzoek. ‘De literatuur is gekleurd.’

MO*columnist Jan Mertens heeft een boek geschreven over klimaatemoties. Hoe gaan we om met de angst, het verdriet, de kwaadheid of de machteloosheid die we ervaren door de klimaatcrisis? Een fragment.

Volgens de Scientists for Global Responsibility, een Britse organisatie die wil dat wetenschap vooral zou bijdragen aan vrede, sociale rechtvaardigheid en duurzaamheid, zullen de door een kernaanval veroorzaakte megabranden gedurende minstens zeven tot tien jaar wereldwijd zware ontwrichtingen van het weer veroorzaken. Stedelijke en industriële doelwitten bevatten immers veel brandbaar materiaal, zoals asfalt, kunststoffen en fossiele brandstoffenvoorraden. Een of meerdere nucleaire vuurballen zouden enorme hoeveelheden roetdeeltjes afkomstig van brandende steden tot hoog in de stratosfeer stuwen. Op een hoogte van 10.000 meter en meer zouden deze partikels het inkomende zonlicht grotendeels reflecteren en een wereldwijde afkoeling van de gemiddelde temperatuur veroorzaken.

luchtvaart,Code Rood,luchtvaartindustrie,klimaat,opwarming,CO2-uitstoot,cargovluchten,privéjets,passagiersvluchten,belastingvoordelen

Afspraak zondag 3 december, vanaf 13u, station Brussel Noord

De Europese Unie zal haar eigen energie- en klimaatdoelen niet halen op basis van de plannen die tot nog toe zijn ingediend. Dat blijkt uit een vernietigende doorlichting van Climate Action Network Europe, een koepel van milieuorganisaties.

De hoeveelheid wolken is de laatste jaren flink afgenomen. Dat blijkt uit gegevens van het KMI in Ukkel. Dat zonnestralen ons land daardoor beter bereiken lijkt goed nieuws, maar het baart wetenschappers zorgen.

Blijven we de urgentie van de klimaatcrisis minimaliseren? Of erop antwoorden met een cynisch ‘niet wij, niet hier, niet nu’? Die reacties geven in elk geval geen vertrouwen dat politici zullen doen wat nodig is, schrijft MO*columnist Jan Mertens. ‘Een mens zou van minder hysterisch worden.’

Bernie Sanders was dinsdag 10 oktober in Bozar in Brussel, waar hij in een uitpuilende zaal sprak met Karl van den Broeck, hoofdredacteur van Apache, over zijn nieuwste boek: 'Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme'. Wij waren erbij en noteerden zijn openingstoespraak. “Sociale ongelijkheid en de klimaatcrisis zijn de problemen waartegen we actie moeten voeren en tegen de superrijken die dit systeem in stand houden. Er is in feite maar één probleem: rijkdom en macht”.

De Europese hopteelt krijgt het moeilijker in een opwarmend klimaat, stelt onderzoek in Nature. Niet alleen daalt de oogst, ook de typische smaak komt in het gedrang.

Acht maanden voor de verkiezingen publiceert de Klimaatcoalitie op woensdag 11 oktober haar 17 prioriteiten voor de regionale, federale en Europese verkiezingen in juni 2024. De klimaatcrisis blijft een enorme uitdaging en daarom roept de Klimaatcoalitie alle burgers uit om op 3 december om 12 uur 's middags in Brussel een duidelijke stem te laten weerklinken. Een stem die alle politieke leiders vraagt om werk te maken van een doeltreffende en rechtvaardige transitie. De grens van 1,5°C komt steeds meer in zicht, toch mogen we de hoop niet opgeven want elke tiende van een graad telt.

Une action collective en Justice pour pousser la Belgique à respecter ses engagements en matière de politique climatique. #AffaireClimat #auboulot

In Panama zullen ongeveer 300 inheemse families naar het vasteland worden overgebracht omdat het eiland dat ze bewonen vanwege de klimaatcrisis door het water zal worden verzwolgen.

Op 14 september 2023 is in het Brusselse Justitiepaleis de beroepsprocedure van de Klimaatzaak van start gegaan, met 60.000 eisers de grootste rechtszaak in de gerechtelijke geschiedenis van België – en zelfs de grootste klimaatzaak wereldwijd. De zittingen – telkens op donderdag en vrijdag – duurden acht dagen over een periode van vier weken. De pleidooien liepen tot 6 oktober 2023. We publiceerden op onze website de updates die David Van Reybrouck vanuit de rechtszaal maakte, hieronder het vierde en laatste verslag.

In Brugge heeft een dertigtal klimaatactivisten zaterdagnamiddag het verkeer in de Smedenstraat geblokkeerd. Een aantal van hen werd door de politie aangehouden toen ze weigerden de blokkade op te heffen.

Van 2016 tot 2021 heeft extreem weer wereldwijd 43,1 miljoen kinderen uit hun huis gejaagd, blijkt uit cijfers van Unicef. Dat zijn er zo’n twintigduizend per dag.

Volgens gegevens van de Europese klimaatdienst Copernicus was de afgelopen september de warmste maand ooit sinds de metingen. Het brengt 2023 weer wat dichter bij de twijfelachtige eer om warmste jaar ooit te worden.

Steeds meer mensen op de vlucht door droogte, overstromingen of mislukte oogsten - allemaal zaken die vaker voorkomen in een warmere wereld. Toch gnieten klimaatvluchtelingen tot vandaag geen enkele erkenning. Hoog tijd om die juridische leemte aan te pakken, schrijft Cristiano d’Orsi, hoogleraar Internationaal Recht aan de Universiteit van Johannesburg.

Amfibieën zijn overal ter wereld in grote problemen en hebben wanhopig behoefte aan bescherming. De klimaatverandering blijkt een steeds grotere rol te spelen in de teloorgang, stelt onderzoek in Nature.

Meer dan 75 organisaties hebben een open brief gepubliceerd aan nationale en Europese politici. In de brief roepen ze op om privévliegtuigen te verbieden en om frequent vliegen te belasten.

bosbranden,jongeren,Portugal,Europees Hof voor de Rechten van de Mens,proces,opwarming,Klimaatakkoord van Parijs,klimaatcrisis,Save the Children

De heetste winter ooit, gevolgd door een bijzonder droge lente, leidt tot grootschalige droogte in heel Bolivia. Zes van de negen departementen kampen nu met droogte.

De hoop om de ergste gevolgen van de klimaatverandering te vermijden blijft leven, met dank aan het fenomenale succes van hernieuwbare energie. Dat blijkt uit nieuwe cijfers van het Internationaal Energieagentschap (IEA).

Op 14 september 2023 is in het Brusselse Justitiepaleis de beroepsprocedure van de Klimaatzaak van start gegaan, met 60.000 eisers de grootste rechtszaak in de gerechtelijke geschiedenis van België – en zelfs de grootste klimaatzaak wereldwijd. De zittingen – telkens op donderdag en vrijdag – zullen acht dagen duren over een periode van vier weken. De pleidooien lopen tot 6 oktober 2023. We publiceren hier de updates die David Van Reybrouck vanuit de rechtszaal maakt, hieronder het tweede verslag van David Van Reybrouck.

Uit onderzoek onder mensen tussen 16 en 30 jaar blijkt dat driekwart zich zorgen maakt over het klimaat. 20 procent voelt regelmatig klimaatstress.

De Noorse toendra rekent op strenge winters en temperaturen die met gemak tientallen graden onder het vriespunt gaan. De temperatuurschommelingen van de laatste jaren blijken een groot probleem voor de rendierpopulaties in Noorwegen én voor de mensen die er afhankelijk van zijn. “We kunnen niet meer vertrouwen op de natuur”.

De wereld moet een flinke inhaalbeweging maken als we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, blijkt uit cijfers van consultancybedrijf PwC. Vanaf nu moet de uitstoot elk jaar 17,2% dalen – of zeven keer sneller dan het huidige tempo.

De wereld moet een flinke inhaalbeweging maken als we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, blijkt uit cijfers van consultancybedrijf PwC. Vanaf nu moet de uitstoot elk jaar 17,2 procent dalen - of zeven keer sneller dan het huidige tempo.

De Europese Unie gebruikt heffingen op CO2-uitstoot om een gaspijplijn in Roemenië te financieren. Brussel beweert dat het project de uitstoot zal verminderen in vergelijking met steenkool, maar critici veroordelen de beslissing.

Hoe zal de toekomst eruit zien? Een verstandige benadering is om de menselijke soort vanuit een extern perspectief te beschouwen. Stel je voor dat je een buitenaardse waarnemer bent die tracht te begrijpen wat er hier gaande is, of een historicus 100 jaar in de toekomst- ervan uitgaande dat die dan nog bestaat, wat niet vanzelfsprekend is - die terugkijkt naar wat er vandaag gebeurt. Je zou iets zeer opmerkelijks vaststellen.

De toename van zowel droogtes als erg natte periodes vormt een grote uitdaging voor het waterbeheer overal ter wereld. Niet alleen de beschikbaarheid van water staat onder druk, maar ook de kwaliteit ervan, blijkt uit internationaal onderzoek.

Of het nu gaat om de strijd tegen honger, armoede en ziekte of de toegang tot schoon water en energie: de klimaatverandering en extreem weer halen de hele ontwikkelingsagenda overhoop. Dat blijkt uit een gezamenlijk rapport van 18 VN-instellingen en agentschappen.

Het klimaat verandert. Het is een enorme uitdaging voor de hele wereld. Een uitdaging waarin iedereen een rol heeft. Wat kan je zelf doen? Hoe ga je over tot actie? Samen werken we aan een duurzame stad. Door te recycleren, te hergebruiken en minder te verbruiken.

Scherp 's middags je hersenen aan met hot topics en een warme kom soep. Boeiende sprekers ontleden actuele thema's met een Brusselse invalshoek.

In de week van 18 tot 23 september zoeken we met de Grootouders tekenen van hoop in de klimaatcrisis. Elke dag in een andere provincie. Elke dag een boeiend programma, gecoördineerd door de lokale GvK-afdeling.

Het boek 'Apocalypsofie' van Lisa Doeland leest als een ijskoude emmer water over je hoofd, niet als verfrissing maar als wake-up-call. Paul Verhaeghe las het en is verontwaardigd, maar hij weigert te doemdenken en maakt zich terecht boos over de onwillige struisvogelpolitici die een echte aanpak van de klimaatcrisis voor zich uit blijven schuiven.

Wereldwijd de helft van onze vlees- en melkproducten vervangen door plantaardige alternatieven levert enorme klimaat- en milieuwinsten op, zegt een nieuwe studie in Nature. De CO2-uitstoot zou met 31 procent dalen en de aantasting van bossen en natuurgebied zou grotendeels gestopt kunnen worden.

Rijke landen reduceren geleidelijk hun CO²-uitstoot, maar dat is bij lange na niet genoeg om klimaatrampen te stoppen, zoals de hittegolven, extreme regenval en bosbranden die de planeet deze zomer teisterden. De staat moet drastische maatregelen nemen om onze economieën snel CO²-neutraal te maken.

De grootste banken ter wereld pompen twintig keer meer in de oorzaken van de klimaatcrisis dan regeringen in het zuiden krijgen voor klimaatoplossingen. Dat blijkt uit cijfers van de ngo ActionAid.

Vorige maand publiceerden de University of Maryland en de Global Forest Watch, GWP, een overzicht van het verlies aan bos in de afgelopen twintig jaar. De GWP is een initiatief van het World Resources Institute. Het instituut is gevestigd in Washington DC en heeft een bijzonder gedetailleerde en informatieve website. U vindt hem hier. Het overzicht berust op de jaarlijkse gegevens over het bosverlies door brand die door de Universiteit van Maryland worden verzameld en geanalyseerd. De analyses berusten op Landsat-satellietbeelden.

Het nieuwe boek van Aviel Verbruggen over energiewinning. en -gebruik mag een olympische prestatie genoemd worden. Een inspiratiebron voor basiswerkers, ondernemers en politici.

Welvarende landen slagen er niet in om economische groei in evenwicht te brengen met de internationale klimaatdoelstellingen. Spreken over ‘groene groei’ is misleidend, stelt een nieuwe studie in The Lancet, omdat deze landen er niet in slagen om hun emissies voldoende terug te dringen.

Ja, het was een kwakkelzomer. Maar weer mag je niet verwarren met klimaat. De fenomenen die we de afgelopen zomer zagen zijn meer dan alarmerend. In plaats van met combiplassers bezig te zijn zou het alle hens aan dek moeten zijn.

Europese longspecialisten hebben opgeroepen om dringend in actie te komen tegen de klimaatcrisis. ‘Die vormt een van de grootste risico’s voor mensen met ademhalings- en longproblemen’, schrijven ze.

Klimaatakkoorden, de beurzen, voedselproductie, leveringsketens die beginnen in China en eindigen in onze winkels… Een wereld zonder internationale samenwerking lijkt ondenkbaar. Maar de oorlog in Oekraïne brengt die samenwerking in gevaar.

Hoewel ze grotendeels verantwoordelijk zijn voor de verergerende klimaatcrisis in Oost-Afrika, betaalden de rijke landen Ethiopië, Kenia, Somalië en Zuid-Soedan in 2021 slechts 2,4 miljard dollar aan klimaatgerelateerde ontwikkelingsfinanciering, in schril contrast met de 53,3 miljard dollar die Oost-Afrika jaarlijks nodig zegt te hebben om zijn klimaatdoelen voor 2030 te halen.

De klimaatactivisten van Extinction Rebellion voerden maandag opnieuw vreedzame actie tegen de investeringen van PNB PARIBAS FORTIS in fossiele brandstoffen, omdat de bijhorende industrietak niet goed is voor de klimaatopwarming. Ze vragen hier aandacht voor door roerloos en met gesloten ogen voor de ingang te liggen, als een verwijzing naar de slachtoffers van de extreme weersomstandigheden die klimaatopwarming met zich meebrengt.

De leiders van de G20 komen op 9 en 10 september bijeen in New Delhi. Daar zullen ze onder meer maatregelen bespreken om de klimaatverandering aan te pakken en schone energie te stimuleren. Verschillende experts vinden dat de G20-landen een deadline moeten vastleggen voor het afschaffen van subsidies. Enkel zo kunnen fossiele brandstoffen uitgefaseerd worden.

We worden ons steeds bewuster van de klimaatcrisis, maar tegelijkertijd lijkt het alsof we er zelf niets aan kunnen doen. Volgens Loes van Hove van KlimaatContact klopt dat niet en kunnen we zelf veel meer doen dan we denken. Hoe dat moet, legt ze uit in deze nieuwe aflevering van Alles Wordt Beter.

Klimaatbeweging Extinction Rebellion mag opkrassen uit zaal 1 van het SMAK in Gent. Het museum had die ruimte voor drie weken toegezegd aan de activisten, maar nu duidelijk wordt dat de geweldloze bezetting van een stuk autostrade voorbereid werd, spreekt museumdirecteur Phillipe Van Cauteren van een vertrouwensbreuk. In het Gentse leeft de indruk dat bevoegd schepen Sami Souguir (Open Vld) een vorm van druk zou uitgeoefend hebben.

Zowel de hoeveelheid als de diversiteit van insecten neemt af in West-Europa. Dat besluiten wetenschappers die 82 eerder gepubliceerde studies over loopkevers en vlinders vergeleken. Menselijke activiteiten, landbouw, verstedelijking en klimaatverandering zijn de drijvende kracht achter het verlies.

Over de hele wereld verdwijnen gletsjers in een steeds sneller tempo als gevolg van klimaatopwarming. De terugtrekkende ijsmassa's laten land achter dat ruimte biedt aan nieuwe ecosystemen.

Juni 2024 Op zondag 9 juni 2024 vinden de Belgische Europese, federale en regionale verkiezingen plaats. Tijd om actie te ondernemen dus! Ondertekenen – 350.org De ondertekenaars van het appe…

De gevolgen van een veranderend klimaat worden steeds duidelijker: ongewone weersomstandigheden zijn eerder regel dan uitzondering geworden. Maar de klimaatverandering heeft ook een impact onder het aardoppervlak, schrijft expert Matthew Blackett van de Universiteit van Coventry.

De gevolgen van een veranderend klimaat worden steeds duidelijker: ongewone weersomstandigheden zijn eerder regel dan uitzondering geworden. Maar de klimaatverandering heeft ook een impact onder het aardoppervlak, waardoor het gevaar op aardbevingen en vulkaanuitbarstingen kan toenemen.

Als een kopstuk van het establishment verklaart dat het kapitalisme een zware crisis doormaakt, dan is het ernst en zit de schrik er goed in. Hieronder lees je een vlijmscherpe analyse van hoe de wereld er aan toe is. Deze longread is een must-read.

Volgens de Argentijnse professor sociale wetenschappen José Seoane is de klimaatcatastrofe waarvan wordt beweerd dat ze in de komende jaren op de mensheid afkomt in feite al volop bezig. Het ongeziene recordaantal bosbranden in Canada zijn slechts één van de bewijzen van de ineenstorting van het voor de mens leefbare klimaat. "De oproepen tot verandering, geïnspireerd door klimaat- en sociale rechtvaardigheid, worden steeds dwingender en dringender."

In de Verenigde Staten hebben zestien jongeren gelijk gekregen in een rechtszaak tegen de staat Montana. De jongeren vochten een regel aan die verbood om de impact van wetten op het klimaat te bestuderen. De staat moet voortaan rekening houden met de CO₂-uitstoot en de gevolgen ervan op droogte, bosbranden en andere klimaatrisico’s. Het was de eerste Amerikaanse klimaatzaak die het tot in de rechtbank schopte.

Zijn we soms bang van de stilte? vraagt MO*columnist Jan Mertens zich af. ‘In tijden van een kantelend klimaat kan net een beetje stilte ons misschien wel helpen om in te zien hoe absurd het “normale” kan zijn.’

In januari wordt Celeste Saulo de eerste vrouw aan het hoofd van de Wereld Meteorologische Organisatie van de VN. Ze verdedigt met vuur het globale belang van meteorologische diensten en ziet een geëngageerde samenleving als de basis van verandering. ‘We hebben een ontwrichtende samenleving nodig.’

Wereldnieuws was het de laatste weken. ‘De Golfstroom kan stilvallen in 2025’, kopten kranten naar aanleiding van een recent verschenen paper. In feite ging de publicatie niet over de Golfstroom, maar over de Atlantic Meridional Overturning Circulation, kortweg AMOC. En bij de genoemde termijn vallen ook vraagtekens te plaatsen. Wat zegt de wetenschap over al die amok rond de AMOC? ‘Of het nu in 2025 is of in 2100, we willen niet dat dit gebeurt.’

Op 20 juli gaf de Raad voor Vergunningenbetwistingen de Vlaamse Regering een ferme veeg uit de pan omdat ze ‘routinematig en achteloos’ had besloten dat Ineos Project One geen significante milieueffecten door extra stikstofdepositie zou veroorzaken. Niet over de grens en niet bij ons. Natuurlijk had Ineos in zijn vergunningsdossier voorzichtig toegegeven dat er een streepje stikstofdepositie zou zijn, maar de toename zou verwaarloosbaar klein zijn, te klein om ze in rekening te brengen. De framing van Ineos Project One als state of the art paradepaard ging er bij de Vlaamse Regering hoe dan ook in als zoete koek

De klimaatcrisis en de teloorgang van het milieu leiden op verschillende manieren tot een toename van mentaal, fysiek en institutioneel geweld tegen kinderen, schrijven vier Britse experten. Ze pleiten voor meer onderzoek naar het verband tussen extreem weer en geweld tegen kinderen.

De klimaatverandering gaat in het arctisch gebied drie tot vier keer zo snel als elders in de wereld. Veranderende weerpatronen tasten in het noordwesten van Canada de kwetsbare natuur aan, de cultuur en voedselvoorziening van inheemse gemeenschappen. Hoe kunnen ze overleven en tegen welke prijs?

Articifiële intelligentie is anno 2023 hip en biedt tal van mogelijkheden. Maar de technologie komt ook met grote risico’s, waarschuwen activisten en AI-onderzoekers. ‘Bedrijven moeten verantwoordelijk kunnen worden gesteld als AI-modellen schade berokkenen.’

Je zou het bijna worden als je de ontwikkelingen in vooral het kneuterige Vlaamse en het Belgische politieke landschap vergelijkt wat er in de echte wereld om ons heen aan het gebeuren is. Overal worden de warmterecords bijna dagelijks gebroken, behalve in het mooie Vlaamse land dan. Daar hebben we nog geluk. Ondanks dat dit jaar het warmste jaar ooit zal worden, zijn de weergoden ons gunstig gezind. Maar onze klimaatcrisis ontkennende politici breken voortdurend alle records door hun onverantwoordelijk gedrag en een volstrekt gebrek aan zorg voor de toekomstige generaties.

Volgens Portugees klimaatonderzoeker João Camargo zijn de financiële crisissen van heden en toekomst klein bier tegen de vernietigende kostprijs van de klimaatcrisis, die onvermijdelijk op ons afkomt. Enkel een bundeling van alle ecologische en sociale krachten kan de klimaatverwoestende winsthonger van de multinationals nog stoppen.

Kunnen vleesvervangers een oplossing zijn voor noodlijdende boeren, de klimaatverandering én problemen met de volksgezondheid? Denemarken trok 168 miljoen euro uit voor onderzoek naar vleesvervangers en premies voor boeren die plantaardige eiwitten produceren. ‘Een win-winsituatie voor iedereen.’

Oxfam,rapport,klimaatmodel,Belgische bedrijven,BEL20-bedrijven,koolstofvoetafdruk,uitstoot

De Verenigde Staten willen miljarden bomen aanplanten in de strijd tegen de klimaatverandering. De wil is er, het geld ook, maar er nauwelijks boompjes voorhanden.

“Er is te weinig aandacht voor de impact van de klimaattransitie op de arbeidsomstandigheden van mijnwerkers en fabrieksarbeiders, waarschuwt de Nederlandse vakbond CNV Internationaal. "Om werkelijk duurzaam te zijn, mogen de sociale gevolgen niet vergeten worden.”

klimaat,methaan,Sahara,Saharastof,atmosfeer,stofwolken

‘We moeten echt stilstaan bij wie al gestorven is door de klimaatverandering én over hoe we nog meer doden voorkomen’, stelt de 16-jarige Benjamin. Hij doet wat hij kan om de klimaatslachtoffers te herdenken. ‘Het is heel erg dat we het nog niet begrepen hadden van de slachtoffers in andere landen.’

Extreem weer, de stijgende zeespiegel en milieuvervuiling maken dat hiv in de Aziatisch-Pacifische regio moeilijker valt in te dijken. ‘We weten dat de klimaatverandering de menselijke gezondheid beïnvloedt.’

Op woensdag 26 juni werd Jim Skea verkozen tot nieuwe voorzitter van het IPCC, een organisatie van de Verenigde Naties die de risico’s van de klimaatcrisis evalueert. Wat is zijn visie? ‘Elke fractie van een graad maakt een verschil. Dat moeten we onthouden.’

Het aantal rechtszaken over klimaatverandering is sinds 2017 meer dan verdubbeld en neemt wereldwijd nog steeds toe.

De eerste drie weken van juli waren de warmste periode van drie weken die ooit is gemeten wereldwijd. Juli is goed op weg om de warmste maand uit de moderne geschiedenis te worden. Momenteel flirten we al met een globale opwarming van anderhalve graad, zij het nog niet structureel. De nieuwe voorzitter van het VN-klimaatpanel, Jim Skea, zegt dat we het klimaatakkoord van Parijs niet meer zullen halen. VN-baas Antonio Guterres spreekt klare taal.

De extreme hittegolven deze maand in grote delen van de VS, Zuid-Europa en China zouden ‘vrijwel onmogelijk’ geweest zijn zonder de door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Dat is de conclusie van het World Weather Attribution-initiatief (WWA).

De transformatie van de aarde een nieuwe wereldgeschiedenis,,Peter Frankopan,verstedelijking,biodiversiteit,leefbaarheid,menselijk gedrag,economische groei

De Noorse archipel Spitsbergen warmt 6 keer sneller op dan de rest van de wereld. Het lokale bestuur probeert de schade te beperken. ‘Deze plek is altijd het toneel geweest van ontdekking en uitbuiting. Het is tijd om die cyclus te doorbreken.’

John Kerry in China: wil en kan hij samenwerking rond het klimaat verzoenen met de koude oorlog tegen China?

Reizen met de trein is in Europa gemiddeld twee keer duurder dan vliegen, blijkt uit onderzoek door Greenpeace. Op sommige routes en bij last-minute boekingen kan het prijsverschil nog veel groter zijn, en dat heeft veel met het beleid te maken.

De klimaatcrisis dreigt een derde van de vlasoogst teniet te doen. Dat meldt de Europese koepel voor vlas, linnen en hennep. Vlasboeren experimenteren met wintervlas om hittegolven te slim af te zijn.

Met zo’n 2.500 waren ze, de deelnemers aan de Beyond Growth Conferentie in het Europees Parlement, en tel daarbij nog eens bijna het dubbele aantal deelnemers online. Hiermee was de conferentie het grootste evenement ooit over ‘de groei voorbij’, en zelfs het grootste evenement ooit in het Europees Parlement. Het initiatief lag bij een groep van 20 parlementsleden uit 5 grote fracties, met Philippe Lamberts (Ecolo) als stuwende kracht.

klimaat,natuur,natuurherstelwet,biodiversiteit,Europees Parlement

De Mozambikaanse aluminiumindustrie, de grootste industrie van het land, beweert dat haar aluminium klimaatvriendelijk is dankzij schone energie. Zo zou Mozambique onder de dreigende Europese CO2-grensbelasting uit kunnen komen. Maar onderzoekers betwijfelen de beweringen.

Seizoensvoorspellingen zijn al maanden voor de zomer een signaal van wat ons te wachten staat. Tussen maart en mei bleek met toenemende waarschijnlijkheid, dat we een bovennormaal warme zomer zullen krijgen.

In deze bijdrage bekijken we de onderlinge relaties tussen oorlog, milieu en klimaat. Dit artikel wil niet de indruk wekken dat broeikasgassen of milieuschade het hoofdprobleem zijn bij oorlog. De bekommernis om het leven, het welzijn en de gezondheid van de burgers blijven voorop staan. Maar in het huidig perspectief van toenemende bezorgdheid over het klimaat is het goed om ook daarin de rol van militaire operaties, wapens en oorlogsschade onder de loep te nemen. En dan blijkt dat er causale verbanden bestaan in beide richtingen, die belangrijk zijn in het globale beeld en in de preventie.

Rassemble, renforce et mobilise tous ceux qui en Belgique luttent pour un climat viable

Met veel trompetgeschal werd begin juli 2023 de nucleaire deal aangekondigd, het akkoord tussen de federale regering en de Franse energiegigant Engie - of is het andersom? De 11 maart beweging is niet overtuigd, integendeel. Een goede maatstaf om dergelijke akkoorden te beoordelen is hoe de financiële markten erop reageren. Het aandeel van Engie schoot na de aankondiging van het akkoord de hoogte in. Duidelijker kan niet.

De wereldwijd stijgende temperaturen verstoren het broedseizoen van vogels, blijkt uit nieuw Amerikaans onderzoek. Dat kan verregaande gevolgen hebben voor de al dalende vogelpopulaties wereldwijd.

De gevolgen van de klimaatcrisis dringen steeds regelmatiger ons leven binnen. Toch komen we niet in actie. We zijn net zo verlamd als de beschavingen in het verleden die geconfronteerd werden met catastrofale vernietiging.

Na de coronapandemie, de oorlog in Oekraïne en de steeds sluimerende opstoten van migratiecrises, komt stilaan weer de meest omvangrijke van alle crises, de klimaatproblematiek, bovenaan de belangstelling van de media.

Het Vlaams klimaatplan is onvoldoende onderbouwd en kan zijn doelstellingen waarschijnlijk niet waarmaken. Bovendien gaan er kansen verloren om de energierekening voor de Vlamingen betaalbaarder te maken door sneller af te stappen van fossiele energie. Dat zegt de adviesraad SERV vandaag in een nieuw advies aan de Vlaamse regering.

Dit najaar, vanaf 14 september tot 6 oktober, is de klimaatzaak geagendeerd in het Brusselse hof van beroep. Wat werd alweer geoordeeld in eerste aanleg? Waarom ging men in beroep en waarop is dit gebaseerd? Welke zou de impact kunnen zijn van een positieve uitspraak?

Activisten van XR Gent vielen woensdagavond 28 juni 'dood' neer voor een kantoor van BNP Paribas. Zo klagen ze de verantwoordelijkheid van de grootbank voor de klimaatcrisis aan. 'Dode' burgers en de treurende ‘Rode Rebellen’ symboliseren de klimaatslachtoffers die de bank mee veroorzaakt door hun investeringen in fossiele brandstoffen. XR Gent eist dat BNP haar verantwoordelijkheid neemt en haar fossiele investeringen volledig stopzet.

Greenpeace Gent organiseert in Gent een minimanifestatie om een ambitieuze Europese natuurherstelwet te eisen. Met een miniatuurversie van een betoging wijzen de leden van Greenpeace Gent erop dat we veerkrachtige natuur nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Dezelfde actie zal deze week ook plaatsvinden in andere steden zoals Namen, Brussel en Leuven.

UGent toont effecten klimaatverandering aan met VRT-archiefbeelden van de Ronde van Vlaanderen

De beweging voor Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid Climaxi organiseert bloedonderzoek naar sporen van PFAS in samenwerking met lokale buurtcomité's. Daarmee toont ze het gebrek aan inzet en initiatief van het Departement Gezondheid en Welzijn van de Vlaamse overheid aan. In plaats van mee te werken mobiliseert deze overheidsdienst om het initiatief te boycotten.

Zoals alle Europese landen moest België op 30 juni zijn Klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar door het gebrek aan inzet van Vlaanderen zal deze deadline niet gehaald worden. Deze houding zal een grote impact hebben op de Belgische economie, haar industrieën en de inspanningen die nodig zijn om de klimaatverandering tegen te gaan.

Het boek 'Een vlecht van heilig gras' van de inheemse Amerikaanse auteur Robin Wall Kimmerer zou volgens Walter Lotens niet misstaan tussen alle ingewikkelde wetenschappelijke rapporten van het VN-Klimaatpanel. “Dit boek verdient wereldwijde bekendheid”.

Brussels minister van Klimaat Alain Maron (Ecolo) wil voorlopig het Belgisch energie- en klimaatplan niet indienen bij de Europese Commissie indien Vlaanderen zijn klimaatinspanning niet verhoogt of zich financieel borg stelt. Dat zegt Vlaams minister van Leefmilieu Zuhal Demir (N-VA), nadat de verschillende bevoegde ministers daarover eerder op de dag rond de tafel hebben gezeten.

Kinderen zijn de grootste dupe van de klimaatcrisis, maar tellen eigenlijk nauwelijks mee in de inspanningen tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Dat zeggen Unicef, Save The Children en Plan International in een gezamenlijk rapport.

In hoge bergketens zoals de Alpen bliksemt het nu dubbel zo vaak dan 40 jaar geleden. Dat hebben onderzoekers van de universiteit van Innsbruck ontdekt. Het geeft hun een beter begrip van de relatie tussen de klimaatverandering en lokaal weer.

De Vlaamse en de Franstalige Grootouders voor het klimaat en NGO's in België, Frankrijk en Portugal hebben actie gevoerd bij hun centrale banken.

De Argentijnse politieke klasse promoot investeringen in olie en gas als een patriottische onderneming. Milieuactivisten die zich ertegen verzetten, worden belachelijk gemaakt.

Europa warmt tweemaal sneller op dan als het globaal gemiddelde, de zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten en de extreme temperaturen hebben meer dan 16.000 dodelijke slachtoffers geëist. Ziedaar de toestand van het klimaat in Europa vorig jaar.

Begin mei kondigde Code Rood aan dat hun volgende actie gericht zou zijn tegen Engie, het meest klimaatschadelijke bedrijf in België. Nu, een paar weken voor de start van de actie, meldt Code Rood honderden inschrijvingen, ondersteund door een stevige reeks van infosessies en trainingen in heel België.

De Vlaamse en de Franstalige Grootouders voor het klimaat en NGO’s in België, Frankrijk en Portugal hebben actie gevoerd bij hun centrale banken. Het doel: lagere rentetarieven verkrijgen voor energierenovatieleningen (1). Renovatie is essentieel om de energie-efficiëntie van gebouwen te verbeteren en de bevolking te beschermen tegen extreme weersomstandigheden en stijgende energieprijzen (2). Nu de recente door de Europese Centrale Bank (ECB) doorgevoerde renteverhogingen investeringen in renovatie duurder maken, roepen activisten en NGO’s de Europese centrale banken op om een mechanisme voor groene leningen op te zetten om renovatieprojecten te ondersteunen.

Schimmels zijn veel belangrijker voor het klimaat dan gedacht, blijkt uit nieuw wetenschappelijk onderzoek. Ze slaan een derde van de jaarlijkse wereldwijde CO2-uitstoot op en verdienen daardoor veel meer aandacht, zeggen wetenschappers.

In Bonn kwamen vertegenwoordigers van bijna 200 landen samen om ambitieuze doelen te bepalen in de strijd tegen de klimaatverandering, ter voorbereiding van de echte klimaattop in november dit jaar (COP28). De klimaatgesprekken werden pas op het nippertje gered, na bittere verdeeldheid tussen ontwikkelingslanden en welvarende landen.

De miljarden die nodig zijn voor de klimaatstrijd liggen eigenlijk voor het rapen. Ten minste als we willen kijken naar de subsidies die nu nog steeds in fossiele brandstoffen worden gepompt, maar ook in het in stand houden van landbouw- en visserijpraktijken zoals we die nu kennen. Dat zegt een nieuw rapport van de Wereldbank.

klimaatverandering,netto nul,netto nulemissies,klimaatdoelstellingen,uitstoot,broeikasgassen

Meer dan de helft van burgemeesters van grote Europese steden geeft klimaatactie de allerhoogste prioriteit. Dat blijkt uit de resultaten van de Eurocities Pulse-enquête waarin 92 burgemeesters uit 28 landen in Europa werden bevraagd.

De klimaatcrisis wordt steeds tastbaarder, maar we blijven consumeren en broeikasgassen uitstoten aan een onhoudbaar tempo. Is radicaal activisme de enige manier om de wereld nog wakker te schudden? MO* ging in gesprek met drie activisten over ‘eco-sabotage’ en andere soorten klimaatverzet.

Climate change refers to long-term variation in Earth's climate effected by heating imbalances from natural (e.g., solar, volcanic, and internal dynamics) and human sources (e.g., greenhouse gas emissions and land use). Following the onset of the Industrial Revolution, and particularly since the 1960s, global climate has warmed primarily as a consequence of rising greenhouse-gas concentrations in the atmosphere related to industrial activity. This page provides a selection of template maps and timeseries depicting changes in temperature, precipitation, and other aspects of climate over the past century, and how they are projected to change in the future.

Was het een naïef besluit van MO*columniste Tine Hens in 1989 om geen vlees meer te eten? ‘Als ik nu naar mijn 15-jarige zelf kijk, voel ik een barst in mijn hart. Maar ik denk ook: liever naïef dan gewetenloos.’

Er is nog steeds geen duidelijkheid over wie nu de VN-klimaattop in 2024 kan organiseren. Het is de beurt aan een Oost-Europees land, maar de conflicten tussen Rusland en Oekraïne en Armenië en Azerbeidzjan maken eensgezindheid onmogelijk.

Rijke landen zijn bijna 180.000 miljard euro verschuldigd aan ontwikkelingslanden, stelt een studie in Nature. Ze zijn immers verantwoordelijk voor een in verhouding hogere CO2-uitstoot, terwijl arme landen het zwaarst worden getroffen door de gevolgen daarvan.

Een internationaal team van wetenschappers werkt aan een systeem dat de achtjaarlijkse rapporten van het VN-klimaatpanel aanvult met een actuele stand van zaken per jaar. Klimaatexpert Piers Forster van de Universiteit van Leeds legt uit waarom dat zo belangrijk is, en wat de laatste bevindingen zijn.

De oceaan is de onbeminde vriend van de mens. Maar hij is er slecht aan toe, schrijft ecotoxicoloog en marien ecoloog Colin Janssen.

In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief aan hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert enkele van die brieven. Vandaag: de brief van professor Rik Pinxten aan zijn zoon Simon.

14 activisten staan woensdag 7 juni terecht in Brugge voor hun deelname aan een geweldloze actie van Greenpeace België in de Fluxys gasterminal van Zeebrugge. Sympathisanten van onder andere Greenpeace, Amnesty International, Oxfam, ABVV, Extinction Rebellion, Grootouders voor het Klimaat, Ineos Will Fall, verzamelen voor de rechtbank om te protesteren tegen dit proces dat bedoeld is om klimaatactivisten te intimideren. Tegelijkertijd wordt er in Brussel actie gevoerd tegen een wetsvoorstel van minister van Justitie Van Quickenborne dat protest aan banden wil leggen.

Er is nog steeds geen duidelijkheid over wie nu de VN-klimaattop in 2024 kan organiseren. Het is de beurt aan een Oost-Europees land, maar de conflicten tussen Rusland en Oekraïne en Armenië en Azerbeidzjan maken eensgezindheid onmogelijk.

klimaatverandering,natuurherstelwet,Europa,natuurbeleid

Wat wensen ouders hun pasgeboren kind? Dat het gezond is, dat het opgroeit tot een fijne tiener en uitgroeit tot een volwassen persoon. Er zijn geen ouders bekend die verlangen dat hun kind groeit en blijft groeien, en dus steeds groter wordt. Dat lijkt eerder iets voor een sprookje of beter een griezelverhaal. En toch is dit laatste verlangen de overheersende wens als het over onze economie gaat. Die moet groeien, en blijven groeien. Een land gaat zogezegd achteruit als het bruto binnenlands product niet groeit, als we niet steeds, jaar na jaar na jaar, meer producten en diensten produceren. En terwijl we ons goed kunnen voorstellen hoe onwezenlijk het zou als een kind zou blijven groeien – het huis, de stoelen, het eten, het zou allemaal te klein of te weinig zijn – lukt dat dus niet als het over de groei van de economie gaat in het huis van de mens, onze aarde. Terwijl die ook niet groeit. Sterker nog, ons leven gedijt enkel in die dunne laag boven en net in de aardkorst, de kwetsbare zone van de biosfeer,

Welvarende landen zijn iets minder dan 180.000 miljard euro verschuldigd aan ontwikkelingslanden, stelt een studie in Nature. Ze zijn immers verantwoordelijk voor een disproportioneel hoge CO2-uitstoot, terwijl arme landen het zwaarst worden getroffen door de gevolgen daarvan.

Welvarende landen zijn al drie jaar te laat met het nakomen van hun belofte om jaarlijks 100 miljard dollar te mobiliseren voor arme landen om de gevolgen van de klimaatverandering aan te pakken. Dat stelt Oxfam vandaag in een rapport.

Tijdens het pinksterweekend brak er brand uit in de Hoge Venen, meer bepaald nabij de Duitse grens. Het vuur werd gelukkig relatief snel onder controle gebracht, al gingen er zo’n 170 hectare veengras in de vlammen op. Struikgewas en kleinere naaldbomen doorstonden de hitte relatief goed, maar broedende vogels, slangen en kleine knaagdieren kregen het veel harder te verduren. Het had veel erger kunnen zijn indien er geen natte winter aan was voorafgegaan.

Congo is een grootmacht op het vlak van klimaatregulering. Congolese politici zijn zich daarvan steeds meer bewust en eisen nu boter bij de vis. Maar rijke landen leggen vooralsnog weinig geld op tafel, ziet milieuminister Ève Bazaiba. ‘We zullen het milieu niet beschermen met onze eigen goede wil.’

Greenpeace heeft vanochtend actie gevoerd bij de federale ministerraad, om duidelijk te maken dat het klimaat en de natuur geen pauze verdragen. De actievoerders schilderden de boodschap ‘fast forward for nature’ op de grond voor de Wetstraat 16. Ze wijzen erop dat we veerkrachtige natuur nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Greenpeace roept premier Alexander De Croo op om vaart te maken met het beleid voor de biodiversiteit, en de Europese voorstellen voor een natuurherstelwet te steunen.

Een beperkte hittegolf in vochtige gebieden kan veel meer schade aanrichten dan veel hogere temperaturen in een drogere regio. Klimatologen Alan Thomas Kennedy-Asser, Dann Mitchell en Eunice Lo leggen uit hoe dat komt.

Tijdens de legendarische coronalente van 2020 herontdekte MO*columniste Virginie Platteau de weldaden van tuinieren. Het voelde aan als een welgekomen pauze, maar niet op de manier zoals eerste minister De Croo dat ziet.

De Noordzeenatuur heeft het moeilijk. Dat is geen nieuws, net zo min als het feit dat we kunnen helpen en dat dit zal lonen op de lange termijn. Immers, door de Noordzeenatuur te beschermen worden ook de effecten van de klimaatverandering verzacht. Op zee kan de gouden tandem van robuuste natuur én technologie ons verzekeren van hernieuwbare energie, kustbescherming en rijke biodiversiteit. We weten hoe en veel sectoren zijn voor. Waarom het dan niet gewoon doen? Het is tijd voor 5 minuten politiek leiderschap in plaats van verkiezingskoorts. 4Sea roept de Belgische beleidsmakers op om een ambitieuze Europese natuurherstelwet te steunen.

Door de opwarming van de oceanen verschuiven de leefgebieden van vissen naar het noorden. Op sommige plaatsen zijn bepaalde vissoorten zelfs al helemaal verdwenen, blijkt uit nieuw Schots onderzoek.

De ene technologie, artificiële intelligentie (AI), leidt dezer dagen tot grote zorg: politiek, journalistiek en zelfs CEO’s van betrokken tech-bedrijven waarschuwen voor de grote risico’s. Des te opvallender is het grenzeloze optimisme over die andere technologie: kernenergie. Die krijgt, in tijden van klimaatverandering en energieschaarste, een nieuw leven toegeschreven. Vooral kleine modulaire reactoren, ‘small modular reactors’, SMR’s in het jargon, krijgen veel optimistische steun van politiek, journalistiek en betrokken bedrijfsleven. Ze zouden goedkoop, veilig en duurzaam zijn. Dat optimisme is onterecht, soms stuitend oppervlakkig en vaak misleidend. Ook deze technologie behoort kritischer benaderd te worden.

De kritiek op een eenzijdige focus op individuele verantwoordelijkheid in de klimaatcrisis is terecht, en tegelijk mogelijk een beetje misleidend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. ‘Laten we naar onszelf kijken als burgers, en niet als consumenten. Individuele stappen doen ertoe.’

De Afspraak,debat,Anuna De Wever,Maarten Boudry,klimaatdebat,VRT

Klimaatactiviste Anuna De Wever en filosoof Maarten Boudry mochten met elkaar in discussie gaan in De Afspraak afgelopen dinsdagavond (23 mei) op Eén. Mocht je Maarten niet kennen, moet je je nu niet schuldig voelen. In tegenstelling tot Anuna die haar mening verkondigt aan iedereen en dit op een vurige manier ter harte neemt, zal je Maarten niet tegenkomen op de straat.

De VS verkoopt wapens aan minstens 48 autoritaire regimes. Het rommelt echter binnen de leidende elites in Washington DC. Meer en meer stemmen roepen op de waanzin van het huidige buitenlandse beleid van de VS te stoppen. De oorlog in Oekraïne moet ook omwille van het klimaat zo snel mogelijk onderhandeld stoppen. De Franse energiegigant Total verbergt zijn klimaatvernietigende activiteiten achter kleine vitrine-investeringen in hernieuwbare energie.

In een gezamenlijke reactie verwerpen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, WWF, Velt, de Klimaatcoalitie, Natuurpunt, PAN Europe, Canopea, Natagora en Bral de negatieve politieke positionering rond het Europese klimaat-, natuur-, en milieubeleid. De problemen gaan niet weg door de kop in het zand te steken. Het is aan onze overheden om krachtig beleid te voeren dat onze leefomgeving en gezondheid beschermt. De pauzeknop indrukken is schuldig verzuim. Hoe langer we wachten, hoe moeilijker en duurder de oplossingen.

Wie vandaag vasthoudt aan de achterhaalde logica dat “groene groei” het klimaatprobleem zal oplossen, staat buiten de vakgebieden van de ecologische economie en klimaatwetenschap, schrijft onderzoeker Nick Meynen. ‘Toch nodigt VRT zulke “experts” uit. Het resultaat? Erudiet verpakte desinformatie.’

Leden van het Europees Parlement en het Amerikaanse Congres hebben op dinsdag een gezamenlijke open brief gepubliceerd waarin ze de afzetting eisen van de omstreden voorzitter van de volgende VN-klimaatconferentie, een oliebaas.

De nieuwe Europese natuurherstelwet botst op steeds meer verzet. Na de vraag van de Franse president Emmanuel Macron - en later ook van Vlaams minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) - om even de pauzeknop in te drukken voor nieuwe Europese klimaatplannen, roept premier De Croo (Open VLD) nu ook op om "de kar niet te overladen".

Mensen in Colombia die moeten vluchten voor de gevolgen van de klimaatverandering, zullen binnenkort misschien wettelijke bescherming genieten. Een belangrijke wet over klimaatmigratie - een primeur voor Latijns-Amerika - heeft afgelopen week de eerste hindernis genomen in het Colombiaanse parlement.

Met de opwarming van het oceaanwater neemt ook het aantal gevallen van piraterij toe, blijkt uit Amerikaans onderzoek. Krimpende visbestanden duwen vissers sneller richting criminaliteit.

De Stemming, een onderzoek in opdracht van De Standaard en de VRT, gepubliceerd op 11 mei is ronduit alarmerend. Het hoofdartikel in de krant, dat bevindingen van dit onderzoek weergeeft, krijgt terecht als titel ‘SOS politiek’. Drie zinnen uit het rapport zeggen genoeg. Een op de drie Vlaamse kiezers vindt België geen democratie. Zes op de tien bevraagde Vlamingen vinden een regering van technocraten een zeer goed idee. En ten slotte ziet een derde zelfs heil in een sterke leider die ons land bestuurt zonder zich druk te moeten maken om het parlement en de verkiezingen.

Ondanks alle IPCC-rapporten over de klimaatcrisis stevenen we tegen 2100 nog steeds af op een opwarming van de aarde van 3 graden Celsius. Volgens de degrowth-beweging kan alleen een ander economisch model het tij keren. Ng Sauw Tjhoi praat hierover met economen Irma Emmery en Jonas Van der Slycken.

“De vrijheid van meningsuiting en protest is nochtans zuurstof voor een gezonde democratie en die moeten we dringend beschermen.” Dat is de centrale stelling van onderstaande opinie. Greenpeace nam het initiatief en nodigde o.a. de Grootouders voor het Klimaat uit om de tekst mee te ondertekenen. Co-voorzitter Bernard Hubeau deed dat, naast anderen die je onderaan de brief vindt. De opinie is ook online verschenen bij Knack.be.

De bazen van Delhaize sturen deurwaarders met bevelschriften van de rechtbank die elke sociale actie op en rond Delhaize-winkels verbieden. Volgens PLN-advocaten Hind Riad en Jan Buelens gaat deze aanval veel verder dan de strijd van de werknemers van één bedrijf. "Dit is een gevaarlijk precedent dat elke actievorm bedreigt, ook de klimaatbeweging, de strijd voor het leefmilieu, tegen kernenergie en de strijd voor vrede. Daar gaat de betoging van 22 mei over."

Geen weer om een hond door te jagen, maar als de Vlaamse Regering stilletjes een ondermaats klimaatplan goedkeurt, zijn we van de partij.

De scheepvaart ligt steeds meer onder vuur vanwege de grote klimaatafdruk. Europa legt strengere regels op, en ook de Internationale Maritieme Organisatie zal dat waarschijnlijk doen. We vroegen Don Maier van de Universiteit van Tennessee of de industrie die strengere doelstellingen kan halen.

Vandaag verzamelden zich een twintigtal vertegenwoordigers van de klimaatbeweging op het Martelaarsplein, waar de Vlaamse Regering de herziening van het Vlaamse Energie- en Klimaatplan bespreekt. Ze bekritiseren dat Vlaanderen slechts 40% minder broeikasgassen wil uitstoten tegen 2030, een pak lager dan de eerlijke bijdrage die Europa van elke lidstaat vraagt (47%).

Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van? 

Europese steden hebben het moeilijk om klimaatdoelstellingen vast te leggen die zowel ambitieus als haalbaar zijn. Zo miste Oslo - nochtans een gidsstad op vlak van klimaatbeleid - een belangrijke doelstelling om de uitstoot te halveren tegen 2020, en de Noorse hoofdstad is niet alleen.

GvK is blij met de toestemming van hun ambassadeur Jan Mertens en van Dirk Holemans, respectievelijk voorzitter en coördinator van Sociaal-ecologische denktank Oikos, om hun repliek op het klimaatsceptisch discours, op 9 mei verschenen in DM, te mogen publiceren op de GvK-website.

Meer dan 100 mensen voeren vandaag actie aan de aandeelhoudersvergadering van Fluxys in Brussel. Samen met Vredesactie, Greenpeace, Tegengas|Dégaze en Bond Beter Leefmilieu (BBL) klagen ze aan dat Fluxys blijft investeren in fossiel gas, en zo de oorlog in Oekraïne in stand houdt en de gezondheid schaadt van gemeenschappen in de VS. “Wij eisen dat Fluxys uit fossiel gas stapt - voor het klimaat, de mensenrechten en de vrede.”

Recensie van De tijd dringt- Brieven van Grootouders voor het Klimaat. Samengesteld door Bernard Hubeau en Marc Cabus.

De Duitse bondskanselier Olaf Scholz kondigt een bijdrage van 2 miljard euro aan het VN-Klimaatfonds aan. Daarmee verhoogt de druk op andere donoren om over de brug te komen.

De rechtszaak waarbij iedereen wint

Sinds dinsdag 2 mei wordt de UGent bezet door de studentenbeweging End Fossil Gent, de Gentse tak van een internationale beweging die opkomt voor duurzamere (hoger)onderwijsinstellingen en een fossielvrije samenleving. De studenten publiceerden enkele weken geleden een open brief met hun eisen, gericht aan de rector en de Raad van Bestuur van de UGent. Vrijdag 5 mei eindigen de studenten hun bezetting met een protest tegen de besparingsplannen en eisen een universiteit dat de klimaatproblematiek serieus neemt. 

Hoewel er geen oorzakelijk verband is vastgesteld tussen klimaatverandering en tuberculose (tbc), wijzen steeds meer studies erop dat het de verspreiding van de ziekte in de hand werkt. ‘We moeten ons voorbereiden op een potentiële pandemie van door de klimaatverandering veroorzaakte tbc.’

Een nieuwe analyse van Greenpeace Midden- en Oost-Europa rangschikt de betaalbaarheid en toegankelijkheid van het openbaar vervoer in 30 Europese landen en hun hoofdsteden. De analyse bewijst dat openbaar vervoer op veel plaatsen te duur is. Bulgarije, Kroatië, Griekenland en Noorwegen scoorden het slechtst in de nationale ranglijst. België zit in de middenmoot. Greenpeace roept overheden op om betaalbare ‘klimaattickets’ voor openbaar vervoer in te voeren, zoals Duitsland en Hongarije eerder deze week.

Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van?

Steeds meer studies wijzen erop dat de klimaatverandering de verspreiding van tuberculose in de hand werkt. “We moeten ons voorbereiden op een potentiële pandemie van door de klimaatverandering veroorzaakte tbc”, volgens medische experten op vlak van tbc-bestrijding.

De Grootouders zoeken voortdurend naar het beste middel om de transitie naar een duurzame samenleving vooruit te helpen, in het belang van die samenleving en de volgende generaties. De term ‘burgerlijke ongehoorzaamheid’ (in het Engels: civil disobedience) bestaat al eeuwen: opzettelijk de wet of het gezag tarten, openlijk, geweld­­loos en zonder eigen­­belang, om de samen­­leving op een probleem te wijzen. Deze praktijk wordt in deze cruciale tijden ook gehanteerd door (klimaat)activisten. De Grootouders zoeken naar de beste manier om daarmee om te gaan. Deze pagina gaat over die zoektocht.

De Grootouders voor het Klimaat vinden het prima dat steden en organisaties mensen meer aansporen tot bewegen. Goed voor onze gezondheid. Maar de gezondheid van mens en planeet is niet gediend met multinationals die tegen beter weten in blijven investeren in fossiele activiteiten. Total Energies is zo’n bedrijf. We vinden het samen met partners ongepast dat de 20km van Brussel de sponsoring door deze oliegigant aanvaard. Samen met onze partners willen we het daarover hebben met de organisatoren van de 20km van Brussel. Overigens namen de Grootouders voor het Klimaat deel aan Code Rood voor Total Energies zij het met vooral in ondersteunende functies. Met deze daad van burgerlijke ongehoorzaamheid werden tijdens het weekend van 7-8-9 oktober ’22 de toegangswegen afgesloten tot de vestiging in Feluy. Lees hier het verslag van een van onze deelnemers. Met onderstaande brief vragen we een gesprek aan met de organisatoren van de 20km van Brussel

Langetermijncontracten voor de levering van Amerikaans gas aan Europese bedrijven leiden tot een enorme toename aan infrastructuur aan beide kanten van de oceaan, verstikken lokale gemeenschappen, en bedreigen onze klimaatdoelen. De gasindustrie, waaronder het Belgische Fluxys, zit niet alleen aan de knoppen, maar heeft geprofiteerd van de oorlog in Oekraïne om deze plannen door te duwen. Dat wijst een nieuw onderzoeksrapport van Greenpeace International uit, dat vandaag wordt gepubliceerd. [1]

Ondanks een neergeschoten spionageballon en spanningen rond Taiwan blazen China en de VS - de twee grootste economieën ter wereld- hun klimaatgesprekken nieuw leven in. De Chinese topgezant Xie Zhenhua nodigt zijn Amerikaanse tegenhanger John Kerry uit voor een bezoek.

De ijskappen op Groenland en Antarctica smolten nooit zo snel dan de voorbije tien jaar. De slechtste zeven jaar sinds het begin van de metingen hebben zich in het afgelopen decennium voorgedaan. Wetenschappers wijzen de klimaatverandering aan als schuldige.

Een veelgehoord argument tegen strengere klimaatregels is dat bedrijven zouden uitwijken naar landen met een laksere wetgeving. Strengere klimaatwetgeving doet bedrijven echter helemaal niet verhuizen naar het buitenland, blijkt uit een studie van het Nederlands Centraal Planbureau. De regels blijken bovendien de winst of productiviteit niet te schaden.

In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief naar hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert enkele van die brieven. Vandaag: de brief van journaliste Alma De Walsche aan haar kleinzoon Wannes.

Een nieuw inzicht breekt door in de wetenschappelijke wereld en zoekt zijn weg naar het beleid: niet alleen herstel van bossen en andere koolstof vastleggende habitats is noodzakelijk om de klimaatopwarming te beperken tot 1,5°C. Ook het herstel van wilde dierenpopulaties en hun functionele rol in het ecosysteem is noodzakelijk om dat te realiseren. Voor onze regio kunnen onder meer wolven, bevers en mariene vissen een belangrijke rol spelen in het opnemen en vastleggen van CO2 uit de lucht.

Joël De Ceulaer heeft ongelijk: het kapitalisme zal het klimaat niet redden. Het huidig economisch systeem bedreigt net onze toekomst. Dirk Holemans doorprikt de dogma's van de neoliberale 'denkers' voor wie het kapitalisme de Heilige Schrift van de XXIe eeuw is.

Studenten over de hele wereld zullen als onderdeel van de internationale campagne 'End Fossil: Occupy! vanaf 2 mei scholen en universiteiten bezetten om een einde te maken aan de fossiele economie en te strijden voor klimaatrechtvaardigheid. Met deze bezettingen willen zij de business-as-usual verstoren en onderwijsinstellingen onder druk zetten om te handelen en klimaatactie te ondernemen.

EU-klimaatwet,Vlaanderen,Frans Timmermans,Zuhal Demir,Vlaanderen,koolstofprijs,fossiele brandstoffen

Kwetsbare landen zoals Malawi hebben vandaag een actieplan nodig om zich te weren tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Ze kunnen niet wachten tot er over compenserende maatregelen voor hun verliezen wordt onderhandeld op een volgende klimaattop.

Al decennialang slaagt El Salvador er niet in om zelfvoorzienend te zijn. Door de klimaatcrisis zit de landbouwsector er in steeds slechtere papieren. ‘Hoe triest is het dat El Salvador bonen moet importeren, terwijl wij ze zelf willen telen?’

De Franse ngo Le Relais des Jeunes organiseert een fietstocht l’enRJtour van 1443 km van Brussel tot Toulouse als protest tegen de aanleg van een oliepijpleiding in Oeganda en Tanzania door TotalEnergies. Ziehier het indrukwekkende traject dat die dappere jongeren willen afleggen.

In het boek “De tijd dringt” schrijven 69 Grootouders voor het Klimaat een brief naar hun kleinkinderen, kinderen of beleidsmakers. MO* publiceert de komende weken enkele van die brieven. Vandaag: de brief van wijlen Caroline Pauwels.

Om de ergste gevolgen van de klimaatverandering tegen te gaan, moet er het komende decennium een ingrijpende economische transformatie plaatsvinden, schrijft Owen Gaffney (Earth4all). Dat is zowel mogelijk als betaalbaar – als we ervoor zorgen dat de rijksten in de wereld hun deel betalen.

De Nederlandse milieuorganisatie Milieudefensie, is al meer dan 50 jaar een baken in het Nederlandse milieu protest. Het is een sterke organisatie die gelooft in de kracht van samenwerkende mensen. Samen sta je nu eenmaal sterker ten opzichte van grote vervuilers, zoals Shell en treuzelende politici, waar er veel te veel van zijn.

Velen doen hun best om hun ecologische voetafdruk te verkleinen en toch worden de zomers steeds warmer. Moeten we de teugels laten vieren? Zeker niet, zegt MO*columnist van de maand Jurgen Masure. Maar de focus op onze individuele inspanningen leidt ons af van de échte boosdoeners voor het klimaat.

De diepzeestromingen rond het Antarctische continent tonen tekenen van vertraging, stelt onderzoek in Nature. Een totale ineenstorting zou wereldwijde gevolgen hebben voor de oceanen en het klimaat.

In het klimaatdebat worden jongeren nog te vaak niet serieus genomen. En dat is zonde, want jongeren kunnen constructief tegen klimaatschenen stampen, schrijft VN-jongerenvertegenwoordiger bij de Vlaamse Jeugdraad Simon Sterck.

Dat wij mensen onze ondergang tegemoet zullen gaan, lijdt geen twijfel. De vraag is wanneer en hoe dat zal gebeuren.

In de Verenigde Naties werd met consensus een resolutie aangenomen om het Internationaal Gerechtshof in Den Haag te vragen een adviserende opinie uit te brengen over de klimaatcrisis. Initiatiefnemer was Vanuatu, een eiland in de Stille Oceaan, dat zeer kwetsbaar is voor de effecten van de klimaatcrisis, terwijl het zelf minst bijdraagt aan de oorzaken ervan.

Voor het eerst buigt het Europees hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg zich over klimaatzaken. De eerste zaak werd ingesteld door onze Zwitserse zusterorganisatie KlimaSeniorinnen Schweiz, gesteund door Greenpeace Zwitserland. De klimaatoma’s argumenteren dat zij als oudere vrouwen bijzonder kwetsbaar zijn voor de hittegolven zoals die zich vandaag reeds voordoen. Zij eisen dat Zwitserland door het Hof zou worden veroordeeld, op grond van de art. 2 (recht op leven) en 8 (recht op bescherming van privé- en familiaal leven) van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), haar “fair share” te doen voor de beperking van de temperaturen onder de 1,5 ° C.

In 2020 en 2021 zagen wereldwijd bijna 500 klimaatzaken het licht, het summum van een aanhoudende stijging in de afgelopen tien jaar. Steeds meer burgers maken zich ongerust over het klimaat en willen hun grondrechten via de rechter beschermen.

Nu het vaker lang droog is, moeten we planten telen die tegen een stootje kunnen. Boeren zaaien daarom de granen, maïs of aardappelen die het best presteerden de voorbije, vaak droge, jaren. Er zijn ook nieuwe teelten die hun intrede doen in Vlaanderen: quinoa en kikkererwt bijvoorbeeld. Kunnen de Vlaamse boeren zomaar van het ene jaar op het andere overschakelen op zo’n nieuwe teelt?  

Door klimaatverandering trekken steeds meer boeren weg uit de Iraakse moerassen. Ze verkopen hun vee of verhuizen met hun waterbuffels. De overheid in Bagdad weet zich geen raad met de klimaatmigratie, milieuactivisten worden bedreigd of gekidnapt. ‘De regering belooft actie en doet niets.’

klimaatverandering,economie,klimaat

In 2020 en 2021 zagen wereldwijd bijna 500 klimaatzaken het licht, het summum van een aanhoudende stijging in de afgelopen tien jaar. Steeds meer burgers maken zich ongerust over het klimaat en willen hun grondrechten via de rechter doen beschermen.

Vorige week bracht het IPCC, het internationaal klimaatpanel van de VN haar 6de rapport uit. De boodschap is opnieuw duidelijk: wie vandaag wordt geboren, ondervindt een veel grotere impact van de klimaatverandering dan zijn ouders of grootouders. Federaal parlementslid Kim Buys (Groen) kroop in haar pen.

Pakistaans Brusselaar Sadiq Khan geeft zes maand na de klimaatramp een update over de situatie in zijn geboorteland. In september 2022, een maand na de moordende overstromingen in Pakistan, sprak DeWereldMorgen.be reeds een eerste maal met hem. Pakistan is weg uit het nieuws maar nog niet uit de problemen.

De organisatie Grootouders voor het Klimaat organiseerden op 24 maart een colloquium in Antwerpen over de kwestie 'Burgerlijke Ongehoorzaamheid, een volgende stap in het klimaatactivisme? Voor Grootouders voor het Klimaat meer dan een retorische vraag. Zijn zachte acties nog voldoende om de klimaatcrisis aan te pakken?

Elizabeth Wathuti is een mondiale pleitbezorgster voor lokale klimaatoplossingen. De 27-jarige Keniaanse is een van de gezichten van de mondiale beweging van klimaatjongeren. Milieubescherming en mensenrechten zijn met elkaar verbonden, zegt ze. ‘Transitie moet het leven van mensen beter maken.’

De broeikasuitstoot moet nu meteen drastisch naar beneden, schrijven wetenschappers in een nieuw rapport van het VN-klimaatpanel. ‘Alle landen gaan akkoord’, zegt co-hoofdauteur Detlef van Vuuren.

Rechts-populisten zetten de arbeidersklasse op tegen de middenklasse door die laatste als ‘culturele elite’ weg te zetten. Links-populisten doen aldus Robrecht Vanderbeeken nu hetzelfde, maar ze hebben het over de ‘groene elite’.

Een voedselbos combineert meerdere functies. Niet enkel gonst het er van de biodiversiteit, het is ook een aangename plek om toeven waar veel eetbaars groeit. Maar produceren ze voldoende voedsel als de wereldbevolking dra richting tien miljard tikt?

Een kritische Facebookpost over een kolencentrale in zijn dorp: daarvoor hangt de Bengaalse klimaatactivist Shahnewaz Chowdhury tot tien jaar celstraf boven het hoofd. Meer dan 17.000 Belgische scholieren vragen met een briefschrijfactie van Amnesty International om de aanklacht te laten vallen.

We hebben het probleem onderschat. De gevolgen van de klimaatopwarming zijn erger dan oorspronkelijk werd ingeschat, aldus het laatste rapport van het VN Klimaatpanel (IPCC). Toch is het nog niet te laat. We weten gelukkig wat we moeten, maar er is haast bij. "Dit rapport is een overlevingskit voor de mensheid."

Het VN-Klimaatpanel (IPCC) presenteert een nieuw syntheserapport. Daarin bundelt het actuele wetenschappelijke klimaatkennis en vat het de vorige klimaatrapporten samen. Het syntheserapport bevat ook een oproep aan wereldleiders om de wetenschap ter harte te nemen en zonder uitstel te handelen.

Op vraag van de FRDO voerden onderzoekers van de UCLouvain een studie uit over jongeren, communicatie en klimaat. De Nederlandse vertaling van deze studie is nu beschikbaar op onze website.

Le sixième rapport de synthèse du GIEC, publié aujourd’hui, est sans appel. Il est indispensable d’agir maintenant. La Coalition Climat appelle à la mobilisation générale. Les scientifiques nous rappellent ce que l’on sait déjà: le dérèglement climatique est en cours, il est dû à l’être humain, il a déjà des conséquences graves et en aura encore pour les centaines d’années à venir. Et les premiers touchés sont les plus vulnérables, partout dans le monde. Mais nous pouvons encore le limiter et en atténuer les effets! Les conséquences, même en Belgique, d’un réchauffement global de 4, 3 ou même 2 degrés n’ont rien à voir avec celui visé d’1.5 degré. Nous n’avons plus le temps. Il faut agir. Chaque dixième de degré compte.

Het zesde IPCC syntheserapport is helder: we moeten en beter en sneller handelen. De Klimaatcoalitie roept op tot een algemene mobilisatie.De wetenschappers herhalen: de klimaatcrisis gebeurt nu, de mens is er de oorzaak van, de zware gevolgen voor de planeet zijn nu al voelbaar en zullen dit nog honderden jaren blijven. Ze herhalen ook dat de meest kwetsbaren het hardst getroffen worden, zowel bij ons als in de rest van de wereld. De gevolgen van de opwarming van de aarde met 4, 3 of zelfs 2 graden zijn veel groter dan de beoogde 1,5 graden. Indien we nu handelen, kunnen we die gevolgen nog inperken, want elke tiende graad telt. Het zesde rapport van de wetenschappers van het IPCC (Intergovernmental Panel on Climate Change) is vandaag voorgesteld. Dit is een samenvatting van de verschillende rapporten die tussen 2018 en 2023 zijn gepubliceerd.

China heeft vorig jaar versneld plannen doorgevoerd voor nieuwe steenkoolcentrales om de energiezekerheid te garanderen. Maar daardoor zal de impact van de Aziatische grootmacht op de wereldwijde uitstoot nog sneller toenemen, vrezen waarnemers.

Duizenden steden over de hele wereld kunnen zichzelf volledig van energie voorzien met zonnepanelen die op waterreservoirs drijven. Bovendien beschermen die de watervoorraden in een opwarmend klimaat, stelt onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Het internationale klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) is het eens geworden over een nieuwe tekst waarin actuele wetenschappelijke klimaatkennis wordt gebundeld en de vorige klimaatrapporten worden samengevat. Het syntheserapport doet een oproep aan wereldleiders om de wetenschap ter harte te nemen en zonder uitstel te handelen.

De luchtvaartsector slaagt er maar niet in om haar enorme gezondheids- en klimaatimpact terug te dringen. Door de vluchten nauwelijks te belasten, geven beleidsmakers bovendien een erg pervers signaal. Een tickettaks op veelvliegers biedt een sociale uitweg. Minister Van Peteghem heeft met zijn grote fiscale hervorming de sleutel in handen om deze historische scheeftrekking rechttrekken.

Grootouders voor het Klimaat stelt trots haar nieuwe boek voor: De tijd dringt – Brieven van Grootouders voor het Klimaat. Brieven dus, geschreven door 69 GvK-ambassadeurs en actieve Grootouders. Door ons, zeg maar, want elke brief gaat over de klimaatcrisis die ieder van ons aangrijpt. Tenslotte probeert iedereen ermee om te gaan, iedereen voelt de stappen die de samenleving zet om er iets aan te doen, te weinig, te traag, te moeizaam en te hoognodig.

Onlangs stelde weerman Frank Deboosere zijn radioluisteraars gerust wat de zogenaamde ‘chemtrails’ betrof, maar hij dacht er toen niet aan om erop te wijzen dat de condensatiesporen of ‘contrails’ ons zouden moeten verontrusten. In de burgerluchtvaart gaat de meeste aandacht naar de uitstoot van CO2 en NOx, maar in de praktijk blijken contrails een veel grotere klimaatimpact te hebben. Ondertussen blijkt dat een aanpassing van de vliegtuigbrandstof dergelijke condensatiesporen sterk kan doen verminderen. Maar toch zijn alle problemen hiermee niet van de baan.

Duizenden vrouwelijke fietsers doorkruisten afgelopen weekend verschillende steden in zes Aziatische landen onder het motto ‘Pedal for People and Planet’. Met de fietsactie willen ze mensen bewust maken van klimaatverandering, voedselzekerheid en duurzame energie, én de rol van vrouwen in de strijd voor klimaatrechtvaardigheid.

Samen met 207 andere natuurorganisaties roept Natuurpunt in een gezamenlijke verklaring de EU-lidstaten, het Europees Parlement en de Europese Commissie op om in 2023 dringend werk te maken van een sterke natuurherstelwet. Het is nú het moment om te handelen willen we de klimaat- en biodiversiteitscrisis een halt toeroepen. Nog langer talmen of het ambitieniveau van deze wet afzwakken, zal het aanpakken van de gevolgen enkel nog moeilijker en duurder maken.

Om een klimaatontaarding te voorkomen is een zeer ingrijpende energietransitie nodig. De automobielindustrie schuift e-brandstof naar voor als alternatief. Maar dat is een halfslachtige oplossing en er zal veel meer nodig zijn dan dat. Klimaatexpert Wiebe Eekman geeft tekst en uitleg.

Alleen al onze voedselproductie is genoeg om de klimaatgrenzen te overschrijden, waarschuwt een nieuwe studie in wetenschappelijk vakblad Nature . Maar er zijn ook oplossingen: schonere energie, een gezonder dieet en technologie.

Klimaatomstandigheden die de koffieoogsten negatief beïnvloeden, komen de laatste veertig jaar steeds vaker voor. Dat zet ons kopje koffie behoorlijk onder druk, stellen Australische onderzoekers.

Een van Europa's grootste banken krijgt twee spraakmakende rechtszaken te slikken. Het moederbedrijf van BNP Paribas Fortis moet zich verdedigen tegen beschuldigingen van financiering van klimaatverandering en de vernietiging van natuur.

Boeren, Burgers, Bijen, Bodem, Biodiversiteit, … zijn sleutels voor een leefbare toekomst. Samen uiteraard met de onvermijdelijke Ban op de ontginning en het gebruik van fossiele grondstoffen. Grondstoffen die in de grond horen en niet in de lucht, ons lijf en in het water.

Europa bouwde vorig jaar voor 19 gigawatt aan windmolenparken bij. Dat is meer dan het jaar ervoor, maar het gaat nog lang niet snel genoeg om de klimaatdoelen van 2030 te halen.

Net als Noam Chomsky ben ik een koele minnaar van het criminaliseren van verkeerde meningen. Omdat als alleen nog de juiste mening getolereerd wordt, je in een dictatuur leeft. Negationisme moet je niet criminaliseren maar weerleggen, was eertijds Chomsky’s redenering. Nu, wees gerust, ik zal het hier zeker niet opnemen voor Dries Van Langenhove, die net is doorverwezen naar de correctionele rechtbank voor Holocaustnegationisme. Ik gebruik hem wel graag als opstapje, als voetveeg zo je wil, om te pleiten voor het criminaliseren van klimaatnegationisme.

Als titel boven het essay van Joël De Ceulaer in de krant van 11/02/23 staat: “Jawel, het kapitalisme kan het klimaatprobleem helpen oplossen.” De auteur zegt te willen reageren tegenover het beeld dat bestaat over de ‘ecomodernisten’, en haalt daarbij uit naar de ecologisten. Bij dat alles hanteert hij een bepaalde lezing van de moderniteit, op basis waarvan hij zegt over de ecologisten: “Zij willen niet méér moderniteit, maar minder.” Het denken van de ecologisten houdt volgens hem vooruitgang tegen. Het is zinvol op die framing verder in te gaan. Het lijkt alsof er maar één moderniteit of één rationaliteit zou zijn, en dat is niet zo. De ecologisten zitten veeleer in de traditie van de kritische dan in die van de triomferende moderniteit. Mee vanuit het besef van de ‘dialectiek van de Verlichting’ is het hun basisovertuiging dat je ook moet kijken naar de schaduwzijde van een welbepaalde invulling van moderniteit als je de positieve waarden ervan – vrijheid, rechtvaardigheid – overeind wilt houden.

Een temperatuurstijging van 1 graad Celsius kan leiden tot een vertienvoudiging van migratie. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Oxford, waarin de effecten van conflict, weer en droogte op gedwongen migratie zijn bestudeerd.

Het Tonlé Sapmeer in het noordwesten van Cambodja is de levensader van 1,2 miljoen mensen. Dammen op de rivier de Mekong hebben het aantal vissen in het meer sterk doen dalen. De klimaatverandering bedreigt de biodiversiteit in Tonlé Sap, dat ook lijdt onder corruptie en overbevissing.

Zonne-energiecentrales in de ruimte, met constante zonneschijn en zonder verstorende wolken of lucht, lijken voor veel overheidsinstanties dé wonderoplossing om groene en goedkope energie te produceren. Maar schijn bedriegt, schrijven enkele Franse astrofysici.

Volgens Oxfam, Friends of the Earth en Notre Affaire à Tous blijft de Franse grootbank investeren in de sector van fossiele brandstoffen en draagt ze zo bij tot de klimaatcrisis.

In de context van een dreigende wereldoorlog lijkt het bijkomstig, maar de klimaatcrisis blijft even urgent, wordt door de oorlog nog erger en blijft onze aandacht opeisen. Afgevaardigden van 193 VN-lidstaten pogen sinds 20 februari 2023 een akkoord te bereiken om de wereldzeeën te beschermen tegen overbevissing, vervuiling en andere bedreigingen.

Dr. Sultan Ahmed Al Jabar, groot geworden in de nationale olie-industrie, is door de Verenigde Arabische Emiraten benoemd als voorzitter van COP28 in Dubai. De klimaatbeweging is in rep en roer omdat deze benoeming een signaal van de fossiele industrie kan zijn dat men probeert het roer van de VN-klimaatconferenties over te nemen. Dat is onaanvaardbaar omdat de olie-en gasindustrie in de afgelopen halve eeuw de wereld bewust naar een klimaatcrisis heeft geleid. Big Oil koos voor puur winstbejag ten koste van de toekomst van de wereldbevolking. Hierdoor hebben ze een historische schuld en verantwoordelijkheid opgebouwd, net zoals landen met een historische CO2-uitstoot, zoals België. Die schuld moet worden ingelost.

Rechtse krachten maken vandaag schandelijk misbruik van het klimaat om oude kerncentrales te blijven openhouden en de bouw van nieuwe te promoten. Zogezegd om mogelijke stroomtekorten te voorkomen. Nochtans is een nucleair vrije en klimaatvriendelijke energietransitie technisch perfect mogelijk en heeft het verleden bewezen hoe potentieel gevaarlijk kerncentrales zijn.

Vierentwintig grote multinationals die claimen dat ze klimaatleiders zijn omdat ze actief inzetten op netto nul-uitstoot blijken in werkelijkheid amper te doen wat ze beloven. Dat concludeert de non-profit Carbon Market Watch.

"Make Polluters Pay!" roepen wetenschappers en klimaatactivisten die nu de ingang blokkeren van de Aviapartner Executive Lounge en de Luxaviation terminal, exclusieve faciliteiten voor de superrijken die met privéjets van en naar Brussel vliegen. 
Deze geweldloze actie maakt deel uit van een wereldwijde campagne waarin wordt geëist dat degenen die het meest verantwoordelijk zijn voor de klimaatnoodsituatie, stoppen met hun destructieve levensstijl.


De teloorgang van watergebieden wereldwijd valt beter mee dan gedacht, blijkt uit nieuw onderzoek. In Europa, de Verenigde Staten en China is het probleem wel erg groot, en de overblijvende gebieden moeten dringend beschermd worden om de klimaatdoelen binnen bereik te houden.

Denk aan de kleinkinderen

leefmilieu,klimaatverandering,actie,gedragsverandering,klimaatcommunicatie

Portugal is overeengekomen met zijn voormalige kolonie Kaapverdië om de schuld van het land te ruilen tegen klimaatinvesteringen die de eilandengroep zelf ten goede komen.

Slechts één graad opwarming kan al ingrijpende gevolgen hebben voor diersoorten, blijkt uit nieuw onderzoek van de Technische-natuurwetenschappelijke Universiteit van Noorwegen. De onderzoekers bepaalden de klimaatimpact op diersoorten door collecties van natuurhistorische musea te analyseren.

Afrikaanse olifanten staan steeds meer onder druk. Nochtans spelen de majestueuze dieren volgens nieuw onderzoek een cruciale rol in het beschermen van een van de grootste CO2-reservoirs op aarde. Het verlies van de diersoort zou dus ook verwoestend zijn voor het klimaat.

Deze boude uitspraak komt niet van een linkse klimaatactivist maar van een staatshoofd van een van de belangrijkste landen van Latijns-Amerika. Ze komt uit een speech van Gustavo Petro Urrego op het Wereld Economisch Forum. Daarin kondigt hij o.a. aan dat Colombia gaat stoppen met het ontginnen van petroleum. Hieronder zijn speech.

Kunnen we het ons echt veroorloven om in deze tijden van klimaatcrisis en groeiende ongelijkheid geen vermogensbelasting in te voeren?, vraagt Eva Smets, directeur van Oxfam België, zich af. ‘Miljardairs zijn een teken van een zieke economie.’

Wereldwijd zijn bijna negen op de tien grote havens blootgesteld aan klimaatgevaren, waarschuwen onderzoekers van de universiteit van Oxford. Ook de haven van Antwerpen is kwetsbaar. De potentiële impact op de wereldeconomie is enorm.

Een sterke toename van stof uit zandstormen in de atmosfeer in de voorbije eeuw heeft de echte omvang van de klimaatverandering voor een deel gemaskeerd. Nieuw onderzoek spreekt van een effect tot 8 procent.

Onderzoek van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) en de Université Catholique de Louvain (UCL) waarschuwt voor de gevolgen van de opwarming van de aarde voor de kwetsbare ecosystemen van één van de grootste Afrikaanse meren. Een opwarming van enkele graden van het water kan het ecosysteem uit evenwicht brengen met een grote impact op de lokale leefgebieden (habitats).

Meststoffen op basis van menselijke uitwerpselen en urine zijn veilig voor gebruik in de voedselketen, blijkt uit nieuw onderzoek. En dat is goed nieuws voor het milieu en het klimaat.

Exxon en de andere energiereuzen wisten in de jaren zeventig al dat de ontginning van fossiele brandstof zou leiden tot een klimaatontaarding. Toch hebben ze alles gedaan om dat te ontkennen en hebben ze jarenlang denktanks en onderzoekers gefinancierd die klimaatontkenning propageerden.

De Verenigde Arabische Emiraten hebben de voorzitter van de volgende klimaattop bekendgemaakt: Sultan Ahmed Al Jaber, ceo van staatsoliebedrijf Adnoc. Onbegrijpelijk, zeggen milieuorganisaties. ‘Een staatsoliebedrijf kaapt de VN-klimaatgesprekken.’

Landbouw en voedsel staan op het kruispunt van de grootste uitdagingen van onze tijd: klimaat, milieu en armoede. Maar aan de polariserende manier waarop de discussie gevoerd wordt, valt dat niet af te lezen, vindt Jelle Goossens van Rikolto. Een pleidooi voor minder debatten en meer gesprekken.

De ozonlaag is goed op weg om zich binnen vier decennia te herstellen, blijkt uit een VN-rapport. De inspanningen die daarvoor nodig zijn, komen ook het klimaat ten goede.

De zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten in Europa, blijkt uit cijfers van de Europese klimaatdienst Copernicus. In zijn geheel was 2022 het op één na warmste jaar ooit in Europa.

De Wereldbank overweegt klimaatactie een centralere plaats te geven in haar missie. Dat blijkt uit een schrijven van de ontwikkelingsbank aan de aandeelhouders.

Grootouders voor het Klimaat voert campagne om het spaargeld van 55-plussers in bank- en ver­zekerings­producten en in pensioenfondsen te bestemmen voor duurzame projecten om op die manier de klimaatcrisis aan te pakken. De cam­pagne richt zich tot de 55-plussers, de financiële sector en de overheid.

De zeestromen die mee ons klimaat reguleren, dreigen stil te vallen. De opwarming van het zeewater bedreigt het vermogen van de oceaan om koolstofdioxide uit de lucht te halen, waardoor de klimaatcrisis nog zal versnellen.

Verschillende experts ter zake delen hun inzichten over welke kwesties het klimaatdebat het komende jaar zullen beheersen.

‘Voor de Vlaamse regering lijkt de klimaatcrisis niet te bestaan’, reageert mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (UAntwerpen) op de beslissing van de regering om de drie Vlaamse regionale luchthavens open te houden.

In zijn nieuwjaarstoespraak noemde de Franse president Macron de gevolgen van de klimaatverandering onverwacht. Onder andere bosbranden en droogte geselden de voorbije zomer het land. Franse klimaatwetenschappers reageren erg scherp op zijn speech. Zij wijzen erop dat ze al dertig jaar lang waarschuwen voor de gevolgen van de klimaatverandering. "Dit had je in de jaren 80 nog kunnen zeggen, maar niet in 2022."

milieu,2022,klimaatrampen,klimaatplannen,schone energie,internationaal akkoord,natuurbescherming,biodiversiteit,Amazonewoud,klimaatschade

Er schort wat aan de machtsverhoudingen in de klimaatbeweging, ziet MO*columniste Faïrouz ben Salah. Waarom mogen Europese activisten keer op keer opdraven en komen stemmen uit pakweg Marokko of Algerije zelden aan het woord? ‘Ik mis veel gezichten op het internationale klimaatpodium.’

De Europese emissiehandel wordt uitgebreid naar mobiliteit en verwarming. Een sociaal klimaatfonds moet de impact voor de armste gezinnen verzachten, maar deskundigen waarschuwen dat het mogelijk niet volstaat.

De wereld is een theater voor de aandachtseconomie geworden, ten koste van het klimaat, stelt oud-hoofdredacteur Gie Goris vast. Politici én klimaatklevers weten: spektakel werkt altijd. ‘En dat wordt beloond door de media, ook al staat de cassante mening los van gevoerd beleid.’

2022,klimaatrampen,schade,financiële schade

De uitbreiding van de Europese emissiehandel wordt naar mobiliteit en verwarming dreigt het leven duurder te maken. Een nieuw Sociaal Klimaatfonds moet de impact voor de armste gezinnen verzachten, maar deskundigen waarschuwen dat het mogelijk niet volstaat.

Van enorme overstromingen in Pakistan en extreme droogte in Europa, tot doorbraken op het vlak van milieubescherming en plastic: de wereld beleefde opnieuw een goed gevuld klimaatjaar in 2022. De impact van de Russische invasie in Oekraïne liet zich op zowat alle domeinen voelen.

De internationale scheepvaart bleef lang buiten schot bij klimaatakkoorden. Maar nu groeit ook voor die sector de internationale steun, ook van verschillende opkomende economieën, voor strengere klimaatdoelen. Maar er blijven zorgen over de kosten.

COP15 in Montreal werd maandag 19 december een nieuw wereldwijd kader afgesproken om de biodiversiteitscrisis aan te pakken. Dit akkoord verbindt de wereld ertoe het verlies aan biodiversiteit tegen 2030 te stoppen en terug te draaien - een wereldwijd doel dat wordt geprezen als het equivalent van de 1,5°C- doelstelling van klimaatakkoord van Parijs.

Op de Nederlandse TV: "Klimaatactivisten bezetten Duits dorpje Lützerath dat moet wijken voor afgraving milieuvervuilend bruinkool". Duitsland verbrandt steeds meer kolen voor de opwekking van elektriciteit, sinds de verminderde invoer van gas uit Rusland. Klimaatactivisten hebben zich uit protest in het dorp gevestigd. Er wordt ingegaan op de rol van 'De Groenen' in de regionale en nationale politiek.

De wereld ver verwijderd is van de doelstelling van het klimaatverdrag van Parijs, schrijven Naveen Rao en Eloise Todd. Er moet gezamenlijk actie worden ondernomen om de klimaatdoelstelling van 1,5°C nieuw leven in te blazen – en dat begint met de erkenning dat klimaat en gezondheid deel uitmaken van hetzelfde gesprek. ‘Ze kunnen en moeten samen worden aangepakt’.

Terwijl de boeren buiten de prijzen vallen is de Vlaamse overheid zeer gul met subsidies aan grote bedrijven. Vaak dienen die subsidies voor nepoplossingen. Als we de klimaattransitie serieus nemen moeten we durven resultaat afdwingen voor de subsidies die gegeven worden.

Onze bossen hebben steeds vaker te lijden onder natuurlijke verstoringen, gaande van branden tot schorskevers en schimmels, blijkt uit onderzoek in de hele EU. De oorzaak ligt bij de klimaatverandering.

Dat financiële instellingen mee verantwoordelijk zijn voor mensenrechtenschendingen, klimaatverandering en natuurvernietiging is bekend, schrijft MO*ontwikkelaar Wies Willems. Het is dan ook wraakroepend dat de sector erin slaagt om te ontsnappen aan nieuwe Europese duurzaamheidsregels.

Ethiopië maakt momenteel de ergste droogte mee in veertig jaar tijd en geweld heeft hele delen van het land in de tang. Kinderen zijn het grootste slachtoffer van de situatie. Zij kunnen niet naar school en zien zo hun toekomst in rook opgaan.

Ethiopië maakt momenteel de ergste droogte mee in veertig jaar tijd en geweld heeft hele delen van het land in de tang. Kinderen zijn het grootste slachtoffer van de situatie. Zij kunnen niet naar school en zien zo hun toekomst in rook opgaan.

Vandaag 8 december verstoorde een klimaatactivist van Extinction Rebellion de speech van Alexander de Croo tijdens de inhuldiging van een nieuwe ethanolfabriek in de haven van Gent. De activist stond op uit het publiek, onderbrak de premier en riep “This is not the future, this is a lock-in for decades of fossil fuel consumption to come. We need to Just Stop Coal to save our children.” Hiermee gaf hij aan dat de oplossing voor de klimaatcrisis niet ligt in technologisch oplossingen die veel te weinig en veel te laat effect hebben, en in tegendeel ervoor zorgen dat we vast blijven hangen aan het gebruik van fossiele brandstoffen. Hij werd door het veiligheidspersoneel overmeesterd en buitengewerkt.

Congo wil zich volop op de kaart zetten als een land dat met oplossingen komt voor de klimaatverandering. Maar wil het in die missie slagen, dan zal het land ook moeten luisteren naar de grieven van zijn noodlijdende bevolking. Nuttige eerste stappen worden gezet, maar de weg is nog lang. ‘Het vraagt tijd om menselijke gewoontes te veranderen.’

Pakistan produceert minder dan 1 procent van de mondiale uitstaat van broeikasgassen maar wordt frontaal getroffen door de klimaatcrisis, schrijft Tanupriya Singh. Hij vindt het hoog tijd dat het Globale Noorden zijn verantwoordelijkheid neemt en mee betaalt voor de enorme schade die Pakistan lijdt.

Het aantal meren op aarde is de afgelopen decennia sterk toegenomen, en dat heeft belangrijke gevolgen, zeggen Deense wetenschappers. De veelal kleine meren zijn vaak echte ‘broeikasgasfabrieken’.

“De tijd is voorbij om toeschouwer te zijn.” — Serge de Gheldere

De maatschappelijke hoofdverantwoordelijkheid voor wat er in en rond het WK in Qatar gebeurt, ligt simpelweg bij de organisatoren van het WK zelf. Een gelijkaardige redenering gaat op voor de inspanningen die supermarkten kunnen doen voor klimaat en milieu, vindt Maarten Corten van de ngo Rikolto.

België deed het goed: geen Fossil of the Day award dit keer. Maar dat is dan ook bijna alles.

Na de klimaattop in Egypte staat er volgende maand al opnieuw een belangrijke milieutop op de agenda. Op de biodiversiteitstop in het Canadese Montreal moet de internationale gemeenschap het eens worden over een historisch akkoord rond natuur en biodiversiteit, dat zich kan meten met het Klimaatakkoord van Parijs.

MO*columniste Kiki Berkers zag op de klimaattop hoe België met gastland Egypte een nieuw internationaal initiatief voor waterstofpartnerschappen oprichtte. Die kunnen een belangrijke rol spelen in de globale energieomslag. Maar ‘of die transitie ook rechtvaardig zal zijn, is verre van zeker’.

Snelle ingrepen in onder meer transport, landbouw en afvalbeheer kunnen Afrika helpen om honderdduizenden overlijdens door luchtvervuiling te voorkomen. De maatregelen hebben ook meteen een belangrijke klimaatbonus.

Het Europees Parlement roept de EU-lidstaten op om uit het omstreden Internationaal Energiehandvest (ECT) te stappen. Dat handvest maakt het voor energiebedrijven mogelijk om miljarden euro’s schadevergoeding te eisen van landen die klimaatinspanningen doen.

Na de klimaattop in Egypte staat er volgende maand al opnieuw een belangrijke milieutop op de agenda. In het Canadese Montreal moet de internationale gemeenschap het eens worden over een historisch akkoord over natuur en biodiversiteit, dat zich kan meten met het Klimaatakkoord van Parijs.

De VN-klimaattop COP27 in Sharm-el-Sheikh Egypte liep zondag 20 november op zijn einde. De bijna tweehonderd deelnemende landen kwamen afgelopen weekend tot een slotakkoord. De brede klimaatbeweging reageert, wij bundelden de reacties van de Klimaatcoalitie, 11.11.11, Greenpeace, en Oxfam. ‘COP27 vergeet de oorzaak van de klimaatcrisis aan te pakken. De uitstap uit alle fossiele brandstoffen heeft de tekst niet gehaald.’

Supermarkten kunnen meer inspanningen leveren om plantaardige en duurzame voeding te stimuleren en om ontbossing en voedselverspilling te verminderen. Dat blijkt uit Superlijst Milieu België, een onderzoek naar de vijf grootste warenhuisketens in België.

COP27 heeft mooie stappen gezet in de richting van een schadefonds voor arme landen die getroffen worden door de gevolgen van de klimaatverandering. Concrete maatregelen om de opwarming af te remmen heeft de klimaattop echter niet opgeleverd, en dat heeft ernstige gevolgen voor de wereld zegt het Wereldnatuurfonds (WWF).

De VN-Klimaattop in de Egyptische stad Sharm-el-Sheikh (COP27) loopt stilaan ten einde. Volgens klimaatwetenschapper Wim Thiery (VUB) zijn de resultaten ronduit teleurstellend. ‘Zolang wij onze atmosfeer als vuilnisbak blijven gebruiken, gaan we rampspoed tegemoet.’

De klimaatconferentie (COP27) in Egypte loopt op haar einde, de onderhandelingen gaan in verlening. De uitdagingen zijn dan ook enorm en de roep om concrete actie klinkt luid want de klimaatklok tikt onverstoord verder... Intussen zien we enkele hoopgevende signalen van onze politici. Maar we moeten oppassen voor het tweesnijdend zwaard; België moet erop letten dat haar groene transitie niet tegelijkertijd conflicten elders in de wereld aanwakkert.

De klimaattop in Egypte gaat zijn laatste dagen in. De slottekst laat op zich wachten en de kans is groot dat de onderhandelingen in extra time gaan. Toch is deze top nu al heel anders dan de vorige edities. Een overzicht van de belangrijkste ontwikkelingen en initiatieven.

De klimaattop in het Egyptische Sharm-el-Sheik loopt op zijn einde. Onze host Ng Sauw Tjhoi gaat in gesprek met klimaatjournaliste Tine Hens over de roep om arme landen te vergoeden voor de schade die ze nu al lijden. Klimaatrechtvaardigheid en klimaatfinanciering zijn de centrale thema’s. 

Egypte is het gastland voor de klimaattop COP27. Maar in dat land worden mensenrechten en vrijheden zwaar geschonden, en dat slaat ook op klimaatdeskundigen en milieuactivisten. Prominenten uit het middenveld roepen België en andere internationale partners van Egypte op om het land aan te sporen om de mensenrechtensituatie te verbeteren.

Op de VN-klimaattop van dit jaar, de COP27 in Egypte, worden voor het eerst olie- en gasbedrijven uitgenodigd om deel te nemen aan het officiële programma. De impact die de lobbyisten van deze sector op de COP27 hebben gekregen is ongezien. Dat belooft weinig goeds.

Op de VN-klimaattop in Egypte toont de Europese Unie zich dan toch bereid om te praten over een nieuw mechanisme voor klimaathulp aan ontwikkelingslanden. Maar dan moeten grote economieën als China mee betalen.

Bij het begin van de klimaattop in Egypte heeft VN-secretaris-generaal Antonio Guterres de wereldleiders toegesproken. Volgens hem voeren we de strijd van ons leven en zijn we die aan het verliezen. De tijd dringt.

Ook in 2022 heeft het Global Carbon Budget, de wereldwijde CO2-begroting, geen goed nieuws. De globale uitstoot van broeikasgassen blijft stijgen. Peter Landschützer over de rol van de oceaan in het klimaat: ‘Het is aan ons om de stress die we de oceaan bezorgen, te stoppen.’

De wereld telt vandaag 8 miljard mensen, maar wordt geconfronteerd met grote uitdagingen en sterke verdeeldheid. VN-secretaris-generaal António Guterres roept de wereldleiders op om dringend werk te maken van oplossingen die de verdeeldheid overbruggen en het vertrouwen herstellen. ‘We stevenen regelrecht af op een klimaatcatastrofe, terwijl de uitstoot en de temperaturen blijven stijgen.’

Inheemse volkeren zijn de beste bewakers van klimaatgezonde ecosystemen, maar geld om hun werk te kunnen uitvoeren, zien ze zelden. Op COP27 pleiten ze voor rechtstreekse sponsoring. ‘Dank aan de vele ngo’s voor hun werk, maar nu is het tijd dat we zelf kunnen handelen.’

De projecten voor de productie van vloeibaar aardgas (LNG) die al gepland zijn tot 2050, kunnen volgens een nieuw rapport de uitstoot tegen 2030 met 1,9 gigaton CO2-equivalent per jaar doen toenemen. Dat is ver boven de emissieniveaus die het Internationaal Energie-agentschap (IEA) voorschrijft om de opwarming van de aarde binnen de perken te houden.

Omdat het klimaat verandert en de wereldbevolking toeneemt, moet er meer en efficiënter dan ooit voedsel worden geproduceerd. Vaak wordt dan naar vlees gekeken vanwege de voedingsstoffen en de mogelijkheid om deze sector snel te intensiveren. Deze landbouwtechniek heeft op de lange termijn echter veel nadelen, stelt een nieuwe analyse.

In de weken voor de start van de klimaattop in Sharm-el-Sheikh heeft Egypte honderden mensen gearresteerd wegens oproepen tot protest, zeggen Amnesty International en lokale mensenrechtenorganisaties.

Klimaatactivisten, klimaatjongeren en veel milieuorganisaties zijn niet te spreken over de toespraak van de Belgische eerste minister Alexander De Croo op de klimaatconferentie in Egypte (COP27). De jonge klimaatactivist Benjamin Van Bunderen Robberechts van “Justice for Rosa” zei dat de premier “vijf minuten verkwist heeft”, Zanna Vanrenthergem van de Klimaatcoalitie noemde het “vijf minuten, nul inhoud” en Greenpeace vond de toespraak “leeg en teleurstellend”.

De schimpscheut van premier De Croo richting klimaatactivisten schiet bij heel wat Grootouders voor het Klimaat in het verkeerde keelgat. Verschillende Grootouders schreven hun verontwaardiging uit in een brief naar de premier. Ze hebben die ook als lezersbrief aangeboden aan de reguliere media. De redactie is heel blij met die initiatieven. We zijn er van overtuigd dat zo’n persoonlijke brieven impact hebben op politici en als lezersbrief op de publieke opinie. Grootouders voor het Klimaat nodigt iedereen uit om van dit eenvoudig actiemiddel meer gebruik te maken

Gematigde activisten halen voordeel uit de acties van hun radicale collega’s, schrijft Dirk Holemans. Wat heet ook radicaal?

Benjamin Van Bunderen Robberechts is op de Klimaattop in Sharm-el-Sheikh. Hij verloor zijn vriendin Rosa tijdens de overstromingen in Wallonië in 2021. Hij kon dit verhaal al vertellen aan Runa Khan uit Pakistan, een land dat ongelooflijk hard getroffen is door overstromingen. Runa heeft veel bewondering voor Ben die in zijn verlies de kracht vindt om zich te verzetten tegen de klimaatcrisis. “In die strijd hebben we meer jongeren zoals hij nodig,” zegt Runa Khan. Met welke ideeën is Ben naar Sharm-el-Sheikh vertrokken?

Eerste minister Alexander De Croo (Open Vld) heeft na zijn speech op de klimaatconferentie in Sharm-el-Sheikh de woede van de klimaatjongeren op de hals gehaald. “Het is net de klimaatagenda van “minder, minder, minder” die uit de ‘jaren stillekes’ komt”, dient de premier hen in een brief nu van repliek.

De klimaattop COP21 bracht in 2015 het Klimaatakkoord van Parijs voort, waar ambitieuze doelstellingen overeengekomen werden en landen beloofden hun best te doen om de globale opwarming tot 1,5°C te beperken. Toch zijn we 7 jaar en 5 COPs later helemaal nog niet op koers om die doelstelling te halen. We hopen dat COP27 hier verandering in brengt, maar daarvoor zal de manier waarop beslissingen gemaakt worden moeten veranderen.

Klimaatactivisten en klimaatjongeren zijn niet te spreken over de toespraak van premier Alexander De Croo op de klimaatconferentie. De jonge klimaatactivist Benjamin Van Bunderen Robberechts van "Justice for Rosa" zei dat de premier "vijf minuten verkwist heeft". Zanna Vanrentherghem van de Klimaatcoalitie zit op dezelfde lijn: "Vijf minuten, nul inhoud." Greenpeace vindt de toespraak dan weer "leeg en teleurstellend".

In de aanloop naar de COP27 in Egypte weerklonk de vraag of de top wel te verzoenen was met de precaire mensenrechtensituatie in het land. Die kans is er, meent MO*columnist Kiki Berkers, want mensenrechten zijn onlosmakelijk verbonden met de klimaatcrisis. ‘Maar dan moet wie het écht meent met mensenrechten, actie voeren op alle fronten: vóór de vrijlating van politieke gevangenen en vóór financiering voor de slachtoffers van de klimaatcrisis.’

Nu een van de belangrijkste verwezenlijkingen van de VN-klimaattop in Glasgow van vorig jaar - een breed gedragen verbintenis om ontbossing een halt toe te roepen - vertaald moet worden in concrete actie, haken de meeste ondertekenaars af. Rusland, Indonesië en Congo zijn maar enkele van de bosrijke landen die zich teruggetrokken hebben.

De noodzakelijke energietransitie komt volgens klimaatpsycholoog Gerdien de Vries niet snel van de grond omdat de overheid allerlei zaken om te verduurzamen neerlegt bij burgers en bedrijven. Burgers zijn afwachtend vanwege de onduidelijkheid en bedrijven willen dat er eerst wetgeving komt. Hoe kan de duurzame omslag er toch komen?

Het Wereldnatuurfonds (WWF) roept de wereldleiders die momenteel samen zitten op de 27e klimaattop van de Verenigde Naties (COP27), op tot beslissende actie. “De klimaatcrisis verloopt op dit moment sneller dan onze reactie erop en overal ter wereld ondervindt men de catastrofale gevolgen van het uitblijven van actie”.

Vandaag leggen overheden in Europa veel geld op tafel in het kader van de klimaatopwarming en om Russisch gas te vervangen. Deze plannen hebben echter minder met energietransitie te maken dan met de winsthonger van de fossiele industrie.

De internationale gemeenschap strijkt de volgende twee weken neer in het Egyptische Sharm-El-Sheikh voor de klimaattop COP27. Zo'n top heeft een heel eigen jargon, van loss and damage tot mitigation en INDC's. We zetten enkele van de belangrijkste termen op een rijtje.

In de weken voor de start van de klimaattop in Sharm-el-Sheikh heeft Egypte honderden mensen gearresteerd wegens oproepen tot protest, zeggen Amnesty International en lokale mensenrechtenorganisaties.

Het Wereldnatuurfonds (WWF) roept de wereldleiders die momenteel samen zitten op de 27ste klimaattop van de Verenigde Naties (COP27), op tot beslissende actie. ‘De klimaatcrisis verloopt op dit moment sneller dan onze reactie erop en overal ter wereld ondervindt men de catastrofale gevolgen van het uitblijven van actie’.

Naar aanleiding van COP 27, die maandag 7 november van start gaat in Sharm-el-Sheikh, sprak Simon Sterck, VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling van de Vlaamse Jeugdraad, met Pieter Boussemaere, auteur van boeken als Tien Klimaatacties die Werken en docent klimaat & wereldgeschiedenis aan de Vives Hogeschool in Brugge & Kortrijk. Ze spraken over de stand van zaken in de klimaatopwarming, over verschillende vormen van protest, en over de rol die de jeugd kan spelen bij bewustmaking van het brede publiek.

Op de klimaattop in Egypte staan de wereldleiders voor een opdracht van mythische omvang, zegt de IJslandse auteur Andri Snaer Magnason. Maar de mensheid ontbeert de taal om de enormiteit van de crisis te begrijpen. ‘De klimaatcrisis functioneert als een zwart gat voor onze taal en ons spreken. “Enorm” volstaat niet om de enormiteit van de crisis te verwoorden.’

Wat mogen we verwachten van de klimaattop in Egypte? Hoe erg is het als het klimaat meer dan 1,5°C opwarmt? Is het te laat om een klimaatcrisis te voorkomen? Wie zal de factuur betalen? Is dit de top van de laatste kans? Antwoorden op deze en andere veel gestelde vragen kan je hier lezen.

De aankondiging van klimaatactiviste Greta Thunberg om niet aanwezig te zijn op COP27 is begrijpelijk, maar toch hopen we dat ze haar standpunt nog zal herzien, net zoals ook Brits premier Rishi Sunak dat deed. Klimaatauteurs Felix Dodds en Chris Spence leggen uit waarom dat zo belangrijk is.

De nipte overwinning van Lula da Silva (77) bij de Braziliaanse presidentsverkiezingen geeft de democratie en de Amazone in het Zuid-Amerikaanse Brazilië een nieuwe kans. De nieuwe president is vastberaden om de internationale geloofwaardigheid van Brazilië te herstellen en opnieuw een leidende rol op te nemen in de strijd tegen de klimaatcrisis.

Onze planeet is in crisis, dus tijd rekken om de klimaatverandering een halt toe te roepen is niet meer aan de orde, zegt klimaatwetenschapper Andrew King. Hij hoopt dat de wereldleiders doordrongen zijn van deze realiteit als ze zondag aanschuiven aan de COP27-onderhandelingstafel in Egypte.

Europa maakt de ergste crisis qua levensduurte sinds decennia door als gevolg van de stijgende energie- en voedselprijzen. Covid, de oorlog in Oekraïne en de klimaatverandering hebben de stijging van de grondstoffenprijzen nog verergerd, met voedseltekorten en een snel toenemende voedselonzekerheid in de ontwikkelingslanden tot gevolg. Maar er is ook goed nieuws, schrijven Sarah Lake en Nico Muzi van non-profitorganisatie Madre Brava: met een eenvoudige maar cruciale verandering in de voedselproductie kan de Europese Unie de inflatie van de voedselprijzen verlichten en de mondiale voedselvoorziening schragen.

De VN-klimaattop (COP 27) begint deze zondag 6 november in Sharm el-Sheikh, Egypte. Twaalf experten van de Klimaatcoalitie zijn er aanwezig om hun inzichten over de cruciale vraagstukken van deze klimaattop aan de ministers en de officiële Belgische delegatie te delen. Voor de Klimaatcoalitie is het nu van essentieel belang dat de beloftes die de landen tijdens de vorige COP's hebben gemaakt, worden omgezet in concrete acties.

Bij de aftrap van haar jaarlijkse campagne publiceert 11.11.11 samen met Knack de 'Barometer Internationale Solidariteit 2022'. Daaruit blijkt dat de Belg sterk voorstander is van de strijd tegen klimaatonrecht en fiscale onrechtvaardigheid. Ook de regularisatie van mensen zonder papieren geniet ruime steun. 'Er is een mismatch tussen wat Belgen willen en hetgeen ze vandaag krijgen,' zegt 11.11.11-directeur Els Hertogen. 'Politieke taboes moeten dringend plaatsmaken voor ambitieus beleid.'

Van de Pakistaanse minister van Klimaat Sherry Rehman tot de Egyptische cijferaar Mahmoud Mohieldin, dit zijn de belangrijkste spelers op de VN-klimaatconferentie Cop27 die volgende week begint.

Naar jaarlijkse gewoonte trapt ngo-koepel 11.11.11 zijn herfstcampagne op gang met de lancering van de Barometer van de Internationale Solidariteit, een online bevraging van 1000 Belgen. Daaruit blijkt onder meer dat de Belgen sterk voorstander zijn van een doortastend maar sociaal klimaatbeleid.

17 gas-exporterende landen zullen gas op de klimaattop in november promoten als de ‘ideale oplossing’ voor het klimaat en de energiezekerheid. Opvallend: bij die landen is ook Egypte, het gastland voor de klimaattop.

Vijf natuur- en milieuorganisaties stellen de Vlaamse regering in gebreke omdat de Vlaamse pesticidenreglementering al meer dan tien jaar de Europese habitat- en pesticidenrichtlijn schendt. De organisaties geven de Vlaamse regering een maand om de Vlaamse regels in lijn te brengen met de Europese regelgeving.

Van de Pakistaanse minister van Klimaat Sherry Rehman tot de Egyptische cijferaar Mahmoud Mohieldin, dit zijn de belangrijkste spelers op de VN-klimaatconferentie COP27 die volgende week begint.

Greta Thunberg bracht 108 wetenschappers, filosofen, auteurs en activisten samen die hun commentaren bundelden in 84 korte, vlot leesbare bijdragen. Zelf schreef ze 18 thematische inleidingen. Via het traject van haar eigen leerproces wijst ze op de onophoudelijke ontwijkingsmanoeuvres van de industrie en de collaboratie van de commerciële media, hun pundits en de meeste regeringen. Daartegenover ziet zij hoop in de bereidheid tot verandering van de jonge generaties, zij die het niet langer nemen.

Binnen enkele dagen gaat de 27ste klimaattop in Egypte van start. Els Lauriks van de ngo FairFin roept minister van Financiën Vincent Van Peteghem (CD&V) op om het voortouw te nemen en mee een regelgevend kader te creëren om investeringen in fossiele energie uit te faseren. ‘Om onze klimaatdoelstellingen te halen, moet er geld naar duurzame investeringen stromen.’

België moet zich terugtrekken uit het Energiehandvestverdrag (EHV). Dat vragen de Grootouders voor het klimaat samen met de Grands-Parents pour le Climat en Youth for Climate Belgium in een open brief aan de premier, de vice-premiers en de ministers van energie en klimaat.

In de race tegen de tijd om de internationale klimaatdoelstellingen te halen zijn behalve de klimaatprotesten ook gerechtelijke klimaatzaken een gamechanger. Dat is de hoopvolle boodschap die de theaterhit De zaak Shell van Anoek Nuyens en Rebekka De Wit uitdraagt. VUB-klimaatprofessor Wim Thiery knikt instemmend: “Er lopen in de wereld een tachtigtal klimaatzaken, en we zien nu al de resultaten.”

Onze verslaving aan fossiele brandstoffen vormt “een toenemende bedreiging voor de gezondheid en het voortbestaan van alle mensen die vandaag leven”. Dat stelt een nieuw rapport van het gezaghebbende medische tijdschrift The Lancet.

Met de huidige klimaatbeloftes stevenen we af op een opwarming van de planeet met 2,5 graden Celsius. Daarvoor waarschuwen de Verenigde Naties in een nieuw rapport, anderhalve week voor de start van de klimaatconferentie in Egypte. Officieel is en blijft het doel om de opwarming te beperken tot "ruim onder 2 graden, en te streven naar een opwarming van maximaal 1,5 graad", zoals het klimaatakkoord van Parijs voorschrijft.

De concentraties van methaan, na CO₂ het belangrijkste broeikasgas in onze atmosfeer, zijn nog nooit zo snel gestegen als vorig jaar. Dat meldt de internationale meteorologische organisatie (WMO) in een nieuw rapport. Wetenschappers kunnen dit maar deels verklaren. Tegelijk zijn de concentraties van CO₂ en methaan in de atmosfeer verder naar recordhoogtes geklommen. De WMO wil met het rapport de beleidsmakers wakker schudden aan de vooravond van de klimaatconferentie (COP) in Sharm-el-Sheikh. Eerder vandaag was er ook al een ander alarmerend VN-rapport.

Vijf natuur- en milieuorganisaties stellen de Vlaamse regering in gebreke omdat de Vlaamse pesticidenreglementering al meer dan tien jaar de Europese habitat- en pesticidenrichtlijn schendt. De organisaties geven de Vlaamse regering een maand om de Vlaamse regels in lijn te brengen met de Europese regelgeving.

Olie- en gasproducenten kunnen de klimaatschade in ontwikkelingslanden makkelijk compenseren en nog steeds miljardenwinsten overhouden. Dat is een van de bevindingen van een rapport van Oxfam en de Loss and Damage Collaboration.

Energiecrisis, klimaatcrisis, biodiversiteitscrisis... Plant snelgroeiende bomen op een akker en je slaat drie vliegen in één klap: het hout kan worden omgezet in benzine, de bomen vangen broeikasgassen en de bosjes vormen een thuis voor fauna en flora. Te mooi om duurzaam te zijn?

Zeker 30.000 mensen uit ons hele land en erbuiten kwamen zondag 23 oktober naar Brussel om mee te stappen in de klimaatmars. 'Change the system not the climate', is een van de slogans die je op veel spandoeken voorbij ziet komen. "Het huidig systeem gaat ons niet uit de crisis helpen", waarschuwt Zanna Vanrenterghem, woordvoerster van de klimaatcoalitie die de mars organiseert. Hoe dan wel? We spraken verschillende deelnemers.

We verlangen naar dingen die eeuwig in verandering zijn en toch blijven, zoals muziek van onsterfelijke schoonheid, een rivier of de seizoenen. Dat is een troostende gedachte, vindt MO*columnist Jan Mertens. Maar het is net dat wat we met ons gedrag dreigen te verstoren.

De klimaatmars belooft groot te worden op zondag 23 oktober. Dit jaar staat de mars in teken van het recht op voedsel en de energiecrisis. De klimaatbeweging eist een transitie die ecologisch én sociaalrechtvaardig is, en wel nu. Wij spraken met Zanna Vanrenterghem, woordvoerder van de klimaatcoalitie aan Nederlandstalige kant.

De klimaatmars op zondag 23 oktober belooft groot te worden. Dit jaar staat de mars in teken van het recht op voedsel en de energiecrisis, want de klimaatbeweging eist een transitie die ecologisch én klimaatrechtvaardig is. En wel nu. Wij spraken met Simon Sterck (17), lid van de Vlaamse Jeugdraad als VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling en actief bij Youth for Climate.

Een klimaatmars is vanmiddag door de straten van Brussel getrokken. De politie heeft 25.000 deelnemers geteld, de organisatoren 30.000. Met slogans als "Change the policy, not the climate", "Er is geen Planet B" en "Hoeveel crisissen nog voor er actie komt?" wilden de deelnemers zich laten zien en horen voor een ambitieuzer klimaatbeleid.

1,5°C opwarming is een harde planetaire grens, zo waarschuwt internationaal gerenommeerd wetenschapper Johan Rockström in een wereldwijd druk bijgewoonde webinar vorige week. Overschrijden we die grens, dan treden grote zichzelf versterkende mechanismen in werking die het klimaat op hol kunnen doen slaan. We moeten dus snel en drastisch onze uitstoot reduceren en natuurherstel kan daar een belangrijke rol in spelen, aldus nog de wetenschapper. We moeten er dus alles aan doen om de ambitieuze doelen van de Europese Commissie voor natuurherstel te steunen.

De spanningen rond de Oekraïne-oorlog nemen steeds gevaarlijkere proporties aan. Ondertussen tikt de tijd die ons voor krachtige klimaatactie rest genadig weg. Waarom moeten we de oorlog in Oekraïne stoppen als we de klimaatcrisis willen aanpakken?

Volgens Maarten Boudry zijn klimaatactivisten een grotere bedreiging voor onze planeet dan klimaatontkenners. Om dat te staven maakt hij gebruik van zogenaamde ecomodernistische oplossingen, die in feite hopeloos ouderwets zijn: kerncentrales en CO2-taks. Zijn vooruitgangsoptimisme eindigt waar kritiek op het kapitalisme begint.

Meer dan 40.000 jongeren staan vrijdag 21 oktober op voor klimaatrechtvaardigheid. Op school of in de jeugdbeweging, ze richten zich tot de hele bevolking om aanstaande zondag mee te lopen in de grootste klimaatmars ooit. De klimaatcrisis baart de jeugd zorgen, want het gaat over hun toekomst. DeWereldMorgen sprak met Maria en Gitte, voorzitters van de leerlingenraad van het Sint-Jozefcollege in Aarschot. Zij komen vandaag met 850 (!) leerlingen op straat in Aarschot.

De realisatie van klimaatrobuuste leefomgevingen gaat tergend traag vooruit, stelt stedenbouwkundige Jan Vilain vast. Nochtans ligt een deel van de oplossing gewoon op straat, letterlijk. De aanleg van tuinstraten is een realistische maatregel met een fantastische bonus voor de bewoners.

Eilandbewoners in de Stille Oceaan worstelen al jaren met de klimaatcrisis. Op de Cookeilanden komt er nog een dreiging bij: diepzeemijnbouw. Jongeren van bij ons gaan in dialoog met jongeren van daar. Die uitwisseling krijgt de steun van 1Planet4All van 11.11.11 en werd op touw gezet door Greet Brauwers en Raf Custers, die momenteel op een van de eilanden verblijven.

Veel rijke landen gebruiken boekhoudkundige trucs om hun bijdrage aan klimaatfinanciering voor ontwikkelingslanden groter voor te stellen dan ze in werkelijkheid is, stelt de ngo Oxfam in een nieuw rapport. Voor 2020 zou zo maar liefst 225 procent meer gerapporteerd zijn dan er effectief naar steun is gegaan.

In zijn boekje over eco-sabotage verbaast Andreas Malm zich erover dat de klimaatbeweging wel hard roept om actie, maar zelf tot dusver niet overgaat tot echte actie. Alsof de klimaatactivist te goed opgevoed is, te braaf. Of gelooft de klimaatactivist zelf niet in actie? Malm vraagt zich af of de tijd aangebroken voor een nieuw soort actie: eco-sabotage.

Er is een duidelijke mismatch tussen het beleid dat nodig is om de klimaatcrisis tegen te gaan en de systemen die vandaag in voege zijn, schrijft Marc Maes, beleidsmedewerker Handel bij 11.11.11. Nergens wordt die kloof duidelijker dan bij het Energy Charter Treaty, een miskleun van een verdrag dat maar niet wordt stopgezet.

4 op de 5 steden kregen dit jaar al ‘aanzienlijke’ klimaatgevaren over zich heen. Maar er is ook goed nieuws: steden die klimaatactie ondernemen, krijgen er meteen ook een hele lijst aan voordelen bij. Dat stelt nieuw dataonderzoek in bijna duizend steden wereldwijd.

De armoede-expert van de Verenigde Naties, Olivier De Schutter, roept overheden wereldwijd op om uitkeringen en lonen aan te passen aan de inflatie. Door de wereldwijde stijgende levensduurte kunnen veel mensen zich sommige basisbenodigdheden zelfs niet meer veroorloven.

Total Energies gaat tegen beter weten in voort met de ontginning van fossiele brandstoffen. De multinationale reus incasseert daarmee reuze winsten, terwijl hun spaarcenten moeten aanspreken of in de kou de winter moeten doorbrengen. Die onethische praktijk krijgt een Code Rood van een brede coalitie van burgerbewegingen. Zij gaan zeer gedisciplineerd en geweldloos over tot een massale actie van Burgerlijke Ongehoorzaamheid. Grootouders voor het klimaat maakt deel uit van de coalitie, vooral in een ondersteunende rol. Klimaatoma Nieske Puttaert nam deel aan het hele actieWE. Hierbij haar persoonlijk verslag.

Het was groot nieuws op 11 oktober, toen in de pers het bericht werd verspreid dat een studie van een gerenommeerd studiebureau aanbeveelt kleine kerncentrales te bouwen. Het heet dan dat de investeringskost voor de nodige energieomslag kleiner zou zijn met kleine kerncentrales dan zonder. Maar het uitgangspunt van vergelijking trekt de reële situatie scheef. Erger nog, ze draait de werkelijkheid om: energiebesparingen, energieopslag, hernieuwbare en klimaatpositieve energie komen er beter uit als alle kosten en risico’s van de kleine kernreactoren in rekening worden gebracht.

Er rammelt nogal wat aan de vrijwillige klimaatinspanningen van de acht grootste Europese vliegmaatschappijen. Nieuw onderzoek spreekt onder meer van misleidende beweringen, te grote afhankelijkheid van bedenkelijke koolstofcompensaties en veel te lage kosten voor een ton CO2.

Elektrische vrachtwagens worden in de komende jaren snel goedkoper dan dieselvarianten, terwijl ze even ver rijden en evenveel vervoeren. Dat blijkt uit een studie door het Nederlandse onderzoekscentrum TNO.

De internationale gemeenschap wil de luchtvaartsector klimaatneutraal te maken tegen 2050. Een ambitieus doel, maar milieuorganisaties zijn erg sceptisch: er zijn geen ondersteunende maatregelen getroffen en geen tussentijdse doelen aangenomen.

DeWereldMorgen.be sprak Keesha Orts, woordvoerster van CODE ROOD, nieuwe burgerbeweging voor het klimaat. De coalitie van diverse klimaatbewegingen blokkeerde zaterdag 8 oktober de industriële site in Feluy van fossiele energiereus TotalEnergies. Met deze actie hield de coalitie van klimaatorganisaties die dag 6.960.000 liter olie en 8.605.344 euro aan winst tegen.

VRT NWS keek mee achter de schermen bij de klimaatactivisten die TotalEnergies bezetten: "Gearresteerd worden is geen probleem"

De burgerbeweging van Code Rood blokkeerde zaterdag 8 oktober met hun 1.000 deelnemende actievoerders de TotalEnergies-site in Feluy. Met deze vooraf aangekondigde, massale actie van burgerlijke ongehoorzaamheid eist de coalitie het einde van fossiele brandstoffen, en wijst zo de fossiele industrie aan als een van de verantwoordelijken voor de alles ontwrichtende klimaat- en sociale crisis. Na meer dan 24 uur heeft De Code Rood-coalitie de blokkade van de sites van TotalEnergies beeïndigd.

Een groot deel van de steenkoolindustrie opent nog steeds nieuwe mijnen en centrales, ondanks het feit dat een snelle uitfasering van de grondstof essentieel is voor het behalen van de klimaatdoelstellingen. Dat blijkt uit nieuwe gegevens van de Duitse energiewaakhond Urgewald.

‘Het gebeurt niet elke dag dat academici te horen krijgen dat ze de wet dreigen te overtreden als ze fundamentele wetenschappelijke feiten benoemen.’ Maar dat was wel wat Thomas Hale, expert Klimaatbeleid aan de universiteit van Oxford, overkwam tijdens zijn werk voor een wetenschappelijk adviesorgaan. Hij had er expliciet op gewezen dat nieuwe steenkoolontginning niet compatibel is met op wetenschap gebaseerde klimaatdoelen. ‘De regelgeving moet veranderen’, vindt hij.

Er beweegt iets onder de bodem van de Noordzee. Dikke bundels kabels verbinden windparken met het land en met elkaar. Ze maken ook internetverkeer mogelijk. Maar voor al die toepassingen zijn er evenveel uitdagingen.

Nepalese boeren werden getipt door hun Indiase buren: kardemom doet het erg goed in de oostelijke grensregio, een gebied waar waterschaarste heerst. Ook de Verenigde Naties investeren in het gewas.

Tijdens zijn werk voor een wetenschappelijk adviesorgaan kreeg expert Klimaatbeleid Thomas Hale te horen dat hij kon aangeklaagd worden. Zijn fout? Er expliciet op wijzen dat nieuwe steenkoolontginning niet compatibel is met op wetenschap gebaseerde klimaatdoelstellingen. Het toont volgens Hale dat de regelgeving moet hervormd worden.

Oliebedrijf Shell werd vorig jaar veroordeeld voor het mee veroorzaken van klimaatverandering. Een omvangrijk dataonderzoek toont aan dat het bedrijf ook vandaag op grote schaal blijft investeren in olie en gas, zegt de Nederlandse organisatie Milieudefensie.

‘Hebben wij de blik niet afgewend van de klimaatverandering? Dat is toch zo comfortabel.’ Deze en andere bedenkingen maakt MO*columnist Geert Van Istendael zich tijdens onderstaande toespraak voor de Grootouders voor het Klimaat, waarin hij vertelt wat hem ’s nachts uit zijn slaap houdt.

De kleur van een meer hangt af van heel wat factoren, waaronder sedimenten en algen. Maar uit het nieuwe onderzoek blijkt dat ook luchttemperatuur, neerslag, diepte en hoogte de kleur mee beïnvloeden.

Er zijn nauwelijks landen die dit jaar hun klimaatambities hebben opgeschroefd, zoals ze nochtans beloofd hadden op de klimaattop in Glasgow vorig jaar. De oorlog in Oekraïne leidt zelfs tot een terugkeer naar fossiele brandstoffen.

‘Loss and damage’ zal een veelgehoorde term zijn op COP27, de aankomende klimaattop in Egypte. Wat is dit mechanisme dat in het leven werd geroepen om te bepalen welke landen schade oplopen door de klimaatverandering – en welke vergoeding daar tegenover staat?

Klimaatorganisaties roepen de Wereldbank op om voorzitter David Malpass te ontslaan. In een panelgesprek weigerde die tot driemaal toe om de klimaatwetenschap te erkennen.

Denemarken is de eerste VN-lidstaat die geld toezegt aan ontwikkelingslanden voor loss and damage: compensatie voor schade door klimaatverandering.

Wie vanaf 2029 een nieuwe auto wil kopen, zal alleen nog maar kunnen kiezen uit elektrische wagens. Dat heeft de regering in 2021 afgeklopt om zo de klimaatdoelstellingen te kunnen halen. Maar hoe haalbaar is dat?

De Europese Unie kan al in 2040 netto-nuluitstoot bereiken - tien jaar eerder dan gepland, zegt een nieuw rapport van onderzoeksbureau Climate Analytics.

Hoe bestrijden we de huidige klimaat- en energiecrisis? Reset.Vlaanderen, het netwerk rond de sociaal-ecologische transitie, ging daarvoor op zoek naar suggesties bij zijn leden — vakbonden, klimaat- en milieubewegingen en het sociale middenveld. Coördinator Vanya Verschoore: ‘Nu niet investeren in de toekomst, dat is schuldig verzuim.’

Mensen maken zich meer dan ooit zorgen over klimaatverandering. In een uitgebreide bevraging in 31 landen zeggen meer dan vier op de tien mensen dat de effecten van klimaatverandering hen afschrikken om kinderen te krijgen.

Een belangrijk onderdeel van de internationale klimaatinspanningen is “adaptatie”: acties om zich aan te passen aan de impact van een veranderend klimaat. Maar hoe kan men zich aanpassen aan de enorme verwoesting die klimaatverandering kan teweegbrengen?, vraagt energie- en ontwikkelingsexpert Philippe Benoit zich af.

Meren die droogvallen. Stofstormen die wel drie keer per week terugkeren. Temperaturen die hoger zijn dan ooit. Irakezen lijden onder de gevolgen van de klimaatverandering, terwijl de overheid niets doet om die te beperken. Boeren vluchten naar de stad, en de rijken gaan op klimaatvakantie.

In de tien landen waar de klimaatcrisis het hardst toeslaat, is de acute honger de voorbije zes jaar meer dan verdubbeld. Dat blijkt uit een vandaag gepubliceerd Oxfam-rapport.

De transitie naar hernieuwbare energie kan de wereldeconomie minstens 12.000 miljard dollar besparen tegen 2050, blijkt uit een studie van de Universiteit van Oxford. En dan zijn de voordelen voor het klimaat nog niet eens meegerekend.

Denk alle water op onze planeet even weg en kijk naar het landoppervlak dat overblijft. Maar liefst de helft daarvan is natuurlijk graasland waar nomadische veehouders rondtrekken. Een groot deel van hen leeft op het Afrikaanse continent, en hun leefwijze is slachtoffer van de klimaatcrisis. ‘We kunnen onze koeien veel minder melken dan vroeger. En dat heeft alles te maken met de onbetrouwbaarheid van de regen.’

Egypte legt klimaat- en milieuorganisaties zware beperkingen op en daardoor kunnen die hun werk niet naar behoren kunnen uitvoeren, zegt de mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch. Milieuactivisten durven zelfs niet deelnemen aan de komende VN-klimaatconferentie in Egypte uit vrees voor repressie.

De enorme hittegolf die afgelopen maanden Pakistan en India teisterde, toont opnieuw hoe ernstig de klimaatcrisis nu al is. De toekomst oogt nog grimmiger als we de CO2-uitstoot niet drastisch inperken. Maar wie moet de meeste verantwoordelijkheid opnemen?, vraagt milieuwetenschapper Aaron Van Poecke zich af.

Nauwelijks één week na de gruwelijke klimaatramp is Pakistan – zoals was te verwachten – verdwenen naar de kleine achterpaginas van de kranten. De Pakistanen organiseren zich zo goed als ze kunnen. Dit zal jaren herstel vragen. DeWereldMorgen.be sprak met de 51-jarige Brusselse Pakistaan Khalid Sadiq, die in augustus nog op familiebezoek was in Pakistan.

Woensdagochtend stonden honderden SUV-eigenaars in negen landen vreemd te kijken toen de banden van hun auto bleken platgezet. Met de actie vraagt Tyre Extinguishers aandacht voor de klimaatramp die deze wagens in hun ogen zijn.

Tot 7 meter hoog stond het water dit voorjaar op sommige plaatsen in Suriname, en dat maanden aan een stuk. 12.000 Surinamers werden getroffen door de zware overstromingen van 17 maart. Er was nauwelijks aandacht voor, en de gevolgen van de overstroming werden overschaduwd door een discussie over de oorzaak. Want niet iedereen gelooft dat de klimaatverandering het probleem is.

Het oostelijke Middellandse Zeegebied en het Midden-Oosten zijn 'klimaathotspots': de regio warmt tweemaal zo snel op als de rest van de wereld. Die observatie schreven wetenschappers neer in een nieuwe studie in het wetenschappelijke vakblad Reviews of Geophysics. Wat wordt in deze hotspots de maatschappelijke impact van de klimaatcrisis?

Afrikaanse leiders hebben kritiek geuit op hun Europese tegenhangers voor het missen van een belangrijke top in Rotterdam over hoe Afrika zich kan aanpassen aan de klimaatverandering.

Teelt met compost die op de juiste manier verrijkt is kan de wereldwijde voedselvoorziening een broodnodige boost geven en grote voordelen opleveren voor de planeet. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek in Nature.

De Chileense kiezers hebben een nieuwe grondwet verworpen die de milieurechten aanzienlijk zou hebben uitgebreid en de urgentie van klimaatactie zou hebben erkend. In aanloop naar de stemming liepen de spanningen hoog op, omdat nepnieuws het debat verzuurde.

De klimaatverandering kost nu al levens en levenskwaliteit, maar ook geld, veel geld. Als overheden, bedrijven en burgers niets of te weinig doen, leidt de ecologische crisis ook tot een economische ramp. MO*journalist John Vandaele maakt een tussentijdse balans op met het meest recente VN-klimaatrapport in de hand.

De overstromingen in Pakistan hebben intussen al aan meer dan 1300 mensen het leven gekost. Pakistan is een van de landen die volgens de Verenigde Naties het meest kwetsbaar zijn voor de klimaatverandering. Het land probeert zich nu, na de hittegolven en acht weken non-stop regen, opnieuw te organiseren. ‘Op sommige plaatsen is het onmogelijk om hulp te bieden.’

Vorig jaar is de steun van overheden voor fossiele brandstoffen bijna verdubbeld, blijkt uit cijfers van de OESO en het Internationaal Energieagentschap. De instellingen noemen de subsidies contraproductief en wijzen op de gevolgen voor de klimaatverandering.

Vorig jaar steeg de concentratie van CO2 en methaan in de atmosfeer tot een nieuw record, stelt een rapport van de Amerikaanse Klimaatdienst NOAA. Ook de zeespiegel stond nog nooit zo hoog sinds de metingen begonnen, en de temperatuur van het oceaanwater piekt.

De overstromingen in Pakistan, de hitte en droogte in Europa, de ongeziene hittegolf in China, de door droogte veroorzaakte hongersnood in de Hoorn van Afrika. Jawel, over al deze fenomenen bericht de openbare omroep regelmatig. Daarbij verschijnen heel wat stukken die de link leggen tussen het extreme weer, de impact van de mens en de klimaatverandering. Je zou denken dat ze bij de openbare omroep de ernst van het probleem beseffen.

Angst die mensen ervaren over de toekomst van de planeet blijkt niet altijd negatief te zijn, stellen Britse onderzoekers. Eerder dan te verlammen, leidt deze angst vaak tot klimaatactie – en dat heeft dan weer een positief effect op het kanaliseren van de angst.

De zomer is nog niet voorbij, dus duikt Gie Goris weer in zijn boekenkast voor een nieuwe boekentip. Hij haalt er vijf recente boeken van Amitav Ghosh uit, al jaren een van de meest succesvolle Indiase schrijvers. ‘Een man met een missie. De jongste jaren heeft hij zich ontpopt tot een van de meest verhelderende auteurs in het veld van de klimaatliteratuur.’

Onze afhankelijkheid van Russisch gas, de energiecrisis of de klimaatverstoring: MO*ontwikkelaar Jonas van der Slycken ziet ontelbare redenen om ons gebruik van fossiele brandstoffen aan banden te leggen. Maar hoe zou een doortastend beleid dat ook nog eens sociaal en rechtvaardig is er kunnen uitzien? ‘De gebruikelijke politiek, die veelal bestaat uit het blussen van brandjes, kunnen we ons steeds minder veroorloven.’

“De droogste zomer van de afgelopen 500 jaar. Het valt niet meer te ontkennen: de klimaatcrisis gaat een versnelling hoger”. Daarom slaan 15 burgerbewegingen alarm. Met CODE ROOD/CODE ROUGE verhogen ze de druk op de fossiele industrie en de overheid om de transitie naar een duurzame industrie te versnellen, te beginnen met de actie #StopTotal.

Als de onderwijskoepels lid worden van de Klimaatcoalitie en hun scholen oproepen om massaal mee te stappen op vrijdag 21 of zondag 23 oktober bereiken ze verschillende sleutelcompetenties.

Met hun woekerwinsten beïnvloeden de multinationals van de olie- en gassector al 50 jaar het overheidsbeleid om hun fossiele brandstoffen olie en gas op de ‘markt’ te houden. Met die woekerwinsten kan evengoed de klimaatcrisis opgelost worden. Dat blijven de daders weigeren zolang onze regeringen hen dat toelaten. Het kan wél anders.

Europa staat deze winter voor een grote sociale uitdaging, zeggen experts. Aangejaagd door de stijgende energie- en voedselprijzen uiten burgers in Europa steeds vaker hun ontevredenheid. Een ontwricht klimaat en de aanslepende oorlog in Oekraïne versterken de sociale onrust.

Europa staat deze winter voor een grote sociale test, zeggen experts. Aangewakkerd door de stijgende energie- en voedselprijzen uiten burgers in België, Groot-Brittannië of Spanje steeds vaker hun ontevredenheid. Deze sociale onrust wordt versterkt door een ontwricht klimaat en de oorlog in Oekraïne die nog steeds voortduurt.

Het was alweer een kurkdroge zomer, net als — met uitzondering van de natte zomer van 2021 — de jaren voordien. Hoe kan onze landbouw zich aanpassen aan een steeds droger en warmer klimaat? Wetenschappers en innovatieve boeren zoeken naar nieuwe gewassen en technieken die hopelijk een antwoord kunnen bieden voor een onzekere toekomst.

Pinguïns passen zich moeilijk aan de opwarmende aarde aan. Hoe warmer het wordt, hoe sterker hun evolutiesnelheid afneemt.

Dat de opwarming van de aarde een impact heeft op de verspreiding van bepaalde ziektes zoals malaria, cholera of hepatitis was al bekend. Een team onderzoekers legde al die studies over individuele ziekteverwekkers en hun interactie met weerfenomenen naast elkaar. Ze stelden vast dat 58 procent van al die pathogenen terrein wint als gevolg van veranderende weersomstandigheden gelinkt aan klimaatopwarming, zoals hittegolven of overstromingen.

Pijn en verdriet voelen bij wat er om ons heen gebeurt is een teken van verbondenheid aan de wereld om ons heen, schrijft MO*columniste Tine Hens. Het is makkelijk en verleidelijk die emoties weg te zetten als zwakte, maar om het eigen ongemak toe te geven, is er moed nodig.

Wie evenmin heeft stilgezeten de laatste tijd, is Nic Balthazar. Gedurende twee jaar volgde hij Roger Cox, dé wereldwijde klimaatzaakautoriteit en advocaat in onze zaak, op de voet. Dat resulteerde in een aangrijpende documentaire.

Klimaat komt naar voren als een belangrijk thema in de presidentsverkiezingen van Brazilië. Beide kandidaten - ook ontbossingskampioen Bolsonaro - werpen zich op als beschermers van het Amazonewoud, maar dringen tegelijk aan op nieuwe infrastructuur voor fossiele brandstoffen.

Nieuw onderzoek stelt dat er één kans op zes is dat er de komende honderd jaar een vulkaanuitbarsting plaatsvindt die het klimaat en de wereldhandel ernstig verstoort. Dat zou miljoenen levens in het gedrang brengen, maar toch is de wereld onvoldoende voorbereid op zo’n natuurramp.

De plannen van BP, Royal Dutch Shell en Equinor om minder CO2 uit te stoten zijn onverenigbaar met de doelstellingen van het Klimaatakkoord van Parijs voor een veilige en bewoonbare planeet. Dat blijkt uit een nieuwe analyse van denktank Climate Analytics.

Reeds tientallen jaren worden we verwittigd over de dodenmars waarin wij verwikkeld zijn als gevolg van de globale opwarming. De wereldwijde regerende klasse blijft ons verder voortduwen naar uitsterving. Amerikaans onderzoeksjournalist Chris Hedges: "Ineenstorting komt in de menselijke geschiedenis voor bij complexe samenlevingen, telkens kort nadat zij hun periode van grootste macht en welvaart hebben bereikt." We zijn weer eens zover, alleen gaat het nu voor het eerst over de hele planeet...

De Groenlandse ijskap smelt elk jaar aan een sneltempo. De Inuït, de inheemse bevolking van Groenland, worden daarmee rechtstreeks getroffen door de gevolgen van klimaatverandering. Stijgende temperaturen tasten de natuur en het kwetsbare ecosysteem aan, en daarmee hun levensonderhoud. ‘Stop alsjeblieft de klimaatverandering, zodat ik kan blijven leven volgens onze tradities.’

De omslag naar een klimaatneutrale samenleving is nog te veel een initiatief van het individu. Dat kan anders, meent armoede-expert Tim Goedemé. We moeten systematisch, wijk per wijk, mensen helpen om de overstap te maken. 'Een democratie, daar moet je actief aan werken. We beseffen dat soms te weinig.’

Ze is de dochter van een koning, maar prinses Esmeralda neemt geen blad voor de mond. De standbeelden van Leopold II moeten weg, vindt ze, en voor het klimaat wil ze wel even in de cel zitten. ‘Ik dacht: ik laat ze mij gewoon oppakken.’

We beleven een zeer hete en droge zomer. Sommigen vinden dat best wel aangenaam en voor onze overheid is er nog niets aan de hand. Maar eigenlijk zouden we groot alarm moeten slaan. Indien we niet snel het roer omgooien dreigen we volgens experten terecht te komen in het ‘eindspel’ van het klimaat. Ondertussen speelt het orkest van de Titanic rustig verder.

Moeten we onze hoop vestigen op de technologische vooruitgang om de klimaatopwarming in bedwang te houden? In Onder een Witte Hemel onderzoekt de Amerikaanse wetenschapsjournalist Elizabeth Kolbert de vele innovaties die een ecologische catastrofe proberen af te wenden. Een ontluisterend gesprek over fabrieken die kooldioxide uit de lucht halen, het DNA van reuzenschildpadden en jawel, koraalseks.

Door het geweld in Oekraïne raakt het nieuws over de hongersnood in de Hoorn van Afrika ondergesneeuwd. Nochtans dreigen door de extreme droogte, onder meer door de klimaatverstoring, miljoenen mensen honger te lijden en kampen zij nu al met ernstige voedselonzekerheid. In Ethiopië, Somalië en Kenia gaat het om de ergste droogte in meer dan 40 jaar. ‘De wereld mag de Hoorn van Afrika niet uit het oog verliezen.’

De Indiase regering heeft de klimaatbeloften van eerste minister Narendra Modi formeel goedgekeurd. Daarmee mikt het land nog dit decennium op meer CO2-efficiëntie en op klimaatneutraliteit in 2070.

De uitgebreide kennis van Inheemse volkeren over de natuur, voedselvoorziening, gezondheid, culturele tradities en inheemse talen wordt in de meeste landen ter wereld niet voldoende gewaardeerd en onderbelicht in onderwijs en beleid. Dit moet anders, vindt het Indigenous-Led Education (ILED) Netwerk. Naar aanleiding van de internationale Dag van Inheemse volkeren op 9 augustus roept dit netwerk op tot meer steun voor de overdracht van deze inheemse kennis, die ook een grote rol speelt bij het oplossen van de biodiversiteits- en klimaatcrises.

Extreme weersomstandigheden en de gevolgen van klimaatverandering treffen Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied hard, van de Amazone tot de Andes en van de oceanen tot de met sneeuw bedekte bergen van Patagonië. Dat zegt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) , een VN-organisatie, in een nieuw rapport.

Het Europese financiële systeem is niet voorbereid op de kettingreactie die een klimaatramp of plotse veranderingen in het beleid kunnen veroorzaken, zegt de Europese Centrale Bank. Ze pleit onder meer voor een verplichte klimaatbuffer.

Wetenschappers wringen zich in alle bochten om toch nog maar duidelijk te maken dat het kan. Als we NU de knop omdraaien, er echt voor gaan … dan kan het nog. De ‘window of opportunity’ wordt snel kleiner. Volgens het laatste IPPCC-rapport moet het roer drastisch om voor het einde van 2024. Maar wetenschappers beslissen niet. Het is aan de politiek om te beslissen. En dat zullen ze niet doen. Dat is de ontnuchterende mening van de redactie van de New Scientist van 11 juni.

Tien grote financiële spelers hebben samen energiebedrijven in handen die goed zijn voor de helft van alle uitstoot uit steenkool, olie en gas, blijkt uit nieuw onderzoek. Ze kunnen zo een cruciale rol spelen in de transitie naar een groene economie.

Advocaten van de internationale milieuorganisatie ClientEarth hebben samen met 13 ngo’s de Vlaamse overheid voor de rechter gedaagd. Zij willen zo voorkomen dat de petrochemiereus INEOS in de haven van Antwerpen zijn grootste investering in plastic ooit doet.

Nieuwe laboratoriumtests tonen aan dat de hittetolerantie van het menselijk lichaam lager is dan tot nog toe werd aangenomen. De vier onderzoekers, van de Pennsylvania State University, beschrijven wat hun bevindingen inhouden in onze steeds warmere wereld.

Wie aan de Noordpool denkt, denkt aan koude, sneeuw, ijs, ijsberen. Zullen onze kleinkinderen de Noordpool ook nog op die manier kennen? Weerman Bram Verbruggen over het veranderende klimaat in het Noordpoolgebied.

Gletsjers in tropische bergketens smelten in een gelijkaardig tempo als de poolkappen in Antarctica en het Noordpoolgebied. De klimaatverandering treft ijsmassa’s overal ter wereld even hard, concluderen wetenschappers van de Universiteit van Florida.

Vlaanderen heeft een nieuw type energiebeleidsovereenkomsten gelanceerd. De overeenkomsten hadden een hefboom kunnen worden om de Vlaamse industrie in de richting van klimaatneutraliteit te bewegen - en dus concurrentieel te houden. Maar het is een cadeautje geworden voor de industrie, zonder veel tegenprestaties of transparantie. Een gemiste kans in een cruciale periode voor de klimaattransitie, reageert Bond Beter Leefmilieu.

Wie ecologie en voetbal in één zin gebruikt, komt al snel uit bij de Engelse vierdeklasser Forest Green Rovers, in 2018 uitgeroepen tot eerste klimaatneutrale voetbalploeg ter wereld. Elders scoren de clubs maar weinig ecologische doelpunten.

Klimaatverandering is in de eerste plaats een gedragsprobleem, vinden psychologen en een filosoof. Daarom moeten we de psychologische impact van de klimaat- en biodiversiteitscrisis op de mens beter begrijpen. ‘Het is het wegkijken om niets te voelen dat ons van collectieve actie weerhoudt.’

Progressieve wetgevers en activisten eisen een noodreactie van de regering Biden en van de congresdemocraten na de 6-3 uitspraak van donderdag ll. in de zaak West Virginia tegen het Environmental Protection Agency (EPA)."De catastrofale impact van deze beslissing kan niet worden onderschat," zei volksvertegenwoordiger Pramila Jayapal (democrate), maar "we kunnen ons niet neerleggen bij een nederlaag."

Een nieuw VN-financieringssysteem voor klimaatwaarnemingen en vroege waarschuwingen moet vooral kwetsbare landen ten goede komen. Als ze eerder gewaarschuwd worden, kunnen ze zich beter voorbereiden op klimaatextremen.

Een nieuw vonnis van het Amerikaanse Hooggerechtshof legt de macht van de regering-Biden sterk aan banden wat betreft energiebeleid.

De gevolgen van de groeiende ruimtevaart op het klimaat zullen ontzettend ingrijpend zijn als we niet nu in actie komen met regulering. Dat stelt een team van wetenschappers in nieuw onderzoek.

De oorlog is het slechts mogelijke scenario voor het klimaat, waarschuwen Ineos Will Fall, Climaxi, Youth for Climate, Grootouders voor het klimaat en andere klimaatorganisaties. Daarom roepen ze op voor diplomatieke oplossingen van Europa en om niet te kiezen voor een boycot van enkel Russisch gas.

Een overwinning voor de samenleving en de strijd tegen vervuiling: de regeringen van de EU hebben een overeenkomst bereikt om een einde te maken aan de verkoop van nieuwe auto's met een verbrandingsmotor. Maar de datum is niet ambitieus genoeg. Als de EU haar verplichtingen in het kader van het klimaatakkoord van Parijs wil nakomen, moet de verkoop van nieuwe benzine-, diesel- en hybride auto's al in 2028 stoppen.

Langdurige temperatuurstijgingen en regenval vergroten de kans op conflicten - ook buiten het direct getroffen gebied. Dat blijkt uit nieuw onderzoek uit Italië en Spanje.

Het Fit for 55-pakket, dat moet zorgen voor de EU-doelstelling om in 2030 de netto‑uitstoot van broeikasgassen met ten minste 55% te verminderen, betekent nog eens 15 jaar bijkomend neoliberalisme. Dit is fataal voor de mensheid, want de klimaatverandering is onomkeerbaar en de tijd is op.

Van smartphones en computers tot auto’s en zelfs huishoudapparaten. Je kunt het zo gek niet bedenken of er steekt een microchip in. Hoewel ze ons leven eenvoudiger maken, heeft de productie van chips heel wat gevolgen voor het klimaat. Tegelijk zijn onderzoekers druk doende om nieuwe technologie te ontwikkelen die ze duurzamer kunnen maken, en misschien zelfs biologisch afbreekbaar.

Elk jaar wordt Midden-Amerika getroffen door weerfenomenen die vanwege de klimaatverandering extremer worden. Overheden zijn onwillig of niet in staat de nodige openbare werken uit te voeren.

Energiebesparende renovaties kunnen helpen om de klimaatverandering te beteugelen, om Europa te verlossen van Russische fossiele brandstoffen én om geld te besparen. Waarom wordt energie-efficiëntie in woningen dan niet serieuzer genomen?

Thomas Siffer en zijn vrouw maakten een reis door Europa over 5600 kilometer spoor: ‘Als geen enkel land de klimaatdoelstellingen haalt, dan doen wij het maar.’

Een vijfde van alle CO2-uitstoot gelinkt aan de productie van voeding is te wijten aan transport. Die impact ligt beduidend hoger dan tot nu toe werd aangenomen. Dat is de conclusie van een nieuwe studie die alle transport in de productieketen in kaart bracht.

Naarmate de uitstoot van fossiele brandstoffen blijft stijgen en de planeet warmer wordt, worden hittegolven frequenter, langer en dodelijker. In delen van India en Pakistan werd in mei een ondraaglijke 50 graden Celsius bereikt, een piek die volgens wetenschappers dertig keer waarschijnlijker was door de klimaatverandering.

De Oekraïnecrisis en de alarmberichten over de klimaatverandering drukken ons met de neus op de feiten: ook de Vlaamse industrie moet zijn afhankelijkheid van fossiele brandstoffen afbouwen en overschakelen op hernieuwbare energie, vindt Jeroen Fonteyn van Bond Beter Leefmilieu.

Sommige mensen maken zich zozeer zorgen om de klimaatverandering dat ze ervan wakker liggen. Anderen kunnen de slaap niet vatten dóór de klimaatopwarming.

De uitstoot van het Amerikaanse leger is dezelfde als die van een middelgroot land. ‘En dat is waarschijnlijk een onderschatting’, stellen onderzoekers Patrick Bigger en Neta C. Crawford. ‘Het Pentagon neemt de klimaatcrisis ernstig, maar is blind voor de eigen bijdrage.’

Begin juni 1972 en tijdens de afgelopen week was er in Stockholm een VN Earth Summit. De eerste leidde tot een reeks van Earth Summits, de oprichting van het United Nations Environmental Program (UNEP) en een reeks van andere initiatieven, zoals het IPCC. In 1972 maakte men zich grote zorgen over het milieu en de schade die wij veroorzaken. Dat doen we nu, vijftig jaar later nog. We hebben gefaald. De kans op een duurzame en rechtvaardige wereld neemt af, maar die kans bestaat wel degelijk; als we willen. En wie zou dat niet willen?

Bomen planten is essentieel in de strijd tegen de klimaatverandering, maar CO2 uit de lucht halen en permanent opslaan in de ondergrond is minstens even belangrijk. De ene methode vervangt de andere niet, want ze hebben een totaal ander doel, schrijven internationale klimaat- en natuurexperten.

In drie videos van telkens 5 minuten geeft Lode Vanoost een historisch overzicht van de klimaatbeweging van de jaren 1960 tot vandaag, met als besluit een blik op de toekomst voor jong en oud en de suggestie van een goed boek over de strijd voor het klimaat. Bekijk hier de tweede aflevering van onze reeks Looking back, looking forward - Klimaatactie over de jaren heen, waarin Lode Vanoost dieper ingaat op het ontstaan en de groei van de groene partijen.

Afgelopen nacht hebben actievoerders van Greenpeace Gent zowat overal in de stad affiches aangeplakt met een valse reclameboodschap van TotalEnergies. Doel: voorbijgangers attent maken op de schadelijke invloed van (de reclame van) deze multinational.

Bomen planten is essentieel in de strijd tegen de klimaatverandering, maar CO2 uit de lucht halen en permanent opslaan in de ondergrond is minstens even belangrijk. De ene methode vervangt de andere niet, want ze hebben een totaal ander doel, schrijven internationale klimaat- en natuurexperten.

'Hoe bomen leren om te gaan met klimaatverandering en hoe ons dat kan redden', het is de lange ondertitel van 'De lange adem van bomen' van Duits bosbouwer Peter Wohlleben. "Dé oplossing is bossen herstellen door ze alle vrijheid te geven, gecombineerd met een gevoelige uitbreiding van het bosoppervlak. De natuur ‘weet’ zeer goed wat ze moet doen om de gevolgen van de ramp die wij veroorzaakt hebben te herstellen. Wat wij kunnen doen, is dat mogelijk maken".

Volgens schattingen zal klimaatverandering de komende decennia miljoenen mensen op de been brengen. Adviesorganisatie MMC ijvert voor rechtstreekse financiering aan steden die vandaag al te maken krijgen met de gevolgen van het veranderende klimaat en de volksverhuizingen die daarmee gepaard gaan. Zo kreeg Beira in Mozambique een fonds waarmee een belangrijke vismarkt terug kan worden opgebouwd en visverkopers opnieuw een toekomst krijgen. De markt werd drie jaar geleden verwoest door cycloon Idai.

Beuken kappen om klimaatverandering een stapje voor te zijn? Geen goed idee, vinden Gentse bio-ingenieurs. De beuk blijkt minder droogtegevoelig dan gedacht.

La jurisprudence Urgenda est à l’origine d’innombrables condamnations de l’insuffisance des politiques à réduire les émissions de gaz à effet de serre. S’il est logique de s’attaquer ainsi à la source du problème, l’impossibilité de ces politiques à en supprimer les conséquences pose la question de l’insuffisance des mesures destinées à y faire face.

De samenleving worstelt met de link tussen het klimaatvraagstuk en sociale ongelijkheid. Mensen met een laag inkomen hebben geen geld voor klimaatmaatregelen maar zijn ook vaker het slachtoffer van klimaatverandering. Hoe geraak je uit dit dilemma?

De klimaatverandering teistert vandaag direct de inkomens en levens van honderden miljoenen mensen. MO*redacteur John Vandaele ziet dat we vastlopen in vicieuze cirkels. ‘Dat ecologie economie wordt, geldt het scherpst in de armste samenlevingen.’

In drie video's van telkens 5 minuten geeft Lode Vanoost een historisch overzicht van de klimaatbeweging van de jaren 1960 tot vandaag, met als besluit een blik op de toekomst voor jong en oud en de suggestie van een goed boek over de strijd voor het klimaat. Bekijk hier de eerste aflevering.

Hongersnood dreigt in het noorden van Kenia. Het vee sterft massaal door de droogte en daardoor verliezen families hun inkomen en hun status.

De klimaatverandering heeft een impact op het psychische welzijn, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie, en meer landen moeten daarmee rekening houden in hun nationale klimaatplannen.

Door de klimaatverandering worden hittegolven frequenter en intenser. Extreme temperaturen zijn niet alleen schadelijk voor de gezondheid, maar ook voor de landbouw en de infrastructuur, schrijft hoogleraar Kristie L. Ebi. ‘Dringende en onmiddellijke investeringen zijn nodig om ons aan te passen.’

Jan Rotmans wist een halve eeuw geleden al dat er een klimaatcrisis op til was. En dat die heftig zou worden. Maar er is hoop. ‘De gedragsverandering kan heel snel gaan als het moet.’

Natuurlijke oplossingen kunnen de intensiteit van weer- en klimaatrisico’s met een kwart verminderen. Dat is de conclusie van een nieuw rapport van het Wereldnatuurfonds (WWF) en het Rode Kruis. ‘De kracht van de natuur om levens te redden en mensen te beschermen tegen klimaatrisico’s wordt onvoldoende benut’.

ACOD Onderwijs stemt klimaatmotie: “Hoe durft gij te spreken over onze toekomst wanneer de wereld in brand staat?”

De klimaatverandering heeft een impact op het psychische welzijn, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie, en meer landen moeten daarmee rekening houden in hun nationale klimaatplannen.

In Europa is het klimaatbeleid vertaald in een beleid dat de naam Green deal meegekregen heeft. Is deze Green Deal echter ook sociaal rechtvaardig? Reset.Vlaanderen en denktank Minerva schreven een artikel op hun website. De 11 maart-beweging beoordeelt deze reactie, en geeft haar eigen visie over sociaal rechtvaardige transitie.

Natuurlijke oplossingen kunnen de intensiteit van weer- en klimaatrisico's met een kwart verminderen. Dat is de conclusie van een nieuw rapport van het Wereldnatuurfonds (WWF) en het Rode Kruis. “De kracht van de natuur om levens te redden en mensen te beschermen tegen klimaatrisico’s wordt onvoldoende benut”.

De Europese Commissie heeft haar klimaatinspanningen overschat en haalt haar streefdoel van 20 procent lang niet. Dat blijkt uit berekeningen van de Europese Rekenkamer.

Voor Wervel-medewerker Xander Berbe was bodem tot voor kort iets waarop we rondlopen en waar planten in groeien. Welke functies de bodem allemaal heeft en waarom het zo belangrijk is om aan bodemgezondheid te werken, besefte hij maar half. Tot hij agro-ecoloog Jeroen Watté daarover interviewde.

Experts van de Verenigde Naties roepen op om onconventionele waterbronnen – zoals ijsbergen en mist – aan te boren, nu water door de klimaatverandering steeds meer schaars wordt.

Door de klimaatverandering zal het risico op een pandemie de komende honderd jaar alleen maar toenemen, zo voorspelt een wetenschappelijk onderzoek dat eind april in het wetenschappelijke tijdschrift Nature is gepubliceerd. Dieren worden gedwongen om op zoek te gaan naar een nieuwe habitat, waardoor de verspreiding van virussen onder diersoorten zal toenemen.

Ter gelegenheid van Rerum Novarum hield Luc Van Gorp, voorzitter van de Christelijke Mutualiteit, deze toespraak. "De machthebbers hebben het nog niet door, maar het neoliberale model loopt wel degelijk op zijn einde. We beseffen het nog niet, maar we staan aan de vooravond van een nieuw tijdperk. Er is een generatie op komst die niet meer bereid zal zijn om mee te draaien in de ratrace. Steeds meer mensen hebben dat door. Zij geloven dat het anders kan."

De uitstoot van CO2 verminderen is niet voldoende om een catastrofale klimaatverandering te vermijden. Ook de uitstoot van methaan en andere stoffen moet flink naar beneden om de klimaatcrisis te stoppen, stelt Amerikaans onderzoek.

De economische gasoorlog met Rusland zou een signaal moeten zijn voor een drastische energietransitie. Maar daar is nu geen tijd voor, de oorlog gaat voor. En het einde van de wereld en het einde van de mensheid? Dat moet nu even wachten. Volgens het IPPC hebben we maar tot 2025 om onder de 1,5 graad opwarming te blijven. Alles daarboven wordt de hel, met mogelijke niet te stoppen kettingreacties en omslagpunten die ons naar 5 à 6 graden leiden. Het zogenaamde ‘hothouse earth’-traject. Dan is het over en uit met alle hogere levensvormen.

Steeds meer bedrijven beginnen hun producten te labelen om de klimaatimpact ervan te laten zien. Maar hebben consumenten - en vooral het klimaat - daar een boodschap aan?

De grote Belgische banken pompen samen meer dan 3 miljard euro in de plasticindustrie, stelt een rapport van FairFin. Daardoor zwengelen ze de productie verder aan, terwijl die zware gevolgen heeft voor milieu en klimaat.

Vlaanderen lanceerde ambitieuze klimaatdoelstellingen. Dat er dringend iets moet gebeuren, is ondertussen meer dan duidelijk. Maar moet, wil of kan iedereen wel dezelfde bijdrage leveren aan de strijd tegen de klimaatopwarming? Host Tjhoi Ng Sauw praat in deze derde aflevering van Alles Wordt Beter over energietransitie en armoede met Karel Pype van Reset.Vlaanderen en Caro Bridts van Welzijnsschakels.

Plannen van de Europese Commissie om gas en nucleaire energie op te nemen in de lijst van duurzame investeringen botsen op kritiek. Meer CO2-uitstoot en slecht voor de klimaatdoelstellingen, klinkt het bij tegenstanders. Bovendien zou de maatregel ook in het voordeel kunnen werken van Rusland.

Steeds meer bedrijven beginnen hun producten te labelen om de klimaatimpact ervan te laten zien. Maar hebben consumenten - en vooral het klimaat - daar een boodschap aan?

Vier cruciale indicatoren van klimaatverandering – broeikasgasconcentraties, zeespiegel, temperatuur en zuurtegraad van de oceanen - staan sinds vorig jaar op recordniveau. Volgens de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) is het opnieuw een duidelijk teken dat de mens planetaire veranderingen veroorzaakt.

‘Biodiversiteitsverlies is een uitdaging die de komende jaren zelfs de klimaatverandering kan overschaduwen’, stelt het Finse innovatiefonds Sitra in een nieuwe studie. De circulaire economie kan het tij snel en efficiënt doen keren. De voedings- en landbouwsector hebben een sleutel in handen.

Wereldwijd beïnvloedt klimaatverandering het mentale welzijn. Vooral jongeren hebben last van klimaatangst, maar die angst is niet universeel.” Yara Van Heugten, studente journalistiek, contacteerde onlangs de Grootouders met de vraag of ze enkele leden van Grootouders voor het Klimaat kon interviewen in het kader van een essay dat ze schreef over klimaatangst. Dat essay bleek nadien een knap werkstuk te zijn geworden. Hoe zit dat met die klimaatangst bij onze jongeren? Lees Yara’s bijdrage.

België wil via “ontwikkelingssamenwerking”* de strijd tegen voedselonzekerheid en de klimaatcrisis aangaan. Dat doet ze onder meer via de Belgische Investeringsmaatschappij voor Ontwikkeling (BIO). 11.11.11 en de Coalitie Tegen de Honger hebben echter vragen bij de werking en de filosofie van BIO. ‘We vragen een democratisch debat over BIO zodat het de mensenrechten respecteert en in samenhang met de rest van de Belgische “ontwikkelingssamenwerkingsactoren” handelt.’

De bodem is kurkdroog. De natuur en landbouwgewassen snakken naar water. Wat is de link met klimaatopwarming en hoe kunnen we onszelf weerbaarder maken tegen droogte?

In één generatie is de duur van droogteperiodes met 29 procent gestegen, stelt een alarmerend VN-rapport over de toenemende waterschaarste door de klimaatverandering en de bevolkingstoename. De tekst leest als een call-to-action maar voorziet ook in haalbare oplossingen.

Door de opwarming van de aarde lijkt er in het Noordpoolgebied meer veenvegetatie te groeien. Dat is mogelijk een lichtpuntje voor het klimaat, want turf en veengebieden zijn bij de beste opslagplaatsen voor CO2.

Muziekfans zitten meer in met de klimaatcrisis dan wie niet van muziek houdt, blijkt uit Brits onderzoek. Ze zijn ook sneller bereid hun gedrag te veranderen.

Op de dag dat het VRT-journaal opende met een item over de aanhoudende droogte, kreeg de burgerbeweging Grootouders voor het Klimaat een prijs van de Vlaamse overheid. Bezorgd over de toekomst van hun kleinkinderen pleit de beweging voor een ambitieuzer klimaatbeleid.

Grootouders voor het Klimaat (GvK) ontving op 10 mei de Ultima van de Vlaamse Cultuur in de categorie sociaal-cultureel volwassenenwerk.

In een logboek houdt Tine Hens nauwgezet bij wat naast het nieuws valt. Onderzoeken, gebeurtenissen of feiten die er wezenlijk toe doen. Nochtans, schrijft ze, is dit een zeer nefaste vorm van desinformatie: de focus van het nieuws vernauwen tot consumentenzaken, maar het toch “hét nieuws” noemen.

Hoe voelen jongeren zich over de klimaatopwarming? Om op die vraag te kunnen antwoorden organiseerde MO* een gesprek tussen jongeren vanuit de hele wereld en vroeg het hen zelf. ‘Wij, jongeren en kinderen, worden steeds buiten de klimaat- en milieudiscussie gelaten’, zegt de Colombiaanse Valentina (17) ‘maar het zijn wel wij die in die toekomst zullen moeten leven.’

Keer op keer krijgen we te horen en te lezen dat overbevolking de reden is waarom we de grenzen aan de aarde blijven overschrijden. Voorstellen voor geboortebeperking hebben steevast de meest kwetsbaren, bij voorkeur op een ander continent, als doelwit. Maar is overbevolking wel zo’n grote boosdoener?

De overstromingen eind vorig jaar in Maleisië kwamen als een schok voor veel stedelingen. De ramp doet de discussie oplaaien over nieuwe stappen om de gevolgen van klimaatverandering binnen de perken te houden.

"Een korte namiddagwandeling is een uitputtingsslag”, getuigt de Indiase Sapna Verma. Ze vreest dat hittegolven zoals de huidige in haar land enkel maar erger worden, tenzij er een einde komt aan de verbranding van fossiele brandstoffen.

Het aantal rampen waarbij menselijke activiteiten aan de basis liggen, neemt sterk toe over de hele wereld. Klimaatverandering en ontoereikende risicoanalyses door beleidsmakers zijn de grote boosdoeners, volgens een nieuw VN-rapport.

Centraal in dit boek staat de vaststelling dat het kapitalisme niet in staat is de klimaatverandering en ecologische ineenstorting op te lossen. Het schetst een duidelijke weg naar een postkapitalistische economie.

Precies een halve eeuw geleden voorspelden onheilsprofeten dat de mensheid afstevende op een catastrofe: uitputting van grondstoffen, milieuvervuiling, bevolkingsexplosie, gat in de ozonlaag. Stop de groei, klonk het overal, of de boel ontploft. Maar waarom kregen deze doemdenkers dan ongelijk? Hoe slaagden we erin om al die rampspoed af te wenden?

De Amerikaanse president Joe Biden heeft een presidentieel decreet ondertekend om de oudste bossen op het grondgebied van de Verenigde Staten te beschermen. De wouden moeten een belangrijk wapen worden in de strijd tegen de klimaatverandering.

Ook in eerdere beschavingen leidde klimaatverandering tot ingrijpende demografische veranderingen die uitmondden in geweld en conflict, blijkt uit nieuw onderzoek. Dit kan conflicten in de toekomst helpen voorkomen, zeggen de onderzoekers.

Een Amerikaanse klimaatactivist die zichzelf vrijdag in brand heeft gestoken om aandacht te vragen voor de klimaatverandering, is zaterdag aan zijn verwondingen overleden.

De klimaatactivist, die zondag 24 april in beeld kwam aan de aankomst van Luik-Bastenaken-Luik, heeft een open brief geschreven aan de burgemeester van Luik.

Hans Demeyer las 'Minder is Meer' van Jason Hickel en vergeleek dit boek met 'Waarom ons klimaat niet naar de knoppen gaat (als we het hoofd koel houden)' van Maarten Boudry.

Weinig mensen zullen er ooit van hebben gehoord, maar het Energy Charter Treaty (ECT) is een groot obstakel voor de aanpak van klimaatverandering. Het verdrag biedt energiemultinationals de mogelijkheid overheden aan te klagen als deze beleid invoeren dat hun winsten beperkt. De fossiele industrie maakt dankbaar gebruik van deze mogelijkheid en jagen met miljardenclaims de kosten van de energietransitie verder omhoog.

Iedereen wil vandaag dekoloniseren, het verleden aanpakken om het heden te verbeteren. Maar opvallender is de oproep, onder andere van auteurs David Van Reybrouck en Amitav Ghosh, om ook de toekomst te dekoloniseren. Ze gebruiken kolonisatie allebei als lens om te kijken naar de klimaatcrisis. Hoe ontsnappen we aan de verwoestende gevolgen van een ideologie en een praktijk die zoveel macht en rijkdom opleveren voor een kleine elite?

De oorlog in Oekraïne maakt naast de militaire ook duizenden burgerslachtoffers. De VN maken in een recent rapport de rekening op van deze ramp en van zijn weerslag in de hele wereld. Hongersnood dreigt in landen die al in nood verkeerden door een ongelijke en roofzuchtige economie en door de gevolgen van de klimaatcrisis.

De klimaatverandering en intensieve landbouw zijn nu al verantwoordelijk voor een vermindering van 49 procent van het aantal insecten in sommige regio’s. Dat blijkt uit een grootschalige studie in Nature.

Milieuactivist en MO*columnist van de maand Thomas Goorden kaart een onpopulair feit aan: dat duurzaam consumeren niet zo’n effectieve manier is om de wereld te veranderen. Maar wat is dat dan wél? ‘Je elke dag vijf minuten bezighouden met een vervelend berichtje schrijven kan al stukken effectiever zijn dan krampachtig te proberen plasticvrij te leven.’

Twee door de VS geleide oorlogen tegen Irak, in 1991 en 2003, hebben een ecologische ramp veroorzaakt. De VN classificeerde in mei 2021 Irak als "het vijfde meest kwetsbare land ter wereld' voor klimaatverandering". Dirk Adriaensens stelde een uitgebreid dossier samen over de verpletterende verantwoordelijkheid van de VS voor de vernietiging van Irak, van zijn natuur, zijn landbouw, zijn industrie, zijn infrastructuur, zijn volksgezondheid en zijn bevolking ... een oorlogsmisdaad zonder voorgaande.

Een groep vooraanstaande klimaatwetenschappers roept het VN-klimaatpanel IPCC op om jaarlijkse updates te geven over de klimaatverandering en klimaatactie in plaats van om de zes à zeven jaar zoals nu, omdat dit doeltreffender is om het klimaat bovenaan de politieke agenda te houden.

Climat, environnement et biodiversité Vous souhaitez encourager votre public à adopter un comportement plus climatiquement responsable ? Suivez ces dix conseils !

Klimaat, milieu en biodiversiteit Wil jij in actie komen en jouw publiek aanzetten tot klimaatvriendelijker gedrag? Deze 10 tips helpen je op weg!

De inval in Oekraïne leidt tot meer economische regio­nalisering en maakt de wereld stuurloos. Klimaatverandering vereist nochtans dat we blijven samenwerken, schrijft MO*redacteur John Vandaele.

De verkiezing van de conservatieve Rodrigo Chaves als nieuwe president van Costa Rica heeft geleid tot zorgen over de klimaatkoers die het land zal inslaan. Costa Rica is immers gekend als een voortrekker op het gebied van natuurbehoud en milieukwesties.

Het Zweedse parlement wil op consumptie gebaseerde uitstootdoelstellingen opnemen in de nationale klimaatdoelen. Het is hiermee het eerste land ter wereld dat wetgeving opstelt rond de uitstoot van consumptiegoederen.

De korte samenvatting van het jongste IPCC-rapport: we weten dat het moet, we weten hoe het moet, we weten min of meer wat het gaat kosten, dat het ons leven aangenamer en veiliger zal maken, dat er tal van succesvolle en navolgbare voorbeelden zijn, maar ook… dat we treuzelend naar de afgrond schuiven. Enkele lessen uit dit vuistdikke handboek voor urgent, omvattend en sociaal rechtvaardig klimaatbeleid.

4 april. Het IPCC publiceert vandaag haar laatste deel van het drieledige rapport. Nadat ze in haar vorige rapport wees op de desastreuze gevolgen van klimaatverandering, toont het nieuwe IPCC-rapport hoe we verdere ontwrichting kunnen voorkomen.

Het Brusselse hof van beroep heeft beslist om de Klimaatzaak met voorrang te behandelen. De Belgische Staat moet zich in september volgend jaar, sneller dan verwacht, opnieuw voor de rechter verantwoorden.

De wereld stevent af op meer dan 1,5 graad opwarming en het huidige klimaatbeleid schiet tekort om daaronder te blijven, stelt het VN-klimaatpanel in het rapport dat gisteren verscheen. Maar het rapport bevat nog meer belangrijke boodschappen - een overzicht.

Climate justice: brengen rechtvaardige rechters klimaatrechtvaardigheid tot bij ons?

In een krachtig nieuw rapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) van de VN worden de oplossingen uiteengezet die de opwarming van de aarde kunnen beperken door sectoren, waaronder energie, industrie, landbouw en landgebruik, gebouwen en vervoer, te transformeren. Ook België moet dringend de bestaande oplossingen opschalen (en kan daarvan op korte termijn de vruchten plukken). Het succes van de ‘Belgian Alliance for Climate Action’ toont aan dat ook de bedrijfswereld vragende partij is.

De wereld stevent af op meer dan 1,5 graad opwarming en het huidige klimaatbeleid schiet tekort om daaronder te blijven, stelt het VN-klimaatpanel in het rapport dat gisteren verscheen. Maar het rapport bevat nog meer belangrijke boodschappen - een overzicht.

In een krachtig nieuw rapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) van de VN worden de oplossingen uiteengezet die de opwarming van de aarde kunnen beperken door sectoren, waaronder energie, industrie, landbouw en landgebruik, gebouwen en vervoer, te transformeren. "Ook België moet dringend de bestaande oplossingen opschalen (en kan daarvan op korte termijn de vruchten plukken). Het succes van de ‘Belgian Alliance for Climate Action’ toont aan dat ook de bedrijfswereld vragende partij is", zegt WWF in een reactie op het rapport.

“Het derde deel van het IPCC rapport is een richtlijn voor moedige leiders die de planeet, gezondheid en sociale rechtvaardigheid voorop stellen”, zegt Jorieke van der Stelt, Huisarts en Arts Internationale Gezondheidszorg & Tropengeneeskunde. Van der Stelt is aangesloten bij het kennis- en netwerkplatform Zorg voor Klimaat. "Het klimaat expertpanel van de VN (IPCC) presenteerde vandaag een rapport dat strategieën bevat om de dodenmars die we momenteel bewandelen af te wenden. Het is overduidelijk, er is geen tijd te verliezen: er is geen ruimte meer voor fossiele brandstoffen in onze samenleving", aldus het platform in hun reactie op het klimaatrapport.

In een reactie op de publicatie vandaag van het rapport van werkgroep III van het IPCC over de beperking van klimaatverandering, zei Nafkote Dabi, hoofd klimaatbeleid van Oxfam: "Dit IPCC-rapport laat niets aan het toeval over. De sombere en meedogenloze waarheid over de opwarming van de aarde is deze: als er niet op grote schaal actie wordt ondernomen, zal de mensheid te maken krijgen met toenemende honger, ziekte, een kelderende economie, massale migratie en ondraaglijke hitte. Een opwarmende planeet is de grootste noodsituatie voor de mensheid.”

De vzw Klimaatzaak heeft goede hoop dat de behandeling van het beroep dat het ingesteld heeft tegen het vonnis van een Brusselse rechtbank binnen het jaar behandeld wordt. Dat heeft Nick Balthazar donderdagavond in Leuven gezegd in de nabespreking van zijn uitmuntende film ‘Duty of Care’ die in première vertoond werd in het kader van Docville, het festival van de documentaire film.

Bossen zijn nog belangrijker voor het klimaat dan we denken, blijkt uit grootschalig nieuw onderzoek. Ze nemen niet alleen CO2 op, maar koelen ook overal ter wereld het klimaat af.

In een nieuw groot klimaatrapport heeft het VN-klimaatpanel (IPCC) voor het eerst een prijs geplakt op het verminderen van het aantal broeikasgassen in de atmosfeer. Het gaat om ongeveer 20 tot 100 dollar (18 tot 90 euro) voor een ton CO₂-equivalent als we tegen 2030 onze uitstoot willen halveren. "Dit is heel belangrijk, want zolang er geen prijs was, bleef het abstract", vertelt een van de hoofdauteurs, Inge Jonckheere aan VRT NWS. Het IPCC blijft de hoogdringendheid onderstrepen: "Het is nu of nooit. Maar het kan nog."

Op 1 april voerde Extinction Rebellion een actie van burgerlijke ongehoorzaamheid tegen een kolenterminal in de Gentse haven in hun strijd voor een sociaal rechtvaardig energietransitieplan. De actievoerders eisen dat de haven zo snel mogelijk fossiele brandstoffen moet bannen en energieneutraal worden.

De EU werkt aan ‘s werelds eerste CO2-grensbelasting voor producten met een zware klimaatafdruk, zoals cement, staal en kunstmest. De heffing is bedoeld om de zware industrie te vergroenen, maar kan een impact hebben voor landen in Afrika.

De EU werkt aan 's werelds eerste CO2-grensbelasting voor producten met een zware klimaatafdruk, zoals cement, staal en kunstmest. De heffing is bedoeld om de zware industrie te vergroenen, maar kan heel nadelig zijn voor landen in Afrika.

De klimaatverandering raakt de hele wereld, maar sommige gebieden worden harder getroffen dan andere. Upper-Mustang, hoog in de Nepalese Himalaya, is zo’n plek. Hier strijden de Loba, een inheems volk, tegen een gebrek aan water en daarmee ook het voortbestaan van hun unieke cultuur. Hoe kunnen ze overleven? En tegen welke prijs? ‘De problemen waar wij dagelijks mee te maken hebben, interesseren niemand.’

Het zeewater stijgt en slokt ook de Nijldelta in Egypte steeds meer op. Daardoor grijpt het land naar zanddijken om de Middellandse Zee tegen te houden. Egypte, gastland van de volgende VN-klimaattop, hoopt zo de lokale bevolking én de Egyptische graanschuur te beschermen tegen het stijgende water.

50 jaar geleden schreef de Club van Rome haar rapport Grenzen aan de groei. De boodschap die van dit onderzoek uitging is relevanter dan ooit: in 2022 voltrekt de klimaatcrisis zich exact zoals hij toen werd voorspeld. Een terugblik op dit rapport is een blik vooruit en een wake-up call. Dit gaat over de toekomst van de mensheid.

Greenpeace, Youth for Climate en Extinction Rebellion springen mee in de bres voor de rechten van sans-papiers. Samen steunen ze een burgerwetsvoorstel van In My Name voor transparante regularisatiecriteria. “Geen klimaatrechtvaardigheid zonder sociale rechtvaardigheid“, aldus Shanthuru Premkumar van Greenpeace Belgium.

De klimaatjongeren van nu vragen zich af hoe het zit na vijf jaar Toekomstverbond. Wat is er gerealiseerd en zijn ze daar tevreden over? Met die zeer terechte vragen nodigden Friday for Future, Climaxi en de Antwerpse Peperfabriek de betrokken burgerbewegingen uit om een stand van zaken te brengen rond dat ingewikkelde Oosterweeldossier.

Jongeren over de hele wereld komen vrijdag 25 maart op straat. Ze eisen aandacht en een krachtdadig beleid voor de wereldwijde klimaatcrisis. Ook in ons land organiseren de jongeren van Youth For Climate een grote betoging, meer bepaald in Brussel. De actievoerders leggen wereldwijd de focus op #PeopleNotProfit en benadrukken zo dat de klimaatstrijd een systeemcrisis én klassenstrijd is, en dat de klimaattransitie klimaatrechtvaardig moet zijn.

De internationale sancties tegen Rusland hinderen het land om zijn klimaatbeloften in te lossen. Dat zegt het Russische ministerie van Energie.

Door de klimaatopwarming krijgt Jemen te maken met intense droogtes én zware overstromingen. Duizenden jaren geleden beschermde een netwerk van aquaducten en reservoirs de havenstad Aden tegen beide.

Het Amerikaanse congres heeft voor dit jaar amper 1 miljard dollar aan internationale klimaatfinanciering goedgekeurd. Daardoor blijft de kloof groot met de 11,4 miljard per jaar tegen 2024 die president Joe Biden heeft beloofd.

Aangezien de huidige economieën structureel afhankelijk zijn van groei, blijven velen inzetten op groei als deel van het economisch herstel na corona, schrijft MO*Ontwikkelaar Jonas Van der Slycken. Volgens de ontgroei-beweging biedt deze crisis net kansen om de economie te herontwerpen. Houden de relanceplannen van Vlaanderen, België en de Europese Unie (EU) een wezenlijke systeemverandering in of blijven we aanmodderen?

Zestien organisaties van het maatschappelijke middenveld slaan de handen in elkaar voor een gemeenschappelijke oproep tot een sociaal rechtvaardig klimaatbeleid. De strijd voor het leefmilieu, voor het klimaat en voor sociale rechtvaardigheid zijn volgens hen twee onlosmakelijke onderdelen van één geheel: de strijd voor een menswaardig leven in harmonie met de natuur.

Het klimaatprobleem is enorm. Het vraagt om een krachtig en alomvattend beleid. Niet in het minst een klimaatneutraal en klimaatpositief energiebeleid. Maar de pest inruilen voor de cholera zal ons niet behoeden voor toenemende bestaansonzekerheid voor de mensheid. Er zijn echter belangrijke economische en militaire machten die hun belangen plaatsen boven efficiënt en sociaal rechtvaardig klimaatbeleid. Daarmee zijn ook de werknemers van de nucleaire industrie niet gediend, omdat ze de trein van duurzame tewerkstelling dreigen te missen.

Het Amerikaanse congres heeft voor dit jaar amper 1 miljard dollar aan internationale klimaatfinanciering goedgekeurd. Daardoor blijft de kloof groot met de 11,4 miljard per jaar tegen 2024 die president Joe Biden heeft beloofd.

In het meest recente IPCC-rapport wordt terecht de nadruk gelegd op de dringende noodzaak van een koolstofarme economie om de toenemende klimaatontheemding te voorkomen. ‘Maar we mogen het daar niet bij laten’, schrijven de voorzitters van drie klimaat- en vluchtelingenorganisaties. ‘Het geld dat wordt gespendeerd aan dystopische militaire en bewakingsinfrastructuur moet in plaats daarvan gaan naar de ondersteuning van mensen die moeten verhuizen.’

De federale regering besliste vannacht om de hoge energieprijzen op korte termijn te drukken via een accijnsverlaging voor benzine en diesel, een BTW-verlaging voor aardgas en een stookoliecheque. De tarieven voor het spoor worden bevroren. “De voorgestelde maatregelen zijn slechts kleine pleisters op een grote wonde. De federale regering moet nu snel met structureel klimaatbeleid op de proppen komen om onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en de uitstoot van broeikasgassen terug te dringen”, zegt Yelter Bollen, klimaatexpert bij Bond Beter Leefmilieu.

Het klimaatpanel van de VN bestempelt 3,3 tot 3,6 miljard mensen als zeer kwetsbaar voor klimaatrampen. Maar hoe die groep bepaald wordt, staat ter discussie. Is het vooral een politieke keuze?

Onderzoek in Nature waarschuwt dat permanent bevroren veengebieden in Europa en West-Siberië veel dichter bij een klimaatomslagpunt zijn dan eerder werd aangenomen.

De Britse juridische organisatie ClientEarth start een rechtszaak tegen de directie van Shell. De raad van bestuur schendt zijn plichten door het bedrijf niet voor te bereiden op de energietransitie, luidt de klacht.

Bossen zijn niet alleen cruciaal voor het klimaat, maar ook voor de globale volksgezondheid. Ze doen dienst als filters voor water en lucht, en op die manier helpen ze bij de preventie van ziektes als kanker en diabetes. Bovendien slaan bossen allerlei besmettelijke ziekteverwekkers op, die zich dus niet elders gaan verspreiden.

De Britse juridische organisatie ClientEarth start een rechtszaak tegen de directie van Shell. De raad van bestuur schendt zijn plichten door het bedrijf niet voor te bereiden op de energietransitie, luidt de klacht.

Als de mens het voor het zeggen heeft, zijn planten daar veelal de dupe van. Dat concluderen onderzoekers nadat ze 86.000 plantensoorten hebben ingedeeld in ‘winners’ en ‘losers’.

Bossen zijn een opslagplaats voor allerlei besmettelijke ziekteverwekkers, en ze dienen als filters voor water en lucht waardoor ze preventief werken voor aandoeningen zoals kanker en diabetes. Ze zijn dus niet alleen cruciaal voor het klimaat, maar ook voor de globale volksgezondheid.

De nucleaire lobby beweert dat een “nieuwe generatie” van kleine kernreactoren (SMR’s) alle problemen van kernenergie én het klimaatprobleem zou oplossen. Marc Alexander van de 11 maart-beweging heeft daar zijn vragen bij. Wie en wat schuilt er achter deze campagne?

Vrouwen en meisjes maken de helft van de wereldbevolking uit en worden het hardst getroffen door de klimaatverandering. Zolang genderongelijkheid blijft bestaan, zullen we de klimaatcrisis niet oplossen, stelt milieuorganisatie Global Witness. ‘Het oplossen van beide vereist een paradigmaverschuiving.’

De klimaattop van Glasgow werd, onder impuls van Groot-Brittannië en haar groeiende nucleaire militaire ambities, vergiftigd door een massaal optredende nucleaire lobby. Ook in Frankrijk, België en Nederland proberen deze lobbyisten hun slag thuis te halen. Eén van de argumenten die ze gebruiken, is dat de nieuwe kleinere reactoren veilig zouden zijn. Doorstaat deze bewering de toets van de werkelijkheid?

Op Internationale Vrouwendag, gisteren 8 maart 2022, vragen organisaties over de hele wereld aandacht voor genderongelijkheid en de gevolgen daarvan. Genderongelijkheid en klimaat zijn immers onlosmakelijk met elkaar verbonden. De combinatie bedreigt de levens, gezondheid en veiligheid van vrouwen en meisjes over de hele wereld. De oplossingen voor deze enorme uitdagingen zouden dan ook hand in hand moeten gaan, zeggen experts.

Geert Buelens is een Vlaamse intellectueel met een vaste stek in Nederland. Als hoogleraar Nederlandse letterkunde in Utrecht heeft hij naam en faam als cultuurhistoricus, ondermeer met zijn boek De jaren zestig. Cultuurhistoricus betekent ook maatschappijcriticus, zoals duidelijk blijkt uit zijn nieuwste werk.

Is kernenergie weer in? Als het van de kernlobby afhangt wel. Ze ruikt een kans, nu de nucleaire wolf zich vermomd heeft in een schapenvacht van klimaatbekommernis. En wie is nu niet bekommerd om het klimaat? Maar achter de zogenaamde klimaatbekommernissen, schuilt een echt gevaar. Kernenergie helpt klimaatbeleid niet vooruit. Integendeel, ze ondergraaft het.

Het VN-klimaatrapport dat maandag 28 februari werd gepubliceerd is scherp voor het wereldwijde klimaatbeleid. De huidige maatregelen zijn onvoldoende om een catastrofe voor mens en natuur te vermijden. De Klimaatcoalitie, die verschillende milieu- en natuurorganisaties, vakbonden en mensenrechtenorganisaties vertegenwoordigt, en ook Greenpeace, WWF België en Oxfam International spreken met ernst hun bezorgdheden uit.

Het VN-klimaatrapport dat vandaag wordt uitgebracht is scherp voor het wereldwijde klimaatbeleid. De huidige maatregelen zijn onvoldoende om een catastrofe voor mens en natuur te vermijden. ‘Ook België moet zijn investeringen opschalen, want ons land is kwetsbaar’, stelt natuurorganisatie WWF in een reactie op het rapport.

Na zovele zwakke golven van 'heropstanding van kernenergie', probeert de nucleaire lobby nog eens om haar waar aan de man te brengen. Een 'nieuwe generatie' van kleine kernreactoren (SMR’s) zou alle problemen van de bestaande kernenergie oplossen. En tegelijk ook nog eens het klimaatprobleem. Wie en wat schuilt achter deze desinformatiecampagne?

Toen er in 2015 in het klimaatakkoord van Parijs werd overeengekomen om een maximale temperatuurstijging van 1,5° ten opzichte van het pre-industriële niveau toe te laten had dat zeer grondige redenen. Vanaf een bepaald niveau is elke fractie extra opwarming verwoestend. Reeds bij 1,5° opwarming zijn er verwoestende effecten: stijging van minimum 0,4 meter van de zeespiegel, 8 % van het plantenareaal dat verloren gaat, toegenomen extreme hitte etc. Bij elke kleine toename daarboven nemen deze effecten drastisch toe. Bij 2° opwarming worden extreme hittes 2,6 x zo frequent of zal de afname in zeevisserij 10 x zo groot zijn. Kortom, er zijn heel sterke redenen waarom klimaatwetenschappers 1,5° opwarming cruciaal vinden als maximum.

Treinen zijn het symbool van de industriële revolutie en zijn vandaag onvervangbare wapens tegen de klimaatcrisis. De geschiedenis kennen is de toekomst voorbereiden. Het Vlaams-Nederlands tijdschrift voor industriecultuur wijdt een volledig Themanummer Grenzeloze Spoorwegen aan die geschiedenis. Treinfanaat, klimaatstrijder of gewoon treingebruiker, dit hoort in jouw boekenrek.

Regeringen over de hele wereld spenderen minstens 1800 miljard dollar per jaar aan subsidies die de klimaatcrisis voeden en het milieu schaden. Het grootste deel daarvan gaat naar fossiele brandstoffen en de landbouw.

De gemiddelde Europeaan koopt 15 kilogram textiel per jaar. Al die kleding eist zijn tol voor het klimaat, berekende het Europese Milieuagentschap. Textiel blijkt de vierde grootste vervuiler.

Regeringen over de hele wereld spenderen minstens 1800 miljard dollar per jaar aan subsidies die de klimaatcrisis voeden en het milieu schaden. Het grootste deel daarvan gaat naar fossiele brandstoffen en de landbouw.

Poolse staatsenergiebedrijven hebben een reclamecampagne gelanceerd waarin ze Brussel en het EU-beleid de schuld geven van de hoge energieprijzen in Polen. Dit doet de spanningen tussen Warschau en Brussel verder oplopen, waarschuwen experts.

De kustlijn van de poolgebieden trekt zich elk jaar meters terug. Uit Duits onderzoek blijkt een sterke relatie met de klimaatopwarming: elke graad temperatuurstijging doet de erosiesnelheid toenemen.

Grootbanken als HSBC, Barclays en BNP Paribas blijven volop investeren in bedrijven die hun olie- en gasproductie uitbreiden. Daarmee gaan ze volledig in tegen de klimaatwetenschap.

Het doel van het klimaatakkoord van Parijs om de opwarming van de aarde deze eeuw tot 2 graden te beperken, is nog altijd binnen bereik volgens een nieuwe Amerikaanse studie. De meest apocalyptische scenario’s zijn minder aannemelijk geworden, stellen de onderzoekers.

De Duitse regering verrast met de aanstelling van een opvallende nieuwe staatssecretaris voor Klimaat. Dat wordt de Amerikaanse Jennifer Morgan, huidig directeur van Greenpeace International.

Meer dan een kwart van de 20 meest beviste soorten in Europa komt in de volgende decennia onder extreme druk te staan als er niet onmiddellijk en drastisch wordt opgetreden tegen de klimaatverandering, overbevissing en kwikvervuiling. Dat blijkt uit een nieuwe studie van Canadese onderzoekers.

Om een realistisch pad naar een duurzame toekomst uit te tekenen is een bredere waaier aan kennis nodig dan nu het geval is. Dat is de conclusie van een consortium van Britse universiteiten dat zich buigt over de vraag: hoe bereiken we netto-nuluitstoot op een inclusieve manier?

De beloften van 25 megabedrijven om klimaatneutraal te worden, blijken bij nader onderzoek niet met daden bezegeld. Alles bij elkaar geteld komen de beloftes van de topbedrijven - van Amazon tot Google - in het beste geval neer op een gemiddelde vermindering van 40 procent van de uitstoot, zeggen onderzoekers.

In november vindt de volgende klimaattop van de Verenigde Naties plaats in Egypte. Volgens de Keniaanse milieuactiviste Wanjira Mathai, dochter van de eerste vrouwelijke Nobelprijswinnaar in Afrika, wordt die top ‘cruciaal’ voor het hele Afrikaanse continent.

In de aanloop naar de klimaattop in november (COP27) wil Egypte als gastland goed voor de dag komen. Daar hoort een ambitieus plan bij rond de vergroening van het transport. De vele tuktuk-chauffeurs in hoofdstad Caïro zijn op hun hoede voor wat er zal komen.

Om de klimaatopwarming binnen de perken te houden zijn er dringend drastische maatregelen nodig. Daarover is zo goed als iedereen het eens. Enkel de luchtvaartsector, de olifant in de klimaatkamer, is niet mee in het verhaal, schrijft Henk Cuypers, voorzitter van Burgerforum Luchthaveregio. De luchtvaart wil enkel verantwoordelijkheid nemen in de strijd tegen klimaatverandering indien dat haar groeiambities niet schaadt. Zelfs na corona wordt the sky is the limit opnieuw het motto.

We worden op vele manieren met de klimaatverandering geconfronteerd en dat zet ons aan om na te denken over oplossingen voor de klimaatuitdagingen. De Canvasreeks de #klimaatraad laat uiteenlopende stemmen aan het woord die ons daarbij kunnen inspireren en die ons via sterke uitspraken verder doen nadenken: ‘Overbevolking is niet het probleem’ of ‘Niet vechten tegen maar met de natuur’. Je kan alle 34 afleveringen hier herbekijken.

Zelfs als de klimaatopwarming tot 1,5 graad beperkt kan worden, zijn de gevolgen voor koraalriffen catastrofaal, stelt Brits onderzoek. Meer dan 90 procent van de koralen in de wereld dreigt dan met hittestress te kampen.

Grote energiebedrijven en hun brancheverenigingen hinderen de Europese klimaatplannen, blijkt uit een nieuwe analyse van beleidsbeïnvloeding. Dat doen ze door wetenschappelijk onderbouwde beleidsvorming te politiseren en zo een toekomst voor fossiel gas veilig te stellen. Mét succes.

Rotterdam en Antwerpen hebben de grootste CO2-uitstoot van alle havens in Europa. Nochtans is het potentieel groot om die klimaatafdruk te verminderen.

Climaxi steunt de eis tot verlaging van de BTW op energie van 21 naar 6 %. De argumenten zijn gekend: de BTW legt arm en rijk hetzelfde percentage op en is dus sowieso een onrechtvaardige ‘vlaktaks’. Energie is een basisbehoefte en geen luxeproduct: daar rekent men 6% voor. Daarmee is de kous evenwel niet af: wie verder denkt ziet een verouderde prijsstructuur en een extreem vrije-markt mechanisme dat totaal niet bijdraagt aan gelijk welke poging om de klimaatveranderingen in te perken. Climaxi verzet zich tegen de grootschalige verarming die zich onder de ogen en met medeweten van onze beleidsverantwoordelijken afspeelt.

Fossiele bedrijven gokken erop dat de opwarming van de aarde niet zal omkeren en dat de olieprijs hoog blijft. Onder meer Shell, ExxonMobil en Kuwait Petroleum Corporation zetten in op dure olieprojecten die niet lonen in een wereld die maximaal 2 graden opwarmt. Dit blijkt uit een analyse van Carbon Tracker.

Om een realistisch pad naar een duurzame toekomst uit te tekenen is een bredere waaier aan kennis nodig dan nu het geval is. Dat is de conclusie van een consortium van Britse universiteiten dat zich buigt over de vraag: hoe bereiken we netto-nuluitstoot op een inclusieve manier?

Om de ergste gevolgen van de klimaatcrisis te vermijden is een fundamentele transformatie van de wereldeconomie nodig, stelt consultancybedrijf McKinsey. Daarvoor zijn jaarlijks 9.200 miljard dollar aan investeringen nodig, maar die brengen ook veel op.

Koken op gas heeft een dubbele impact op het klimaat, blijkt uit Amerikaans onderzoek. Fornuizen lekken methaan als ze niet gebruikt worden, en ze dragen bovendien bij aan de luchtvervuiling binnenskamers.

Toen Georgia Whitaker deze kerstvakantie in de zetel kroop voor een gezellig avondje met de film Don’t Look Up, verwachtte ze een dure, middelmatige komedie met een sterrencast – een beetje als Love Actually. Maar na afloop voelde ze zich verrassend opgelucht. In deze blog legt ze uit waarom.

Meer dan 450 wetenschappers roepen PR- en reclamebureaus op om niet langer samen te werken met fossiele brandstofbedrijven. De communicatiecampagnes van de bedrijven vormen ‘een van de grootste belemmeringen voor internationale klimaatactie’, stellen de wetenschappers in een open brief.

Haaien zullen zich moeten aanpassen, vertrekken uit hun vertrouwde omgeving of ze zullen uitsterven. De klimaatverandering tast de broedplaatsen van babyhaaien zodanig aan dat ze er niet meer kunnen overleven, stelt een nieuwe Australische studie.

Voedselzekerheid wordt een van de grootste uitdagingen door de klimaatverandering voor Afrika ten zuiden van de Sahara. Volgens de Keniaanse experte Esther Ngumbi spelen onder meer insecten hierbij een cruciale rol.