Intempéries

Op 10 jaar tijd is het aantal bultrugwalvissen in de noordelijke Stille Oceaan met een vijfde afgenomen. Dat blijkt uit een langdurige studie van de bultrugwalvispopulaties in de noordelijke Stille Oceaan, waaraan marien bioloog Joëlle De Weerdt van de Vrije Universiteit Brussel (VUB) heeft meegewerkt. De mariene hittegolf van 2014 tot 2016, de sterkste ooit geregistreerd, heeft het herstel van de soort belemmerd.

Europa warmt tweemaal sneller op dan als het globaal gemiddelde, de zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten en de extreme temperaturen hebben meer dan 16.000 dodelijke slachtoffers geëist. Ziedaar de toestand van het klimaat in Europa vorig jaar.

Een beperkte hittegolf in vochtige gebieden kan veel meer schade aanrichten dan veel hogere temperaturen in een drogere regio. Klimatologen Alan Thomas Kennedy-Asser, Dann Mitchell en Eunice Lo leggen uit hoe dat komt.

Liggen burgers aan de andere kant van de wereld net als wij ook wel eens wakker van het klimaat, van plasticvervuiling, van het mentaal welzijn van hun kinderen of van economische ongelijkheid? In welke mate zijn stedelingen op andere continenten begaan met de voedselzekerheid voor een groeiende wereldbevolking of de invloed van sociale media en fake news? IPS-correspondenten in verschillende wereldsteden in het zuiden trokken de straat op en gingen op zoek naar antwoorden. Waar liggen onze medewereldburgers wakker van? 

Hoe meer de temperatuur de hoogte in zal gaan, hoe vaker stedelingen te maken krijgen met hittestress. In het Zuiden komt daar nog een extra factor bij: vochtige hitte maakt het leven in steden nog ondraaglijker.

De enorme hittegolf die afgelopen maanden Pakistan en India teisterde, toont opnieuw hoe ernstig de klimaatcrisis nu al is. De toekomst oogt nog grimmiger als we de CO2-uitstoot niet drastisch inperken. Maar wie moet de meeste verantwoordelijkheid opnemen?, vraagt milieuwetenschapper Aaron Van Poecke zich af.

14 mei 2022, Jacobabad, Pakistan. De thermometer toont een temperatuur van 51.0◦C. 'Tijd om onze historische verantwoordelijkheid recht in de ogen te kijken en ernaar te handelen', schrijft Aaron Van Poecke. Hij zet klaarhelder uiteen hoe het Globale Noorden de verpletterende verantwoordelijkheid draagt van de dodelijke hittegolf in India en Pakistan. 'Het laatste rapport van het IPCC vertelt ons dat elk moment waarop we niet drastisch ingrijpen een gemiste kans is.'

We beleven een zeer hete en droge zomer. Sommigen vinden dat best wel aangenaam en voor onze overheid is er nog niets aan de hand. Maar eigenlijk zouden we groot alarm moeten slaan. Indien we niet snel het roer omgooien dreigen we volgens experten terecht te komen in het ‘eindspel’ van het klimaat. Ondertussen speelt het orkest van de Titanic rustig verder.

Terwijl India en Pakistan getroffen worden door een extreme hittegolf, waarschuwt het IPCC dat snelle en diepgaande verandering in alle sectoren nodig zijn om de opwarming van de aarde onder controle te houden. Er bestaan oplossingen, maar om ze door te voeren is een confrontatie nodig met de gevestigde economische en politieke machten.

"Een korte namiddagwandeling is een uitputtingsslag”, getuigt de Indiase Sapna Verma. Ze vreest dat hittegolven zoals de huidige in haar land enkel maar erger worden, tenzij er een einde komt aan de verbranding van fossiele brandstoffen.