Intempéries

We hebben deze campagne al vaak instemmend zitten knikken wanneer jullie aan het woord waren. Maar toch hebben we ons ook vaak afgevraagd: hoe ver is het eigenlijk gekomen als dit al als links en moedig wordt beschouwd?

Bernie Sanders was dinsdag 10 oktober in Bozar in Brussel, waar hij in een uitpuilende zaal sprak met Karl van den Broeck, hoofdredacteur van Apache, over zijn nieuwste boek: 'Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme'. Wij waren erbij en noteerden zijn openingstoespraak. “Sociale ongelijkheid en de klimaatcrisis zijn de problemen waartegen we actie moeten voeren en tegen de superrijken die dit systeem in stand houden. Er is in feite maar één probleem: rijkdom en macht”.

Als een kopstuk van het establishment verklaart dat het kapitalisme een zware crisis doormaakt, dan is het ernst en zit de schrik er goed in. Hieronder lees je een vlijmscherpe analyse van hoe de wereld er aan toe is. Deze longread is een must-read.

Alles is er, schrijft MO*columniste Virginie Platteau, om onze hedendaagse universele uitdagingen aan te pakken. Maar dan moet wel het hele systeem op de schop. ‘Het kapitalisme loslaten betekent een existentiële crisis.’

Joël De Ceulaer heeft ongelijk: het kapitalisme zal het klimaat niet redden. Het huidig economisch systeem bedreigt net onze toekomst. Dirk Holemans doorprikt de dogma's van de neoliberale 'denkers' voor wie het kapitalisme de Heilige Schrift van de XXIe eeuw is.

Als titel boven het essay van Joël De Ceulaer in de krant van 11/02/23 staat: “Jawel, het kapitalisme kan het klimaatprobleem helpen oplossen.” De auteur zegt te willen reageren tegenover het beeld dat bestaat over de ‘ecomodernisten’, en haalt daarbij uit naar de ecologisten. Bij dat alles hanteert hij een bepaalde lezing van de moderniteit, op basis waarvan hij zegt over de ecologisten: “Zij willen niet méér moderniteit, maar minder.” Het denken van de ecologisten houdt volgens hem vooruitgang tegen. Het is zinvol op die framing verder in te gaan. Het lijkt alsof er maar één moderniteit of één rationaliteit zou zijn, en dat is niet zo. De ecologisten zitten veeleer in de traditie van de kritische dan in die van de triomferende moderniteit. Mee vanuit het besef van de ‘dialectiek van de Verlichting’ is het hun basisovertuiging dat je ook moet kijken naar de schaduwzijde van een welbepaalde invulling van moderniteit als je de positieve waarden ervan – vrijheid, rechtvaardigheid – overeind wilt houden.

Lützerath was geen leeg dorp, zoals afgelopen weken vaak verkondigd werd, zegt Anton Vandevoorde. Het Duitse dorp dat moest wijken voor de uitbreiding van een bruinkoolmijn was de afgelopen jaren een antikapitalistisch laboratorium dat activisten van over de hele wereld én buurtbewoners samenbracht.

Deze boude uitspraak komt niet van een linkse klimaatactivist maar van een staatshoofd van een van de belangrijkste landen van Latijns-Amerika. Ze komt uit een speech van Gustavo Petro Urrego op het Wereld Economisch Forum. Daarin kondigt hij o.a. aan dat Colombia gaat stoppen met het ontginnen van petroleum. Hieronder zijn speech.

Volgens Maarten Boudry zijn klimaatactivisten een grotere bedreiging voor onze planeet dan klimaatontkenners. Om dat te staven maakt hij gebruik van zogenaamde ecomodernistische oplossingen, die in feite hopeloos ouderwets zijn: kerncentrales en CO2-taks. Zijn vooruitgangsoptimisme eindigt waar kritiek op het kapitalisme begint.

Dit boek daagt ons uit om ons een wereld voor te stellen voorbij het kapitalisme en de mythe van de economische groei. Het is zowel een manifest voor systemische verandering als een uitnodiging om opnieuw een dieper gesprek aan te gaan over de aard van de menselijke conditie.