Justice & Paix

Les températures des eaux de Neuchâtel, de Zurich et du Léman sont quasi tropicales. Une bien mauvaise affaire pour l’écosystème lacustre.

Om de werking van het aardsysteem niet te ontwrichten, moet de globale uitstoot dit decennium nog naar omlaag. Dat schrijven onderzoekers in een nieuwe studie. “Elk tiende van een graad telt.”

Industriële veeteelt is geen wondermiddel tegen de opkomst van nieuwe ziekten - integendeel. In de realiteit kan het net hun opmars versnellen, stelt Brits onderzoek.

De vervuiling met twaalf persistente en schadelijke stoffen, waaronder DDT, is wereldwijd gedaald, blijkt uit cijfers van de VN. Maar de chemicaliën die ervoor in de plaats zijn gekomen, vormen vaak nieuwe risico’s.

FairFin heeft de nieuwe BankWijzer gepubliceerd, waarin scores worden gegeven op maatschappelijk relevante thema's zoals klimaatverandering, mensenrechten en belastingontduiking. Wat opvalt? Grote banken scoren slechter, en vooral Belfius.

Ce matin, nous avons le plaisir d'accueillir Céline Nieuwenhuys, Secrétaire générale de la Fédération des services sociaux, pour discuter de l'actualité des élections prévues pour juin prochain. Elle exprime sa préoccupation face à la situation actuelle : "On aborde les élections qui s'annoncent avec inquiétude, nous sommes inquiets." Elle souligne un "décalage entre cette campagne et la situation du monde. La brutalité, les guerres, le réchauffement climatique, la justice sociale, la violence dans les quartiers, la montée de l'extrême droite, la précarisation des gens".

Wies Willems, beleidsmedewerker grondstoffen bij Broederlijk Delen, overloopt de hoopgevende en zorgwekkende evoluties in Latijns-Amerika, een continent tjokvol mineralen en metalen die onmisbaar zijn voor de energietransitie.

De nieuwe ultrarechtse president van Argentinië Javier Milei wil de kettingzaag zetten in de milieu- en klimaatregels van het land. Voorlopig komt hij van een kale reis thuis.

Een nieuwe golf van klimaatontkenning komt op, zo waarschuwt een onderzoek van het Center for Countering Digital Hate (CCDH). Ondanks de bredere erkenning dat de mens bijdraagt aan de wereldwijde opwarming, probeert deze 'nieuwe ontkenning' het vertrouwen in groene energieoplossingen te ondermijnen.

Het debat over de toekomst van onze nationale luchthaven komt op kruissnelheid nu Brussels Airport toe is aan een nieuwe omgevingsvergunning. Volgens een nieuwe studie, in opdracht van Bond Beter Leefmilieu, levert een plafond op het aantal vliegbewegingen en een verbod op nachtvluchten 400 miljoen euro gezondheidswinst op, zonder dat er jobs verloren hoeven te gaan. BBL roept overheid, werkgevers en vakbonden op om te werken aan een ‘masterplan': “De regeringen moeten de gezondheid van omwonenden en werknemers boven de private winsten van BAC stellen, en investeren in begeleidingstrajecten voor werknemers.”

Ben jij ook het klimaatgedoe soms wat beu? Al die heisa over die klimaattop in Dubai, een klimaatminister die steeds de polarisatie opzoekt? Dirk Holemans begrijpt je. Want ook hij kijk argwanend naar de klimaattop, hoe belangrijk ook en hoeveel mensen er ook onderhandelen met de juiste ambitie.

China wil zijn uitstoot van methaan, het tweede broeikasgas na CO2, verminderen. Dat is geen onbelangrijk voornemen, want het land is de grootste uitstoter van methaan ter wereld.

Hoe krijgt de Green Deal waarmee de Europese Commissie de economie wil verduurzamen in de praktijk gestalte? Journalist Hans Wetzels trok voor MO* op onderzoek uit. In deze derde aflevering: Frankrijk, waar landbouwverduurzaming essentieel is voor de toekomst van het platteland.

Er is een Europees akkoord over een nieuwe richtlijn die milieumisdrijven strenger aanpakt. Het aantal erkende misdrijven verdubbelt en de straffen worden strenger.

Over de hele wereld verdwijnen gletsjers in een steeds sneller tempo als gevolg van klimaatopwarming. De terugtrekkende ijsmassa's laten land achter dat ruimte biedt aan nieuwe ecosystemen.

In januari wordt Celeste Saulo de eerste vrouw aan het hoofd van de Wereld Meteorologische Organisatie van de VN. Ze verdedigt met vuur het globale belang van meteorologische diensten en ziet een geëngageerde samenleving als de basis van verandering. ‘We hebben een ontwrichtende samenleving nodig.’

Op woensdag 26 juni werd Jim Skea verkozen tot nieuwe voorzitter van het IPCC, een organisatie van de Verenigde Naties die de risico’s van de klimaatcrisis evalueert. Wat is zijn visie? ‘Elke fractie van een graad maakt een verschil. Dat moeten we onthouden.’

We kunnen geen krant openslaan of het nieuws beluisteren of er komt wel iets voorbij dat met klimaat, milieu of duurzaamheid heeft te maken. Met veel bombarie is door Europa een klimaatbesluit genomen dat echter niet verder reikt dan een inspanningsverplichting. Dus tot niets.

Waarom waren we niet klaar voor een pandemie en slagen we er misschien niet in om ons voor te bereiden op de volgende? Onderzoekers zetten vraagtekens bij de kortzichtige aanpak van regeringen.

La méthode de tarification de l’électricité a considérablement augmenté la facture énergétique des ménages, augmentant la précarité. Elle est aussi très peu efficace pour accélérer la transition énergétique. A quand la définition de l’électricité comme bien commun et non plus comme source de profits?

Net voor de ontginning van ’s werelds meest ongerepte oceaanhabitat begint, wijst nieuw onderzoek op het belang van de bescherming ervan. In een gebied waarin België een kleine tweehonderd keer past, trof een team biologen zo’n vijfduizend tot nog toe onbekende organismen aan.

De komenden maanden voeren ministers van de EU-lidstaten en de europarlementsleden cruciale onderhandelingen over de ‘Natuurherstelwet’. Het gaat om het belangrijkste wetgevende initiatief voor bescherming van de Europese natuur in de laatste 30 jaar.

Nu het vaker lang droog is, moeten we planten telen die tegen een stootje kunnen. Boeren zaaien daarom de granen, maïs of aardappelen die het best presteerden de voorbije, vaak droge, jaren. Er zijn ook nieuwe teelten die hun intrede doen in Vlaanderen: quinoa en kikkererwt bijvoorbeeld. Kunnen de Vlaamse boeren zomaar van het ene jaar op het andere overschakelen op zo’n nieuwe teelt?  

De Europese Commissie wil tegen 2030 het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in de landbouw halveren. Drie pesticiden op basis van neonicotinoïden zijn ondertussen al verboden vanwege hun impact op het ecosysteem, maar nieuwe pesticiden dreigen soortgelijke effecten te hebben.

Afrikaanse economieën lonken steeds meer naar goedkope productie in plaats van de vaak schadelijke winning van grondstoffen, omdat het gezien wordt als gunstiger voor de ontwikkeling. Professor Internationale Ontwikkeling Niamh Gaynor waarschuwt dat die verschuiving risico’s inhoudt voor vrouwen.

Een botsing met de wieken van windturbines loopt voor vogels haast altijd fataal af. Bij bepaalde roofvogels heeft die sterfte door aanvaringen mogelijk een effect op de populatie. Wat kunnen we daartegen doen?

Ook op de grens van Kruisem, Zulte en Waregem ligt een PFAS-bom begraven. Na wat aandringen kreeg vzw Climaxi het bodemonderzoek van het oud-stort aan de Meirestraat in handen. Daaruit blijkt dat de saneringsnormen voor grondwater tot 17 maal overschreven worden en er opnieuw (zoals in Ronse) een combinatie is met zware metalen en andere giftige stoffen. Climaxi vindt dat het onderzoek vol gaten zit en eist dringende opheldering. Bijkomend probleem: het stort werd overdekt door een betonplaat op 4500 palen (die het oud stort doorboren) en een industriële opslagplaats.

Rechtse krachten maken vandaag schandelijk misbruik van het klimaat om oude kerncentrales te blijven openhouden en de bouw van nieuwe te promoten. Zogezegd om mogelijke stroomtekorten te voorkomen. Nochtans is een nucleair vrije en klimaatvriendelijke energietransitie technisch perfect mogelijk en heeft het verleden bewezen hoe potentieel gevaarlijk kerncentrales zijn.

Nederlandse onderzoekers hebben een maisvariant ontdekt die beter bestand is tegen het ‘heksenkruid’ Striga. Zo kunnen op termijn de oogsten gered worden waar miljoenen Afrikanen van afhangen.

Op de conferentie over biodiversiteit in Montréal (COP15) werd zopas een nieuwe routekaart uitgestippeld om het natuurverlies in de wereld te stoppen. Vooral de doelstelling om wereldwijd ten minste 30% van het land en de oceaan te beschermen wordt als historisch bestempeld. Maar over de financiering is nog veel onduidelijkheid, en waarnemers zetten ook vraagtekens bij de uitwerking van het akkoord.

De plenaire Kamer heeft donderdag unaniem haar fiat gegeven voor de nieuwe wet Marien Milieu van minister van Noordzee Vincent Van Quickenborne (Open Vld). Die vervangt een 23 jaar oude wet en moet zorgen voor het beheer van de natuur in de Noordzee. Het principe 'de vervuiler betaalt' staat daarin centraal.

Ooit konden we in België rekenen op een goed en uitgebreid openbaar vervoer, schrijft MO*columnist Walter Zinzen. Daar blijft jammer genoeg weinig van over. Het geld blijft, in tegenstelling tot de privatiseringsdrang, uit.

Op vrijdag 23 september wordt Doel 3 als eerste van zeven Belgische kernreactoren onvermijdelijk en definitief stilgelegd. Greenpeace, Bond Beter Leefmilieu en Canopea grijpen dit moment aan om te pleiten voor meer sereniteit in het energiedebat en roepen alle overheden op om eindelijk meer vaart te maken met energie-efficiëntie, hernieuwbare energie en flexibiliteit in het energiesysteem.

Een groep internationale experts heeft een nieuwe batterij ontwikkeld voor de opslag van stroom uit duurzame bronnen. Ze gebruikten daarvoor drie huis-tuin-en keukenmiddeltjes: zout, aluminium en zwavel.

Vlaanderen heeft een nieuw type energiebeleidsovereenkomsten gelanceerd. De overeenkomsten hadden een hefboom kunnen worden om de Vlaamse industrie in de richting van klimaatneutraliteit te bewegen - en dus concurrentieel te houden. Maar het is een cadeautje geworden voor de industrie, zonder veel tegenprestaties of transparantie. Een gemiste kans in een cruciale periode voor de klimaattransitie, reageert Bond Beter Leefmilieu.

De Europese milieuministers hebben de aanstaande EU-wet die de bossen in de wereld moet beschermen tegen Europese consumptie, ernstig afgezwakt - zo merkt Greenpeace op. De ministers stellen wijzigingen in het wetsontwerp voor waardoor de verkoop van producten uit zwaar aangetaste bossen mogelijk zou blijven, net als de verkoop van hout-, pulp- en papierproducten die de volledige ontbossing van gebieden aanwakkeren.

Bomen planten is essentieel in de strijd tegen de klimaatverandering, maar CO2 uit de lucht halen en permanent opslaan in de ondergrond is minstens even belangrijk. De ene methode vervangt de andere niet, want ze hebben een totaal ander doel, schrijven internationale klimaat- en natuurexperten.

Bomen planten is essentieel in de strijd tegen de klimaatverandering, maar CO2 uit de lucht halen en permanent opslaan in de ondergrond is minstens even belangrijk. De ene methode vervangt de andere niet, want ze hebben een totaal ander doel, schrijven internationale klimaat- en natuurexperten.

Door de klimaatverandering zal het risico op een pandemie de komende honderd jaar alleen maar toenemen, zo voorspelt een wetenschappelijk onderzoek dat eind april in het wetenschappelijke tijdschrift Nature is gepubliceerd. Dieren worden gedwongen om op zoek te gaan naar een nieuwe habitat, waardoor de verspreiding van virussen onder diersoorten zal toenemen.

De verkiezing van de conservatieve Rodrigo Chaves als nieuwe president van Costa Rica heeft geleid tot zorgen over de klimaatkoers die het land zal inslaan. Costa Rica is immers gekend als een voortrekker op het gebied van natuurbehoud en milieukwesties.