Justice & Paix

Al sinds gisteren stort cycloon Boris regen uit boven Centraal- en Oost-Europa, en er wordt pas morgen een beetje beterschap verwacht. Dat de neerslagzone zo lang blijft hangen, heeft verschillende oorzaken. De afzwakkende straalstroom, het abnormaal warme zeewater, een lagedrukgebied en de bergen veroorzaken samen de 'perfecte storm'.

De Australische regering heeft plannen goedgekeurd om het "grootste zonnepanelenpark ter wereld" te bouwen, met een onderzeese stroomkabel naar Singapore om daar een deel van de stroom af te leveren. Tegen 2030 moet de eerste stroom geleverd worden, al moeten er nog enkele hordes genomen worden.

Het aantal mensen dat geen toegang heeft tot energie is voor het eerst in een decennium opnieuw toegenomen. Meer dan 685 miljoen mensen moeten het zonder stroomvoorziening stellen. 2,1 miljard mensen zijn ook afhankelijk van vervuilende kookbrandstoffen.

Als de Golfstroom in de Atlantische Oceaan ooit stilvalt, kan dat erg snel gebeuren en zouden de gevolgen voor het noorden en westen van Europa rampzalig zijn. Dat hebben wetenschappers van de universiteit van Utrecht berekend. In België zou het gemiddeld 5 tot 10 graden kouder worden.

Het Europese gas- en steenkoolverbruik kende vorig jaar een nooit eerder geziene daling. Dat heeft ook de uitstoot van de energiesector doen dalen, met bijna een vijfde. Energie uit wind en zon tekenen recordcijfers op.

Er is te weinig financiële ondersteuning voor zonne-energie in de armste landen van de wereld. Dat weerhoudt zonne-energie ervan om overal het volledige potentieel te bereiken, zo stellen Britse wetenschappers in een analyse.

Wereldnieuws was het de laatste weken. ‘De Golfstroom kan stilvallen in 2025’, kopten kranten naar aanleiding van een recent verschenen paper. In feite ging de publicatie niet over de Golfstroom, maar over de Atlantic Meridional Overturning Circulation, kortweg AMOC. En bij de genoemde termijn vallen ook vraagtekens te plaatsen. Wat zegt de wetenschap over al die amok rond de AMOC? ‘Of het nu in 2025 is of in 2100, we willen niet dat dit gebeurt.’

Je zou het bijna worden als je de ontwikkelingen in vooral het kneuterige Vlaamse en het Belgische politieke landschap vergelijkt wat er in de echte wereld om ons heen aan het gebeuren is. Overal worden de warmterecords bijna dagelijks gebroken, behalve in het mooie Vlaamse land dan. Daar hebben we nog geluk. Ondanks dat dit jaar het warmste jaar ooit zal worden, zijn de weergoden ons gunstig gezind. Maar onze klimaatcrisis ontkennende politici breken voortdurend alle records door hun onverantwoordelijk gedrag en een volstrekt gebrek aan zorg voor de toekomstige generaties.

Wat als een land dammen bouwt voor eigen watergebruik en er daardoor in de buurlanden meer droogte, sociale onrust en conflicten zijn? ‘Als landen hun watergebruik optimaliseren en beter samenwerken,’ stelt milieuwetenschapster Sophie De Bruin, ‘wordt het risico op conflict in stroomgebieden minder groot.’

Duizenden steden over de hele wereld kunnen zichzelf volledig van energie voorzien met zonnepanelen die op waterreservoirs drijven. Bovendien beschermen die de watervoorraden in een opwarmend klimaat, stelt onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

Rechtse krachten maken vandaag schandelijk misbruik van het klimaat om oude kerncentrales te blijven openhouden en de bouw van nieuwe te promoten. Zogezegd om mogelijke stroomtekorten te voorkomen. Nochtans is een nucleair vrije en klimaatvriendelijke energietransitie technisch perfect mogelijk en heeft het verleden bewezen hoe potentieel gevaarlijk kerncentrales zijn.

Vier maanden na hun afspraak om het gas- en stroomverbruik flink te drukken, hebben amper twaalf lidstaten al bindende maatregelen genomen. Veel landen doen enkel vrijblijvende inspanningen, en acht lidstaten hebben zelfs nog helemaal niets gedaan.

Gebruikte batterijen uit elektrische bussen van het Nederlandse VDL krijgen een tweede leven bij energiebedrijf RWE. Ze blijken prima geschikt om het stroomnet te stabiliseren en pieken op te vangen.

Tot 7 meter hoog stond het water dit voorjaar op sommige plaatsen in Suriname, en dat maanden aan een stuk. 12.000 Surinamers werden getroffen door de zware overstromingen van 17 maart. Er was nauwelijks aandacht voor, en de gevolgen van de overstroming werden overschaduwd door een discussie over de oorzaak. Want niet iedereen gelooft dat de klimaatverandering het probleem is.

China heeft een nieuw vijfjarenplan bekendgemaakt voor de hernieuwbare energiesector. Tegen 2025 moet 33 procent van de elektriciteit van het land opgewekt worden uit hernieuwbare bron.

abs_empty

Energieprijzen swingen de pan uit, terwijl het aandeel van goedkope hernieuwbare energie steeds groter wordt. Ons energiesysteem is niet afgestemd op de energiebron van de toekomst, zegt energie-expert Michael Grubb van de University College of Londen (UCL).

Duitse klimaatwetenschappers hebben aanwijzingen dat de Golfstroom, een oceaancirculatiesysteem, dreigt stil te vallen. Wat zou dat betekenen voor het klimaat op aarde?

De straalstroom, een meanderende band met zeer hoge windsnelheden hoog in de atmosfeer, heeft aanzienlijke invloed op ons weer. Mogelijk verandert het gedrag van de straalstroom in het veranderende klimaat. De kans op langdurige periodes van hitte, droogte, kou of neerslag zou daardoor in sommige delen van de wereld groter kunnen worden. Klimaatonderzoekers menen dat hier aanwijzingen voor zijn, maar de wetenschappelijke discussie woedt nog volop.