Articles 2020

Hoe welvarender een land, hoe meer het klimaat voor maatschappelijke verdeeldheid zorgt. Dat blijkt uit nieuw onderzoek. In rijke landen is de traditionele kloof tussen links en rechts rond het thema het grootst. Dat geldt trouwens niet alleen als je landen met elkaar vergelijkt. De kloof blijkt ook te groeien als een land in de loop der jaren rijker wordt.

Sinds het aantreden van Donald Trump is al een tiende van het personeel van het Amerikaanse Oceanografisch en Klimatologisch Agentschap NOAA ontslagen of vrijwillig opgestapt. Nog eens 1.000 nieuwe ontslagen dreigen. Dat is een klap voor de klimaatwetenschap, want wereldwijd hangen onderzoekers af van de gegevens die het agentschap verzamelt. VRT NWS sprak met meteoroloog Tom Di Liberto, een van de ontslagen onderzoekers.

Vandaag zet de Nederlandse milieuorganisatie Milieudefensie de eerste grote stap in haar rechtzaak tegen ING. Milieudefensie dagvaardt de grootbank omdat die projecten en sectoren zou blijven financieren die de klimaatcrisis verergeren.

Als België zijn deel wil doen om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken, dan zal er elk jaar 11 tot 25 miljard euro méér geïnvesteerd moeten worden dan nu het geval is. Dat geld hoeft niet alleen van de overheid te komen, maar kan ook uit privaat kapitaal komen. De keuzes die de overheid maakt, zullen wel bepalen hoe hoog de kosten worden.

Gifstoffen uit schimmels op voedingsproducten als granen, maïs of rijst dreigen een groter gezondheidsprobleem te worden in Europa. Naarmate het continent opwarmt en vochtiger wordt door de klimaatverandering, zullen die zich beter kunnen verspreiden. We houden daar beter nu al rekening mee, waarschuwt het Europees Milieuagentschap.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.

De Europese autobouwers zullen in 2026 nog geen boetes moeten betalen als hun wagens de klimaatdoelen van dit jaar nog niet halen. Dat heeft Ursula von der Leyen, de voorzitter van de Europese Commissie, vandaag aangekondigd. De Commissie wil de sputterende auto-industrie zo meer ademruimte geven.

Enkele honderden klimaatactivisten van Code Rood hebben vandaag de toegang tot voedingsbedrijf Cargill geblokkeerd in de haven van Gent. Ze voerden actie tegen de agro-industrie. Cargill is een grote producent van voedsel- en landbouwproducten, onder andere uit Brazilië. De politie arresteerde een 100-tal activisten. De Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg was ter plaatse om de boodschap van Code Rood kracht bij te zetten.

Het Franse parket heeft een klacht van drie ngo's en acht individuen, onder wie een Belg, tegen de Franse oliegigant TotalEnergies geseponeerd. Dat heeft het Franse persagentschap AFP vernomen en de Belgische klager bevestigt het nieuws.

In Zeebrugge wordt de allereerste grote Belgische productie-eenheid voor groene waterstof gebouwd. Dat is waterstof die volledig opgewekt wordt met zonne- of windenergie, waarbij er dus geen broeikasgassen worden uitgestoten. De eerste groene waterstof zou er in de tweede helft van 2026 geproduceerd moeten worden.

In Zeebrugge wordt de allereerste grote Belgische productie-eenheid voor groene waterstof gebouwd. Dat is waterstof die volledig opgewekt wordt met zonne- of windenergie, waarbij er dus geen broeikasgassen worden uitgestoten. De eerste groene waterstof zou er in de tweede helft van 2026 geproduceerd moeten worden.

Nooit eerder werden er wereldwijd zulke hoge temperaturen gemeten in januari als in januari 2025. Daarmee sneuvelt het nog maar 1 jaar oude record van januari 2024. De grens van 1,5 graden opwarming werd nu al voor de 18e keer tijdens de voorbije 19 maanden overschreden.

De Europese Commissie vraagt België meer te doen om de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater te verbeteren. Ons land zit helemaal niet op koers om de Europese doelstellingen te halen, zo blijkt uit een evaluatie van de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water in de lidstaten.

De regering-De Wever staat voor de aartsmoeilijke opdracht om de uitstoot van broeikasgassen te doen dalen, de energiemix duurzamer te maken én tegelijk de energievoorziening te garanderen. De nieuwe regering zet daarvoor volop in op kernenergie, maar ook op warmtepompen. Tegelijk mag de factuur voor de gezinnen en de industrie niet stijgen. Het blijft echter wachten op een echte taxshift die elektriciteit goedkoper maakt.

In België dreigen woningen door klimaatrampen nog niet onverzekerbaar te worden, zoals dat in de Verenigde Staten wel al het geval is. Maar de klimaatverandering stelt verzekeringsmaatschappijen wel voor andere uitdagingen. Zo is nog steeds niet duidelijk wie de factuur van een volgende waterramp zou moeten dragen, en in hoeverre de overheid daarbij tussenbeide zou komen, klagen de verzekeringsmaatschappijen aan.

De volgende 20 jaar zal het aantal natuurbranden ook in België stijgen, maar ons land is niet klaar voor die uitdaging. Daarvoor waarschuwt het Belgische Klimaatrisicocentrum CERAC. Er zijn dringend investeringen nodig in brandbestrijding, waarschuwingssystemen en wetenschappelijk onderzoek.

De klimaatverstoring heeft het voorbije jaar 41 extra hittedagen veroorzaakt. Die extra opwarming was de motor voor een reeks hitte- en droogtegolven, tropische stormen en overstromingen die minstens duizenden doden veroorzaakten. "We zijn niet goed voorbereid op een leven met deze opwarming", waarschuwt een internationaal team van klimaatwetenschappers.

De Europese ontbossingswet wordt een jaar uitgesteld. Dat staat vast nu ook het Parlement en de lidstaten daarover een akkoord hebben gesloten. Een belangrijke versoepeling van de wet waar de Europese Volkspartij voor gestreden heeft, haalt het evenwel niet. Er komt voorlopig geen uitzonderingslijst voor landen die niet aan de ontbossingswet hoeven te voldoen.

Binnenkort zal er op meer plekken in Europa gejaagd mogen worden op de wolf. Vandaag is immers een voorstel van de Europese Unie goedgekeurd om de beschermingsstatus van de wolf af te zwakken van "strikt beschermd" naar "beschermd". Er moeten nog enkele stappen gezet worden, maar wellicht zullen lidstaten in de toekomst gemakkelijker de jacht kunnen openen op gezonde wolvenpopulaties. Wolven-experten en WWF reageren bezorgd: "Dit is een politieke beslissing, geen wetenschappelijke."