Articles

De Europese Commissie praat in Brussel over klimaatactie en de strijd tegen ontbossing. Ondertussen steunt ze megaprojecten in Indonesië, waar het omgekeerde gebeurt: massale ontbossing voor de export van palmolie, wat gepaard gaat met grove schendingen van de mensenrechten. We spraken met een advocaat van de inheemse volkeren in de provincie West-Papoea.

Het is perfect mogelijk om aan de wereldwijd groeiende vraag naar palmolie te voldoen zonder bossen te kappen, zeggen Nederlandse experten. En de milieu-impact van de bestaande productie kan flink naar beneden. ‘We moeten grote en kleine boeren helpen om de bestaande plantages duurzamer en efficiënter te gebruiken.’

Ondanks beschuldigingen van landroof en mensenrechtenschendingen in een langlopend geschil met lokale gemeenschappen in Congo, klopt palmolieproducent PHC zich op de borst over gestegen productie en hoge werkgelegenheid. Ook Europese ontwikkelingsbanken blijven achter het bedrijf staan.

Door de oorlog in Oekraïne explodeerde de vraag naar palmolie. En dat is niet zonder gevolgen, zien de activisten van milieuorganisatie Walhi. In hun thuisland Indonesië ondervinden ze de schadelijke effecten van de palmolie-industrie aan den lijve: ‘We hebben met een catastrofe te maken.’

Na verschillende terreinbezoeken aan plantages in Liberia en Kameroen, hebben onderzoekers aantijgingen bevestigd van seksuele intimidatie, oneigenlijk grondgebruik en oneerlijke wervingspraktijken aan het adres van het Belgisch-Luxemburgs palmoliebedrijf Socfin.

Na anderhalf jaar werd de beslissing om soja en palmolie uit te sluiten voor de productie biobrandstoffen op 13 december 2022 eindelijk in een wet vastgelegd. Ook de uitfasering van biobrandstoffen van de eerste generatie wordt al even beloofd, maar laat op zich wachten. PVDA-Kamerlid Greet Daems pleit ervoor dat België alle biobrandstoffen op basis van landbouwgewassen onmiddellijk uitfaseert.

Ook tropische wouden die al zijn omgehakt, verdienen nog altijd volop bescherming, stelt onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De gebieden blijven opvallend waardevol en mogen niet zomaar opgegeven worden voor plantages. 

De EU verbiedt producten zoals palmolie, cacao en koffie als die gelinkt zijn aan ontbossing. Onderhandelaars van het Europees Parlement en de lidstaten hebben daar gisteren (maandag) een akkoord over bereikt - een wereldprimeur.

De bescherming van tropische regenwouden in Azië tegen palmolieplantages verhoogt onbedoeld de druk op andere gebieden, blijkt uit Brits onderzoek. Vooral graslanden en droge bossen in Latijns-Amerika en Afrika lopen gevaar.

Het Belgische palmolie- en rubberbedrijf SIAT maakt zich schuldig aan inbreuken op milieu- en mensenrechten in West-Afrika. Dat stelden enkele vertegenwoordigers van lokale gemeenschappen uit Ghana, Ivoorkust en Nigeria tijdens een bezoek aan ons land. ‘Voedselveiligheid is geen kwestie van kwantiteit, maar van investeren in voedselsystemen die goed zijn voor mensen en voor de planeet.’

Nieuw onderzoek toont aan dat de ontbossing in Indonesië zich op het laagste punt sinds twintig jaar bevindt. De winning van palmolie was lang de motor voor het verlies van grote delen van Indonesische oerbossen. Maar recente prijsstijgingen van palmolie lijken niet te leiden tot meer palmolieplantages.

De Europese Commissie komt met strenge regels voor producten die tot ontbossing leiden, zoals koffie, soja en palmolie. Wie die producten invoert, zal moeten kunnen bewijzen dat daarvoor geen bos is verdwenen.

Milieuorganisaties vinden in Indonesië meer dan zeshonderd illegale palmolieplantages in beschermde natuurgebieden. Op die manier palmt de industrie onder meer het leefgebied in van de ernstig bedreigde orang-oetan.