La collapsologie est un courant de pensée transdisciplinaire apparu dans les années 2010 qui envisage les risques d’un effondrement de la civilisation industrielle et ses conséquences.
En France, l’étude d’un possible effondrement de la civilisation « thermo-industrielle » est initiée par l’Institut Momentum co-fondé par Yves Cochet et Agnès Sinaï. Ces derniers définissent l’effondrement comme « le processus irréversible à l’issue duquel les besoins de base (eau, alimentation, logement, habillement, énergie, etc.) ne sont plus fournis (à un coût raisonnable) à une majorité de la population par des services encadrés par la loi».
Wat wensen ouders hun pasgeboren kind? Dat het gezond is, dat het opgroeit tot een fijne tiener en uitgroeit tot een volwassen persoon. Er zijn geen ouders bekend die verlangen dat hun kind groeit en blijft groeien, en dus steeds groter wordt. Dat lijkt eerder iets voor een sprookje of beter een griezelverhaal. En toch is dit laatste verlangen de overheersende wens als het over onze economie gaat. Die moet groeien, en blijven groeien. Een land gaat zogezegd achteruit als het bruto binnenlands product niet groeit, als we niet steeds, jaar na jaar na jaar, meer producten en diensten produceren. En terwijl we ons goed kunnen voorstellen hoe onwezenlijk het zou als een kind zou blijven groeien – het huis, de stoelen, het eten, het zou allemaal te klein of te weinig zijn – lukt dat dus niet als het over de groei van de economie gaat in het huis van de mens, onze aarde. Terwijl die ook niet groeit. Sterker nog, ons leven gedijt enkel in die dunne laag boven en net in de aardkorst, de kwetsbare zone van de biosfeer,
GvK is blij met de toestemming van hun ambassadeur Jan Mertens en van Dirk Holemans, respectievelijk voorzitter en coördinator van Sociaal-ecologische denktank Oikos, om hun repliek op het klimaatsceptisch discours, op 9 mei verschenen in DM, te mogen publiceren op de GvK-website.
Op 15 mei organiseert Denktank Oikos in samenwerking met Kunstencentrum 404 in Gent een debat met de belangrijkste 'degrowth'-denker van het moment, Jason Hickel. Oikos-hoofdredacteur Dirk Holemans daarover: “'Ontgroei' (degrowth) is een filosofisch concept: het toont dat we een heel ander maatschappelijk verhaal nodig hebben dan het blinde groeidenken.”
In dit essay voor het 100ste nummer van het tijdschrift Oikos van de gelijknamige denktank bekijkt psycholoog Paul Verhaeghe een aantal toekomstscenario's. Alles zal afhangen van de manier waarop wij de klimaatcrisis aanpakken. Of het een elitair armageddon wordt of een nieuwe maatschappij gebaseerd op mensenrechten en democratie zal afhangen van onze keuze tussen klimaatactivisme en klimaatonverschilligheid.
