Flux continu

Seul un tiers des rivières et lacs d'Europe a une eau de qualité suffisante, en Belgique elle contient trop de pesticides et d'azote

Shell hoeft dan toch zijn uitstoot niet verder terug te dringen dan het zelf wil om de klimaatopwarming te beperken. Dat heeft een Nederlandse rechter in Den Haag vandaag in beroep beslist. De rechter vindt dat Shell wel degelijk een verantwoordelijkheid draagt in de klimaatcrisis, maar dat het bedrijf geen specifieke reductiedoelstellingen opgelegd kunnen worden.

Meer dan de helft van het Brussels Gewest is inmiddels ondoorlatend, blijkt uit nieuwe gegevens van Leefmilieu Brussel. Dat heeft nefaste gevolgen voor de leefbaarheid in de stad.

Ontwikkelingslanden kunnen zich onvoldoende aanpassen aan de nieuwe klimaatrealiteit. De kloof in financiering blijft enorm. Dat stelt het VN-milieubureau UNEP in een nieuw rapport aan de vooravond van COP29, de VN-klimaattop in Azerbeidzjan. Een en ander heeft vaak heel concrete gevolgen, bijvoorbeeld voor de teelt van koffiebonen, stelde VRT NWS vast in Kenia. Na de verkiezingsoverwinning van Donald Trump in de VS lijkt het er bovendien niet op dat de financieringskloof gedicht zal raken, integendeel zelfs.

2024 wordt zo goed als zeker het warmste jaar ooit gemeten. Het zal ook de geschiedenis ingaan als het eerste volledige kalenderjaar waarin de wereldwijde opwarming boven de anderhalve graad uitkomt. Dat meldt de Europese klimaatdienst Copernicus op de vooravond van COP29, de VN-klimaattop in Azerbeidzjan.

Nu Donald Trump de volgende president van de Verenigde Staten wordt, verkleint de kans dat de VN-klimaatconferentie deze maand een ambitieus resultaat oplevert. Maar ook de kans dat de klimaatopwarming beperkt blijft tot 2 graden, wordt er weer wat kleiner door. President Trump zal wellicht opnieuw uit het klimaatakkoord van Parijs stappen, wil volop inzetten op fossiele brandstoffen en zal Amerikaans klimaatbeleid proberen uit te kleden.

Het noodweer in Spanje is het meest recente voorbeeld van de rechtstreekse impact die de klimaatverandering heeft op het weer en bijgevolg op ons dagelijkse leven. Klimaatwetenschappers analyseren deze extreme weersituaties die nu al vaker voorkomen. Als er geen actie ondernomen wordt, wordt de kans op deze klimaatextremen groter. Toch zijn er oplossingen om de opwarming in te perken en het risico op deze dodelijke overstromingen dus te verkleinen.

Het hevige noodweer in Spanje wordt zowel veroorzaakt door een weerblokkade in de regio, als door het uitzonderlijk warme zeewater van de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. Dat legt weerman Bram Verbruggen uit, nu al minstens 50 mensen zijn omgekomen bij plotse overstromingen in het land. "Door de klimaatverstoring zien we steeds vaker weerblokkades zoals deze."

De klimaatverandering draagt wereldwijd bij tot een toename van natuurbranden. Dat blijkt uit een nieuw internationaal onderzoek waaraan de VUB deelnam. Dat klinkt logisch, maar dat is het niet per se, omdat door menselijke activiteiten heel wat bosgebied versnipperd raakt, waardoor natuurbranden zich minder makkelijk verspreiden. De Afrikaanse savanne is zo'n gebied met een dubbele impact.

Ook al zou de federale regering àl haar accijnzen op elektriciteit verschuiven naar fossiele brandstoffen, dan nog blijven klimaatvriendelijke warmtepompen duurder in gebruik dan aardgas. Zo blijkt uit een nieuwe analyse van onze federale overheidsdiensten. Een volledige verschuiving van de accijnzen - samen met een extra Europese CO2-heffing - zou elektriciteit per jaar 170 euro goedkoper maken en aardgas ruim 300 euro duurder.

Als de wereld niet snel actie onderneemt, dan lopen de klimaatdoelen van Parijs groot gevaar. De wereld stevent momenteel af op 3,1 graden extra, als het allemaal verdergaat zoals de voorbije jaren. Het is een nieuwe noodkreet van de VN in een klimaatrapport in de aanloop naar de komende klimaatconferentie (COP29). De VN vraagt de onderhandelaars daarom om vervroegd de nationale doelstellingen te bespreken, op COP29 in Bakoe. Ze doet ook een speciale oproep aan de G20: "Geen gebakken lucht meer, alstublieft."

De Europese lidstaten slagen er al sinds 2010 amper in om de kwaliteit van het oppervlaktewater, zoals meren en rivieren, te verbeteren. Dat blijkt uit een nieuwe, uitgebreide doorlichting door het Europees Milieuagentschap. Tegen 2027 moeten alle Europese waterlichamen in goede staat zijn, maar momenteel haalt slechts 1 op de 3 rivieren en meren de lat. In België is de toestand bovendien extra prangend: de landbouw pompt veel grondwater op én veroorzaakt vervuiling.

Zelfs in de meer gematigde klimaatscenario's bestaat de kans dat de klimaatopwarming slechts zeer moeizaam terug te draaien valt, of zelfs helemaal niet. Daarvoor waarschuwen 30 klimaatwetenschappers uit Europa en Australië. Ze dringen erop aan dat regeringen wereldwijd dat risico ernstiger nemen dan nu het geval is. De uitstoot van broeikasgassen moet zo snel mogelijk naar beneden, en er moet veel meer infrastructuur voor koolstofafvang gebouwd worden, zeggen ze.

40 procent van de projecten die ons moeten voorbereiden op een veranderend klimaat, heeft eigenlijk weinig tot geen effect. Dat blijkt uit een steekproef van de Europese Rekenkamer in Frankrijk, Oostenrijk, Polen en Estland. De Rekenkamer is kritisch en ziet nog "grote uitdagingen". De Europese Unie loopt het risico zich onvoldoende aan te passen aan de realiteit van de klimaatverandering, is het besluit.

De dag nadat orkaan Milton over de Amerikaanse staat Florida is getrokken, wordt de omvang van de schade duidelijk. Tot nu toe zijn er zeker 17 doden geteld, maar dat aantal zal waarschijnlijk nog stijgen. De storm zal verzekeraars naar verwachting minstens 50 miljard dollar kosten. Toch is een doemscenario, waar veel experts voor vreesden, uitgebleven.

De Europese Commissie zal een inbreukprocedure starten om België ertoe te bewegen eindelijk het finale Energie- en Klimaatplan in te dienen. Dat zegt een vertegenwoordiger van het Directoraat-generaal Klimaat. Ons land had in juni zijn Klimaatplan moeten indienen, maar de toenmalige Vlaamse regering blokkeerde dat. De inbreukprocedure kan uiteindelijk leiden tot boetes.

De oppervlakte van het Antarctisch Schiereiland waar planten groeien, is vandaag minstens 12 keer groter dan in 1986. Dat blijkt uit satellietfoto's. De vergroening van de Zuidpool, door de klimaatverandering, gaat steeds sneller. Daardoor zou Antarctica er binnen enkele decennia wel eens heel anders kunnen uitzien.

Grote banken investeren nog steeds veel geld in steenkool en activiteiten die veel broeikasgassen uitstoten, ondanks beloften om hun impact op het klimaat te verkleinen. Dat schrijft een internationaal onderzoekscentrum aan de London School of Economics. "Op dit moment is het nog wat ondermaats en is er zeker ruimte voor verbetering", reageert econoom Hans Degryse (KU Leuven).

Gemonitorde populaties van wilde dieren zijn gemiddeld met 73 procent gekrompen tussen 1970 en 2020. In Latijns-Amerika en het Caraïbisch gebied ging het zelfs om 95 procent, meldt het Wereldnatuurfonds WWF: "Verschillende indicatoren tonen dat de natuur verdwijnt met een alarmerende snelheid". Ook voor de mens blijft dat niet zonder gevolgen, waarschuwt het WWF.

De teelt en import van veel snijbloemen en kamerplanten dragen, ironisch genoeg, bij aan de klimaatverandering. Dat komt door de CO2-uitstoot bij de vliegreis vanuit Afrika naar Europa of door de kunstmest en het aardgas dat nodig is om sommige soorten bij ons te telen. Maar dat hoeft niet zo te zijn. Met deze tips vind je leuke bloemen en planten met een kleinere klimaatimpact.