Opvolging

We zijn al twee weken in het nieuwe jaar. Wellicht ben je, zoals zovelen, het goede voornemen gestart om wat gezonder te eten. Maar dat is nog knap lastig blijkt na het lezen van het boek ‘Dit slik ik niet meer!’ van arts Staf Henderickx, want tegenwoordig is bijna alles wat we eten ultrabewerkte voeding en dat heeft een grote impact op onze gezondheid.

Ze interesseert ons nauwelijks, de meest uitdagend existentiële crisis van onze tijd: de klimaatverandering. Dat stelt milieuwetenschapper Aaron Van Poecke ongerust vast. Politici ontwijken het onderwerp vakkundig omdat het noodzakelijke beleid niet past binnen het keurslijf van onze aan groei verslaafde economie. Hij roept op om de urgentie van de klimaatcrisis écht te erkennen en er doortastend naar te handelen.

Terwijl de gevolgen van klimaatverandering steeds zichtbaarder worden, ontbreekt doortastend politiek beleid. Milieuwetenschapper Aaron Van Poecke onderzoekt hoe structurele ongelijkheid en struisvogelpolitiek de crisis verergeren en roept op tot actie.

De oceaan bepaalt hoe snel klimaatverandering plaatsvindt. Blijkt nu uit nieuw internationaal onderzoek dat ook de diepere waterlagen jaar na jaar opwarmen. Meer dan verontrustend.

In België dreigen woningen door klimaatrampen nog niet onverzekerbaar te worden, zoals dat in de Verenigde Staten wel al het geval is. Maar de klimaatverandering stelt verzekeringsmaatschappijen wel voor andere uitdagingen. Zo is nog steeds niet duidelijk wie de factuur van een volgende waterramp zou moeten dragen, en in hoeverre de overheid daarbij tussenbeide zou komen, klagen de verzekeringsmaatschappijen aan.

De laatste update van de Rode Lijst met bedreigde diersoorten komt met een kras cijfer: maar liefst een kwart van de vissen, zoetwaterschaaldieren en waterinsecten zoals libellen is met uitsterven bedreigd.

De rijkste 1 procent heeft zijn deel van het jaarlijkse mondiale koolstofbudget - de hoeveelheid CO2 die aan de atmosfeer kan worden toegevoegd zonder dat de opwarming van de aarde de 1,5°C overschrijdt - al in de eerste 10 dagen van 2025 opgebruikt, zo blijkt uit een nieuwe analyse van Oxfam.

Voor het eerst is de gemiddelde wereldtemperatuur in 2024 boven de kritieke drempel van 1,5°C gestegen ten opzichte van pre-industriële niveaus. Volgens gegevens van de Europese Copernicus Climate Change Service (C3S) bedroeg de gemiddelde temperatuur in 2024 maar liefst 1,6°C hoger.

“Wij geven wél een zak om goed eten.” Met die slogan lanceert Rikolto haar campagne de Week voor Goed Eten (10 tot 19 januari). Rikolto-ambassadeurs verkopen in heel Vlaanderen zakken vol goed eten met producten van lokale handelaars en boeren. Daarmee roepen ze op om van gezonde, duurzame voeding een prioriteit te maken in het beleid.

De volgende 20 jaar zal het aantal natuurbranden ook in België stijgen, maar ons land is niet klaar voor die uitdaging. Daarvoor waarschuwt het Belgische Klimaatrisicocentrum CERAC. Er zijn dringend investeringen nodig in brandbestrijding, waarschuwingssystemen en wetenschappelijk onderzoek.

De nieuwe regels die Mark Zuckerberg aankondigde voor zijn sociale mediaplatforms zijn een aanval op het idee van waarheid zelf en daarmee op de democratie.

In 2025 worden de geopolitieke spanningen gekenmerkt door een versterkte NAVO, een groeiend BRICS+ blok, de opkomst van extreemrechts in het Westen en verscherpte rivaliteit tussen de wereldmachten VS en China.

Tegen alle wetenschappelijke, ecologische en sociale bezwaren in wil Frankrijk de grootste kerncentrale ter wereld bouwen in Gravelines aan de Noordzeekust op enkele tientallen kilometer van de Belgische grens. De kernlobby en de kernwapenlobby zetten alle middelen in om de bevolking te desinformeren. De 11 maart beweging geeft de tegenargumenten.

Plantaardige alternatieven voor vlees en zuivel zijn niet alleen goed voor het milieu en het klimaat, maar ook voor het microbioom in de darmen, blijkt uit onderzoek in Nature. Zelfs kleine verschuivingen kunnen al een impact hebben.

Sinds de snelle toename van klimaatprotesten in 2018 is een opvallende reactie ontstaan, schrijven wetenschappers Oscar Berglund en Tie Franco Brotto. Overheden wereldwijd proberen steeds vaker via de wet de protesten te beperken en te criminaliseren.