Opvolging

De klimaatverandering veroorzaakt door de mens heeft de zware overstromingen door storm Boris in Centraal-Europa dubbel zo waarschijnlijk gemaakt. Nooit is in het getroffen gebied zwaardere regenval opgemeten. Dat zegt World Weather Attribution, een groep van klimaatexperts die de gevolgen van de huidige klimaatverandering afzet tegenover een scenario zonder klimaatverandering.

Als Vlaanderen evenveel regen over zich heen zou krijgen als Oost-Europa deze week, zouden hele woonwijken in steden en gemeenten als Denderleeuw, Dendermonde en Deinze onder water komen te staan. Taferelen zoals die uit Polen of Tsjechië zouden zich hier dan ook kunnen voordoen. Bovendien stijgt de kans op zulke waterbommen door de klimaatverandering. Hydroloog Patrick Willems waarschuwt dat die klimaatverandering sneller om zich heen grijpt dan we ons aanpassen aan de risico's.

De beste juristen van Nederland zijn as we speak aan het kijken hoe ze een 'asielcrisis' kunnen verzinnen. Nuttig. Tegelijk staat Centraal-Europa trouwens onder water.

Vorige week zagen we op het nieuws een miljardair een wandelingetje in de ruimte maken. Deze week zagen we hoe Cycloon Boris voor enorme overstromingen zorgt in Europa en tientallen mensen het leven kost. Wat het nieuws ons echter niet laat zien, is het verband tussen die twee gebeurtenissen.

Het noodweer dat eerder Centraal- en Oost-Europa teisterde, is opgeschoven naar Italië. In de regio Emilia-Romagna zijn er overstromingen na hevige regenval. Meer dan 1.000 mensen zijn geëvacueerd. Nog de hele dag en morgen wordt intense regen verwacht, vooral langs de hele Adriatische kust, van noord tot zuid.

Cycloon Boris, die de afgelopen week Centraal- en Oost-Europa in zijn greep hield, lijkt uitgeraasd. Naast de talloze overstromingen en vernielingen, is er ook een hoge menselijke tol betaald: in totaal zijn 22 mensen overleden. In Oostenrijk en Tsjechië lijkt de situatie intussen onder controle. Stroomafwaarts, onder meer in Polen en Hongarije, wordt nog gevreesd voor overstromingen.

Een waterbom zoals die in Centraal- en Oost-Europa kan ook in België toeslaan. En ook bij ons zou dat onvermijdelijk veel schade veroorzaken. We kunnen die schade wel zoveel mogelijk proberen in te perken, zeggen twee deskundigen. Dat kan door onze dammen aan te passen aan de nieuwe klimaatrealiteit, ruimte te creëren voor water en overstromingsplannen op te stellen.

In Afrika zijn al meer dan 500 mensen gestorven als gevolg van de zware regenval en de daaruit voortvloeiende overstromingen van de voorbije weken. Dat zegt het VN-bureau voor de coördinatie van humanitaire zaken (OCHA). Miljoenen Afrikanen in onder meer Tsjaad, Soedan en Nigeria zijn getroffen door het noodweer.

De theatervoorstelling For Rosa vertelt het waargebeurd verhaal van Benjamin Van Bunderen Robberechts. Drie jaar geleden verloor hij zijn vriendin Rosa in de aan klimaatverandering gerelateerde grote waterramp in Wallonië. Wij spraken met Benjamin en Nic Balthazar, regisseur van de voorstelling.

Tussen maart en mei kampte Kenia met overstromingen. De dodentol liep op tot 291, het aantal gewonden tot 188 en het aantal vermisten tot 75. Nochtans is de overheid zich bewust van bestaande overstromingsrisico’s. Maar wetgeving betekent weinig zonder uitvoering en reactie komt meestal te laat.

Het straatarme Malawi wordt al maandenlang geteisterd door droogtes en overstromingen die gelinkt zijn aan het klimaatfenomeen El Niño. Naar schatting 9 miljoen mensen hebben door mislukte oogsten te maken met honger en ontbering.

Europa is helemaal niet voldoende voorbereid op de extreme hitte, droogte, natuurbranden en overstromingen die in de volgende jaren zullen blijven toenemen. Dat zegt het Europese Milieuagentschap (EEA) in een nieuw rapport.

Amper een half jaar na een historische droogte hebben enorme overstromingen grote delen van Kenia, Ethiopië en Somalië onder water gezet, midden in het oogstseizoen. Meer dan vier miljoen mensen in het gebied hebben dringend humanitaire hulp nodig.

Wereldleiders verzamelen vanaf vandaag in Dubai voor COP28, de jaarlijkse wereldwijde klimaattop. Dat gebeurt aan het eind van een jaar waarin elk werelddeel te maken kreeg met extreme weersomstandigheden, van de hitte in de zomer, over de overstromingen in Pakistan tot de recente wateroverlast in het IJzerbekken bij ons. Simon Sterck is in Dubai als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad.

De waterellende in de Westhoek confronteert ons opnieuw met de kwetsbaarheid van Vlaanderen. Als we échte oplossingen willen, moeten we het water meer ruimte geven via het vernatuurlijken van het landschap. Na de overstromingen in de Vesder hebben we voor Vlaanderen lessen getrokken, implementatie blijft uit. Geef water ruimte, anders slaat het terug, aldus Robin Verachtert van de Watercoalitie, een brede groep natuur- en milieuverenigingen die ijvert voor een ambitieuzer waterbeleid.