Opvolging

De landbouw van minstens 155 landen is afhankelijk van de regen die bovenwinds wordt aangevoerd vanuit bossen die soms een heel eind verderop liggen. Voor sommige landen is het dus van cruciaal belang dat bossen honderden kilometers verderop goed beheerd worden.

In Gaza is het milieu na 2 jaar oorlog zo vervuild en vernietigd dat landbouw amper nog mogelijk is. Akkers zijn beschadigd of vernield, de bodem en het water zijn verontreinigd met chemicaliën en zware metalen en hele ecosystemen zijn verwoest. Dat bedreigt het voortbestaan van mens en dier in Gaza, waarschuwen verschillende onderzoeksinstellingen en organisaties.

Wereldwijd gebruiken landbouwers steeds vaker plastic folies om de bodem af te dekken. Een praktijk met heel wat voordelen, maar ook een die plastic deeltjes in de bodem brengt. Biologisch afbreekbare landbouwplastics lijken een oplossing, al hebben ze een grotere impact op het bodemleven dan gangbare plastic folies.

Tussen 30 en 40 procent van de wilde bijensoorten in België is met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit de meest recente update van de Rode Lijst van bedreigde diersoorten van natuurbeschermingsorganisatie IUCN. De situatie in ons land is kritieker dan in Europa, waar 10 procent van de soorten bedreigd is. Maar met meer bloemenzones, weiden en biolandbouw kan dat snel verbeteren.

Onze huidige landbouwproductie zou 7,2 miljard extra mensen kunnen voeden. Dat berekenden Amerikaanse onderzoekers van de Universiteit van Minnesota in een studie in voorpublicatie. In totaal produceren we dus genoeg calorieën voor 15 miljard mensen. Toch belandt de helft daarvan niet op ons bord: ze gaat "verloren" aan veevoer en biobrandstoffen.

Deze eeuw ging er nog nooit zo veel bos verloren als vorig jaar. Bosbranden die aangevuurd worden door de toegenomen droogte en hitte, zijn daar de belangrijkste oorzaak van. Dat is nieuw, want tot vorig jaar was de landbouw de belangrijkste oorzaak van wereldwijde ontbossing. "We staan voor een keerpunt", zegt professor Bosecologie Bart Muys.

Er is in de Vlaamse landbouw nog veel winst te maken voor het klimaat door meer koolstof op te slaan in de bodem. 'Carbon farming' of koolstoflandbouw kan voor landbouwers extra zakgeld betekenen, terwijl de bodem van hun akkers er beter van wordt. Minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) wil er deze legislatuur verder op inzetten, met 25 miljoen euro rechtstreekse steun per jaar. Hoe werkt het systeem? En wat is het potentieel?

De snel krimpende gletsjers van de Andes bedreigen de watervoorziening van 90 miljoen mensen op het Zuid-Amerikaanse continent, waarschuwen experten. Ook landbouw en veeteelt zijn er sterk van afhankelijk.

Vorig jaar steeg de gemiddelde temperatuur voor het eerst boven 1,5 graad Celsius vergeleken met het pre-industriële niveau. Wat betekent dat wereldwijd voor de landbouw en voor ons voedsel?

De voedselprijzen worden stevig opgedreven door maatregelen die de landbouw schoner moeten maken en moeten aanpassen aan een warmere wereld. Vooral arme landen zijn daarvan de dupe, blijkt uit nieuw onderzoek in Nature.

De zelfmoordcijfers onder Indiase boeren zijn al jaren torenhoog. Het toont hoe precair de situatie voor hen is, en daar komt de klimaatverandering nog bovenop. Het leidt tot een crisis die de voedselzekerheid van India in het gedrang kan brengen.

De Europese landbouw staat op een kantelpunt. Terwijl klimaatverandering, strikte milieuregels en economische druk het leven van boeren bemoeilijken, dreigt een veel ernstiger crisis: voedseltekorten. “Honger is dichterbij dan we denken,” waarschuwt boer Tijs Boelens.

De Europese lidstaten slagen er al sinds 2010 amper in om de kwaliteit van het oppervlaktewater, zoals meren en rivieren, te verbeteren. Dat blijkt uit een nieuwe, uitgebreide doorlichting door het Europees Milieuagentschap. Tegen 2027 moeten alle Europese waterlichamen in goede staat zijn, maar momenteel haalt slechts 1 op de 3 rivieren en meren de lat. In België is de toestand bovendien extra prangend: de landbouw pompt veel grondwater op én veroorzaakt vervuiling.

Ontwikkelingslanden pompen elk jaar meer dan 600 miljard dollar aan subsidies in sectoren waarvan ze zelf veel schade ondervinden: fossiele brandstoffen en industriële landbouw. Beide sectoren jagen de klimaatcrisis aan waar de ontwikkelingslanden zélf de zwaarste gevolgen van dragen.

Het gaat al even niet goed met insecten, en dat heeft gevolgen voor de landbouw. Heel wat gewassen zijn immers afhankelijk van bestuivende insecten zoals bijen of zweefvliegen. Het tekort aan bestuivers maakt dat wereldwijd de opbrengst van gevoelige teelten onder het potentieel blijft.