Opvolging

In een opwarmende wereld zal extreem hevig onweer frequenter voorkomen. Vooral de Alpen worden een hotspot voor de zogeheten ‘supercel’. Dat wordt glashelder aangetoond in nieuwe simulaties van de Universiteit van Bern en ETH Zürich.

Regeringen en werkgevers moeten dringend maatregelen treffen om de gezondheid van werknemers te beschermen nu die steeds vaker met extreme hitte te maken krijgen. Daarvoor waarschuwen de Verenigde Naties op basis van een nieuw rapport in samenwerking met de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Het vorige grote rapport met richtlijnen dateert van 1969 en er is dringend een update nodig nu de klimaatopwarming een steeds grotere impact heeft, zeggen ze.

Dankzij de toenemende hitte zit de verkoop van koelsystemen zoals airco en warmtepompen in de lift. Maar de toegang is ongelijk en op de lange termijn kunnen airco’s onze steden nog warmer maken. Om de hitte succesvol te bekampen is een andere aanpak vereist.

In een zomerreeks met vier bijzondere denkers mocht De Denker der Nederlanden natuurlijk niet ontbreken. Restaurant Samenloop dekte de tafel, en David Van Reybrouck vulde de borden, de glazen en de uren met zijn driegangenmenu van wereld en aarde, de mens en al het levende, macht en tegenkracht.

Terug van weggeweest? Het publieke debat over klimaat, smelten van de hitte, experten op praatprogramma’s. Klimaatangst bij veel jonge mensen ebt echter niet periodiek weg, maar kruipt net in de kleren en sluimert al jaren. Maar we moeten beseffen dat net die angst een breekbare luxe is in een wereld vol onzekerheid.

“Scholen dagenlang gesloten wegens hittegolf”? In de grote treinstations van het land kon je gisteren de voorpagina’s van de kranten van morgen lezen.

De wereld dreigt veel meer gletsjers te verliezen door de klimaatopwarming dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat de gevolgen van die opwarming op een langere termijn bekijkt. Dat zal onder andere gevolgen hebben voor de drinkwatervoorziening en de stijging van de zeespiegel. Maar met gericht klimaatbeleid kan het verlies nog ingeperkt worden, benadrukken de wetenschappers.

Warmere temperaturen bedreigen meer dan de helft van de gebieden waar bananen groeien. Wordt het meest favoriete fruit ter wereld binnenkort een zeldzaamheid?

Gifstoffen uit schimmels op voedingsproducten als granen, maïs of rijst dreigen een groter gezondheidsprobleem te worden in Europa. Naarmate het continent opwarmt en vochtiger wordt door de klimaatverandering, zullen die zich beter kunnen verspreiden. We houden daar beter nu al rekening mee, waarschuwt het Europees Milieuagentschap.

Sinds 2000 hebben gletsjers elk jaar 273 miljard ton ijs verloren. De grootste verliezen waren voor de Alpen en de Pyreneeën. De totale hoeveelheid verloren ijs is gelijk aan het drinkwaterverbruik van de gehele wereldbevolking in 30 jaar tijd.

Tussen 2012 en 2023 hebben de kleinere gletsjers wereldwijd elk jaar gemiddeld 273 miljard ton ijs verloren. Dat blijkt uit een groot internationaal onderzoek op gletsjergebieden buiten Groenland en Antarctica. Het smeltproces verliep daarmee een derde sneller dan een decennium eerder. "Schokkend", zeggen de onderzoekers. Ze waarschuwen dat de drinkwatervoorziening in bijvoorbeeld Zuid-Amerika en Azië in gevaar komt.

De metafoor van het 'tipping point' of 'kantelpunt' is contraproductief in de context van de klimaatopwarming, argumenteert een groep wetenschappers in het vakblad Nature. Het concept kan mensen in verwarring brengen en actie in de weg staan, denken de onderzoekers.

Verschillende klimaatwetenschappers zijn het oneens met het pessimistische beeld dat de voormalige directeur van het Belgisch Klimaatcentrum Valérie Trouet schetst in een opiniestuk in De Morgen. "Er wordt wel geluisterd naar de wetenschappers. Niet alle dingen lukken, maar een aantal dingen lukt wel. Je kan niet verwachten van de hele bevolking dat ze de draagwijdte van een statistiek begrijpen", reageert professor Jos Delbeke.

Valérie Trouet is klimaatwetenschapper aan de universiteit van Arizona (VS) en auteur van Wat bomen ons vertellen. Tot nu toe hield ze haar donkere toekomstvisie voor haarzelf. Maar ze zwijgt niet langer. ‘Noem mij maar een alarmist, bespreek het maar met uw maten op X, dat het allemaal zo’n vaart niet zal lopen. I’m out.’

De zelfmoordcijfers onder Indiase boeren zijn al jaren torenhoog. Het toont hoe precair de situatie voor hen is, en daar komt de klimaatverandering nog bovenop. Het leidt tot een crisis die de voedselzekerheid van India in het gedrang kan brengen.