Un Observatoire en hiver

Nous y voilà. On parle de froidures, de gelées.

C’est l’époque des mangeoires pour aider les oiseaux à passer l’hiver.

L’Observatoire de l’Anthropocène sollicite également quelques graines.

Aidez-nous cet hiver pour que nous puissions grandir au printemps.

Quelques euros suffisent pour nous permettre d’honorer nos frais annuels courants.

D’avance merci.


Le compte bancaire de l’association de fait est
L’Observatoire de l’Anthropocène
Numéro de compte : BE82 1030 7636 8168
BIC : NICA BE BB


Libérons l’eau

A l’initiative du réseau international de l’Agora des Habitants de la Terre et du politologue Riccardo Petrella.

CME Group, premier groupe financier mondial pour les contrats dérivés et qui gère la Bourse de Chicago, a lancé il y a un an les premiers contrats à terme sur le prix de l’eau, dépendant du Nasdaq Veles California Water Index, un indicateur du prix de l’eau lancé en 2018 dans l’État fédéral américain., avec un marché actuel d’environ 1,2 milliard de dollars.

Aux côtés du CME Group opère le fonds d’investissement privé le plus puissant du monde, Black Rock, qui gère aujourd’hui 9,5 trillions de dollars et qui est en fait la troisième puissance financière mondiale après les États-Unis et la Chine. La société Black Rock détient des participations actionnaires dans 18 mille entreprises à travers le monde. En France est présente dans le capital, entre 5 et 7%, de 22 sociétés du CAC40 ! En 2020, Black Rock a produit un rapport sur les risques représentés par la raréfaction croissante de l’eau pour le business des entreprises actives ou étroitement dépendantes de l’eau. Le conseil donné : « sauvez votre business en mettant l’eau (.son prix).. La Bourse de Chicago a suivi.

La décision, donc, a été prise par deux sujets privés financiers, américains USA, d’envergure mondiale, indépendamment de tout contact connu avec les autorités publiques, notamment les parlements. Par ailleurs, pourquoi les autorités publiques sont restées sans réagir ? Pourtant…..les conséquences seront très dévastatrices.

Une décision inacceptable

Soumettre l’eau à la spéculation financière, alors que 2,2 milliards de personnes n’ont toujours pas accès à l’eau potable, que 3 milliards de personnes ne disposent pas d’installations de base pour se laver les mains avec de l’eau et du savon, et que deux millions de décès y sont liés chaque année, ouvre des scénarios encore pires. Cela conduira inévitablement à la marginalisation des territoires, des populations, des petits agriculteurs et des petites entreprises, dans le cadre d’une crise globale des écosystèmes, du climat, de l’économie, de la société et de la santé.

L’eau est la mère de tous les droits, mais sa cotation en bourse rendra en fait inutile la résolution fondamentale de l’Assemblée générale des Nations unies de 2010 sur le droit universel à l’eau.
Le but de la mobilisation internationale des 7-9 décembre

À l’occasion de l’anniversaire de cette triste date, une grande mobilisation mondiale, de Bruxelles à Milan, en passant par Rome, Rio de Janeiro, Rosario, l’Argentine, la Patagonie chilienne, Paris et le Canada, luttera pour la libération de l’eau de la bourse.
Dans certaines villes, comme à Milan, Montréal, Paris, Rio de Janeiro, les manifestations publiques concerneront principalement es groupes économiques et financiers qui ont décidé de mettre l’’eau en bourse et qui font partie, dès lors, des prédateurs de la vie.

On exigera la sortie immédiate et définitive de l’eau de la Bourse.

Dans d’autres, comme Bruxelles, Rome, Rosario, les manifestation s’adresseront, surtout aux institutions publiques, en particulier aux parlements responsables, à ce jour, partout, de leur silence et absence. Pourquoi ne sont-ils pas intervenus pour empêcher la mise en bourse de l’eau ? Sont-ils complices des décisions prises par des entités privées, au mépris des droits à la vie (des humains e des autres espèces vivantes). ?

Au Parlement Européen , au Parlement italien, à la Camera fédéral brésilienne, à la Camera de l’État de Santa Fé en Argentine, ….. nous remettrons une lettre publique aux représentants élus des citoyens pour dénoncer le silence inacceptable des pouvoirs publics et leur incapacité à défendre ce bien commun vital qu’est l’eau et le droit à la vie de tous les habitants et êtres vivants sur Terre.

Nous exigeons :

– L’interdiction des transactions financières sur l’eau. Oui à la vie et non au profit ;
– L’interdiction de la cotation en bourse des entreprises du secteur de l’eau : zéro bourse pour l’eau, un bien commun et un service public mondial ;
– le rejet de la monétisation de la nature et la reconnaissance du droit des rivières, des mers, des lacs, des glaciers et de leurs systèmes écologiques à exister en tant que tels ;
– la substitution du principe « pollueur payeur » par le principe « polluer est interdit ».
– Des actions en justice contre les États qui ne préservent pas et ne garantissent pas la régénération de l’eau et de la vie, et qui laissent la protection du monde naturel à la monétisation de la nature.
– La fin du capitalisme prédateur des terres et des autres ressources de la planète ;
– La création d’un Conseil mondial des citoyens pour la sécurité commune de l’eau de la Terre et l’établissement de l’Assemblée mondiale de l’eau ;

Écrivez avec nous aux élus et aux représentants gouvernements qui doivent prendre des mesures immédiates et définitives pour sortir l’eau des marchés financiers, et éviter de devenir complices d’un crime écologique, social, sanitaire et économique sans précédent

Contact : riseforclimatebelgium@gmail.com
0499.43.93.50


Mes commentaires sur les résultats de la COP26

Pr Jean-Pascal van Ypersele

La COP26 a accouché d’un ensemble de décisions qui vont aider à la mise en œuvre de l’Accord de Paris. C’est un pas dans la bonne direction, c’est bien plus que du bla-bla, mais c’est très insuffisant.

Parmi les points positifs, je vois :

1) une reconnaissance encore plus nette de l’urgence de l’action, couplée à un accueil favorable du dernier rapport du GIEC ;

2) une reconnaissance de l’énorme fossé entre les plans actuels et ce qui serait nécessaire, et un appel à accroître le niveau d’ambition de ces plans annuellement, et pas seulement tous les 5 ans ;

3) la finalisation des règles de mises en œuvre de l’Accord de Paris, notamment pour ce qui concerne les marchés du carbone, qui respecte largement l’intégrité environnementale ;

4) un appel à réduire l’usage du charbon et des subsides aux énergies fossiles ;

5) un début de réponse à la demande des pays vulnérables que les dommages qu’ils subissent suite au dérèglement du climat soient compensés par les pays qui en sont responsables ;

6) des promesses d’augmentation des budgets consacrés au financement des actions climatiques des pays en développement, avec une augmentation de la part consacrée à l’adaptation à la partie des changements climatiques devenue inévitable.

Je voudrais saluer à cet égard le geste symbolique important fait par le gouvernement de Wallonie au dernier jour de la COP26, en promettant de contribuer à raison d’un million d’euros à un fond de financement des pertes et préjudices des pays en développement.

L’ensemble des textes adoptés à Glasgow ne diminue évidemment pas immédiatement les émissions de gaz à effet de serre, mais crée un cadre et des signaux de plus en plus clairs vers la décarbonation pour tous les gouvernements, tous les acteurs économiques et tous les citoyens. Maintenant, au boulot !


Pr Jean-Pascal van Ypersele (UCLouvain), conseiller scientifique dans la délégation belge à la COP26, ancien Vice-président du GIEC


Pour en savoir plus


Klimaatjongeren dienen petitie in bij VN om ‘systeemwijde klimaatnoodtoestand’ af te kondigen

Exclusief: Greta Thunberg is een van de jongeren die een rechtszaak aanspannen om de klimaatcrisis uit te roepen tot wereldwijde noodsituatie van niveau 3

Vertaling : Josette – origineel artikel van Miranda Bryant : https://www.theguardian.com/environment/2021/nov/10/youth-activists-petition-un-to-declare-systemwide-climate-emergency

Greta Thunberg en jonge klimaatactivisten van over de hele wereld dienden een petitie in bij de secretaris-generaal van de VN om een « systeemwijde klimaatnoodtoestand » af te kondigen.

Terwijl Cop26 zijn laatste dagen ingaat, zouden klimaatactivisten woensdag een juridisch document indienen waarin ze António Guterres oproepen om noodbevoegdheden te gebruiken om het niveau van de reactie op de coronaviruspandemie te evenaren door de klimaatcrisis uit te roepen tot een wereldwijde noodsituatie van niveau 3 – de hoogste categorie van de VN.

Naast de Zweedse klimaatactiviste – die de Cop26 vrijdag een « mislukking » en een « greenwashing festival » noemde toen ze zich tot betogers in Glasgow richtte en opriep tot drastische jaarlijkse emissiereducties – bestaat de groep van 14 uit Ranton Anjain en Litokne Kabua van de Marshalleilanden, Ridhima Pandey uit India, Alexandria Villaseñor uit de VS en Ayakha Melithafa uit Zuid-Afrika.

Zij hopen dat een noodverklaring ertoe zal leiden dat middelen en technische deskundigheid met spoed naar landen worden gezonden die door de opwarming van de aarde het meest worden bedreigd, met name kleine eilandstaten en ontwikkelingslanden. Op die manier kunnen de aanpassing aan de klimaatverandering, de analyse van de klimaatwetenschap en de reacties op het gebied van de volksgezondheid worden ondersteund.

Naar verluidt heeft de VN al een ontwerp van de petitie kunnen inkijken en wordt er gesproken over een noodsituatie van niveau 3, maar een woordvoerder van het bureau van de secretaris-generaal weigerde commentaar te geven op de vraag of de petitie ten uitvoer kan worden gelegd.

In een voorontwerp van de petitie, dat de Guardian heeft kunnen raadplegen, roepen de activisten de secretaris-generaal en andere VN-agentschappen op om « een alomvattende VN-respons op de klimaatnoodtoestand in te zetten ». Ze dringen er ook op aan om een crisismanagementteam te benoemen dat « toezicht zal houden op onmiddellijke en alomvattende wereldwijde actie voor het klimaat ».

Verwijzend naar de maatregelen die Guterres en het Inter-Agency Standing Committee (IASC), het humanitair coördinatieforum van de VN, hebben genomen in reactie op Covid-19, stellen zij het volgende: « De klimaatnoodtoestand – die elke persoon op aarde in de nabije toekomst bedreigt – is een minstens even ernstige bedreiging als een wereldwijde pandemie en vereist evenzeer dringende internationale actie. »

Scott Gilmore, mensenrechtenadvocaat bij advocatenkantoor Hausfeld en hoofdadvocaat in deze zaak, zei dat een noodverklaring zou kunnen leiden tot de oprichting van een speciaal orgaan, of een « klimaattsaar », om de inspanningen van de verschillende VN-agentschappen te coördineren.

Hij verklaarde ook nog het volgende: « Dat is een van de grote lessen die we hebben geleerd van de Covid-reactie. De Wereldgezondheidsorganisatie werd belast met de leiding van de reactie maar kreeg de organisatorische steun en een infrastructuur binnen de Verenigde Naties.

De secretaris-generaal heeft de afgelopen jaren echt het voortouw genomen om staten aan te sporen nationale klimaatnoodtoestanden af te kondigen, » voegde hij eraan toe. « De VN heeft die stap nog niet gezet. Het standpunt van de indieners van de petitie in deze zaak is dat het nu tijd is. »

De petitie komt nadat een mijlpaalzaak van dezelfde groep, waarin zij verklaarden dat landen die de klimaatcrisis bestendigen hun mensenrechten schenden, vorige maand werd afgewezen door het VN-kinderrechtencomité.

In hun nieuwste rechtszaak stellen zij dat een alomvattende VN-respons nodig is omdat « klimaatactie niet mag stoppen bij staatsgrenzen » en om de « fundamentele ongelijkheden van klimaatverandering » aan te pakken.

Ze vinden het ook nodig om aan de jongeren van de wereld te laten zien dat de VN « ons niet aan een grimmige toekomst heeft overgelaten ».

Actievoerster Alexandria Villaseñor, 16, die op 13-jarige leeftijd begon te spijbelen voor het klimaat voor het VN-hoofdkwartier in New York, riep op tot onmiddellijke actie.

Ze verklaarde het volgende: « De VN heeft laten zien dat ze in staat is om te mobiliseren tegen onmiddellijke wereldwijde bedreigingen. De klimaatcrisis is de grootste wereldwijde bedreiging die de mensheid ooit heeft gekend … Er rest ons weinig tijd om kinderen en toekomstige generaties te beschermen. We eisen dan ook dat de volwassenen nu in actie komen en een kritisch wereldwijd antwoord op de klimaatcrisis formuleren. »

Stéphane Dujarric, de woordvoerder van de secretaris-generaal, zei: « De secretaris-generaal heeft als voorzitter van de CEB (de Coördinatieraad van de Chief Executives van het VN-systeem) duidelijk gemaakt dat de hele organisatie gemobiliseerd is om aan te dringen op meer en controleerbare klimaatmaatregelen vanwege de lidstaten en de particuliere sector, en om ongelijkheden, desinformatie en gebrek aan solidariteit aan te pakken. »


Des jeunes militants demandent à l’ONU de déclarer « l’urgence climatique à l’échelle du système ».

Exclusif : Greta Thunberg fait partie des jeunes qui intentent une action en justice pour que la crise climatique soit déclarée urgence mondiale de niveau 3.

Traduction Josette – article original de Miranda Bryant : Youth activists petition UN to declare ‘systemwide climate emergency’

Greta Thunberg s’est exprimée lors d’un rassemblement sur le climat à Glasgow vendredi, au cours duquel elle a qualifié la Cop26 d’ « échec » et de « festival de greenwashing ».

Greta Thunberg et de jeunes militants pour le climat du monde entier ont déposé une pétition juridique auprès du secrétaire général des Nations Unies, lui demandant de déclarer une « urgence climatique à l’échelle du système ».

Alors que la Cop26 entre dans ses derniers jours, les défenseurs du climat devaient déposer mercredi un document juridique demandant à António Guterres d’utiliser les pouvoirs d’urgence pour égaler le niveau de réponse adopté pour la pandémie de coronavirus en déclarant la crise climatique comme une urgence mondiale de niveau 3 – la catégorie la plus élevée des Nations Unies.

Outre la militante suédoise pour le climat, qui a déclaré vendredi que la Cop26 était un « échec » et un « festival de greenwashing » alors qu’elle appelait à des réductions annuelles drastiques des émissions en s’adressant aux manifestants à Glasgow, le groupe de 14 personnes comprend Ranton Anjain et Litokne Kabua des îles Marshall, Ridhima Pandey d’Inde, Alexandria Villaseñor des États-Unis et Ayakha Melithafa d’Afrique du Sud.

Ils espèrent qu’une déclaration d’urgence permettra d’envoyer rapidement des ressources et des compétences techniques aux pays les plus menacés par le réchauffement de la planète, en particulier les petits États insulaires et les pays en développement, afin de soutenir l’adaptation au changement climatique, l’analyse de la climatologie et les mesures de santé publique.

Il semblerait que l’ONU ait déjà vu une ébauche de la pétition et qu’une urgence de niveau 3 soit en cours de discussion, mais un porte-parole du bureau du secrétaire général a refusé de commenter l’éventualité de sa mise en œuvre.

Dans un avant-projet de la pétition, que le Guardian a pu consulter, les militants demandent au secrétaire général et aux autres agences des Nations Unies de « mobiliser une réponse globale des Nations Unies à l’urgence climatique ». Ils les exhortent également à nommer une équipe de gestion de crise pour « superviser une action mondiale immédiate et complète sur le climat ».

Citant les mesures prises par M. Guterres et le Comité permanent interorganisations (IASC), le forum de coordination humanitaire des Nations Unies, en réponse à la Covid-19, ils affirment : « L’urgence climatique – qui menace chaque personne sur la planète dans un avenir prévisible – est une menace au moins aussi grave qu’une pandémie mondiale et nécessite de la même manière une action internationale urgente.« 

Scott Gilmore, avocat spécialisé dans les droits de l’homme au sein du cabinet Hausfeld et principal conseiller dans cette affaire, a déclaré qu’une déclaration d’urgence pourrait conduire à la création d’un organe spécial, ou d’un « tsar du climat », chargé de coordonner les efforts entre les agences des Nations Unies.

Il a déclaré : « C’est l’une des grandes leçons que l’on a tirées de la réponse à la Covid. L’Organisation mondiale de la santé a été chargée de diriger la réponse, mais elle a reçu le soutien organisationnel et l’infrastructure nécessaires au sein des Nations Unies. Ces dernières années, le secrétaire général a vraiment pris l’initiative de pousser les États à déclarer des urgences climatiques nationales« , a-t-il ajouté. « Les Nations Unies n’ont pas encore franchi cette étape. Le point de vue des pétitionnaires dans cette affaire est que le moment est venu.« 

Cette action intervient après que le même groupe ait vu son action, dans laquelle il affirmait que les pays qui perpétuent la crise climatique violent leurs droits de l’homme, rejetée par le Comité des droits de l’enfant des Nations Unies le mois dernier.

Dans leur dernière action en justice, ils affirment qu’une réponse globale des Nations Unies est nécessaire parce que « l’action climatique ne doit pas s’arrêter aux frontières des États » et pour s’attaquer aux « inégalités fondamentales du changement climatique« .

Ils affirment également que cette réponse est nécessaire pour montrer aux jeunes du monde entier que l’ONU « ne nous a pas abandonnés à un avenir sombre« .

La militante Alexandria Villaseñor, 16 ans, qui a commencé à faire grève à l’âge de 13 ans devant le siège de l’ONU à New York, a appelé à une action immédiate.

Elle a déclaré : « L’ONU nous a montré qu’elle était capable de se mobiliser contre des menaces mondiales imminentes, et la crise climatique est la plus grande menace mondiale jamais connue par l’humanité… Nous n’avons plus beaucoup de temps pour protéger les enfants et les générations futures, et nous demandons aux adultes de se mobiliser dès maintenant pour apporter une réponse mondiale critique à la crise climatique. »

Stéphane Dujarric, porte-parole du secrétaire général, a déclaré : « Le secrétaire général, en tant que président du CCS [le Conseil des chefs de secrétariat des organismes des Nations Unies pour la coordination], a clairement indiqué que l’ensemble de l’organisation est mobilisé pour faire pression en faveur d’une action climatique plus importante et vérifiable de la part des États membres et du secteur privé, ainsi que pour faire pression sur les inégalités, la désinformation et le manque de solidarité.« 


L’Énergie du déni

Comment la transition énergétique va augmenter les émissions de CO2

Vincent Mignerot

Pour qui ne connaitrait pas encore Vincent Mignerot, ce sont la concision de l’écriture, la richesse des références et l’implacable rigueur des raisonnements qui attireront certainement en premier l’attention.

L’auteur commence par questionner ce phénomène appelé « énergie ». Cette réalité, inexpliquée à ce jour, qui nous permet de déplacer des montagnes pour leur en arracher du minerais. Ou vivre tout simplement.

Rien de ce qui fait la vie n’y échappe. Sans Énergie, la planète Terre serait un astre mort. Le constat vaut bien de s’intéresser aux principes physiques liés à l’usage des ressources énergétiques.

En à peine une centaine de pages, lectrices et lecteurs seront confrontés aux questionnements fondamentaux de la transition énergétique. Sans concession, démonstrations rationnelles à l’appui, le déni des contraintes est analysé. Démonté.

« Sous une communication massive autour de la transition énergétique se cache la triste réalité d’un monde énergivore à une cadence pathologique que dénonce Vincent Mignerot,… » écrit Cédric Lépine dans Médiapart dans un article à lire ici.

Publié chez l’éditeur Rue de l’échiquier le livre se commande en Belgique dans toutes les excellentes librairies à un prix modique de 10 euros.


pour en savoir plus sur l’auteur : https://obsant.eu/vincent-mignerot/

Nous demandons justice pour le climat

Tribune parue dans Le Monde du 31 octobre 2021

Olivier de Schutter

Rapporteur spécial de l’ONU sur l’extrême pauvreté et les droits de l’homme

Alice Mogwe

Présidente de la Fédération internationale pour les droits humains (FIDH), militante et avocate

L’urgence climatique appelle une autre urgence : celle de mettre un terme à l’impunité des entreprises responsables des émissions de gaz à effet de serre, estiment, dans une tribune au « Monde », Alice Mogwe, présidente de la Fédération internationale pour les droits humains, et Olivier de Schutter, rapporteur spécial de l’ONU sur l’extrême pauvreté et les droits de l’homme.

Inondations en Allemagne, en Belgique et en Chine ; mégafeux en Californie (Etats-Unis), en Grèce, en Turquie ou en Sibérie (Russie) ; records de température dans le nord-ouest du continent américain : chronique de l’urgence climatique au fil de l’été. Les populations, et parmi elles les groupes les plus vulnérables, sont en première ligne. Qui en sera tenu responsable ?

Les États ne sont pas à la hauteur, leurs engagements trop modestes. Au regard de l’objectif fixé par la communauté internationale, qui est de demeurer en deçà de la limite de 2 °C d’élévation de la température, le compte n’y est pas. Le Groupe d’experts intergouvernemental sur l’évolution du climat (GIEC) estime, dans son sixième rapport, que les contributions annoncées dans le cadre de l’accord de Paris de 2015 nous placent sur une trajectoire de 2,7 °C d’ici à la fin du siècle. En outre, même peu ambitieuses, ces promesses ne sont pas tenues. Les émissions de gaz à effet de serre continuent de croître, au même rythme où se succèdent les sommets et les tribunes des scientifiques.

Devant les tribunaux

Or, il est frappant de constater qu’une poignée d’entreprises est responsable, pour une part significative, de la machine infernale mise en route. Les géants du pétrole, du gaz, du charbon et du ciment – soit environ 100 entreprises – sont à eux seuls responsables de plus de la moitié des émissions de gaz à effet de serre depuis le début de l’ère industrielle.

Plusieurs d’entre eux placent leur influence au service du statu quo, certains allant jusqu’à financer des « semeurs de doute », qui propagent les thèses du négationnisme climatique. En 2013, environ 900 millions de dollars (environ 773 millions d’euros) étaient consacrés à nier la réalité du changement climatique. La responsabilité de ces acteurs est considérable, mais leur impunité au regard du changement climatique demeure presque complète : c’est un angle mort des politiques environnementales.

Les juges peuvent y contribuer. L’incapacité des gouvernements à l’action décisive explique que, depuis quelques années déjà, les tribunaux entrent en scène : depuis 1986 dans le monde, plus de 1 800 contentieux judiciaires portant sur le climat ont été intentés.

Il y a peu encore, ces procès visaient principalement les États. A l’image de l’« L’Affaire du siècle » en France, de l’affaire Urgenda aux Pays-Bas, ou de l’« Affaire climat » en Belgique, des citoyens ordinaires et des associations dénoncent devant les tribunaux le manque d’ambition des mesures des gouvernants face au changement climatique, compte tenu notamment des impacts considérables du changement climatique sur les droits humains.

Inverser la logique

Un nouveau front s’ouvre à présent, qui vise désormais la responsabilité des pollueurs. Au début de l’année 2020, quatorze collectivités territoriales se joignaient à plusieurs associations, pour dénoncer l’« inaction climatique » de Total. Dans une décision historique du 26 mai, le tribunal de La Haye condamnait la pétrolière Shell à réduire les émissions de CO2 résultant non seulement de ses activités, mais aussi de ses chaînes d’approvisionnement, de manière à atteindre une réduction de 45 % en 2030, par rapport à 2019.

Il est temps d’accélérer. Le changement climatique est, par excellence, un sujet que les mécanismes politiques traditionnels sont mal outillés pour gérer. Le système politique, qui opère souvent sur le temps court en fonction des préoccupations immédiates de l’électorat, n’est pas en mesure de relever le défi qui consiste à prendre des décisions courageuses ayant des effets à moyen voire long terme. Il est temps d’inverser la logique, et de permettre aux communautés affectées par la crise environnementale de saisir la justice, partout où c’est possible, afin de responsabiliser les entreprises pour leur contribution au changement climatique.

En lançant la campagne #SeeYouInCourt, la Fédération internationale pour les droits humains (FIDH), ses organisations membres et les communautés affectées au Chili, au Pérou, en Colombie et ailleurs, écrivent un nouveau chapitre de ce mouvement. Elles lancent une série d’actions judiciaires visant à demander des comptes aux entreprises.

En mettant les populations affectées au centre de ces actions, et en privilégiant une approche axée sur le respect des droits humains, cette campagne vise à rappeler que le changement climatique n’est pas un concept abstrait, qui ne concernerait que les générations futures : elle est une urgence pour les populations vulnérables, qui sont sur la ligne de front.

6 900 milliards de dollars nécessaires

Le droit international peut encore progresser afin d’élargir la gamme des réponses à la menace que constituent les ruptures climatiques, et les acteurs économiques qui s’en font les complices. Le Conseil des droits de l’homme des Nations unies débat ces jours-ci de la reconnaissance du droit à un environnement sain en tant que droit humain internationalement reconnu, comme c’est déjà le cas dans plusieurs constitutions nationales.

Ce dimanche 31 octobre s’ouvre au Royaume-Uni la Conférence des Nations unies sur les changements climatiques COP 26. Elle doit porter, notamment, sur la mobilisation du secteur financier, alors que 6 900 milliards de dollars d’investissement et de financements sont nécessaires pour atteindre les objectifs de l’accord de Paris.

En lançant la campagne #SeeYouInCourt, nous affirmons que l’on ne peut plus attendre. Déjà, de Madagascar au « corridor sec » d’Amérique centrale, les sécheresses causent de l’insécurité alimentaire, et la montée des eaux et des inondations à répétition forcent des migrations de masse. Nous demandons justice pour le climat, et que les entreprises qui sont les premières responsables des ruptures climatiques, enfin, rendent des comptes.


Lire aussi les articles (réservés aux abonnés) :
Responsabilité sociale des entreprises : « Le phénomène d’autocontrôle explique le durcissement progressif de la loi »
Jean-Luc Mélenchon : « La France peut être le fer de lance d’une diplomatie du peuple humain »
Un groupe d’experts élabore une définition internationale du crime d’écocide


Les cinq couleurs du Gaz

OA - Liste
Paul Blume

Qu’on se le dise, les gaz à effet de serre sont des gaz à effet de serre. Pas des citrouilles d’Halloween.

D’abord, d’abord, … il y a le Noir.

La couleur du charbon, du pétrole brut.

Des paysages d’Alberta où l’on extrait le gaz de schiste. Des sables bitumineux.

Celle des marées destructrices de paysages côtiers, d’oiseaux englués, des pollutions impayables et non payées par leurs pollueurs.

Celle des percées dramatiques dans les poumons de la Terre. De l’Amazonie ravagée.

Le noir, couleur de climato-sceptiques célèbres. L’un était Président. Un autre l’est encore. D’autres jouent la comédie…

Et puis, il y a l’autre… le Bleu.

La couleur de l’Europe, du Libéralisme, de l’innovation technologique, des fables consuméristes.

Pâle comme le peu de crédibilité d’une croissance économique décarbonée.

Foncé, lisse comme les costumes des communicants spécialisés en Greenwashing.

Bleu comme la promesse d’un nouveau gaz, sans gaz à effet de serre.

Un gaz sécurisant, abondant comme celui de Gazprom …

Bleu comme les océans qui se meurent.

Et puis, il y a les autres … dont le Rouge

A la fibre solidaire, prompt à la révolte sociale, la révolution mondiale.

International dans ses solidarités, aveugle des contraintes environnementales.

Le gaz des sans fins de mois, des démunis, des retraités. L’indispensable gaz de chauffage. Celui de l’électricité pour les déplacements, du fonctionnement des hôpitaux « bien sûr », des aérogares pour la croissance « à partager ».

Le rouge du sang des mammifères disparus.

Des incendies, de la colère des sinistrés.

Sans oublier … le Vert.

Celui du déni, de la trahison. Le vert de la colère des penseurs d’une écologie scientifique.

Vert comme le feu vert donné par deux femmes ministres belges à l’utilisation du gaz … Bleu.

Le vert des environnements qui disparaissent, mais aussi des zones que l’on protège enfin.

Le vert de la collaboration à la croissance mortifère, mais aussi des expériences dites de transition.

Et puis, et puis… il y a le blanc

Le blanc du deuil des autres autres couleurs. Le blanc comme somme des autres couleurs.

Le blanc des abstentions qui préviennent.

Le blanc de la lumière qui viendra, qui vient.

Le blanc violent des soleils trop présents.

Le blanc du drapeau à lever dans cette guerre que nous menons contre la vie.


2024

Europa zag in 2023 bijna elke maand boven gemiddelde temperaturen, met daarbij een recordhitte in september. De noodzaak voor een standvastig klimaatbeleid lijkt echter steeds minder aandacht te krijgen. Zal Europa onder de grens van 1.5C kunnen blijven, zoals afgesproken in het klimaatakkoord van Parijs of geven we toe aan klimaatpragmatisme?
Conflictlanden worden vaak onevenredig zwaar getroffen door de klimaatverandering, zegt het Internationale Rode Kruis. Tegen 2050 zullen 200 miljoen mensen hulp nodig hebben.
Niet-afbreekbare PFAS-stoffen zijn overal te vinden: in onze spullen, in ons voedsel, in ons drinkwater. Het dringt onze lichamen binnen, zit al in ons sperma, moedermelk, bloed. En toch lukt het de PFAS-industrie om het Europese PFAS-verbod te omzeilen. Wat moeten we doen?
De temperatuur kan nog veel meer stijgen dan waar het klimaatpanel van de Verenigde Naties vandaag rekening mee houdt. Dat is de conclusie van onderzoek van miljoenen jaren oude zeebodemstalen door het Nederlands Instituut voor Onderzoek van de Zee (NIOZ) .
Volgens nieuw onderzoek van Greenpeace Midden- en Oost-Europa zijn Europese steden nog steeds veel beter verbonden via de lucht dan via het spoor. Hierdoor worden mensen aangemoedigd om te vliegen in plaats van de trein te nemen, ondanks de schadelijke gevolgen van de luchtvaart voor de planeet. Ook België scoort slecht in het onderzoek: rechtstreekse treinen brengen je vanuit onze hoofdstad naar slechts 11 van de 44 andere onderzochte steden, terwijl maar liefst 41 steden bereikbaar zijn met een rechtstreekse vlucht.
In 2023 werden wereldwijd minstens 230 klimaatzaken aangespannen tegen overheden en bedrijven, ook in ‘nieuwe’ landen zoals Panama. Vooral rechtszaken tegen bedrijven zitten in de lift.
Wetenschappers waarschuwen voor een stijging aan sterfgevallen door de hitte, nu in grote delen van de wereld juni tot augustus de heetste periode ooit kan worden. De recente golf van hoge temperaturen "is slechts een teken van wat komen gaat", waarschuwt speciaal adviseur voor klimaatverandering van de VN, Selwin Hart in de Financial Times. Landen moeten volgens hem dringend actie ondernemen om mensen te beschermen tegen de extreme hitte.
Extinction Rebellion voerde vandaag actie op de Grote Markt om de aanwezigheid van de cruiseschepen in het stadscentrum aan te kaarten. De schepen mogen met bunkerolie tot in het centrum varen, terwijl er voor auto’s strikte regels gelden binnen de lage-emissiezone. Deze maand meerden al 3 grote zeecruises aan en dagelijks liggen er riviercruises aan de Scheldekaai, wat voor overlast en gezondheidsschade voor omwonenden zorgt. De actievoerders klaagden dit discrepante beleid aan met een ludieke performance over cruises. De politie heeft de niet-verstorende performance gedoogd.
Een grote overwinning in de strijd tegen klimaatverandering. Voor het eerst moeten grote fossiele brandstofbedrijven betalen voor de klimaatschade die ze aanrichten. In de Amerikaanse staat Vermont is een wet goedgekeurd die olie- en gasbedrijven financieel verantwoordelijk houdt voor hun deel van de broeikasuitstoot in de regio en hen opdraagt te betalen voor de veroorzaakte klimaatkosten.
Duizenden gevallen van hoge bloeddruk, diabetes en dementie kunnen gelinkt worden aan de vervuiling rond luchthavens. Dat zegt onderzoek van CE Delft. Ook rond Brussels Airport is de milieu-impact groot.
Het lijkt erop dat extreemrechts en neoliberalen elkaar versterkt hebben, die elk baat hebben bij aanvallen op de ecologische beweging.
Volgens een grootschalige, wereldwijde opiniepeiling van de VN wil 80 procent van de wereldburgers sterkere klimaatactie door hun regering en meer geopolitieke eenheid over het thema. Opvallend: dat is ook zo in grote olieproducerende landen.
Luchtvervuiling heeft een steeds grotere impact op de menselijke gezondheid. In 2021 leidde vuile lucht tot 8,1 vroegtijdige sterfgevallen en een veelvoud aan chronische aandoeningen.
Niet alleen brachten we op zondag 9 juni onze stem uit voor ons eigen land, maar ook kozen we voor het Europees Parlement. En ook hier zien we extreemrechts groeien. Hoewel ze moeite hebben om zichzelf te verenigen, mogen we ze niet onderschatten. "Onder de streep hebben alle uiterst rechtse partijen bij elkaar nog nooit zo veel zetels behaald in het Europees Parlement."
Op vrijdag 14 juni is het één jaar geleden dat meer dan 600 mensen om het leven kwamen in een van de grootste scheepsrampen ooit op de Middellandse Zee. Hoewel internationaal onderzoek de rol van Griekse autoriteiten scherp bekritiseerde, blijft de roep om verantwoording en een stopzetting van illegale pushbacks onbeantwoord. “Integendeel, mensenrechtenorganisaties die de schendingen documenteren worden steeds meer geïntimideerd en vervolgd,” benadrukt 11.11.11. “De EU moet optreden tegen deze uitholling van de rechtstaat en fundamentele mensenrechten.”
De uitslagen van de verkiezingen voelen als een koude douche. Dat de N-VA gewonnen heeft en Vlaams Belang als tweede eindigde, was te verwachten, maar het blijft pijnlijk. Dit resultaat toont aan hoe diep racisme verankerd is in onze samenleving.
De Europese kiezer heeft de politieke kaarten grondig dooreen geschud bij de verkiezingen voor het Europees Parlement. De fameuze Green Deal - een pakket ingrijpende milieu- en klimaatregels - komt daarmee in het vizier van enkele winnende partijen. Milieuorganisaties waarschuwen nu al voor de impact van versoepelingen.
Het West-Afrikaanse land Burkina Faso staat voor de tweede keer bovenaan de lijst van meest vergeten humanitaire crises die elk jaar wordt samengesteld door de Noorse Vluchtelingenraad (NRC). De hele Centrale Sahelregio staat in de top vijf.
Zondag 9 juni staan verkiezingen voor de deur. Wat de kiezers ook willen, in de cenakels van de macht blijven machtige lobbygroepen meer dan ooit op hun wenken bediend worden, terwijl gewone mensen voor de kosten en de miserie opdraaien. Zo dreigt ook gebeuren met kernenergie. Het kan nochtans anders, volgens de 11 maart beweging
In deze reeks vergelijken we de partijprogramma's van verschillende politieke partijen met de standpunten van sociale bewegingen. Van armoedebestrijding tot klimaatactie, ontdek hoe partijprogramma's zich verhouden tot de eisen van vakbonden, de vredesbewegingen en het brede middenveld.
De minister van Leefmilieu heeft gedurende twee jaar de gelegenheid gehad om de uitstoot van PFAS via de lucht te reguleren. Tot op heden is echter bekend dat er PFAS in de lucht terechtkomen zonder dat hiervoor vergunningen zijn verleend, en we kennen nog steeds niet volledig de impact van deze uitstoot op het milieu en de omgeving. "Dit is onverantwoord", zo schrijft Climaxi, en komt samen met buurtbewoners in actie.
Vandaag, 22 mei, is het Internationale Dag van de Biodiversiteit. Hoe erg is het gesteld met onze biodiversiteit? Valt er iets te vieren of wordt het een wake-up call? Kunnen we het tij nog keren? En hoe helpt zo’n Dag van de Biodiversiteit daarbij?
Lena Bulckaert en Sébastien Hendrickx zijn vrijwilliger bij ‘Meer dan genoeg’. We spraken met hen over hun manifest dat pleit voor diepgaande politieke en economische veranderingen.
We waren vredevol aan het protesteren: wij blokkeerden de weg niet, we waren liederen aan het zingen, slogans aan het scanderen en er werden speeches gehouden. Tot er plots een busje stopte en de oproerpolitie van de federale overheid uitstapte.
April was de elfde maand op rij met de warmste temperaturen die ooit zijn gemeten voor de tijd van het jaar. Dat meldt de Europese klimaatdienst Copernicus.
We hebben deze campagne al vaak instemmend zitten knikken wanneer jullie aan het woord waren. Maar toch hebben we ons ook vaak afgevraagd: hoe ver is het eigenlijk gekomen als dit al als links en moedig wordt beschouwd?
Na zeven jaar van valse beschuldigingen, lasterlijke uitspraken en een flagrante criminaliseringscampagne tegen organisaties die zoek- en reddingsoperaties op zee uitvoeren, werd het onderzoek dat eind 2016 door het openbaar ministerie in Trapani, Sicilië, werd gestart, op 19 april 2024 afgewezen. Zeven jaar van onwaarheden zijn weggevaagd, maar de aanvallen gaan door. Levens redden is geen misdaad.
Europese lagekostenmaatschappijen als Ryanair en Wizz Air vervuilden in 2023 meer dan ooit. Ze stoten nu aanzienlijk meer uit dan tijdens de piek voor de coronapandemie.
Bepaalde pesticiden die verboden zijn in de Europese Unie (EU) worden toch nog uitgevoerd naar andere continenten. Een stop van die export zal geen negatieve invloed hebben op de economie in Europa. Tot die conclusie komt een rapport in opdracht van een coalitie van middenveldorganisaties.
Een stemtest kan een leuke manier zijn om standpunten van partijen te leren kennen. Toch is het belangrijk om er op een kritische manier naar te blijven kijken.
FairFin heeft de nieuwe BankWijzer gepubliceerd, waarin scores worden gegeven op maatschappelijk relevante thema's zoals klimaatverandering, mensenrechten en belastingontduiking. Wat opvalt? Grote banken scoren slechter, en vooral Belfius.
De helft van de 75 meest kwetsbare landen ter wereld ziet de kloof met rijke landen opnieuw groeien, blijkt uit een nieuw rapport van de Wereldbank. Nochtans beschikken de landen vaak over een jonge bevolking, grote natuurlijke rijkdommen en een groot potentieel aan energie.
Activisten van Greenpeace hebben een reusachtige giftige appel geïnstalleerd aan het Europees Parlement in Brussel. Ze vragen de EU-parlementsleden om boeren en boerinnen geen vergiftigd geschenk te geven door de natuurbeschermingsregels in het gemeenschappelijk landbouwbeleid te schrappen.
Een gelekte nota toont de prioriteiten van de EU-lidstaten voor de nieuwe Europese Commissie na de komende Europese verkiezingen. De Bond Beter Leefmilieu is formeel: “De EU-regeringsleiders willen elke inzet voor de biodiversiteit- en klimaatcrisis overboord gooien”.
Op woensdag 10 april 2024 stemde een meerderheid van de leden van het Europees Parlement voor een Migratiepact dat mensen die veiligheid zoeken aan de grenzen van de EU met geweld terugdringt, NGO's die hen willen helpen criminaliseert en het grensbeheer toevertrouwt aan onveilige landen, aldus Artsen Zonder Grenzen.
In een historische uitspraak heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vastgesteld dat landen die nalatig zijn in het uitvoeren van effectief klimaatbeleid, de mensenrechten van hun burgers schenden.
Peter Tom Jones, directeur van het Instituut voor Duurzame Metalen en Mineralen (SIM²) van de KU Leuven en auteur van klimaatklassiekers zoals ‘Terra Incognita’ (2006) en ‘Terra Reversa’ (2009), ligt stevig onder vuur van aantal activisten voor zijn documentaire ‘Europe’s Mining Renaissance: A Catalyst for Climate Neutrality’ die gefinancierd werd door de KU Leuven en de EU.
Gezinnen gooiden in 2022 wereldwijd meer dan een miljard maaltijden per dag weg. Tegelijk zijn 783 miljoen mensen getroffen door honger en een derde van de wereldbevolking kampt met voedselonzekerheid. Voedselverspilling schaadt de wereldeconomie en bedreigt klimaat en milieu.
Naast het leed dat de bevolking van Palestina ondergaat, leiden ook waterbronnen, bodem, lucht, bomen en planten ernstige schade. Deze schade heeft een naam: ecocide.
Op donderdag 21 maart organiseerde het Internationaal Atoomenergieagentschap (IAEA) een conferentie bij het Atomium, symbool van de gouden jaren '50 van het atoom, ter versteviging van hun succesvolle lobbying op de klimaatconferentie COP28 in Dubai. Aviel Verbruggen herleidt hun discours tot zijn ware dimensie van platte leugens en fletse sprookjes en legt uit waarom het nog altijd over atoomenergie gaat, niet over kernenergie.
Vlees- en zuivelgroepen hebben advertenties gefinancierd waarin veganistische producten als ongezond, onnatuurlijk en ultrabewerkt worden afgeschilderd. Een nieuw rapport stelt dat de landbouwsector miljoenen dollars heeft uitgegeven om plantaardige diëten in diskrediet te brengen.
Laaggelegen wijnregio’s in Spanje, Italien Californië zullen tegen het einde van deze eeuw niet meer leefbaar zijn, blijkt uit onderzoek van verschillende Franse instituten. Maar nieuwe regio’s worden geschikt, waaronder België, Nederland en zelfs Denemarken.
Actievoerders van Greenpeace België projecteren maandag 25 en dinsdag 26 maart getuigenissen van gewone Belgen aan de hoofdkwartieren van politieke partijen en op publieke plaatsen in Brussel. In de video’s vertellen mensen over de uitdagingen waarmee ze in hun dagelijks leven worstelen door het gebrek aan doortastend en inclusief klimaat- en natuurbeleid in ons land. De actie trapt de ‘Ik verdien meer’-campagne af, waarmee de Belgische milieu- en natuurbeweging politici wil aansporen om van klimaat- en natuurbeleid dat niemand achterlaat een topprioriteit te maken in de volgende legislatuur.
Sprookjes hebben twee kenmerken: ze zijn aangenaam om lezen en hebben niets met de werkelijkheid te maken. Terwijl op de Heizel de top van de kernenergiesector, gesponsord door het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie IAEA, samenzit met Europese politieke leiders, organiseerden milieuactivisten uit meerdere landen hun tegentop, waar ze hun alternatief presenteerden.
Als de hele wereld zou consumeren zoals de Belgen, zouden de natuurlijke hulpbronnen nu zaterdag 23 maart al opgebruikt zijn. “Ons systeem loopt tegen de grenzen van de planeet aan”, zegt het WWF.
Een boer uit Henegouwen daagt TotalEnergies voor de rechter vanwege de impact van het bedrijf op de klimaatcrisis. Extreme weersomstandigheden hebben zijn boerderij aanzienlijke schade berokkend, zegt hij. Het is de eerste klimaatzaak tegen een multinational in België.
Het gebruik van chemicaliën met PFAS is in tien jaar tijd enorm toegenomen in de EU, waardoor consumenten ook via hun voeding steeds vaker blootgesteld worden aan PFAS. Dat blijkt uit onderzoek van groenten en fruit. België hoort bij de landen met de hoogste concentraties.
Twee jaar na de Russische invasie woedt de oorlog in Oekraïne nog steeds in alle hevigheid. Ondanks de vernietigende impact van het geweld is het einde nog niet in zicht. Volgens de vredesbeweging faalt de militaire aanpak en is het de hoogste tijd om te ijveren voor een staakt-het-vuren en diplomatie. "Vrede is niet alleen mogelijk maar ook noodzakelijk."
Vandaag start de zesde editie van de Milieuvergadering van de Verenigde Naties (UNEA) in Nairobi, Kenia. Wat is UNEA? Wat wordt er besproken en welke impact heeft het platform?
De oorlog in Oekraïne heeft geleid tot een patstelling op het terrein, maar heeft de krachtsverhoudingen in de wereld grondig gewijzigd. Hoe moet het verder?
Juristen van ClientEarth hebben, samen met 14 ngo's, nieuwe juridische stappen ondernomen tegen INEOS, nu de petrochemiereus zijn plannen doorzet om Europa's grootste plasticproject te bouwen. De milieuorganisaties hebben vandaag een rechtszaak aangespannen tegen de Vlaamse overheid. Deze zaak markeert een nieuwe fase in de langdurige juridische strijd van de groep milieuorganisaties tegen 'Project One' van INEOS.
Na de hevige boerenprotesten en de politieke beslissingen die in het verlengde daarvan genomen werden, in het nadeel van natuur en milieu, reageert nu ook het brede middenveld. Met een open brief benadrukt WWF, samen met meer dan 50 organisaties, dat natuur niet het probleem is, maar een belangrijk deel van de oplossing. Nu maatregelen voor natuurherstel terugdraaien, is een verduiveld slecht idee. Het maakt een doeltreffende aanpak van de uitdagingen waar we als maatschappij voor staan onmogelijk. 'Dit gaat ons allemaal aan. Wij vragen een oplossingsgerichte dialoog.'
Met hun boek 'Gaza – Een geschiedenis van kolonisatie' geven auteurs Ludo De Brabander en Soetkin Van Muylem de twee cruciale elementen die de mediafilters van vooringenomenheid en selectiviteit doorprikken: context en geschiedenis.
Voor het eerst is de opwarming van de aarde over een heel jaar boven de 1,5°C uitgekomen, zo meldden klimaatexperts. De wereld moet snel handelen, maar er zijn blijkbaar invloedrijke economische krachten die dat voorkomen.
Europees Commissievoorzitter Ursula von der Leyen trok gisteren het voorstel van de nieuwe Pesticidenrichtijn in. Hierdoor verdwijnt het noodzakelijke Europese doel om het gebruik van pesticiden tegen 2030 te halveren, weer uit beeld. Het is schandalig dat Belgisch premier De Croo deze beslissing bejubelt. Dit betekent de overwinning van de agrochemische industrie en een stap achteruit in de bescherming van onze gezondheid en de biodiversiteit, stelt Bond Beter Leefmilieu.
De landbouwlobby en de daaraan verbonden politici richten het boerenprotest op de natuur. Ze spelen landbouw en natuur tegen elkaar uit. Daarmee laten ze én de bevolking én de boeren stikken. We hebben immers allemaal recht op een gezonde bodem, propere lucht en zuiver water. Natuurpunt komt op voor een sterk natuurnetwerk en een gezond milieu. Wie de milieumaatregelen probeert af te zwakken en de pijlen op de natuur richt, leidt de aandacht enkel af van de essentie: het falende landbouwbeleid waar vooral de boer de dupe van is. De natuur is niet de boosdoener …
In plaats van te investeren in de verduurzaming van de economie, kiest de Europese Unie steeds meer voor investeringen in het leger. Dat ziet ook onze minister van Financiën. Na de coronacrisis “was er een enorme focus op groen en digitaal. Nu zien we die focus een beetje verschuiven”, aldus Van Peteghem …
Op de 28ste klimaattop beloofde voorzitter Al-Jaber in zijn toespraak na het klimaatakkoord vol trots “een betere toekomst voor de mensheid en de planeet”. Opvallend is dat hij hier mens en planeet apart benoemd. Deze scheiding tussen ‘natuur’ en ‘mens’ op COP28 is kenmerkend voor het antropocentrisme, een denkwijze waarin de mens centraal staat. Deze ideologie domineert niet alleen het taalgebruik van de klimaattop, maar ook dat van de media. In zijn boek ‘We Have Never Been Modern’ legt de bekende denker Bruno Latour, een socioloog, antropoloog en filosoof, uit wat de gevolgen zijn van deze loskoppeling: het geeft de mens de mogelijkheid om boven de natuur uit te stijgen, deze te beheersen en te manipuleren.
Politici van alle schakeringen benadrukken hoe belangrijk het is om te luisteren naar 'de boeren', maar waar zij vooral recht op hebben is een oprecht en helder antwoord.
Natuurbeschermers en klimaatactivisten zijn verontwaardigd dat hun wegblokkades zwaar worden aangepakt en gecriminaliseerd, terwijl wegblokkades door boeren onaangeroerd blijven. Hun woede is terecht, maar ze richten zich tegen de verkeerde vijand. Het boerenprotest is terecht. Dat het niet zo hard wordt aangepakt klopt ook, maar er zit een andere tragiek achter die protesten die we niet mogen ontkennen. Ten gronde voeren boeren en klimaatactivisten dezelfde strijd.
Lara Ferrante en Elze Vermaas schreven samen met Dirk Holemans 'Omgroei - Meer levenskwaliteit voor iedereen', een pleidooi voor een andere groei waarin winst niet langer financiële winst betekent, maar winst van welvaart en welzijn voor iedereen. Met acht voorstellen voor een betere wereld.
Burgerlijk ingenieur-architect en docent ruimtelijke ordening Peter Lacoere schreef ‘Van Groei naar Grens – Ruimteneutraliteit en bouwshift als doelstellingen van duurzaam landgebruik’. Rik Pinxten: “Lacoere brengt een complexe materie samen voor de geïnteresseerde politicus, ambtenaar en ook de geïnformeerde burger om bewust en onderbouwd tot een onafwendbaar beleid te komen dat natuur, landbouw en bewoning duurzaam en leefbaar samenbrengt.”.
Microplastics stapelen zich op in de Vlaamse kustwateren, zeehavens en estuaria, blijkt uit grootschalig onderzoek door het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ). Op twintig locaties werden honderden stalen genomen, en die bevatten allemaal plastic.
Het Nederlandse Milieudefensie is een proces gestart tegen grootbank ING, omdat die haar investeringsbeleid niet genoeg in lijn brengt met het Klimaatakkoord van Parijs. Eerder won de milieuorganisatie al een gelijkaardige zaak tegen Shell.
Een nieuwe golf van klimaatontkenning komt op, zo waarschuwt een onderzoek van het Center for Countering Digital Hate (CCDH). Ondanks de bredere erkenning dat de mens bijdraagt aan de wereldwijde opwarming, probeert deze 'nieuwe ontkenning' het vertrouwen in groene energieoplossingen te ondermijnen.
Azerbeidzjan, gastland van de volgende VN-klimaattop, heeft verschillende topmannen van olie- en gasbedrijven en enkele controversiële regeringsfiguren benoemd in het comité dat de top moet organiseren. Ook opvallend: er is geen enkele vrouw bij.
Tot afgelopen maandag 8 januari liep het openbaar onderzoek over de verlenging van de milieuvergunning voor Brussels Airport. Bond Beter Leefmilieu werkte samen met milieuverenigingen en bewonersgroepen rond de luchthaven een omvangrijk bezwaarschrift uit. Het milieu-effectenrapport is volgens hen niet alleen onvolledig, maar Brussels Airport komt zelfs zijn wettelijke verplichtingen inzake stikstofoxiden en broeikasgassen niet na. En dat terwijl de luchthaven een veel grotere impact heeft dan de omstreden ethaankraker van Ineos in de Antwerpse haven.
Naar aanleiding van de start van het Belgisch Voorzitterschap van de Europese Unie, komen NGO’s, boer.in.nen en bezorgde burgers op 11 januari opnieuw op straat om hun ongenoegen te uiten over het Europese wetsvoorstel over nieuwe ggo’s. Om 15 uur verzamelen ze op het Luxemburgplein in Brussel. Ze vragen aan federaal landbouwminister David Clarinval en zijn Belgische collega’s om hun rol als voorzitter serieus te nemen en hun voet van het gaspedaal te nemen om te luisteren naar de talloze bezorgdheden van landbouwers, wetenschappers en burgers. “Een verregaande deregulering van deze nieuwe gentechnieken houdt te veel risico’s in voor mens, milieu en onze landbouwers”, aldus de organisaties.
Nieuw Amerikaans onderzoek heeft uitgewezen dat een literfles mineraalwater tot 240.000 kleine plasticdeeltjes kan bevatten. Dat is tien tot honderd keer meer dan tot nog toe werd gedacht.
De kans dat er momenteel genetisch gemodificeerde gewassen (ggo’s) op uw bord belanden is uiterst klein, vanwege strenge Europese regels. De EU staat echter onder druk van de biotechsector om een voorstel goed te keuren om bepaalde ggo’s toe te laten, zonder label of bijkomende veiligheidstest. Volgens de Belgische agro-ecologen Anneleen Kenis en Barbara Van Dyck gebeurt dat onder valse voorwendsels.
Volgens VS-hoogleraar geografie Matt T. Huber heeft de klimaatbeweging een duidelijke strategie nodig met wortels in de werkende klasse om de strijd aan te gaan tegen de vermogende klasse, die de klimaatcrisis aandrijft. Hij sprak erover met Wim Debucquoy.

2023

Het is een regelrechte schande dat de politie de privévluchten van de luchthaven in Deurne verdedigde door de manifestanten van CodeRood in de prak te slaan, tot hun botten braken.
In Antwerpen en Luik tonen honderden demonstranten hun solidariteit met de acties van Code Rood tegen de luchtvaartindustrie dit weekend. Deze aangevraagde betogingen begonnen net na het vertrek van 600 activisten uit het opslagdepot van e-commerce gigant Alibaba, en nadat 600 activisten gisteren de privéjets op Antwerp Airport aan de grond hadden gehouden. Zo tonen ook mensen die zelf niet aan de actie konden deelnemen hun steun voor Code Rood en eisen ze mee een einde aan subsidies voor de luchtvaart, een verbod op privéjets en meer geld voor openbaar vervoer.
Als we binnen de grenzen van onze planeet streven naar welzijn voor iedereen, moeten we dringend nadenken over de manier waarop we onze grondstoffen en natuurlijke bronnen waarderen. Dat schrijft Mathias Schluep, algemeen directeur van het World Resources Forum.
Amper een half jaar na een historische droogte hebben enorme overstromingen grote delen van Kenia, Ethiopië en Somalië onder water gezet, midden in het oogstseizoen. Meer dan vier miljoen mensen in het gebied hebben dringend humanitaire hulp nodig.
In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen. Deze keer richt hij zijn blik op de klimaattop in de Verenigde Arabische Emiraten en de blijvende uitdagingen ten aanzien van de klimaatopwarming.
Op een cruciaal moment voor mondiale klimaatactie stemden de landen die de klimaattop van de Verenigde Naties (COP28) bijwoonden in met een geleidelijke afschaffing van fossiele brandstoffen, maar ze beloofden niet om deze volledig te verwijderen. Landen misten ook de kans om zich ertoe te verbinden klimaat- en natuurrampen parallel aan te pakken.
Bijna tweehonderd landen hebben woensdagochtend na nachtelijke vergaderingen de slottekst van de VN-klimaattop in Dubai goedgekeurd, zonder harde belofte over de uitfasering van olie, aardgas en steenkool. De reacties die we sprokkelden bij delegatieleden lopen uiteen: van 'historische koersverandering' tot 'ronduit teleurstellend'.
Journalisten Amy Goodman en Dennis Moynihan van de alternatieve VS-zender Democracy Now! stellen op de klimaatconferentie COP28 in Dubai een enorme aanwezigheid vast van lobbyisten voor de fossiele energiebedrijven. Hun aanpak van de klimaatverandering is er op gericht ze nog erger te maken.
Fossiele energiebedrijven sponsoren de klimaatconferentie COP28 in oliestaat Dubai. Ze doen nog meer onbaatzuchtige dingen voor het klimaat, zoals een oorlog uitlokken. Voor de Venezolanen die op 3 december 2023 stemden in een referendum over de betwiste regio Essequibo gaat dit niet om een conflict met buurland Guyana maar over een conflict dat ExxonMobil uitlokt tegen de bevolking van Venezuela én Guyana.
De tweede week is goed onderweg en stilaan gaan we over in de finale onderhandelingen. Om de zaak sneller vooruit te laten gaan is de COP-voorzitter met een plan gekomen, drie dagen voor het geprogrammeerde einde van de conferentie. Een zogenaamde Majilis, of ministeriële vergadering, moet uitkomst bieden volgens hem: vandaag samen punten van overeenkomst vinden en morgen een eerste versie van de finale tekst. Het is een strategie die nogal wat risico’s inhoudt.
Ben jij ook het klimaatgedoe soms wat beu? Al die heisa over die klimaattop in Dubai, een klimaatminister die steeds de polarisatie opzoekt? Dirk Holemans begrijpt je. Want ook hij kijk argwanend naar de klimaattop, hoe belangrijk ook en hoeveel mensen er ook onderhandelen met de juiste ambitie.
Nu de klimaattop in Dubai zijn tweede week is ingegaan, neemt de druk toe om in het akkoord te praten over een geleidelijke afbouw van fossiele brandstoffen. Maar ook de tegenstand tegen dat idee groeit, met Saoedi-Arabië op kop.
VS-onderzoeksjournalist Karl Grossman publiceerde over de recente lobbying onder leiding van de VS op COP28 voor ‘driemaal meer kernenergie’ een informatief artikel, gevolgd door kritische bedenkingen van deskundigen. Aviel Verbruggen las zijn artikel en geeft er aanvullende inzichten bij.
Humanitair chirurg Réginald Moreels schetst de realiteit van het grootste en langst durende conflict ter wereld, dat reeds dertig jaar aansleept, met tienduizenden burgerslachtoffers, terwijl mijnbouwbedrijven ongestoord temidden van een burgeroorlog de coltan voor onze gsm opdelven.
Emeritus professor Aviel Verbruggen schreef 'Energie- en klimaatbeleid ontluisterd – Democratische omwenteling tegen neoliberale doorbraak'. Niet zomaar een zoveelste pamflet tegen kernenergie, maar de meest gezaghebbende samenvatting ooit in het Nederlands waarom kernenergie geen plaats heeft in de toekomst van de mensheid. 242 pagina's essentiële informatie voor iedereen die bezorgd is over de wereld morgen.
Cruciale kantelpunten in het klimaatsysteem van de aarde komen in sneltempo dichterbij. Dat blijkt uit het grootste onderzoek ooit naar “tipping points”. Meer dan tweehonderd wetenschappers werkten mee aan een tekst met waarschuwingen en aanbevelingen, die is gepresenteerd op de klimaattop in Dubai (COP28).
Blootstelling aan PFAS heeft een negatieve invloed op de botontwikkeling bij adolescenten en jongvolwassenen, blijkt uit onderzoek in de VS.
Na alle regen in de afgelopen weken zou je het misschien niet meteen zeggen, maar volgens nieuwe data van de Verenigde Naties rukt droogte overal ter wereld op: “Er zijn weinig gevaren die meer levens eisen en meer economisch verlies veroorzaken.”
Als dagelijks fervent treingebruiker kan ik mezelf meer dan ervaringsdeskundige noemen wat treinreizen betreft. De trein is maatschappelijk gezien de grootste uitvinding ooit van de industriële revolutie. Er is zoveel meer mogelijk met de treinen als de politieke leiding van dit land dat zou willen. Het is treurig om de huidige achteruitgang te aanschouwen. Dit is een heus afbraakbeleid.
Honderden inheemse leiders mogen dan wel afgereisd zijn naar de klimaattop in Dubai, in akkoorden blijven ze onzichtbaar. “We hebben nochtans de kennis om Moeder Aarde te beschermen.”
Op de VN-klimaattop in Dubai zijn een recordaantal lobbyisten van de fossiele industrie aanwezig, zeggen lobbywaakhonden. Volgens een telling is die groep lobbyisten groter dan de delegaties van alle landen behalve het gastland en Brazilië, en vier keer groter dan op de vorige klimaatconferentie in Egypte.
Koen Stuyck is pleitbezorger klimaat en voetafdruk bij WWF België en trekt naar de jaarlijkse klimaattop om de onderhandelingen van nabij te volgen. In de kleine groep experten van de Belgische klimaatcoalitie vertegenwoordigt hij er de milieubeweging. De komende 2 weken brengt hij verslag uit van een top die nu al de belangrijkste sinds Parijs genoemd wordt.
De wereldwijde CO2-uitstoot uit fossiele brandstoffen is dit jaar opnieuw gestegen tot een ongezien niveau, zo blijkt uit een explosief rapport dat vandaag wordt voorgesteld op de klimaattop in Dubai. Dat kan betekenen dat het koolstofbudget om onder de 1,5 graad Celsius te blijven al binnen zeven jaar opgesoupeerd is.
25.000 mensen betoogden zondag in Brussel terwijl de Klimaattop COP28 in Dubai bezig is. Het is nog niet te laat, klinkt het. Ze vragen de regering om de subsidies voor fossiele brandstoffen dringend te stoppen. De meeste slachtoffers van de klimaatverandering vallen nu al in landen die er het minst schuldig aan zijn. Enkel een rechtvaardige klimaattransitie kan hier verandering in brengen.
25.000 betogers trotseerden sneeuw en koude om dringende en echte klimaatmaatregelen te vragen aan onze politici. Een heel divers gezelschap van jong tot oud, van milieuorganisaties, derdewereldorganisaties en vakbonden tot mutualiteiten en jeugdbewegingen.
Dat politici het klimaatarrest naast zich neer leggen, verbaast eigenlijk niemand. Misschien is dat wel het meest verbazingwekkende: dat we er met z'n allen zo aan gewend zijn geraakt dat onze overheden hun zorgplicht niet nakomen dat we er nauwelijks nog van opkijken.
Zondag 3 december gaat in Brussel-Noord om 13 uur de Klimaatmars door, terwijl in Dubai de COP28 van start gaat. Marc Alexander van de Climate Express stlt 12 minimale eisen die volledig moeten vervuld worden alvorens van een echt klimaatbeleid gesproken kan worden.
België schrijft geschiedenis. Het Brusselse Hof van Beroep heeft het vonnis uitgesproken dat ons land zijn deel moet doen van de wereldwijde inspanningen om de opwarming van de aarde onder de 1,5°C te houden. Concreet moet ons land de uitstoot van broeikasgassen ten laatste in 2030 met minstens 55 procent verminderd hebben tegenover het niveau in 1990. "Klimaatzaak wint! Jullie hebben GEWONNEN!! Wij hebben gewonnen, alle 70.536 samen!!", schrijft Sarah Tak van Klimaatzaak opgetogen in een open brief.
De COP28-klimaattop opent al meteen met een doorbraak: de goedkeuring van een langverwacht fonds voor verlies en schade. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties juichen de “historische beslissing” toe.
Bij de start van de Klimaattop in Dubai komt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) met nieuwe cijfers, en die zijn niet geruststellend voor de onderhandelaars. 2023 wordt het warmste jaar ooit gemeten, en de zeespiegelstijging en CO2-concentratie zijn nog nooit zo hoog geweest.
Nederlandse, Duitse en Belgische boeren en boerinnen kwamen op woensdag 29 november naar Brussel om samen met leefmilieuorganisaties te protesteren tegen de nieuwe regels voor ggo-gewassen die de Europese Commissie sluiks wil doordrukken.
Naar aanleiding van de klimaattop in Dubai blaast de klimaatcoalitie op 3 december terug verzamelen in Brussel. Medeorganisator Anuna De Wever kondigde aan met een Palestijnse vlag aan de grote klimaatmars te zullen deelnemen. Zij wil namelijk de strijd tegen het kolonialisme koppelen aan de klimaatzaak. De rechterzijde greep de gelegenheid aan om de klimaatbeweging te 'ontmaskeren'. Ook de ecomodernistische voorstanders van een apolitieke klimaataanpak trokken stevig van leer. Hoewel het discours van De Wever zowel tactisch als inhoudelijk rammelt, is de klimaatkwestie wel degelijk door-en-door politiek. De vraag is echter hoe we de verschillende deelstrijden best met elkaar verbinden.
Wereldleiders verzamelen vanaf vandaag in Dubai voor COP28, de jaarlijkse wereldwijde klimaattop. Dat gebeurt aan het eind van een jaar waarin elk werelddeel te maken kreeg met extreme weersomstandigheden, van de hitte in de zomer, over de overstromingen in Pakistan tot de recente wateroverlast in het IJzerbekken bij ons. Simon Sterck is in Dubai als VN-jongerenvertegenwoordiger vanuit de Vlaamse Jeugdraad.
Donderdag start in Dubai een - alweer cruciale - VN-klimaattop. Begrippen als INDC’s, emissiehandel en loss and damage zullen ons dus weer twee weken lang om de oren vliegen. Tijd voor een opfrissing van ons klimaatjargon.
Morgen start de klimaattop in Dubai in de Verenigde Arabische Emiraten. COP28 wordt de belangrijkste klimaattop sinds Parijs, want een drastische koerswijziging is nodig, ook op Belgisch niveau. ‘Doelen en verdragen betekenen weinig als ze niet omgezet worden in maatregelen’, onderstreept Koen Stuyck, beleidsmedewerker klimaat en voetafdruk bij WWF-België.
Nog twee dagen voor alweer een cruciale VN-klimaatconferentie, een internationaal akkoord over de uitfasering van fossiele brandstoffen is wat er op het spel staat. Kan een oliestaat de klimaattop hosten die deze natte droom van klimaatactivisten waarmaakt?
De aardse realiteit maakt duidelijk dat klimaat geen ‘zacht’ thema is. Nooit in de menselijke geschiedenis bevatte onze atmosfeer meer broeikasgassen. Waarom hebben we in België anno 2023 nog altijd een belastingsysteem dat elektriciteit duur en fossiel goedkoop maakt? Waarom kent Vlaanderen het meest krakkemikkige openbaar vervoer van Europa? Welke volksvertegenwoordiger is nu bezig met de voorkeursbehandeling van de luchtvaart (geen btw op tickets, geen kerosinetaks, miljoenen subsidies naar structureel verlieslatende vliegvelden)? Waar bevinden zich de uitfaseringsplannen voor alle stromen belastinggeld die naar fossiele brandstoffen gaan?
Alle acht Vlaamse en Waalse politici die zijn getest, testen positief op PFAS in hun bloed, ongeacht woonplaats of levensstijl. “Dit toont hoe wijdverspreid PFAS-vervuiling is.”
De jaarlijkse alarmklok 'Broken Records' van het VN-Milieuprogramma UNEP in 2023 bevestigt de klimaatrapporten, sinds het jaar 1990: “De blijvende stijging van de uitstoot van broeikasgassen is de meest zekere weg naar onomkeerbare klimaatverandering en de eruit volgende verwoesting van natuurlijke en menselijke leefgebieden”.
Er worden gevangenen geruild en er komen vier dagen lang geen (lucht)aanvallen. Dat is het resultaat van de onderhandelingen tussen Israël en Hamas. Het toont aan dat de druk van de internationale solidariteitsbeweging effect heeft en dat ze door moet gaan tot een langdurig staakt-het-vuren realiteit is.
Temperatuurrecords sneuvelen en de uitstoot van broeikasgassen bereikt nieuwe hoogten. Het Emissions Gap Report 2023 dat op maandag werd vrijgegeven klinkt bijzonder onheilspellend: de wereld stevent af op een temperatuurstijging van net geen 3 graden Celsius
De bosbranden dit jaar in Canada hebben niet alleen lokaal, maar wereldwijd ernstige gevolgen gehad voor de luchtkwaliteit. Nieuw onderzoek toont aan dat het volledige noordelijk halfrond, inclusief Europa en China getroffen werd.
Er is een Europees akkoord over een nieuwe richtlijn die milieumisdrijven strenger aanpakt. Het aantal erkende misdrijven verdubbelt en de straffen worden strenger.
In een Open Brief aan de Nederlandse en Belgische ministers van Landbouw en Volksgezondheid bekritiseren 158 Nederlandse en 132 Belgische wetenschappers de ernstige tekortkomingen in de risicobeoordeling van de onkruidverdelger glyfosaat door de Europese Commissie. Zij vragen een nieuwe beoordeling van de risico's van glyfosaat, zo meldt de Bond Beter Leefmilieu.
De wateroverlast die de Westhoek momenteel treft, is geen noodlot. Ze heeft een oorzaak: klimaatverandering. Extreme weerfenomenen hebben altijd bestaan, maar des te verder we de klimaatverandering laten escaleren des te vaker zullen ze voorkomen en des te heviger zullen ze zijn.
In een opmerkelijke brief richt Bernard Foccroulle, componist en voormalig directeur van de Koninklijke Muntschouwburg, zich tot zijn Joodse en Palestijnse vrienden. Diep verontrust over wat zich afspeelt in Gaza en Israël droomt hij van een wereld waarin niet haat en vergelding regeren, maar begrip en erkenning, en waarin het Westen zijn zeer zware verantwoordelijkheden in dit conflict erkent.
Europees Parlementslid Sara Matthieu (Groen) veroordeelt de Europese Commissie die het gebruik van glyfosaat opnieuw tien jaar toelaat. Dit gaat in tegen alle wetenschappelijke adviezen en zonder dat een meerderheid van de EU-lidstaten hier achter staat. “De Commissie negeert het voorzorgsprincipe ten koste van de volksgezondheid en de biodiversiteit.”
Op woensdag 15 november om 15 uur verstoorden activisten van het GrowthKills-collectief [1] het "re-use v. recycle"-panel op de jaarlijkse Sustainability Future Week van Politico in Brussel, een evenement waar verslaggevers en redacteuren belangrijke politici, wetenschappers, campagnevoerders en bedrijfsleiders interviewen over het energie- en klimaatbeleid van de EU [2].
Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout en Groen-fractieleidster Mieke Schauvliege in het Vlaams Parlement reageren met vernietigende kritiek op de stikstofdeal die de Vlaamse regering van N-VA, Open VLD en CD&V bereikte. “Dit is een deal waar INEOS blij mee zal zijn, maar daar is alles mee gezegd.”
Australië heeft een verdrag getekend met het eilandstaatje Tuvalu om klimaatvluchtelingen op te vangen. Dat is een mijlpaal, schrijft Jane McAdam, aan de Universiteit van Oxford. Het kan een begin zijn van bredere akkoorden in de regio.
De Vlaamse milieuminister Zuhal Demir riep een maand geleden in een persbericht op om de Belgische delegatie naar de VN-klimaattop in Dubai (COP28) te beperken tot slechts één onderhandelaar en enkele experten. Op die manier geeft ze de indruk dat ze onze aanwezigheid als jongeren daar ietwat overbodig vindt. Nochtans gaan wij daar echt niet naartoe om mee te spelen in een soort klimaatpoppenkast of om er wat selfies te nemen, zoals Demir lijkt te geloven. 
Driekwart van de Belgen wil fossiele brandstoffen afbouwen en pleit voor meer investeringen in wind- en zonne-energie. Ook voor ambitieuze klimaatdoelen is er een grote meerderheid, blijkt uit een enquête in opdracht van 11.11.11 en Knack.
De zender NBC meldt dat “Amerikaanse hoge functionarissen in alle stilte bij de Oekraïense overheid aandringen op vredesoverleg met Rusland”. Deze ommezwaai is een gevolg van de evolutie aan het front.
De Europese Commissie wil weten of onze kleding vrij is van schadelijke chemicaliën. Onafhankelijke laboratoria in België, Duitsland en Italië concluderen dat een zesde van ons textiel onze gezondheid kan schaden.
De Europese instellingen zijn 9 november bijeengekomen om een voorlopig akkoord te vinden over de tekst van de Europese natuurherstelwet. De Biodiversiteitscoalitie blijft met een gemengd gevoel achter. “We zijn blij dat het akkoord terug alle ecosystemen bevat die origineel in het wetsvoorstel waren opgenomen, maar de artikels zijn afgezwakt ten opzichte van het voorstel van de Europese Commissie en de positie van de Raad. Het is teleurstellend om te zien dat er veel uitzonderingen zijn opgenomen en dat de verplichtingen voor de lidstaten te flexibel zijn.”
Vijftien consumentenorgansiaties hebben bij Europa klacht ingediend tegen grote producenten van flessenwater. Onder meer Danone, Coca-Cola en Nestlé schilderen hun producten veel groener af dan ze zijn, stellen ze.
Regeringen zijn van plan om in 2030 zowat dubbel zoveel fossiele brandstoffen te produceren als wat het Klimaatakkoord van Parijs toelaat. Dat blijkt uit een VN-onderzoek van twintig grote producerende landen van steenkool, olie en gas.
Koraalriffen hebben er een nieuwe vijand bij: overal ter wereld rukken korstvormende algen snel op. De algen gedijen in het warmere water, overwoekeren de koralen en verstikken ze.
Van 27 november tot 1 december vindt in New York de tweede bijeenkomst plaats van de lidstaten van het Verdrag inzake het Verbod op Kernwapens. De regering heeft ondanks deelname in 2022 als 'waarnemer' aan de eerste bijeenkomst van de lidstaten van het Verdrag, nog niet bevestigd dat ze terug zal deelnemen.
De productie, het transport, het verpakken en de opslag van voedsel leidt samen tot een uitstoot van 4,6 gigaton CO2 per jaar. Dat is een hap van 15 procent van het jaarlijkse wereldwijde verbruik van fossiele brandstoffen.
Voormalig minister van Ontwikkelingssamenwerking Réginald Moreels heeft een zeer lange staat van dienst als humanitair chirurg in oorlogsgebieden. Hij keurt zowel de aanval van Hamas als de gruwelijke repressie van Israël af. Er bestaat niet zoiets als een rechtvaardige oorlog. Moreels doet een oproep voor staakt-het-vuren en dialoog tussen de vredespartijen in beide kampen.
Na vijf jaar komt er eindelijk nog eens een loonsverhoging aan voor de 4,5 miljoen kledingarbeiders in Bangladesh. Maar die loonsverhoging dreigt wel heel mager uit te vallen nu de werkgevers een schandalig ontoereikend voorstel van 10.400 Tk of minder dan 90 euro per maand op tafel leggen. De fast fashion-merken, die al jaren leefbare lonen beloven, weigeren hun steun uit te spreken voor de looneis van de vakbonden en zich te engageren om hogere prijzen te betalen aan hun leveranciers.
Hoewel we de afgelopen dagen een stortvloed aan beelden en cijfers te verwerken kregen over wat er in Palestina gaande is, lijkt al die informatie ons inzicht nauwelijks te vergroten. Daarvoor is de nodige historische achtergrond en kadering nodig. Een spoedcursus.
Op 25 oktober sprak VN-Secretaris-Generaal António Guterres de Veiligheidsraad toe. Hij stelde de terroristische aanval van Hamas op gelijke voet met de terreur van 78 jaar onteigening, verdrijving en bezetting door de staat Israël, wat bij de Israëlische regering niet in goede aarde viel. DeWereldMorgen publiceert zijn toespraak met Nederlandstalige ondertitels zodat je zelf kan oordelen hoe evenwichtig zijn toespraak is.
Steeds meer Joodse Israëli verlaten die regio of willen dat doen. Die emigratie heet 'yerida' en is het tegengestelde van de 'aliyah', de immigratie van Joden uit de zogenaamde diaspora naar Israël. De Israëlische overheid maakt emigratie knap lastig. Door o.a. de eis van een exit visum en andere administratieve obstakels.
Bernie Sanders was dinsdag 10 oktober in Bozar in Brussel, waar hij in een uitpuilende zaal sprak met Karl van den Broeck, hoofdredacteur van Apache, over zijn nieuwste boek: 'Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme'. Wij waren erbij en noteerden zijn openingstoespraak. “Sociale ongelijkheid en de klimaatcrisis zijn de problemen waartegen we actie moeten voeren en tegen de superrijken die dit systeem in stand houden. Er is in feite maar één probleem: rijkdom en macht”.
Acht maanden voor de verkiezingen publiceert de Klimaatcoalitie op woensdag 11 oktober haar 17 prioriteiten voor de regionale, federale en Europese verkiezingen in juni 2024. De klimaatcrisis blijft een enorme uitdaging en daarom roept de Klimaatcoalitie alle burgers uit om op 3 december om 12 uur 's middags in Brussel een duidelijke stem te laten weerklinken. Een stem die alle politieke leiders vraagt om werk te maken van een doeltreffende en rechtvaardige transitie. De grens van 1,5°C komt steeds meer in zicht, toch mogen we de hoop niet opgeven want elke tiende van een graad telt.
In Brazilië, de grootste sojaproducent ter wereld, rijpen de geesten om uitgeputte gronden te herstellen voor de teelt, in plaats van bossen te kappen om nieuwe landbouwgrond vrij te maken.
In Panama zullen ongeveer 300 inheemse families naar het vasteland worden overgebracht omdat het eiland dat ze bewonen vanwege de klimaatcrisis door het water zal worden verzwolgen.
België zal zich volgende week onthouden bij de stemming over de hervergunning van glyfosaat, een werkzame stof in verschillende bestrijdingsmiddelen. “Een compromis à la belge”, reageert Bond Beter Leefmilieu (BBL) teleurgesteld.
Van 2016 tot 2021 heeft extreem weer wereldwijd 43,1 miljoen kinderen uit hun huis gejaagd, blijkt uit cijfers van Unicef. Dat zijn er zo’n twintigduizend per dag.
Pesticiden die verboden zijn in de EU worden nog steeds massaal verscheept naar Zuid-Afrika. Daar beginnen arbeiders in de landbouw zich te verenigen om aan te tonen dat die bestrijdingsmiddelen hun gezondheid schaden. “Waarom zijn onze levens minder belangrijk?”
Volgens gegevens van de Europese klimaatdienst Copernicus was de afgelopen september de warmste maand ooit sinds de metingen. Het brengt 2023 weer wat dichter bij de twijfelachtige eer om warmste jaar ooit te worden.
Steeds meer mensen op de vlucht door droogte, overstromingen of mislukte oogsten - allemaal zaken die vaker voorkomen in een warmere wereld. Toch gnieten klimaatvluchtelingen tot vandaag geen enkele erkenning. Hoog tijd om die juridische leemte aan te pakken, schrijft Cristiano d’Orsi, hoogleraar Internationaal Recht aan de Universiteit van Johannesburg.
Amfibieën zijn overal ter wereld in grote problemen en hebben wanhopig behoefte aan bescherming. De klimaatverandering blijkt een steeds grotere rol te spelen in de teloorgang, stelt onderzoek in Nature.
Tropische bossen zijn niet langer de belangrijkste CO2-reservoirs ter wereld, stelt een nieuwe studie in Nature. Boreale en gematigde bossen hebben die rol overgenomen.
Hoe weet je of er gevaarlijke chemische stoffen in je regenjas of voedselverpakking zitten? De nieuwe app Scan4Chem kan daarbij helpen.
De heetste winter ooit, gevolgd door een bijzonder droge lente, leidt tot grootschalige droogte in heel Bolivia. Zes van de negen departementen kampen nu met droogte.
De Deputatie van Provincie Antwerpen heeft de lozingsvergunning voor ultrakorte en korte keten PFAS bij 3M geweigerd. 3M vroeg in april een vergunning aan voor het lozen van extra korte keten PFAS, waarbij de lozing momenteel onvergund verloopt. Dat doen ze al jaren en met deze nieuwe vergunning was het opzet om de huidige situatie te regulariseren. Tegelijkertijd zegt het bedrijf in 2025 met alle PFAS te willen stoppen. “In afwachting wou men dus nog eens lekker voluit gaan” zegt Katrin Van den Troost (vzw Climaxi). Maar daar heeft de Deputatie dan toch een stokje voor gestoken.
Regenwormen blijken een onderschatte rol te spelen in de mondiale voedselvoorziening. Ze dragen elk jaar bij aan de productie van 140 miljoen ton voedsel, stelt onderzoek in Nature.
De Noorse toendra rekent op strenge winters en temperaturen die met gemak tientallen graden onder het vriespunt gaan. De temperatuurschommelingen van de laatste jaren blijken een groot probleem voor de rendierpopulaties in Noorwegen én voor de mensen die er afhankelijk van zijn. “We kunnen niet meer vertrouwen op de natuur”.
Maar liefst 98 procent van de Europeanen leeft in een gebied met een schadelijke luchtkwaliteit. Dat blijkt uit onderzoek in opdracht van de Britse krant The Guardian.
De Vlaamse Regering wil dat vanaf 2029 geen nieuwe wagens met verbrandingsmotoren meer verkocht worden. De Barometer Elektrisch Autorijden, die Bond Beter Leefmilieu vandaag publiceert, toetst deze doelstelling af aan de hand van vijf cruciale parameters: de betaalbaarheid en het marktaandeel van de elektrische wagens, het aantal en de spreiding van de laadpalen en de uitfasering van fossiele wagens. “Aan de huidige trend is slechts 46% van de nieuwe wagens volledig elektrisch in 2029.”
De wereld moet een flinke inhaalbeweging maken als we de klimaatdoelen van Parijs willen halen, blijkt uit cijfers van consultancybedrijf PwC. Vanaf nu moet de uitstoot elk jaar 17,2 procent dalen - of zeven keer sneller dan het huidige tempo.
Patiënten met borst-, eierstok-, huid- en baarmoederkanker blijken opvallend hogere niveaus van bepaalde chemicaliën in hun lichaam te hebben. Een grootschalig onderzoek in de VS vindt een “duidelijk verband” met stoffen als PFAS en Bisphenol A.
Hoe zal de toekomst eruit zien? Een verstandige benadering is om de menselijke soort vanuit een extern perspectief te beschouwen. Stel je voor dat je een buitenaardse waarnemer bent die tracht te begrijpen wat er hier gaande is, of een historicus 100 jaar in de toekomst- ervan uitgaande dat die dan nog bestaat, wat niet vanzelfsprekend is - die terugkijkt naar wat er vandaag gebeurt. Je zou iets zeer opmerkelijks vaststellen.
In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen. Deze keer de invoer van Russisch gas, Afghanen aan hun lot overgelaten en vluchtelingenkinderen geplaatst bij zedendelinquenten.
Het boek 'Apocalypsofie' van Lisa Doeland leest als een ijskoude emmer water over je hoofd, niet als verfrissing maar als wake-up-call. Paul Verhaeghe las het en is verontwaardigd, maar hij weigert te doemdenken en maakt zich terecht boos over de onwillige struisvogelpolitici die een echte aanpak van de klimaatcrisis voor zich uit blijven schuiven.
De schoolstakingen van Greta Thunberg en haar volgelingen hebben een tastbare indruk gemaakt op het consumentengedrag. Uit onderzoek in Zwitserland blijkt dat bijna een op drie zijn gedrag heeft veranderd.
Wereldwijd de helft van onze vlees- en melkproducten vervangen door plantaardige alternatieven levert enorme klimaat- en milieuwinsten op, zegt een nieuwe studie in Nature. De CO2-uitstoot zou met 31 procent dalen en de aantasting van bossen en natuurgebied zou grotendeels gestopt kunnen worden.
De blootstelling van de Europeanen aan de chemische stof bisphenol A ligt veel te hoog en vormt een gezondheidsrisico voor miljoenen mensen. Dat blijkt uit onderzoek van het Europees Milieuagentschap (EEA).
De ontbossing in het Braziliaanse Amazonegebied blijft een neerwaartse trend vertonen, zo blijkt uit gegevens die vrijdag zijn vrijgegeven door INPE, het nationale ruimteonderzoeksinstituut van Brazilië.
Het nieuwe boek van Aviel Verbruggen over energiewinning. en -gebruik mag een olympische prestatie genoemd worden. Een inspiratiebron voor basiswerkers, ondernemers en politici.
Ja, het was een kwakkelzomer. Maar weer mag je niet verwarren met klimaat. De fenomenen die we de afgelopen zomer zagen zijn meer dan alarmerend. In plaats van met combiplassers bezig te zijn zou het alle hens aan dek moeten zijn.
Glyfosaat, de werkzame stof in verschillende bestrijdingsmiddelen, is overal: het is al aangetroffen in menselijke urine, huisstof en de bodem. Uit nieuw onderzoek van Pan Europe en de Europese Groenen blijkt dat de stof en zijn metaboliet AMPA ook terug te vinden is in de waterlopen van elf van de twaalf onderzochte lidstaten …
De commerciële walvisvangst in IJsland zal worden hervat na een verbod van twee maanden. De regering heeft de walvisjacht in juni tijdelijk verboden vanwege zorgen over het dierenwelzijn, maar laat de praktijk nu toch weer doorgaan. Dat lokt veel kritiek uit van milieuactivisten en voorstanders van dierenrechten.
Hoewel ze grotendeels verantwoordelijk zijn voor de verergerende klimaatcrisis in Oost-Afrika, betaalden de rijke landen Ethiopië, Kenia, Somalië en Zuid-Soedan in 2021 slechts 2,4 miljard dollar aan klimaatgerelateerde ontwikkelingsfinanciering, in schril contrast met de 53,3 miljard dollar die Oost-Afrika jaarlijks nodig zegt te hebben om zijn klimaatdoelen voor 2030 te halen.
Back on Track Belgium is een collectief van burgers die ijveren voor de terugkeer van nachttreinen. Zij stellen vast dat de liberalisering van de trein geen enkele belofte heeft ingevuld. Zij vragen federaal minister van Mobiliteit Gilkinet (Ecolo) om het komende Belgische EU-voorzitterschap te gebruiken als platform voor een echt Europees treinnetwerk, in het bijzonder voor nachttreinen als ecologisch, aangenaam en haalbaar alternatief.
De klimaatactivisten van Extinction Rebellion voerden maandag opnieuw vreedzame actie tegen de investeringen van PNB PARIBAS FORTIS in fossiele brandstoffen, omdat de bijhorende industrietak niet goed is voor de klimaatopwarming. Ze vragen hier aandacht voor door roerloos en met gesloten ogen voor de ingang te liggen, als een verwijzing naar de slachtoffers van de extreme weersomstandigheden die klimaatopwarming met zich meebrengt.
De leiders van de G20 komen op 9 en 10 september bijeen in New Delhi. Daar zullen ze onder meer maatregelen bespreken om de klimaatverandering aan te pakken en schone energie te stimuleren. Verschillende experts vinden dat de G20-landen een deadline moeten vastleggen voor het afschaffen van subsidies. Enkel zo kunnen fossiele brandstoffen uitgefaseerd worden.
Klimaatbeweging Extinction Rebellion mag opkrassen uit zaal 1 van het SMAK in Gent. Het museum had die ruimte voor drie weken toegezegd aan de activisten, maar nu duidelijk wordt dat de geweldloze bezetting van een stuk autostrade voorbereid werd, spreekt museumdirecteur Phillipe Van Cauteren van een vertrouwensbreuk. In het Gentse leeft de indruk dat bevoegd schepen Sami Souguir (Open Vld) een vorm van druk zou uitgeoefend hebben.
Zondag trokken Ecuadorianen naar de stembus – niet enkel om een nieuwe president en parlement te verkiezen. Voor de allereerste keer in de geschiedenis, spraken burgers van een land zich in een referendum uit tegen oliewinning in een van de meest waardevolle natuurgebieden ter wereld. “De uitbuiting van mens en natuur door de olie-industrie wordt een halt toegeroepen”, reageert 11.11.11 tevreden.
Minister Zuhal Demir liet woensdag 16 augustus haar bloed testen op de aanwezigheid van PFAS. De test gebeurt op vraag van Bond Beter Leefmilieu. De milieukoepel gaat de komende weken langs met testkits bij verschillende politieke kopstukken. Met deze actie vragen ze maatregelen om het gebruik van schadelijke chemicaliën, zoals PFAS, uit te faseren.
De Cambodjaanse textielindustrie teert op illegaal gekapt brandhout. Het best bewaarde regenwoud van het land komt daardoor in gevaar.
De gevolgen van een veranderend klimaat worden steeds duidelijker: ongewone weersomstandigheden zijn eerder regel dan uitzondering geworden. Maar de klimaatverandering heeft ook een impact onder het aardoppervlak, waardoor het gevaar op aardbevingen en vulkaanuitbarstingen kan toenemen.
Als een kopstuk van het establishment verklaart dat het kapitalisme een zware crisis doormaakt, dan is het ernst en zit de schrik er goed in. Hieronder lees je een vlijmscherpe analyse van hoe de wereld er aan toe is. Deze longread is een must-read.
‘Waarom naar Calais gaan als hier al hulp nodig is?’, vroegen Riet, Christiane en Mia zich in 2015 af. Ze waren net terug van een bezoek aan het vluchtelingenkamp in Noord-Frankrijk, en zagen aan Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel dagelijks een rij van honderden vluchtelingen die asiel wilden aanvragen. Ze besloten hier drie dagen per week ontbijt aan te bieden: Vriendschap Zonder Grenzen was geboren. Nu vieren ze hun achtste verjaardag, al hebben ze de situatie enkel zien verergeren. 
Volgens de Argentijnse professor sociale wetenschappen José Seoane is de klimaatcatastrofe waarvan wordt beweerd dat ze in de komende jaren op de mensheid afkomt in feite al volop bezig. Het ongeziene recordaantal bosbranden in Canada zijn slechts één van de bewijzen van de ineenstorting van het voor de mens leefbare klimaat. "De oproepen tot verandering, geïnspireerd door klimaat- en sociale rechtvaardigheid, worden steeds dwingender en dringender."
Jeremy Corbyn blijft een consequent onvermoeibare verdediger van de juiste strijd. Op 6 augustus, 78 jaar na de VS-atoombom op Hiroshima, schreef hij deze opinie in de Islington Tribune, de lokale krant van zijn kiesdistrict in Londen. ‘De wereld stond nooit dichter bij een nucleaire oorlog, de enige manier om dit te vermijden is nucleaire wapens voor eens en altijd verbannen.’
De top van Belém in Brazilië op 8 augustus, gaf een duidelijk bericht aan de wereld vanwege de Amazone-landen. Ze verzetten zich tegen ‘groen kolonialisme’ en vragen de geïndustrialiseerde landen om hun historische schuld aan de rest van de wereld te betalen door te investeren in de bescherming van de regenwouden.
De klimaatcrisis en de teloorgang van het milieu leiden op verschillende manieren tot een toename van mentaal, fysiek en institutioneel geweld tegen kinderen, schrijven vier Britse experten. Ze pleiten voor meer onderzoek naar het verband tussen extreem weer en geweld tegen kinderen.
“Luchtvervuiling en antibioticaresistentie zijn op dit moment de twee grootste bedreigingen voor de volksgezondheid”, volgens recent grootschalig onderzoek over bacteriën in fijnstof van luchtvervuiling. Resistentie tegen antibiotica neemt toe in gebieden waar veel luchtvervuiling wordt gemeten.
Ons voedselsysteem bleek de voorbije jaren rampzalig kwetsbaar. Het is niet gebouwd om iedereen toegang tot voedsel en gezonde voeding te garanderen. Speciaal VN-rapporteur Olivier De Schutter schetst hoe we van crisis naar veerkracht kunnen gaan.
Afgelopen maand brak de temperatuur wereldwijd verschillende records, bevestigt het Europese observatieprogramma Copernicus.
Sommige kwesties zijn een no-brainer en toch worden ze geen beleid. Waar wachten we op? Die vraag stelt maandblad SamPol zich in zijn 'Zomerrreeks 2023: 5 minuten politieke moed' met 40 korte artikels over ideeën die veel meer aandacht verdienen. Dit is één van die ideeën: "In afwachting van een EU die de productie van SUV’s verbiedt of beperkt, kan een lokale overheid SUV-vrije zones creëren in woonkernen".
Volgens Portugees klimaatonderzoeker João Camargo zijn de financiële crisissen van heden en toekomst klein bier tegen de vernietigende kostprijs van de klimaatcrisis, die onvermijdelijk op ons afkomt. Enkel een bundeling van alle ecologische en sociale krachten kan de klimaatverwoestende winsthonger van de multinationals nog stoppen.
Tegenwoordig loont het soms om kleren opnieuw binnen te brengen bij de modeketens. Die geven je er een kortingsbon voor, en een goed gevoel. Ze beloven immers dat de kledij een “tweede leven” kan krijgen.
De Verenigde Staten willen miljarden bomen aanplanten in de strijd tegen de klimaatverandering. De wil is er, het geld ook, maar er nauwelijks boompjes voorhanden.
“Er is te weinig aandacht voor de impact van de klimaattransitie op de arbeidsomstandigheden van mijnwerkers en fabrieksarbeiders, waarschuwt de Nederlandse vakbond CNV Internationaal. "Om werkelijk duurzaam te zijn, mogen de sociale gevolgen niet vergeten worden.”
Morgen, op 2 augustus, zullen alle hulpbronnen al opgebruikt zijn die de planeet in een jaar kan genereren. Als iedereen aan het tempo van de Belgen zou consumeren, zou “Earth Overshoot Day” zelfs al op 26 maart gevallen zijn, zegt het Wereldnatuurfonds.
Het aantal rechtszaken over klimaatverandering is sinds 2017 meer dan verdubbeld en neemt wereldwijd nog steeds toe.
Toeristen trekken naar de Middellandse Zee alsof er niets aan de hand is, maar de huidige hittegolven zijn wel degelijk een game changer, schrijven experten Susanne Becken en Johanna Loehr. Hoe, waar en wanneer we reizen gaat de komende jaren sterk veranderen.
John Kerry in China: wil en kan hij samenwerking rond het klimaat verzoenen met de koude oorlog tegen China?
Reizen met de trein is in Europa gemiddeld twee keer duurder dan vliegen, blijkt uit onderzoek door Greenpeace. Op sommige routes en bij last-minute boekingen kan het prijsverschil nog veel groter zijn, en dat heeft veel met het beleid te maken.
Verschillende schoonmaakproducten die in tal van gezinnen worden gebruikt, blijken gevaarlijk voor de gezondheid. Dat wijst een studie uit in opdracht van ACV.
Met veel trompetgeschal werd begin juli 2023 de nucleaire deal aangekondigd, het akkoord tussen de federale regering en de Franse energiegigant Engie - of is het andersom? De 11 maart beweging is niet overtuigd, integendeel. Een goede maatstaf om dergelijke akkoorden te beoordelen is hoe de financiële markten erop reageren. Het aandeel van Engie schoot na de aankondiging van het akkoord de hoogte in. Duidelijker kan niet.
De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft nieuwe richtlijnen uitgevaardigd om kinderen beter te beschermen tegen “agressieve” marketing voor ongezonde voeding.
De gevolgen van de klimaatcrisis dringen steeds regelmatiger ons leven binnen. Toch komen we niet in actie. We zijn net zo verlamd als de beschavingen in het verleden die geconfronteerd werden met catastrofale vernietiging.
Dit is het tweede van vier artikelen over zin en onzin van gratis openbaar vervoer. In het eerste deel gaan we in op de situatie in het Groothertogdom Luxemburg waar het openbaar vervoer in het voorjaar van 2020 gratis werd. In het tweede deel komt de situatie in ons land aan bod en in het derde deel is het woord aan onderzoekers. In het vierde en laatste deel wordt een en ander samengevat en voeg ik er mijn bedenkingen aan toe. Deze reeks artikelen kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek.
Dit is het eerste van vier artikelen over zin en onzin van gratis openbaar vervoer. In het eerste deel gaan we in op de situatie in het Groothertogdom Luxemburg waar het openbaar vervoer in het voorjaar van 2020 gratis werd. In het tweede deel komt de situatie in ons land aan bod en in het derde deel is het woord aan onderzoekers. In het vierde en laatste deel wordt een en ander samengevat en voeg ik er mijn bedenkingen aan toe. Deze reeks artikelen kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek.
We worden steeds vaker geconfronteerd met droogte en waterbommen, en dat hebben we voornamelijk aan onszelf te danken. Actie om het tij te keren lijkt ondanks pogingen zoals Weerbaar Waterland, het advies van het expertenpanel hoogwaterbeveiliging aan de Vlaamse Regering, niet te lukken. In deze aflevering deelt Robin Verachtert van Natuurpunt zijn inzichten.
Ondanks grote politieke ambities en inspanningen op vlak van bosuitbreiding, blijft het dweilen met de kraan open, zeggen Bos+ en Greenpeace in een nieuw rapport. Er wordt nog steeds veel ontbossing vergund, er is onvoldoende compensatieplicht en bovendien scoort jonge bosaanplant minder goed op het vlak van CO2-opslag en biodiversiteit.
Donderdag werd aan de Scheldeoevers in Hoboken een nieuwe samenwerking gelanceerd tussen River Cleanup en de Vlaamse Instelling voor Technologisch Onderzoek (VITO). Burgers worden opgeroepen om met drones het zwerfvuil langs de Schelde te spotten en zo hotspots in kaart te brengen. Artificiële intelligentie combineert de beelden, zodat nadien gericht opgeruimd kan worden.
Activisten van XR Gent vielen woensdagavond 28 juni 'dood' neer voor een kantoor van BNP Paribas. Zo klagen ze de verantwoordelijkheid van de grootbank voor de klimaatcrisis aan. 'Dode' burgers en de treurende ‘Rode Rebellen’ symboliseren de klimaatslachtoffers die de bank mee veroorzaakt door hun investeringen in fossiele brandstoffen. XR Gent eist dat BNP haar verantwoordelijkheid neemt en haar fossiele investeringen volledig stopzet.
Greenpeace Gent organiseert in Gent een minimanifestatie om een ambitieuze Europese natuurherstelwet te eisen. Met een miniatuurversie van een betoging wijzen de leden van Greenpeace Gent erop dat we veerkrachtige natuur nodig hebben om de klimaatdoelstellingen te halen en het verlies aan biodiversiteit te stoppen. Dezelfde actie zal deze week ook plaatsvinden in andere steden zoals Namen, Brussel en Leuven.
‘Alarm Phone’ is een alarmlijn voor bijstand aan bootvluchtelingen in nood. De noodlijn wordt bemand door een netwerk van activisten in Europa en Noord-Afrika. Een aantal mensen van het ‘Alarm Phone’-netwerk zakt deze week af naar Brussel waar ze voor het Europees Parlement een actie organiseren. Ze zullen 48 uur lang, van woensdag 28/06 om 12h tot vrijdag 30/06 om 12h, een duizendtal mails luidop voorlezen die ze sinds januari dit jaar gestuurd hebben naar de autoriteiten om bootvluchtelingen in nood te redden. Ze nodigen iedereen uit om langs te komen.
De beweging voor Klimaat en Sociale Rechtvaardigheid Climaxi organiseert bloedonderzoek naar sporen van PFAS in samenwerking met lokale buurtcomité's. Daarmee toont ze het gebrek aan inzet en initiatief van het Departement Gezondheid en Welzijn van de Vlaamse overheid aan. In plaats van mee te werken mobiliseert deze overheidsdienst om het initiatief te boycotten.
Zoals alle Europese landen moest België op 30 juni zijn Klimaatplan indienen bij de Europese Commissie. Maar door het gebrek aan inzet van Vlaanderen zal deze deadline niet gehaald worden. Deze houding zal een grote impact hebben op de Belgische economie, haar industrieën en de inspanningen die nodig zijn om de klimaatverandering tegen te gaan.
Het boek 'Een vlecht van heilig gras' van de inheemse Amerikaanse auteur Robin Wall Kimmerer zou volgens Walter Lotens niet misstaan tussen alle ingewikkelde wetenschappelijke rapporten van het VN-Klimaatpanel. “Dit boek verdient wereldwijde bekendheid”.
Extreme milieufenomenen zoals bosbranden en droogtes zetten ecosystemen zodanig onder druk dat ze steeds moeilijker terug evenwicht vinden. Dat leidt dan tot een zogeheten tipping point voor ecologisch verval. En die kantelpunten komen steeds sneller, zegt een nieuwe studie in Nature.
Vlinders worden wereldwijd het hardst getroffen door de groei van steden. Gebrek aan groen en voedsel treft daarnaast ook veel wilde bijen die vroeg in het voorjaar vliegen, blijkt uit een wereldwijde studie.
België heeft een belangrijk Koninklijk Besluit goedgekeurd dat de export verbiedt van pesticiden die in de EU al verboden zijn voor gebruik. Het verbod wordt toegejuicht door een coalitie van ngo's die zich inzetten voor de geleidelijke eliminatie van synthetische pesticiden.
De gemiddelde koolstofvoetafdruk van de grote BEL20 bedrijven bedraagt 20,84 miljoen ton CO2 per jaar. Dit komt overeen met de jaarlijkse uitstoot van de armste 34% in België, d.w.z. 3,87 miljoen mensen, zo toont Oxfam aan in een nieuw rapport die onlangs uitkwam. Vier bedrijven overtreffen dit gemiddelde: KBC, AB INBEV, Umicore en Solvay. Toch zijn er manieren om de investeringen te financieren die nodig zijn om een ambitieuze vermindering van de CO2-uitstoot te realiseren. Tussen 2016 en 2021 betaalden de BEL20-bedrijven immers meer dan €47,5 miljard aan dividenden uit aan hun aandeelhouders, of 70% van hun winst.
De Vlaamse en de Franstalige Grootouders voor het klimaat en NGO's in België, Frankrijk en Portugal hebben actie gevoerd bij hun centrale banken.
Vliegmaatschappijen misleiden hun klanten met claims rond “groen” of “duurzaam” vliegen, zeggen Testaankoop en 21 andere Europese consumentenorganisaties. Ze dienen samen met koepelorganisatie BEUC klacht in tegen 17 maatschappijen bij de Europese Commissie.
De gemiddelde CO2-voetafdruk van veertien Bel20-bedrijven is gelijk aan de jaarlijkse uitstoot van de armste 34 procent van de bevolking, blijkt uit een rapport van Oxfam. Er zijn mogelijkheden om de CO2-impact van de bedrijven te verkleinen, zegt Oxfam, maar die worden niet benut.
Het tentenkamp aan het klein kasteeltje werd opgedoekt, de Paleizenstraat werd ontruimd en plots was het muisstil rond de opvangcrisis. Maar is het opvangprobleem daadwerkelijk opgelost? Verre van.
De Argentijnse politieke klasse promoot investeringen in olie en gas als een patriottische onderneming. Milieuactivisten die zich ertegen verzetten, worden belachelijk gemaakt.
Tijdens de EU-Milieuraad van vandaag verklaarde de meerderheid van de Europese milieuministers zich te kunnen vinden in de compromistekst voor een Europese natuurherstelwet. De compromistekst werd goedgekeurd door 20 lidstaten, die 66,13% van de EU-bevolking vertegenwoordigen. België onthield zich.
Europa warmt tweemaal sneller op dan als het globaal gemiddelde, de zomer van 2022 was de warmste ooit gemeten en de extreme temperaturen hebben meer dan 16.000 dodelijke slachtoffers geëist. Ziedaar de toestand van het klimaat in Europa vorig jaar.
Begin mei kondigde Code Rood aan dat hun volgende actie gericht zou zijn tegen Engie, het meest klimaatschadelijke bedrijf in België. Nu, een paar weken voor de start van de actie, meldt Code Rood honderden inschrijvingen, ondersteund door een stevige reeks van infosessies en trainingen in heel België.
In Bonn kwamen vertegenwoordigers van bijna 200 landen samen om ambitieuze doelen te bepalen in de strijd tegen de klimaatverandering, ter voorbereiding van de echte klimaattop in november dit jaar (COP28). De klimaatgesprekken werden pas op het nippertje gered, na bittere verdeeldheid tussen ontwikkelingslanden en welvarende landen.
De miljarden die nodig zijn voor de klimaatstrijd liggen eigenlijk voor het rapen. Ten minste als we willen kijken naar de subsidies die nu nog steeds in fossiele brandstoffen worden gepompt, maar ook in het in stand houden van landbouw- en visserijpraktijken zoals we die nu kennen. Dat zegt een nieuw rapport van de Wereldbank.
De eerste elf dagen van deze maand waren de heetste ooit gemeten voor deze tijd van het jaar. Dat zegt Copernicus, het aardobservatieprogramma van de Europese Unie.
Een werkgroep van het platform ‘Europa voor vrede en solidariteit’, dat sinds de Russische invasie in Oekraïne verschillende acties en betogingen organiseerde, reikt in een politieke nota tien aanbevelingen, denkpistes en aandachtspunten aan voor vrede in Oekraïne en een ander veiligheidsbeleid.
Microplastics in de lucht vormen een grotere bedreiging voor de menselijke gezondheid dan eerder gedacht, stelt nieuw onderzoek. Elk uur ademen we gemiddeld 16,2 deeltjes microplastics in - dat komt overeen met de grootte van een hele kredietkaart per week.
De zwavelvervuiling door cruiseschepen rond Europese havens was vorig jaar nog erger dan voor de pandemie. Grote uitzondering is Venetië, waar een verbod op grote schepen de vervuiling met 80 procent deed dalen. Dat toont aan dat er veel meer kan gebeuren, zegt milieudenktank T&E.
In 2022 zijn opnieuw meer mensen op de vlucht geslagen, blijkt uit nieuwe cijfers van de VN. De oorlog in Oekraïne, extreem weer en toenemende conflicten in de wereld zijn daarvoor de belangrijkste oorzaken.
Hoe kunnen we, in het licht van toenemende droogte, overstromingen en de snelle bevolkingsgroei de toegang tot voldoende zuiver water garanderen? Want ook vanuit de landbouw, de industrie en de energiesector is de vraag naar water groeiend. Professor Hydrologie Jim Saiers en hoofddocent en onderzoekswetenschapper Water en Milieuchemie Shimi Anisfeld van de Yale School of the Environment denken na over de toekomst van ons water en geven oplossingen op korte en lange termijn.
Een internationaal team van wetenschappers werkt aan een systeem dat de achtjaarlijkse rapporten van het VN-klimaatpanel aanvult met een actuele stand van zaken per jaar. Klimaatexpert Piers Forster van de Universiteit van Leeds legt uit waarom dat zo belangrijk is, en wat de laatste bevindingen zijn.
Net als na de sabotage van Nord Stream in de Oostzee aarzelen de media niet om vrij snel de waarschijnlijke dader aan te duiden, terwijl het nog ontbreekt aan enig element om er ook maar iets over te beweren. Het antwoord op de vraag 'Wie heeft hier baat bij? was bij Nord Stream vrij snel duidelijk, ditmaal is dat niet het geval.