Veille 2.1

Vandaag, 22 mei, is het Internationale Dag van de Biodiversiteit. Hoe erg is het gesteld met onze biodiversiteit? Valt er iets te vieren of wordt het een wake-up call? Kunnen we het tij nog keren? En hoe helpt zo’n Dag van de Biodiversiteit daarbij?

Lena Bulckaert en Sébastien Hendrickx zijn vrijwilliger bij ‘Meer dan genoeg’. We spraken met hen over hun manifest dat pleit voor diepgaande politieke en economische veranderingen.

Relaas van hoe het nationaal klimaatbeleid in de voorbije vier jaar is vastgelopen door electorale profilering vanuit de Vlaamse regering.

‘Niemand is gebaat bij een feitenvrij klimaatbeleid’, schrijven de initiatiefnemers van de Klimaatzaak naar aanleiding van het nieuws dat Vlaanderen als enige gewest in cassatieberoep gaat tegen het Klimaatarrest. ‘Zou de Vlaamse regering de eigen rapporten lezen?’

In een historische uitspraak heeft het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vastgesteld dat landen die nalatig zijn in het uitvoeren van effectief klimaatbeleid, de mensenrechten van hun burgers schenden.

Een land dat onvoldoende doet om zijn eigen klimaatdoelstellingen waar te maken, schendt de mensenrechten van zijn burgers. Dat zegt het Europees Hof voor de Rechten van de Mens vandaag, in zijn uitspraak over een Zwitserse klimaatzaak. Het is de eerste keer dat een internationale rechtbank een arrest velt over klimaatverandering. De uitspraak kan grote gevolgen hebben voor volgende klimaatzaken, maar ook voor de Belgische die nog steeds loopt.

Actievoerders van Greenpeace België projecteren maandag 25 en dinsdag 26 maart getuigenissen van gewone Belgen aan de hoofdkwartieren van politieke partijen en op publieke plaatsen in Brussel. In de video’s vertellen mensen over de uitdagingen waarmee ze in hun dagelijks leven worstelen door het gebrek aan doortastend en inclusief klimaat- en natuurbeleid in ons land. De actie trapt de ‘Ik verdien meer’-campagne af, waarmee de Belgische milieu- en natuurbeweging politici wil aansporen om van klimaat- en natuurbeleid dat niemand achterlaat een topprioriteit te maken in de volgende legislatuur.

De energietransitie jaagt de vraag naar grondstoffen de hoogte in. Dat schept heel wat kansen en uitdagingen. Maar grijpen we die ook? En zo ja, wie dan?

De gretigheid waarmee sommigen de Green Deal zo snel mogelijk willen afbreken, is beangstigend, schrijft MO*columnist Jan Mertens. Hardnekkig proberen problemen op te lossen met dezelfde logica die ze veroorzaakt heeft, leidt alleen tot een snellere vernietiging van je eigen bestaansgrond.

De klimaatbeweging is niet te spreken over de besloten industrietop die premier Alexander De Croo (Open Vld) vorige week in Antwerpen organiseerde. Economische belangen kregen opnieuw voorrang op klimaatbeleid. De stem van de klimaatbeweging werd niet gehoord.

Shell betaalt geen cent voor zijn CO2-uitstoot, zo blijkt uit onderzoek van _De Groene Amsterdammer_. De grote opwarmer ontsnapt aan de tucht van het Europese klimaatbeleid door slim te speculeren met ETS-rechten.

Radicaal-rechtse partijen zijn op weg naar stevige winst bij de Europese verkiezingen, blijkt uit nieuwe projecties. Dat kan de balans in het Europees Parlement stevig doen verschuiven, met grote gevolgen voor de klimaatkoers en het buitenlandbeleid van de Unie.

2024 is een cruciaal jaar voor de EU: de Europese verkiezingen in juni bepalen de politieke koers voor de rest van dit decennium. Europarlementariër Bas Eickhout is er niet gerust op dat Europa zijn groene koers blijft varen. ‘Waar ik bang voor ben, is dat straks alle nieuwe technologie buiten Europa gemaakt wordt. Drie keer raden wie de schuld krijgt als de industrie hier verdwijnt – precies, de groene politiek.’

Denk aan de kleinkinderen

Een ambitieus klimaatbeleid waar elke Vlaming beter van wordt: dat beloven de klimaatplannen van minister Zuhal Demir (N-VA) ons. Maar na vijf jaar wanbeleid onder het mom van ‘haalbaar en betaalbaar’ is het tijd om de vinger op de wonde te leggen, vindt Karel Pype van Reset.Vlaanderen.

Emeritus professor Aviel Verbruggen schreef 'Energie- en klimaatbeleid ontluisterd – Democratische omwenteling tegen neoliberale doorbraak'. Niet zomaar een zoveelste pamflet tegen kernenergie, maar de meest gezaghebbende samenvatting ooit in het Nederlands waarom kernenergie geen plaats heeft in de toekomst van de mensheid. 242 pagina's essentiële informatie voor iedereen die bezorgd is over de wereld morgen.

Zondag 3 december gaat in Brussel-Noord om 13 uur de Klimaatmars door, terwijl in Dubai de COP28 van start gaat. Marc Alexander van de Climate Express stlt 12 minimale eisen die volledig moeten vervuld worden alvorens van een echt klimaatbeleid gesproken kan worden.

De jaarlijkse alarmklok 'Broken Records' van het VN-Milieuprogramma UNEP in 2023 bevestigt de klimaatrapporten, sinds het jaar 1990: “De blijvende stijging van de uitstoot van broeikasgassen is de meest zekere weg naar onomkeerbare klimaatverandering en de eruit volgende verwoesting van natuurlijke en menselijke leefgebieden”.

Op woensdag 15 november om 15 uur verstoorden activisten van het GrowthKills-collectief [1] het "re-use v. recycle"-panel op de jaarlijkse Sustainability Future Week van Politico in Brussel, een evenement waar verslaggevers en redacteuren belangrijke politici, wetenschappers, campagnevoerders en bedrijfsleiders interviewen over het energie- en klimaatbeleid van de EU [2].

Het nieuwe boek van Aviel Verbruggen over energiewinning. en -gebruik mag een olympische prestatie genoemd worden. Een inspiratiebron voor basiswerkers, ondernemers en politici.

Met veel trompetgeschal werd begin juli 2023 de nucleaire deal aangekondigd, het akkoord tussen de federale regering en de Franse energiegigant Engie - of is het andersom? De 11 maart beweging is niet overtuigd, integendeel. Een goede maatstaf om dergelijke akkoorden te beoordelen is hoe de financiële markten erop reageren. Het aandeel van Engie schoot na de aankondiging van het akkoord de hoogte in. Duidelijker kan niet.

Europese steden hebben het moeilijk om klimaatdoelstellingen vast te leggen die zowel ambitieus als haalbaar zijn. Zo miste Oslo - nochtans een gidsstad op vlak van klimaatbeleid - een belangrijke doelstelling om de uitstoot te halveren tegen 2020, en de Noorse hoofdstad is niet alleen.

De wereld is een theater voor de aandachtseconomie geworden, ten koste van het klimaat, stelt oud-hoofdredacteur Gie Goris vast. Politici én klimaatklevers weten: spektakel werkt altijd. ‘En dat wordt beloond door de media, ook al staat de cassante mening los van gevoerd beleid.’

De klimaatconferentie (COP27) in Egypte loopt op haar einde, de onderhandelingen gaan in verlening. De uitdagingen zijn dan ook enorm en de roep om concrete actie klinkt luid want de klimaatklok tikt onverstoord verder... Intussen zien we enkele hoopgevende signalen van onze politici. Maar we moeten oppassen voor het tweesnijdend zwaard; België moet erop letten dat haar groene transitie niet tegelijkertijd conflicten elders in de wereld aanwakkert.

Naar jaarlijkse gewoonte trapt ngo-koepel 11.11.11 zijn herfstcampagne op gang met de lancering van de Barometer van de Internationale Solidariteit, een online bevraging van 1000 Belgen. Daaruit blijkt onder meer dat de Belgen sterk voorstander zijn van een doortastend maar sociaal klimaatbeleid.

Een klimaatmars is vanmiddag door de straten van Brussel getrokken. De politie heeft 25.000 deelnemers geteld, de organisatoren 30.000. Met slogans als "Change the policy, not the climate", "Er is geen Planet B" en "Hoeveel crisissen nog voor er actie komt?" wilden de deelnemers zich laten zien en horen voor een ambitieuzer klimaatbeleid.

‘Het gebeurt niet elke dag dat academici te horen krijgen dat ze de wet dreigen te overtreden als ze fundamentele wetenschappelijke feiten benoemen.’ Maar dat was wel wat Thomas Hale, expert Klimaatbeleid aan de universiteit van Oxford, overkwam tijdens zijn werk voor een wetenschappelijk adviesorgaan. Hij had er expliciet op gewezen dat nieuwe steenkoolontginning niet compatibel is met op wetenschap gebaseerde klimaatdoelen. ‘De regelgeving moet veranderen’, vindt hij.

Tijdens zijn werk voor een wetenschappelijk adviesorgaan kreeg expert Klimaatbeleid Thomas Hale te horen dat hij kon aangeklaagd worden. Zijn fout? Er expliciet op wijzen dat nieuwe steenkoolontginning niet compatibel is met op wetenschap gebaseerde klimaatdoelstellingen. Het toont volgens Hale dat de regelgeving moet hervormd worden.

Progressieve wetgevers en activisten eisen een noodreactie van de regering Biden en van de congresdemocraten na de 6-3 uitspraak van donderdag ll. in de zaak West Virginia tegen het Environmental Protection Agency (EPA)."De catastrofale impact van deze beslissing kan niet worden onderschat," zei volksvertegenwoordiger Pramila Jayapal (democrate), maar "we kunnen ons niet neerleggen bij een nederlaag."

Een nieuw vonnis van het Amerikaanse Hooggerechtshof legt de macht van de regering-Biden sterk aan banden wat betreft energiebeleid.