➔ 
A l’occasion de la « Journée internationale des femmes » (définition ONU) ou de la journée célébrant les combats pour les droits des femmes, voici une liste (non-exhaustive) de signatures féminines référencées par l’Observatoire dans le cadre des thématiques traitées dans notre veille documentaire:
filtre:
Inter Press Service
2025
De abrupte besparingen op ontwikkelingshulp door de VS en andere donorlanden kunnen meer dan 22 miljoen mensenlevens kosten tegen 2030, onder wie 5,4 miljoen kinderen. ‘Decennia aan vooruitgang dreigen teniet gedaan te worden’, zeggen onderzoekers.
De toenemende hitte heeft niet alleen gevolgen voor de Spaanse steden en ziekenhuizen, maar heeft nu ook gevolgen voor de vastgoedmarkt. De heetste regio’s zien de vastgoedprijzen dalen, terwijl het noorden van Spanje profiteert.
De verwoestende doortocht van orkaan Melissa heeft in Jamaica meer dan 4,8 miljoen ton puin achtergelaten. Dat zijn een half miljoen vrachtwagens vol, schat VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP) op basis van satellietbeelden.
Hulporganisaties zien veel te weinig vluchtelingen aankomen uit El Fasher, de hoofdstad van Noord-Darfoer in Soedan, die onlangs werd ingenomen door het rebellenleger, de Rapid Support Forces (RSF). Wie het wel haalt, vertelt over bloedbaden, ontvoeringen en seksueel geweld. Organisatie Artsen zonder Grenzen maakt zich grote zorgen dat de RSF en hun bondgenoten mensen verhinderen om veiligere gebieden te bereiken.
De EU is het eens geworden over klimaatdoelen in aanloop naar de klimaattop in Brazilië (COP30). Milieu- en klimaatorganisaties zijn blij dat er een deal is, maar vinden die inhoudelijk ‘lauw’.
De landbouw van minstens 155 landen is afhankelijk van de regen die bovenwinds wordt aangevoerd vanuit bossen die soms een heel eind verderop liggen. Voor sommige landen is het dus van cruciaal belang dat bossen honderden kilometers verderop goed beheerd worden.
Meer dan veertig internationale hulporganisaties die in Gaza werkzaam zijn, roepen de Israëlische regering op hen hun werk te laten doen zoals overeengekomen in het staakt-het-vuren-akkoord. Israël weigert willekeurig zendingen met levensreddende hulp voor Gaza, zeggen onder meer Oxfam, Plan International en Artsen zonder Grenzen.
Om de opwarming van de aarde af te remmen zullen we actief CO2 uit de atmosfeer moeten halen, naast de inspanningen die we al leveren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Een nieuwe studie onder leiding van de Universiteit van Cambridge toont dat de combinatie van goedkope, op natuur gebaseerde oplossingen en duurdere technologie de beste kansen biedt.
Kwikvervuiling uit ambachtelijke, kleinschalige goudwinning in Afrika vindt een weg naar planten die voedsel voortbrengen. Dat gebeurt niet zozeer via waterlopen of de bodem, maar rechtstreeks via de lucht.
De temperatuur van het zeewater is nu zo warm dat koralen op grote schaal afsterven. Daarmee heeft de wereld een eerste ‘omslagpunt bereikt’, waarschuwen 160 klimaatwetenschappers in een gezamenlijk rapport.
De zeespiegel stijgt precies zoals voorspeld door de – toen nog relatief rudimentaire – klimaatmodellen uit de jaren 1990. Het toont dat de modellen betrouwbaar zijn, met name voor mensen in kustgebieden.
Bamboe kent heel wat toepassingen, en binnenkort komt plastic daar mogelijk ook bij. Een nieuwe kunststof op basis van bamboevezels scoort beter dan gewoon plastic qua sterkte en thermische stabiliteit, en is op de koop toe afbreekbaar op amper 50 dagen tijd.
In tropische delen van Oceanië, India en Brazilië zijn invasieve planten in snel tempo in opmars en vormen een bedreiging voor de lokale voedselketens. De boosdoener die de trend extra aanzwengelt: de klimaatverandering.
Een kwart van de Europese regio’s heeft deze zomer te maken gekregen met hittegolven, droogtes en overstromingen. De economische verliezen worden op 43 miljard euro geschat, en dat cijfer zal nog flink stijgen de komende jaren.
Het aantal cholerabesmettingen is wereldwijd opnieuw toegenomen in 2024, en ook dit jaar lijkt die trend zich verder te zetten. Ook het aantal sterfgevallen stijgt verder, mede door oorlog en de klimaatverandering.
De menselijke impact op de oceanen neemt razendsnel toe, toont nieuw onderzoek in Science. In combinatie met de klimaatverandering duwt het de wereldzeeën naar een gevaarlijke grens.
Wilde vis in Europese wateren bevat tot tienduizend keer meer PFAS dan de Europese veiligheidsvoorschriften toelaten. Dat blijkt uit onderzoek door het Europees Milieubureau (EEB).
Een baanbrekende studie in Nature linkt de toename van extreme hittegolven aan de uitstoot van ’s werelds grootste producenten van fossiele brandstoffen. Onderzoekers van de VUB spreken van ‘nieuw en direct wetenschappelijk bewijs van de verantwoordelijkheid van individuele bedrijven.’
Naarmate het klimaat opwarmt, nemen ook extreme weersomstandigheden wereldwijd toe. Maar die kunnen sterk variëren van land tot land, blijkt uit onderzoek door het KMI.
Zoals we nu leven, consumeren en uitstoten, zal de aarde bijna 40% van haar gletsjerijs verliezen. ‘We kunnen dat niet meer stoppen, maar kunnen wel nog erger voorkomen’, zegt onderzoek in Science.
In een opwarmende wereld zal extreem hevig onweer frequenter voorkomen. Vooral de Alpen worden een hotspot voor de zogeheten ‘supercel’. Dat wordt glashelder aangetoond in nieuwe simulaties van de Universiteit van Bern en ETH Zürich.
Latijns-Amerika heeft er een aaneengeschakeld natuurgebied ter grootte van vier keer Nederland bij. Monte Carmelo ligt verspreid over Bolivia, Brazilië en Paraguay en telt 12 miljoen hectare aan waardevol ecosysteem. De oprichting kwam er na nauwe samenwerking tussen natuurorganisaties en lokale gemeenschappen.
In ons afvalwater zitten steeds meer kunstmatige zoetstoffen, blijkt uit onderzoek in 24 landen. Net als PFAS breken de stoffen nauwelijks af en stapelen ze zich op in ecosystemen.
Smeltende gletsjers dreigen niet alleen tot overstromingen en drinkwatertekorten te leiden, maar ook tot meer frequente en explosieve vulkaanuitbarstingen. Dat blijkt uit onderzoek van vulkanen in de Andes.
De Indiase hoofdstad Delhi heeft een opvallend nieuw plan klaar in de strijd tegen de hardnekkige luchtvervuiling: kunstmatige regen. Regendruppels moeten de lucht schoonmaken en de concentratie fijnstof naar beneden halen, is de redenering.
Stockholm, Reykjavik en Helsinki zijn de schoonste Europese hoofdsteden qua luchtkwaliteit. Antwerpen scoort het slechtste van de Belgische steden, blijkt uit nieuwe cijfers van het Europees Milieuagentschap (EEA).
Eén pellet gerecycleerd plastic kan meer dan 80 verschillende chemicaliën bevatten, blijkt uit onderzoek in Noorwegen. Die stoffen lekken in water en kunnen de menselijke hormoonhuishouding verstoren.
Hevige regenbuien in de zomer worden een stuk frequenter en intenser in de Alpen, waarschuwt de Universiteit van Lausanne.
Windmolenparken op zee veranderen het voedselweb onder water, blijkt uit onderzoek voor de Belgische Kust. Vooral de komst van dieren die deeltjes uit het water filteren, zoals mosselen en anemonen, heeft een invloed.
De oceanen verzuren een pak sneller dan verwacht. Een belangrijk kantelpunt waar wetenschappers al jaren voor waarschuwen, blijkt vijf jaar geleden al bereikt.
Oostenrijks onderzoek heeft in graanproducten alarmerend hoge niveaus vastgesteld van trifluorazijnzuur, een PFAS-variant. De gemeten niveaus zijn drie keer hoger dan in een vergelijkbare studie acht jaar geleden.
Hittegolven, droogtes en bosbranden zullen niet alleen vaker voorkomen, maar ook steeds meer op hetzelfde moment. Dit blijkt uit een nieuwe studie waar de Vrije Universiteit Brussel heeft aan meegewerkt.
Rampen hebben in het voorbije decennium 264,8 miljoen mensen op de vlucht gedwongen in 210 landen en gebieden. Stormen en overstromingen zijn veruit de belangrijkste oorzaak, goed voor 89% van de gedwongen verplaatsingen.
De wereldwijde economische kost van invasieve soorten ligt tot 1600% hoger dan tot nog toe werd gedacht, blijkt uit onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. Europa is het zwaarst getroffen.
Brooddozen of andere plastic bakjes in de vaatwasser zijn een bron van nano- en microplasticvervuiling in het afvalwater. Dat blijkt uit onderzoek in Australië.
Bosbranden hebben vorig jaar tot ongekende verliezen geleid. De uitstoot die daarbij vrijkwam is vier keer zo hoog dan die van alle vliegreizen samen in 2023.
Vijf jaar na de belofte van 46 landen om het illegaal doden of vangen van vogels tegen te gaan, zijn slechts een handvol landen erin geslaagd om het doden of verhandelen van vogels te verminderen.
Alle wijngebieden ter wereld zijn getroffen door de klimaatverandering, blijkt uit een studie door de Universiteit van British Columbia. Maar de impact is sterk verschillend en Europa zit in het oog van de storm.
Washington, Chicago, New Orleans en andere dichtbevolkte steden in de Verenigde Staten zijn aan het zinken, blijkt uit onderzoek in Nature. Het massale gebruik van grondwater is een belangrijke oorzaak, maar er spelen ook andere factoren.
Bijna een derde van alle antibiotica die door mensen wordt ingenomen, komt uiteindelijk in onze rivieren terecht. Dat is schadelijk voor het waterleven, en het kan ook bacteriën resistenter maken, waarschuwen experts.
Warmere temperaturen bedreigen meer dan de helft van de gebieden waar bananen groeien. Wordt het meest favoriete fruit ter wereld binnenkort een zeldzaamheid?
Afrika krijgt de volle kracht van de klimaatverandering over zich heen, en dat bedreigt ‘elk aspect van de sociaaleconomische ontwikkeling’. Dat zegt de Wereld Meteorologische Organisatie (WMO) in een nieuw rapport.
De rijkste 10% van de wereldbevolking is verantwoordelijk voor twee derde van de waargenomen opwarming van de aarde sinds 1990, blijkt uit een studie in Nature Climate Change.
De rijkste 10% van de wereldbevolking is verantwoordelijk voor twee derde van de waargenomen opwarming van de aarde sinds 1990, blijkt uit een studie in Nature Climate Change.
Het afbraakbeleid van de regering-Trump tegen de mensenrechten heeft wereldwijd gevolgen, waarschuwt Amnesty International in zijn jaarrapport. ‘We moeten en zullen ons blijven verzetten tegen de roekeloze regimes die mensen hun mensenrechten willen ontnemen.’
Vandaag (maandag) starten in Genève besprekingen over een veiliger gebruik en een beter gereglementeerde export van schadelijke chemische stoffen. Dat is nodig want de chemische industrie groeit maar tegelijk is de vervuilingscrisis torenhoog, stellen experts.
Een steekproef van wijnen uit tien Europese landen toont opvallend hoge concentraties van trifluorazijnzuur (TFA), een PFAS-variant. De enige geteste Vlaamse wijn bevat zelfs de op een na hoogste concentratie.
De afgelopen 10 jaar zijn naar schatting 3500 kinderen omgekomen of verdwenen tijdens een poging om via de Middellandse Zee naar Italië over te steken. Dat blijkt uit de laatste schattingen van Unicef.
Rivieren, beken en meren ‘ademen’ zuurstof zoals wij dat doen, zeggen wetenschappers. Maar onder menselijke invloed zijn ze aan het verstikken en dat heeft grote gevolgen voor mens en milieu.
Een overstroming eist niet alleen onmiddellijke slachtoffers, blijkt uit wereldwijd onderzoek. Ook als het water al lang is weggetrokken, blijft het aantal ziekenhuisopnames veel hoger dan normaal.
Niet-fossiele energie was vorig jaar goed voor meer dan 40% van de wereldwijde stroomproductie. Vooral zonne-energie breekt alle records: de productie uit zon is verdubbeld in amper drie jaar tijd.
De economische impact van de opwarming van de aarde kan veel erger uitdraaien dan eerder werd gedacht. Volgens Australische onderzoekers is een welvaartsvermindering van 40% niet ondenkbaar.
De gemiddelde Europeaan verspilt 132 kilogram voedsel per jaar. Tijd voor de lidstaten om strengere maatregelen te nemen, zegt het Europees Milieuagentschap, want de impact op het milieu en de economie is enorm.
De gemiddelde Europeaan verspilt 132 kilogram voedsel per jaar. Tijd voor de lidstaten om strengere maatregelen te nemen, zegt het Europees Milieuagentschap, want de impact op het milieu en de economie is enorm.
Meer dan honderd leden van de koepelorganisatie voor duurzame afvalverwerking hebben een brief aan de VN geschreven. Ze roepen op om afvalverbranding voor de opwekking van energie niet langer als duurzame oplossing te promoten.
De Amerikaanse importtarieven zullen de opmars van hernieuwbare energie in de VS hinderen, maar kunnen wereldwijd weinig roet in het eten gooien. Dat stelt klimaatorganisatie 350.org na een eerste analyse.
Belgische banken investeren nog steeds miljarden in bedrijven die bijdragen aan grootschalige ontbossing. Dat blijkt uit het nieuwe onderzoeksrapport van FairFin en Bos+.
De snel krimpende gletsjers van de Andes bedreigen de watervoorziening van 90 miljoen mensen op het Zuid-Amerikaanse continent, waarschuwen experten. Ook landbouw en veeteelt zijn er sterk van afhankelijk.
Europa zal dit jaar 20 miljoen ton CO2 besparen dankzij de opmars van elektrische auto’s, blijkt uit cijfers van transport- en milieukoepel Transport
Kuststeden voelen de klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel vaak als eerste en zoeken daarom naar oplossingen om zich hierop voor te bereiden. Duinen zijn een natuurlijke barrière die het werk verrassend goed doet.
