Flux continu

Spitsbergen, waar ijsbergen en stilte de overhand hebben, wordt steeds vaker overspoeld door toeristen. Noorwegen probeert het tij te keren: strikte regels beschermen niet alleen de natuur, maar versterken ook de controle over het eiland. Maar kun je de wildernis wild laten, als je er tegelijk voet aan wal wil houden?

Nobelprijswinnaar economie Joseph Stiglitz waarschuwt dat de groeiende kloof tussen arm en rijk even gevaarlijk is voor de wereld als de klimaatcrisis. In haar rapport roept de commissie onder zijn voorzitterschap de G20-landen op het probleem grondig te bestuderen en snel aan te pakken.

Dankzij het klimaatakkoord van Parijs stevent onze planeet niet meer af op 4 graden opwarming, maar op 2,6 graden extra. Concreet kunnen we daarmee gemiddeld 57 extreem warme dagen per jaar vermijden. Dat hebben klimaatspecialisten van World Weather Attribution en Climate Central berekend. "Dankzij Parijs en de jaren daarna hebben we een worstcasescenario kunnen vermijden", zegt VUB-professor Wim Thiery. "Klimaattoppen hebben wel degelijk hun nut."

Nooit steeg de concentratie van het broeikasgas CO2 in onze atmosfeer zo hard door als in 2024. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de Wereldmeteorologische Organisatie (WMO). "De laatste keer dat we met zulke hoge concentraties aan broeikasgassen zaten, was 3 tot 5 miljoen jaar geleden, nog vóór de moderne mensheid. Het was toen 2 tot 3 graden Celsius warmer dan nu, met een zeespiegel die tot 20 meter hoger was." Dat het nu nog niet zover is, komt door de traagheid waarmee de planeet reageert op de veranderingen.

Tussen 30 en 40 procent van de wilde bijensoorten in België is met uitsterven bedreigd. Dat blijkt uit de meest recente update van de Rode Lijst van bedreigde diersoorten van natuurbeschermingsorganisatie IUCN. De situatie in ons land is kritieker dan in Europa, waar 10 procent van de soorten bedreigd is. Maar met meer bloemenzones, weiden en biolandbouw kan dat snel verbeteren.

Zoals we nu leven, consumeren en uitstoten, zal de aarde bijna 40% van haar gletsjerijs verliezen. ‘We kunnen dat niet meer stoppen, maar kunnen wel nog erger voorkomen’, zegt onderzoek in Science.

Als we ons afvalwater beter en goedkoper kunnen zuiveren, dan zijn we beter gewapend tegen droogte. Bacteriën en andere microben kunnen daar een belangrijke rol in spelen. Eos-redacteur Ilse Boeren bezocht een microbenlab in Gent en vertelt in deze podcastaflevering alles over de mogelijkheden aan collega Liesbeth Gijsel.

De opwarming van de aarde doet meer dan ijskappen smelten. Wetenschappers waarschuwen: we staan aan de vooravond van een wereldwijde opmars van dodelijke schimmelinfecties.

IJs- en gletsjerexperten luiden de alarmbel omdat een belangrijke Amerikaanse databank met gegevens over het Noordpoolijs op een laag pitje wordt gezet. De overheidsdienst die daarvoor verantwoordelijk is, ziet door de besparingen van de regering-Trump geen andere mogelijkheid. "Een belangrijk verlies", zo oordelen Belgische glaciologen.

1 op de 2 geteste inwoners in Zwijndrecht, waar de 3M-fabriek staat, heeft een te hoog PFAS-gehalte in het lichaam. Dat blijkt uit het bloedonderzoek georganiseerd door de Vlaamse regering. Burgercollectief DARKWATER3M vindt dit al alarmerend. Bovendien zijn hier volgens hen nog oude normen gehanteerd en wekt de regering zo de indruk dat het de verontreiniging en de effecten op de volksgezondheid wil minimaliseren.