Flux continu

180 grote fossiele en cementbedrijven zijn door hun uitstoot van broeikasgassen verantwoordelijk voor de helft van de toename van hittegolven, blijkt uit nieuw onderzoek waar ook Belgische wetenschappers aan hebben meegewerkt. Vooral Amerikaanse en Chinese bedrijven hebben een buitengewoon grote impact. De bevindingen kunnen mogelijk een verschil maken bij toekomstige klimaatzaken.

Vandaag bespreekt de Vlaamse regering het Vlaams Klimaatplan, inclusief het Sociaal Klimaatfonds. Dat fonds moet de factuur van de komende koolstoftaks voor woningen en transport verlichten. Niemand weet hoe groot die factuur zal zijn. De discussie over wie er op welke manier van tegenmaatregelen kan genieten loopt nog. Onzekerheid lijkt troef bij alle EU-lidstaten, maar België maakt het wel erg bont.

Terwijl we nog eens een hittegolf beleven in de Lage Landen, leert het Wereld Meteorologisch Instituut ons dat die, samen met veel te lange droogtes en anderzijds veel te veel water op korte tijd, tot het nieuwe normaal behoren.

Er is in de Vlaamse landbouw nog veel winst te maken voor het klimaat door meer koolstof op te slaan in de bodem. 'Carbon farming' of koolstoflandbouw kan voor landbouwers extra zakgeld betekenen, terwijl de bodem van hun akkers er beter van wordt. Minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) wil er deze legislatuur verder op inzetten, met 25 miljoen euro rechtstreekse steun per jaar. Hoe werkt het systeem? En wat is het potentieel?

Onderzoek en rechtspraak bewijzen dat het systeem van CO2-compensatie (ETS) faalt. Twee door de industrie gesteunde rapporten beweren dat die ruilhandel de bedrijven helpt om koolstofvrij te worden. SOMO en Data Desk vonden acht systemische fouten in deze rapporten: “Dit is niet alleen slecht onderzoek, het is gevaarlijke afleiding”.

Koolstofkredietprojecten beweren de klimaatverandering tegen te gaan door ontbossing te voorkomen. In Tanzania heeft het bedrijf Carbon Tanzania het inheemse volk de Hadzabe overhaald om aan zo’n project deel te nemen. De vraag is wie daarbij wint. Het klimaat, de Hadzabe, of de miljardairs en multinationals die CO2 uitbraken en dat afkopen met koolstofkredieten?

De rijkste 1 procent heeft zijn deel van het jaarlijkse mondiale koolstofbudget - de hoeveelheid CO2 die aan de atmosfeer kan worden toegevoegd zonder dat de opwarming van de aarde de 1,5°C overschrijdt - al in de eerste 10 dagen van 2025 opgebruikt, zo blijkt uit een nieuwe analyse van Oxfam.

Volgens de Wereldbank kwam er bij de wereldwijde olieproductie vorig jaar bijna 150 miljard kubieke meter methaangas vrij, omgerekend zo’n 500 miljoen ton CO2-equivalent. Dat is volgens het IEA ongeveer 1,3% van de mondiale uitstoot van broeikasgasuitstoot door winning en verbranding van fossiele brandstoffen. Hiermee kan heel Afrika ten zuiden van de Sahara van energie worden voorzien. Methaan dat vrijkomt bij winning van olie, al dan niet uit schalielagen, wordt immers meestal afgefakkeld (flaring) als het niet economisch rendabel is om het op te slaan en voor energieopwekking te verbranden. Het Internationale Energieagentschap stelt dat de methaanuitstoot van de oliesector wellicht met 70% onderschat wordt. Ook bij de productie en het transport van aardgas uit gasbellen, ontsnappen er aanzienlijke hoeveelheden methaan. Steenkoolmijnen lekken eveneens grote hoeveelheden methaan, waarbij de diepste mijnen het meest methaan vrijgeven. Ook nadat ze gesloten zijn, kunnen ze verder methaan lekken.

Amerikaanse scheikundigen hebben een nieuw type van absorberend materiaal gemaakt dat veelbelovend klinkt om koolstofdioxide uit de lucht te filteren en zo de CO2-concentratie in de atmosfeer te doen dalen.

De koolstofvoetafdruk van een superrijke Europeaan, na bijna een week gebruik te hebben gemaakt van superjachten en privévliegtuigen, komt overeen met de levenslange koolstofvoetafdruk van iemand in de armste 1 procent van de wereld, zo onthult een nieuw Oxfam-rapport vandaag. Het eerste onderzoek in zijn soort, “Carbon Inequality Kills,” volgt de uitstoot van privéjets, superjachten en vervuilende investeringen en komt uit aan de vooravond van COP29 in Baku, Azerbeidzjan.