Jean Jouzel

Wat hadden de wereldleiders weer beloofd in 2015 in de Franse hoofdstad? Ze zouden de opwarming van de aarde veroorzaakt door onze uitstoot van broeikasgassen beperken. Tot twee graden en liefst tot anderhalve graad. Daarvoor moesten ze doortastende én rechtvaardige maatregelen nemen. Ze hebben dat niet gedaan. Dat zien we op onze tv-schermen. De bosbranden, overstromingen en hittegolven worden talrijker en heviger. Met veel menselijke slachtoffers en schade voor alle leven op de planeet.

De Belgische klimaatkosten kunnen tegen 2050 oplopen tot 4 à 8,5 miljard euro per jaar. Tenminste, als er geen verdere maatregelen uitgerold worden om de impact van regen, stormen en overstromingen te verzachten. Daarvoor waarschuwt het Federaal Planbureau vandaag. Dat zou niet alleen een stevige impact hebben op de economie, maar ook op de Belgische schuldgraad.

De regenval en de verdeling van de regen is in 2024 onregelmatiger en extremer geworden. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de WMO, de VN-klimaatdienst. 60 procent van alle rivieren wereldwijd had daardoor ofwel een te hoog, ofwel een te laag waterpeil. De ene regio kreeg te maken met droogte, de andere met zware overstromingen door een verstoorde waterkringloop, een gevolg van de klimaatverstoring.

Een kwart van de Europese regio’s heeft deze zomer te maken gekregen met hittegolven, droogtes en overstromingen. De economische verliezen worden op 43 miljard euro geschat, en dat cijfer zal nog flink stijgen de komende jaren.

Smeltende gletsjers dreigen niet alleen tot overstromingen en drinkwatertekorten te leiden, maar ook tot meer frequente en explosieve vulkaanuitbarstingen. Dat blijkt uit onderzoek van vulkanen in de Andes.

Rampen hebben in het voorbije decennium 264,8 miljoen mensen op de vlucht gedwongen in 210 landen en gebieden. Stormen en overstromingen zijn veruit de belangrijkste oorzaak, goed voor 89% van de gedwongen verplaatsingen.

Bijna één op de vijf grootste steden ter wereld heeft te maken met een ‘climate whiplash’: een combinatie van zowel droogte als toenemende neerslag.

Extreem weer heeft in 2024 meer dan 240 miljoen leerlingen en studenten minstens tijdelijk zonder onderwijs gezet. Hittegolven, cyclonen en overstromingen troffen kinderen op alle continenten.

In België dreigen woningen door klimaatrampen nog niet onverzekerbaar te worden, zoals dat in de Verenigde Staten wel al het geval is. Maar de klimaatverandering stelt verzekeringsmaatschappijen wel voor andere uitdagingen. Zo is nog steeds niet duidelijk wie de factuur van een volgende waterramp zou moeten dragen, en in hoeverre de overheid daarbij tussenbeide zou komen, klagen de verzekeringsmaatschappijen aan.

We moeten wetlands herstellen als barrière tussen steden en de zee, schrijven Francisco García Sánchez en Dhanapal Govindarajulu. De onderzoekers trekken lessen voor Valencia en andere kuststeden uit eerdere grote overstromingen in de Indiase steden Chennai en Kochi.