Jean-Pascal Van Ypersele

Met het vliegtuig op vakantie gaan lijkt voor veel Belgen een evidentie. Toch vliegt slechts 2 à 4% van de wereldbevolking één keer per jaar of meer naar het buitenland. Paradoxaal genoeg zorgt net die kleine groep voor een enorme uitstoot: geen enkele andere manier van reizen heeft zo’n grote klimaatimpact.

De vooruitgang die door directe diplomatie op een VN-klimaattop kan worden gemaakt, weegt vele keren zwaarder door dan de uitstoot die de verplaatsingen naar zo'n COP veroorzaken. Dat blijkt uit een analyse van wat er na het klimaatakkoord van Parijs is verschoven op klimaatvlak. "Er is ruimte om het aantal deelnemers te verkleinen, maar het blijft belangrijk om er fysiek aanwezig te zijn, dit gaat om diplomatie."

De vraag naar aircotoestellen gaat tegen 2050 verdrievoudigen als de huidige trends zich doorzetten. Dat blijkt uit de studie 'Global Cooling Watch 2025', die op de klimaattop in Brazilië is voorgesteld. De stijging kan tot miljarden tonnen extra broeikasgassen leiden, waarschuwt de VN, tenzij we het slim aanpakken.

Het afbouwen van de uitstoot, geld aan arme landen en tropische bossen. Daarover gaan zowat 200 landen het hebben op de jaarlijkse VN-klimaatconferentie in Belém, Brazilië. Makkelijk worden de onderhandelingen niet. Wordt dit de "COP van de actie", zoals gastheer Brazilië hoopt?

Met de klimaatconferentie in Belém in zicht bereikte de EU eindelijk een akkoord over haar uitstootdoel voor 2040. Maar België onthield zich opnieuw. Joanna Wils en Caroline Herman, VN-jongerenvertegenwoordigers voor duurzame ontwikkeling bij de Vlaamse Jeugdraad, vragen zich af waarom ons land halsstarrig afzijdig blijft in een tijd waarin klimaatactie dringender is dan ooit.

Om de opwarming van de aarde af te remmen zullen we actief CO2 uit de atmosfeer moeten halen, naast de inspanningen die we al leveren om de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Een nieuwe studie onder leiding van de Universiteit van Cambridge toont dat de combinatie van goedkope, op natuur gebaseerde oplossingen en duurdere technologie de beste kansen biedt.

Wat hadden de wereldleiders weer beloofd in 2015 in de Franse hoofdstad? Ze zouden de opwarming van de aarde veroorzaakt door onze uitstoot van broeikasgassen beperken. Tot twee graden en liefst tot anderhalve graad. Daarvoor moesten ze doortastende én rechtvaardige maatregelen nemen. Ze hebben dat niet gedaan. Dat zien we op onze tv-schermen. De bosbranden, overstromingen en hittegolven worden talrijker en heviger. Met veel menselijke slachtoffers en schade voor alle leven op de planeet.

Nog maar 2 jaar geleden keurden de Europese lidstaten en het Europees Parlement de wet goed die autofabrikanten feitelijk verplicht om vanaf 2035 alleen nog nieuwe auto's op de markt te brengen die geen CO2 uitstoten. Maar vorige week kondigde Duitse bondskanselier Friedrich Merz aan dat hij er alles aan zal doen om zo'n "hard einde" voor de benzine- en dieselauto's te voorkomen. Ook vanuit de Europese auto-industrie groeit de druk op de Europese Commissie om de wet, een belangrijk onderdeel van de Green Deal, bij te sturen.

China wil de uitstoot van broeikasgassen met 7 tot 10 procent verminderen tegen 2035. Dat heeft president Xi Jinping aangekondigd. Experts hadden op meer gehoopt, maar zeggen tegelijk dat China misschien wel iets beter zal doen dankzij de enorme groei van groene energie. Tegelijk is het de eerste keer dat China, nog altijd 's werelds grootste uitstoter, een concreet doel voor uitstootvermindering meegeeft voor de relatief korte termijn.

De Europese milieuministers komen vandaag samen in Brussel om over de Europese klimaatambities te praten. Ze zullen er niet de Europese doelstelling van 90 procent minder uitstoot tegen 2040 goedkeuren, want Europa is nog te verdeeld over de kwestie. Het zal wél gaan over de doelstelling voor 2035 die de EU binnenkort aan de VN moet voorleggen voor de belangrijke VN-klimaattop. Het zal wellicht een bescheidener doel worden dan voorzien. Of hoe de EU zijn internationale voortrekkersrol voor het klimaat zelf verzwakt ziet.