Opvolging

We zijn al twee weken in het nieuwe jaar. Wellicht ben je, zoals zovelen, het goede voornemen gestart om wat gezonder te eten. Maar dat is nog knap lastig blijkt na het lezen van het boek ‘Dit slik ik niet meer!’ van arts Staf Henderickx, want tegenwoordig is bijna alles wat we eten ultrabewerkte voeding en dat heeft een grote impact op onze gezondheid.

“Wij geven wél een zak om goed eten.” Met die slogan lanceert Rikolto haar campagne de Week voor Goed Eten (10 tot 19 januari). Rikolto-ambassadeurs verkopen in heel Vlaanderen zakken vol goed eten met producten van lokale handelaars en boeren. Daarmee roepen ze op om van gezonde, duurzame voeding een prioriteit te maken in het beleid.

Mogen lokale besturen ingrijpen om de vloedgolf aan nieuwe fastfoodzaken tegen te gaan? De aankondiging van minister Hilde Crevits om de mogelijkheden daartoe te onderzoeken, lokte vorige week veel reactie uit. In De Morgen noemde Bart Eeckhout het ‘micromoralisme’: de neiging van politici om voortdurend in te grijpen in hoe burgers hun persoonlijke leven inrichten’, en hij ziet meer brood in betere gezondheidspreventie. Volgens Maarten Corten van Rikolto zijn er een aantal kanttekeningen te maken bij deze lezing van de feiten.

Door weerfenomeen El Niño viel er dit jaar bijzonder weinig regen in Zuidelijk Afrika.

Al jaren doen wetenschappers onderzoek naar de gezondheidseffecten van biologische landbouwproducten. Zeker is dat er veel minder pesticiden op zitten dan op voeding uit conventionele producten, althans in Europa. En doorgaans zijn bio-eters ook gezonder. Toch is het nog steeds niet helemaal duidelijk hoe gezond biovoeding echt is.

Jongeren die vaker biovoeding eten, hebben meer gifstoffen in hun bloed en urine. Die opmerkelijke vaststelling komt uit een nog te verschijnen studie van kankerexpert Nick Van Larebeke. Het probleem ligt vooral bij eieren, zuivel en zaden en noten - niet zozeer bij aardappelen, groente en fruit. Betekent dat dan dat biovoeding ongezond is? Wel, om antwoord op die vraag te geven is verder onderzoek nodig. Wat onderzoeker Van Larebeke sterk bepleit.

In deze reeks vergelijken we de partijprogramma's van verschillende politieke partijen met de standpunten van sociale bewegingen. Van armoedebestrijding tot klimaatactie, ontdek hoe partijprogramma's zich verhouden tot de eisen van vakbonden, de vredesbewegingen en het brede middenveld.

Als de wereld gezonder gaat eten, is dat een enorme boost voor de strijd tegen de klimaatverandering, blijkt uit Duits onderzoek. De impact is zo groot dat er minder ingrijpende reducties nodig zijn in het energie- of transportsysteem.

Vlees- en zuivelgroepen hebben advertenties gefinancierd waarin veganistische producten als ongezond, onnatuurlijk en ultrabewerkt worden afgeschilderd. Een nieuw rapport stelt dat de landbouwsector miljoenen dollars heeft uitgegeven om plantaardige diëten in diskrediet te brengen.

Voedzame stoffen in kleine visjes zoals ansjovis of sardines gaan grotendeels verloren als ze eindigen als voer voor kweekzalm. ‘Het is veel slimmer en duurzamer om deze vissoorten rechtsreeks te eten’, zeggen wetenschappers in het vakblad Nature.

‘Voedsel is te goedkoop’, noteert landschapsarchitect en auteur Louis De Jaeger tijdens een gesprek tussen boeren en mensen uit de retail en de voedingsindustrie. ‘Als we de landbouw eerlijk willen maken, moeten we de hele maatschappij aanpakken.’

Het gebruik van chemicaliën met PFAS is in tien jaar tijd enorm toegenomen in de EU, waardoor consumenten ook via hun voeding steeds vaker blootgesteld worden aan PFAS. Dat blijkt uit onderzoek van groenten en fruit. België hoort bij de landen met de hoogste concentraties.

Door de klimaatverandering nemen de visbestanden verder af. Daardoor zullen arme landen minder toegang hebben tot vis, een relatief goedkope bron van gezonde voeding. Een hervorming van de visserij dringt zich op, schrijven biologen Stefanie Colombo en Aaron MacNeil.

Ons voedselsysteem bleek de voorbije jaren rampzalig kwetsbaar. Het is niet gebouwd om iedereen toegang tot voedsel en gezonde voeding te garanderen. Speciaal VN-rapporteur Olivier De Schutter schetst hoe we van crisis naar veerkracht kunnen gaan.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft nieuwe richtlijnen uitgevaardigd om kinderen beter te beschermen tegen “agressieve” marketing voor ongezonde voeding.