Transition énergétique ?

Vandaag bespreekt de Vlaamse regering het Vlaams Klimaatplan, inclusief het Sociaal Klimaatfonds. Dat fonds moet de factuur van de komende koolstoftaks voor woningen en transport verlichten. Niemand weet hoe groot die factuur zal zijn. De discussie over wie er op welke manier van tegenmaatregelen kan genieten loopt nog. Onzekerheid lijkt troef bij alle EU-lidstaten, maar België maakt het wel erg bont.

De Vlaamse overheid kent 2 miljoen euro strategische 'ecologie'steun toe aan het omstreden plastiekproject van Ineos. Milieuorganisaties reageren woedend: publieke middelen worden ingezet voor een fossiel project dat haaks staat op klimaatdoelstellingen.

Jules Vertriest (30) is de eerste arts die in opdracht van het Vlaams Departement Zorg is aangesteld om zich bezig te houden met de gezondheidseffecten van de klimaatverandering in Vlaanderen. Na een kurkdroge lente kreeg de kersverse klimaatarts er bij het begin van de zomer al meteen een eerste hittegolf bovenop. ‘Laat hitte, droogte en UV-schade nu net de grootste gezondheidsrisico’s zijn die de klimaatverandering met zich meebrengt, maar er zijn oplossingen en het is mijn taak om die naar voren te schuiven.’

Terwijl we nog eens een hittegolf beleven in de Lage Landen, leert het Wereld Meteorologisch Instituut ons dat die, samen met veel te lange droogtes en anderzijds veel te veel water op korte tijd, tot het nieuwe normaal behoren.

La quête pour maîtriser la fusion nucléaire, cette source d’énergie propre, quasi illimitée et sans déchets radioactifs à long terme, vient de franchir une étape majeure. Le stellarator Wendelstein 7-X, un réacteur expérimental installé en Allemagne, a pulvérisé plusieurs records mondiaux en démontrant sa capacité à maintenir un plasma ultra-chaud et stable plus longtemps que jamais auparavant. Ce succès marque un progrès crucial vers l’objectif de produire une énergie de fusion viable à l’échelle industrielle, capable un jour de remplacer nos sources d’énergie fossile polluantes.

De Europese Unie zal tegen 2030 54 procent minder broeikasgassen uitstoten, vergeleken met 1990, en komt zo net uit onder de doelstelling van 55 procent. Dat heeft de Europese Commissie berekend op basis van de klimaatplannen van de meeste lidstaten.

Er is in de Vlaamse landbouw nog veel winst te maken voor het klimaat door meer koolstof op te slaan in de bodem. 'Carbon farming' of koolstoflandbouw kan voor landbouwers extra zakgeld betekenen, terwijl de bodem van hun akkers er beter van wordt. Minister van Landbouw Jo Brouns (CD&V) wil er deze legislatuur verder op inzetten, met 25 miljoen euro rechtstreekse steun per jaar. Hoe werkt het systeem? En wat is het potentieel?

Onderzoek en rechtspraak bewijzen dat het systeem van CO2-compensatie (ETS) faalt. Twee door de industrie gesteunde rapporten beweren dat die ruilhandel de bedrijven helpt om koolstofvrij te worden. SOMO en Data Desk vonden acht systemische fouten in deze rapporten: “Dit is niet alleen slecht onderzoek, het is gevaarlijke afleiding”.

De Europese Unie kan haar doelstellingen voor luchtkwaliteit tegen 2030 halen zonder dat er uitstel dient te worden gevraagd, zegt een rapport in opdracht van het Europees Milieubureau (EEB). Meer nog: de doelstellingen leveren ‘een drievoudig voordeel’ op: voor de volksgezondheid, het milieu en het klimaat.

Koolstofkredietprojecten beweren de klimaatverandering tegen te gaan door ontbossing te voorkomen. In Tanzania heeft het bedrijf Carbon Tanzania het inheemse volk de Hadzabe overhaald om aan zo’n project deel te nemen. De vraag is wie daarbij wint. Het klimaat, de Hadzabe, of de miljardairs en multinationals die CO2 uitbraken en dat afkopen met koolstofkredieten?

De regering-De Wever staat voor de aartsmoeilijke opdracht om de uitstoot van broeikasgassen te doen dalen, de energiemix duurzamer te maken én tegelijk de energievoorziening te garanderen. De nieuwe regering zet daarvoor volop in op kernenergie, maar ook op warmtepompen. Tegelijk mag de factuur voor de gezinnen en de industrie niet stijgen. Het blijft echter wachten op een echte taxshift die elektriciteit goedkoper maakt.

Bond Beter Leefmilieu reageert onthutst op het federale regeerakkoord. Arizona bewijst lippendienst aan duurzaam klimaat- en natuurbeleid, maar laat in de feiten alle ambitie los. “Het regeerakkoord biedt geen antwoord op de dramatische toestand van onze biodiversiteit en het klimaat", stelt Danny Jacobs, directeur bij Bond Beter Leefmilieu. “De hefboom van energie- en milieufiscaliteit blijft onbenut. De elektrificatie van bedrijfswagens wordt afgezwakt. Cruciale hervormingen worden een zoveelste maal onderzocht en op de lange baan geschoven. €15 miljard aan fossiele subsidies blijven onaangeroerd. Het regeerakkoord is een bloemlezing van gemiste kansen.

De rijkste 1 procent heeft zijn deel van het jaarlijkse mondiale koolstofbudget - de hoeveelheid CO2 die aan de atmosfeer kan worden toegevoegd zonder dat de opwarming van de aarde de 1,5°C overschrijdt - al in de eerste 10 dagen van 2025 opgebruikt, zo blijkt uit een nieuwe analyse van Oxfam.

Les penseurs de la transition admettent que les avancées – lorsqu’il y en a – ne permettent pas d’atteindre les objectifs globaux, car bien que nous disposions de pistes de solution, des obstacles au changement entraveraient leur mise en place. À l’aune de cette idée simple, le but de cet ouvrage est de ­rassembler et de caractériser 101 obstacles, 101 pierres d’achoppement sur la voie de la transition.

Volgens de Wereldbank kwam er bij de wereldwijde olieproductie vorig jaar bijna 150 miljard kubieke meter methaangas vrij, omgerekend zo’n 500 miljoen ton CO2-equivalent. Dat is volgens het IEA ongeveer 1,3% van de mondiale uitstoot van broeikasgasuitstoot door winning en verbranding van fossiele brandstoffen. Hiermee kan heel Afrika ten zuiden van de Sahara van energie worden voorzien. Methaan dat vrijkomt bij winning van olie, al dan niet uit schalielagen, wordt immers meestal afgefakkeld (flaring) als het niet economisch rendabel is om het op te slaan en voor energieopwekking te verbranden. Het Internationale Energieagentschap stelt dat de methaanuitstoot van de oliesector wellicht met 70% onderschat wordt. Ook bij de productie en het transport van aardgas uit gasbellen, ontsnappen er aanzienlijke hoeveelheden methaan. Steenkoolmijnen lekken eveneens grote hoeveelheden methaan, waarbij de diepste mijnen het meest methaan vrijgeven. Ook nadat ze gesloten zijn, kunnen ze verder methaan lekken.

Poursuivis pour ne pas s’être présentés à une commission d’enquête parlementaire, une première dans le droit français, les écologistes Léna Lazare et Basile Dutertre risquent de lourdes peines.

le premier quart du XXIème siècle est désormais derrière nous sans que nous ne puissions plus rien y changer. Au-delà de la dimension symbolique qu’il revêt, le passage à l’an 2025 marque le rapprochement inexorable de nos sociétés vers ce que l’on pourrait appeler un abîme, tant les indicateurs multiples de notre empreinte environnementale (émissions de gaz à effet de serre, taux d’effondrement de la biodiversité, acidification des océans, etc.) nous montrent que les trajectoires collectives ne sont pas celles qu’elles devraient être.

Shell hoeft dan toch zijn uitstoot niet verder terug te dringen dan het zelf wil om de klimaatopwarming te beperken. Dat heeft een Nederlandse rechter in Den Haag vandaag in beroep beslist. De rechter vindt dat Shell wel degelijk een verantwoordelijkheid draagt in de klimaatcrisis, maar dat het bedrijf geen specifieke reductiedoelstellingen opgelegd kunnen worden.

Amerikaanse scheikundigen hebben een nieuw type van absorberend materiaal gemaakt dat veelbelovend klinkt om koolstofdioxide uit de lucht te filteren en zo de CO2-concentratie in de atmosfeer te doen dalen.

De koolstofvoetafdruk van een superrijke Europeaan, na bijna een week gebruik te hebben gemaakt van superjachten en privévliegtuigen, komt overeen met de levenslange koolstofvoetafdruk van iemand in de armste 1 procent van de wereld, zo onthult een nieuw Oxfam-rapport vandaag. Het eerste onderzoek in zijn soort, “Carbon Inequality Kills,” volgt de uitstoot van privéjets, superjachten en vervuilende investeringen en komt uit aan de vooravond van COP29 in Baku, Azerbeidzjan.