Articles 2020

Tijdens hittegolven neemt het aantal mensen met obstructieve slaapapneu toe, net als de ernst van hun ademhalingspauzes.

Windsnelheden tot 300 km/u, mogelijk evenveel regen als in een heel jaar in België en een vloedgolf tot 4 meter hoog vanuit de zee: orkaan Melissa heeft net Jamaica bereikt als een orkaan van de hoogste categorie 5. De gevolgen voor Jamaica zullen sowieso desastreus zijn. Hoe uitzonderlijk is Melissa, en wat is het verband met de klimaatverandering? "Het is nog maar het 2e jaar ooit met 3 orkanen van categorie 5."

Wat heeft 89,9% van de Belgen met elkaar gemeen? Ze eisen meer klimaatactie van de Belgische overheid. Wie schuilt precies achter dat percentage? MO* zocht het uit.

De federale overheid slaagt er niet in haar gebouwen snel genoeg te renoveren en haalt zo de eigen klimaatdoelstellingen niet. Daarvoor waarschuwt de dienst Klimaatverandering van de FOD Volksgezondheid. Vooral de Regie der Gebouwen schiet tekort, maar ook Defensie zit niet op schema. Wat is er aan de hand?

Hoe gebruiken we het beschikbare land in onze eigen regio, en welke impact heeft dat elders? Die vraag is van cruciaal belang voor onze voedselvoorziening, armoedebestrijding, natuurbehoud en de strijd tegen klimaatverandering. Maar helaas bestaan er veel misverstanden over landgebruik.

Door de klimaatverandering zijn de Zwitserse gletsjers de voorbije 10 jaar een kwart van hun volume verloren. Bovendien versnelt het smelten. Dit jaar alleen al zijn ze met 3 procent gekrompen, door een gebrek aan sneeuw de voorbije winter en hittegolven in juni en augustus. Tegen het einde van deze eeuw dreigen zo goed als alle Zwitserse gletsjers helemaal verdwenen te zijn.

De Belgische klimaatkosten kunnen tegen 2050 oplopen tot 4 à 8,5 miljard euro per jaar. Tenminste, als er geen verdere maatregelen uitgerold worden om de impact van regen, stormen en overstromingen te verzachten. Daarvoor waarschuwt het Federaal Planbureau vandaag. Dat zou niet alleen een stevige impact hebben op de economie, maar ook op de Belgische schuldgraad.

De voorbije hittezomer heeft naar schatting minstens 24.400 Europese hittedoden veroorzaakt. 16.500 van die doden, of 7 op de 10, zouden niet gevallen zijn zonder de klimaatopwarming. Dat berekende een team van 11 klimaatwetenschappers. Ze waarschuwen dat veel van die hittedoden niet in de statistieken belanden. Vooral ouderen en mensen met onderliggende gezondheidsproblemen zijn kwetsbaar.

Het aantal cholerabesmettingen is wereldwijd opnieuw toegenomen in 2024, en ook dit jaar lijkt die trend zich verder te zetten. Ook het aantal sterfgevallen stijgt verder, mede door oorlog en de klimaatverandering.

In tropische delen van Oceanië, India en Brazilië zijn invasieve planten in snel tempo in opmars en vormen een bedreiging voor de lokale voedselketens. De boosdoener die de trend extra aanzwengelt: de klimaatverandering.

De menselijke impact op de oceanen neemt razendsnel toe, toont nieuw onderzoek in Science. In combinatie met de klimaatverandering duwt het de wereldzeeën naar een gevaarlijke grens.

De mogelijkheden om veilig en op een praktische manier CO2 onder de grond op te slaan in de strijd tegen de klimaatverandering zijn bijna 10 keer kleiner dan eerder aangenomen. Dat blijkt uit een studie in Nature, die in kaart bracht welke plekken echt geschikt zouden zijn rekening houdend met de bevolkingsdichtheid. "Het is een schaars middel, waar we verstandig moeten mee omspringen", zeggen de onderzoekers. VRT NWS sprak met een van de co-auteurs van de studie, klimaatwetenschapper Joeri Rogelj.

De door de mens veroorzaakte klimaatverandering maakte de droogte die Zuid-Europa dit voorjaar trof 10 keer waarschijnlijker. Dat besluiten klimaatwetenschappers van het collectief World Weather Attribution. Die droogte leidde tot verwoestende zomerbranden in onder andere Turkije, Griekenland en Cyprus. Als de klimaatverandering zich verder doorzet, dreigen zulke megabranden nog veel alledaagser te worden dan ze vandaag al zijn.

Hoewel er meer dan 6000 rivieren door het Nepalese landschap kronkelen, is het steeds moeilijker voor de Nepalezen om toegang te krijgen tot water. Er is steeds minder water, er is de klimaatverandering en de systemen om water te beheren zijn ook nog eens complex. Water was lange tijd een gedeeld en publiek goed in Nepal, maar die solidariteit maakt geleidelijk aan plaats voor conflict.

In enkele weken tijd heeft zowat de helft van de inwoners van het eilandstaatje Tuvalu in de Stille Oceaan zich aangemeld om een visum te krijgen voor Australië. Ze maken gebruik van een speciaal visumprogramma dat is ingesteld omdat het eiland ernstig bedreigd wordt door de klimaatverandering, met een stijgende zeespiegel en grotere kans op extreem stormweer. Het gaat om het eerste structurele programma voor klimaatvluchtelingen in zijn soort.

In een zomerreeks met vier bijzondere denkers mocht De Denker der Nederlanden natuurlijk niet ontbreken. Restaurant Samenloop dekte de tafel, en David Van Reybrouck vulde de borden, de glazen en de uren met zijn driegangenmenu van wereld en aarde, de mens en al het levende, macht en tegenkracht.

Jules Vertriest (30) is de eerste arts die in opdracht van het Vlaams Departement Zorg is aangesteld om zich bezig te houden met de gezondheidseffecten van de klimaatverandering in Vlaanderen. Na een kurkdroge lente kreeg de kersverse klimaatarts er bij het begin van de zomer al meteen een eerste hittegolf bovenop. ‘Laat hitte, droogte en UV-schade nu net de grootste gezondheidsrisico’s zijn die de klimaatverandering met zich meebrengt, maar er zijn oplossingen en het is mijn taak om die naar voren te schuiven.’

"De klimaatverandering staat gewoon niet meer op de agenda en de groep die erover spreekt, wordt steeds kleiner." Dat zegt klimaatexperte Jill Peeters, naar aanleiding van het extreme weer dat de komende dagen over het land trekt. Toch blijft ze het klimaatprobleem op tafel leggen. "Ook vennootschappen zijn vragende partij om meer in te zetten op duurzaamheid."

In landen waar de gemiddelde temperatuur snel stijgt, krijgen steeds meer vrouwen te maken met kanker. Dat blijkt uit metingen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Voor elke graad Celsius temperatuurstijging neemt het aantal kankergevallen onder vrouwen toe en blijkt de ziekte dodelijker. Kunnen we van een direct verband spreken?

Als we willen dat iedereen zich kan aanpassen aan klimaatverandering, zijn technische ‘ingenieursoplossingen’ alleen niet voldoende. Daarvoor is ook een sterke sociale infrastructuur nodig. Juist nu de overheid het maatschappelijke middenveld onder druk zet, verschijnt er een studie van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) die hier dieper op ingaat.