Articles

Geef toe: geen functietitel zo ronkend als ‘fietsprofessor’. Meredith Glaser maakt de verwachtingen waar, als bevlogen wetenschapster die verder kijkt dan haar stuur lang is. ‘We zijn stomweg vergeten dat de belangrijkste functie van onze publieke ruimte sociaal contact is.’

'De gouden graal voor elk ruimtelijk- en mobiliteitsbeleid? Dat zou moeten zijn om de modal shift op zo'n bevattelijke en aanlokkelijke manier te presenteren dat weggebruikers bereid zijn hun mobiliteitsgedrag aan te passen.’ Dat stelt landschapsarchitect Jan Vilain naar aanleiding van de Week van de Mobiliteit.’ Dat schrijft landschapsarchitect Jan Vilain naar aanleiding van de Week van de Mobiliteit.

In 2027 treedt een nieuw Europees CO2-rechten veilingsysteem in werking: ETS-2. Brandstofleveranciers gaan dan een heffing betalen voor de CO2 van hun product. Dat betekent een flinke extra inkomstenbron voor de overheid, die gebruikt zou moeten worden voor de verduurzaming van de mobiliteit. Maar elk plan om dat te doen, ontbreekt, waarschuwen de autobranche en Natuur & Milieu.

Hier heb je een radicaal idee: de fiets is sneller dan de auto. Geloof je me niet? Reken even mee.

Dit is het tweede van vier artikelen over zin en onzin van gratis openbaar vervoer. In het eerste deel gaan we in op de situatie in het Groothertogdom Luxemburg waar het openbaar vervoer in het voorjaar van 2020 gratis werd. In het tweede deel komt de situatie in ons land aan bod en in het derde deel is het woord aan onderzoekers. In het vierde en laatste deel wordt een en ander samengevat en voeg ik er mijn bedenkingen aan toe. Deze reeks artikelen kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek.

Om een trendbreuk op het vlak van mobiliteit te realiseren zijn 3 sleutelmaatergelen noodzakelijk: investeren in mensen in plaats van asfalt, de invoering van een slimme kilometerheffing voor personenwagens en de introductie van een nabijheidsbudget voor iedereen. Dat stelt het Netwerk Duurzame Mobiliteit in een memorandum in de aanloop naar de verkiezingen in 2024.

Mobiliteitsexpert Kris Peeters werpt zijn licht op de recente prijsstijgingen van de trein: “De federale en Vlaamse zuinigheid over openbaar vervoer kost ons veel geld. Hogere prijzen leiden tot minder reizigers, blijkt zowel uit onderzoek over prijselasticiteit als uit de praktijk. Lagere prijzen leiden tot meer reizigers. Zie Luxemburg. Zie Duitsland.”

Enkel minder transport kan de CO2-uitstoot van de transportsector drastisch naar beneden halen. Dat stelt nieuw onderzoek van de Universiteit van Valladolid in Spanje vast.

abs_empty

De uitbreiding van de Europese emissiehandel wordt naar mobiliteit en verwarming dreigt het leven duurder te maken. Een nieuw Sociaal Klimaatfonds moet de impact voor de armste gezinnen verzachten, maar deskundigen waarschuwen dat het mogelijk niet volstaat.

We rijden ons op verschillende manieren vast in onze wagens. Met ellenlange files, dure tankbeurten, geopolitieke afhankelijkheid van petrostaten en de schade aan de planetaire en onze eigen gezondheid. MO*Ontwikkelaar Jonas Van der Slycken pleit voor een duidelijke verschuiving naar andere vervoersmiddelen. ‘Maar zullen we met het huidige beleid wel zo’n “modal shift” kunnen realiseren?’

Na jaren van afbouw kiest de federale regering met haar Spoorvisie 2040 voor een radicale heropwaardering van het spoorvervoer. Milieu- en mobiliteitsverenigingen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Integrato, Netwerk Duurzame Mobiliteit & TreinTramBus hebben hier jarenlang voor geijverd en reageren tevreden op de beslissing. Wel wijzen ze erop dat de nodige budgettaire middelen vrijgemaakt moeten worden om deze ambities waar te maken.

Rijden met vervuilende, gevaarlijke en plaatsvretende pick-uptrucks is in Vlaanderen fiscaal voordeliger dan rijden met een kleine wagen. Dat doet Marie Desrousseaux van de Bond Beter Leefmilieu de wenkbrauwen fronsen. Het stoot hen tegen de borst dat Vlaanderen zich wel bewust is van het probleem, maar geen actie onderneemt. Tegelijkertijd treuzelt Vlaanderen om haar eigen mobiliteitsbeloftes na te komen en blijven cruciale investeringen in gedeeld en elektrisch vervoer achterwege.

Maandagnacht bereikte de federale regering een akkoord over maatregelen om de hoge gas-, elektriciteits- en brandstofprijzen te milderen. TreinTramBus, Fietsersbond en Netwerk Duurzame Mobiliteit (NDM) begrijpen heel goed het belang van begeleidende maatregelen om een tankbeurt voor gewone gezinnen en alleenstaanden enigszins betaalbaar te houden, zeker ook in het licht van de torenhoge energiefacturen. Dat de federale regering hiermee meteen de overgesubsidieerde salariswagens met tankkaart nog een dik pak geld bij toesteekt, vinden ze minder evident.

Toekomstverkenner en publiek spreker Stefaan Vandist is ervan overtuigd dat heel wat creatieve oplossingen voor een duurzame toekomst vandaag al bestaan. Alleen missen ze wat bekendheid. In zijn nieuwe boek Pretopia gidst hij je aan de hand van tientallen projecten doorheen toekomstbestendige voedselsystemen, mobiliteit, energie, materiaalgebruik en stadsontwikkeling. ‘Hier en nu moet het allemaal gebeuren, het zijn net deze jaren ’20 die cruciaal zijn om het tij te keren.’