Articles

De Europese lidstaten slagen er al sinds 2010 amper in om de kwaliteit van het oppervlaktewater, zoals meren en rivieren, te verbeteren. Dat blijkt uit een nieuwe, uitgebreide doorlichting door het Europees Milieuagentschap. Tegen 2027 moeten alle Europese waterlichamen in goede staat zijn, maar momenteel haalt slechts 1 op de 3 rivieren en meren de lat. In België is de toestand bovendien extra prangend: de landbouw pompt veel grondwater op én veroorzaakt vervuiling.

De milieuverenigingen Dryade, Bond Beter Leefmilieu en Greenpeace trekken naar het Grondwettelijk Hof en vragen de gedeeltelijke vernietiging van het Stikstofdecreet. De Vlaamse regering verzuimde het decreet te baseren op de meest recente wetenschappelijke kennis. Het decreet hanteert achterhaalde cijfers en slaagt er niet in de overbelasting door stikstof voldoende snel weg te werken. Het stuwt de landbouwsector verder richting schaalvergroting, weg van een gezonde leefomgeving en een leefbaar inkomen voor de landbouwer.

De Europese luchtkwaliteit is er in de voorbije twee decennia duidelijk op vooruitgegaan. Toch ademen nog altijd ruim vier op de vijf Europeanen vuile lucht in, blijkt uit onderzoek in het vakblad Nature.

Even recapituleren. Op zondag 7 jan 2024 kreeg Ineos – na een verrassend positief advies van ANB – zijn huidige vergunning van de Vlaamse Regering. De vorige was onderuit gehaald op grond van de beroepsprocedure die de provincie Noord-Brabant had aangespannen. VlaReg werd toen door de Raad voor Vergunningenbetwistingen op de vingers getikt voor haar lossepolswerk aangaande de verwachte stikstofdepositie van Project One voorbij de Nederlandse grens. En al stond het in de sterren geschreven dat zowel de provincie Noord-Brabant als de provincie Zeeland opnieuw beroep zouden aantekenen en dat ook Client Earth opnieuw met een beroep ten gronde zou komen, toch startte Ineos op 8 januari full speed de constructiewerken in Lillo. Evident met de bedoeling om de weg van de voldongen feiten te kiezen en om de beroepsprocedures in snelheid te pakken. Mocht er een kink in de kabel komen, dan was er altijd nog de overheidswaarborg van een half miljard, waarvan overigens al 250 miljoen zijn geactiveerd. Poker à la Ratcliffe

Het stikstofakkoord richt zich hoofdzakelijk op de nefaste effecten op natuurgebieden van de uitstoot van de landbouw. Maar is er ook voldoende aandacht voor dierenwelzijn? MO* sprak met mensen op en naast het veld.

Wordt het derde keer goede keer voor het Vlaamse stikstofdecreet? MO* sprak de afgelopen maanden met mensen op en naast het veld, op zoek naar mogelijke oplossingen op lange termijn en financiële perspectieven voor een duurzamere sector.

Feitenvrije politiek, noemt MO*columnist Thomas Goorden het bejubelde meest recente stikstofakkoord. Alleen is het niet eens wetenschappelijk of juridisch getoetst of gestemd in het parlement. ‘Echte wetenschap is geen hoopje bij elkaar gefantaseerde cijfertjes die het gewenste eindresultaat geven.’

Groen-covoorzitter Jeremie Vaneeckhout en Groen-fractieleidster Mieke Schauvliege in het Vlaams Parlement reageren met vernietigende kritiek op de stikstofdeal die de Vlaamse regering van N-VA, Open VLD en CD&V bereikte. “Dit is een deal waar INEOS blij mee zal zijn, maar daar is alles mee gezegd.”

Op 20 juli gaf de Raad voor Vergunningenbetwistingen de Vlaamse Regering een ferme veeg uit de pan omdat ze ‘routinematig en achteloos’ had besloten dat Ineos Project One geen significante milieueffecten door extra stikstofdepositie zou veroorzaken. Niet over de grens en niet bij ons. Natuurlijk had Ineos in zijn vergunningsdossier voorzichtig toegegeven dat er een streepje stikstofdepositie zou zijn, maar de toename zou verwaarloosbaar klein zijn, te klein om ze in rekening te brengen. De framing van Ineos Project One als state of the art paradepaard ging er bij de Vlaamse Regering hoe dan ook in als zoete koek

Tijdens de legendarische coronalente van 2020 herontdekte MO*columniste Virginie Platteau de weldaden van tuinieren. Het voelde aan als een welgekomen pauze, maar niet op de manier zoals eerste minister De Croo dat ziet.

Tijs Boelens, groentekweker in het Pajottenland, legt uit hoe hij samenwerkt met een veeteeltbedrijf voor een duurzame landbouw die tegelijkertijd gezonde voeding produceert én de natuur laat herleven. Het kan, maar dit is niet de visie die de Vlaamse regering met zijn stikstofplan uitdraagt.

Vorige week deed MO*columniste en klimaatactiviste Katrin Van den Troost een rondvraag op de boerenmarkt die ze mee organiseert in Borgerhout. Wat is dat nu met dat stikstofakkoord? ‘De landbouw betaalt een hoge prijs, terwijl voor transport en industrie de rode loper uitgerold wordt.’

Maar liefst 77 procent van de dieselmodellen toont in officiële tests “verdachte” stikstofniveaus. Dat wijst volgens ICCT, de ngo die in 2015 het oorspronkelijke dieselschandaal aan het licht bracht, op “waarschijnlijk” gesjoemel.

De Vlaamse regering heeft eindelijk knopen doorgehakt in het stikstofdossier. Natuurpunt, Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Dryade en West-Vlaamse Milieufederatie reageren tevreden dat het akkoord de druk van landbouw op natuur erkent. Positief zijn de extra middelen voor natuurherstel en de afbouw van de varkensstapel. Maar blind optimisme in technologische oplossingen pakt de grondoorzaak van het stikstofprobleem niet aan en blijft een risicovol toekomstpad voor landbouwers.

Gekweekte kelp, een zeewier, kan helpen om stikstofverontreiniging in kustwateren aan te pakken. Dat blijkt uit nieuw onderzoek van de Universiteit van Alaska Fairbanks.

In Noordwest-Europa en delen van India en China ligt het stikstofverbruik te hoog. Maar in Afrika en Zuid-Amerika is er nog ruimte voor een hoger stikstofgebruik, stelt Nederlands onderzoek dat verschenen is in het wetenschappelijk tijdschrift Nature.

In Noordwest-Europa en delen van India en China ligt het stikstofverbruik te hoog. Maar in Afrika en Zuid-Amerika is er nog ruimte voor een hoger stikstofgebruik, stelt Nederlands onderzoek in Nature.

Het enige onafhankelijke overheidslabo voor milieuanalyses wordt mogelijk opgedoekt, en dat wekt de verontwaardiging van Erik Grietens (Bond Beter Leefmilieu). Hij hekelt de besparingen op de kap van milieu en gezondheid. De politieke verontwaardiging over het PFOS-schandaal en stikstofgate zijn nauwelijks geluwd, of de jarenlange besparingsdrift die aan de basis ervan lag wordt gewoon verdergezet.’

Dinsdagmiddag 22 februari wordt in het parlement de toekomst van het laboratorium van de Vlaamse Milieu Maatschappij (VMM) besproken. Het enige onafhankelijk overheidslabo voor milieuanalyses in Vlaanderen moet er potentieel aan geloven, door besparingen ... Een totaal verkeerd signaal, vindt Bond Beter Leefmilieu. Op een ogenblik dat het PFOS-schandaal en stikstofgate duidelijk maken dat de overheid er niet in slaagt om milieurisico’s te beheersen en de volksgezondheid te beschermen, wordt het tijd om opnieuw te investeren in een gezond leefmilieu voor de Vlaming.

Er wordt veel geschreven en gedebatteerd over het stikstofdrama in Vlaanderen, maar zelden wordt daarbij gekeken naar de historische wortels van dit probleem. Dat schrijft MO*blogger Luc Vankrunkelsven. ‘Dit landbouwmodel, met verkwisting van veel energie voor import en export, is niet langer houdbaar.’