Flux continu

Hier heb je een radicaal idee: de fiets is sneller dan de auto. Geloof je me niet? Reken even mee.

Dit is het tweede van vier artikelen over zin en onzin van gratis openbaar vervoer. In het eerste deel gaan we in op de situatie in het Groothertogdom Luxemburg waar het openbaar vervoer in het voorjaar van 2020 gratis werd. In het tweede deel komt de situatie in ons land aan bod en in het derde deel is het woord aan onderzoekers. In het vierde en laatste deel wordt een en ander samengevat en voeg ik er mijn bedenkingen aan toe. Deze reeks artikelen kwam tot stand met de steun van het Fonds Pascal Decroos voor bijzondere journalistiek.

Om een trendbreuk op het vlak van mobiliteit te realiseren zijn 3 sleutelmaatergelen noodzakelijk: investeren in mensen in plaats van asfalt, de invoering van een slimme kilometerheffing voor personenwagens en de introductie van een nabijheidsbudget voor iedereen. Dat stelt het Netwerk Duurzame Mobiliteit in een memorandum in de aanloop naar de verkiezingen in 2024.

Mobiliteitsexpert Kris Peeters werpt zijn licht op de recente prijsstijgingen van de trein: “De federale en Vlaamse zuinigheid over openbaar vervoer kost ons veel geld. Hogere prijzen leiden tot minder reizigers, blijkt zowel uit onderzoek over prijselasticiteit als uit de praktijk. Lagere prijzen leiden tot meer reizigers. Zie Luxemburg. Zie Duitsland.”

‘Voor de Vlaamse regering lijkt de klimaatcrisis niet te bestaan’, reageert mobiliteitsexpert Dirk Lauwers (UAntwerpen) op de beslissing van de regering om de drie Vlaamse regionale luchthavens open te houden.

Enkel minder transport kan de CO2-uitstoot van de transportsector drastisch naar beneden halen. Dat stelt nieuw onderzoek van de Universiteit van Valladolid in Spanje vast.

De uitbreiding van de Europese emissiehandel wordt naar mobiliteit en verwarming dreigt het leven duurder te maken. Een nieuw Sociaal Klimaatfonds moet de impact voor de armste gezinnen verzachten, maar deskundigen waarschuwen dat het mogelijk niet volstaat.

Jean-Paul Gailly is gepensioneerd ambtenaar met rijke ervaring in mobiliteit en verkeerskunde. Hij legt de principes uit van het nieuwe circulatieplan voor de Brusselse Vijfhoek.

We rijden ons op verschillende manieren vast in onze wagens. Met ellenlange files, dure tankbeurten, geopolitieke afhankelijkheid van petrostaten en de schade aan de planetaire en onze eigen gezondheid. MO*Ontwikkelaar Jonas Van der Slycken pleit voor een duidelijke verschuiving naar andere vervoersmiddelen. ‘Maar zullen we met het huidige beleid wel zo’n “modal shift” kunnen realiseren?’

Na jaren van afbouw kiest de federale regering met haar Spoorvisie 2040 voor een radicale heropwaardering van het spoorvervoer. Milieu- en mobiliteitsverenigingen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, Integrato, Netwerk Duurzame Mobiliteit & TreinTramBus hebben hier jarenlang voor geijverd en reageren tevreden op de beslissing. Wel wijzen ze erop dat de nodige budgettaire middelen vrijgemaakt moeten worden om deze ambities waar te maken.