Transition énergétique ?

De Vlaamse regelgeving omtrent pesticiden is in strijd met het Europees recht. Dat heeft de Brusselse rechtbank van eerste aanleg maandag beslist. ‘Vlaanderen moet nu haar landbouwbeleid fundamenteel hertekenen.’

Bij een steekproef in verschillende Europese landen zijn er TFA aangetroffen in graanproducten zoals brood, koekjes en speculaas. TFA is de kleinste variant van de forever chemical PFAS. De actiegroep Pesticide Action Network (PAN), die de testen liet uitvoeren, roept de overheid op om breder te meten naar TFA-resten in voedsel, en vraagt dat PFAS-bevattende pesticiden uitgedoofd worden.

In alledaagse graanproducten zoals brood en speculaas is PFAS teruggevonden. Steekproeven door de Bond Beter Leefmilieu en PAN Europe vinden hoge concentraties trifluorazijnzuur (TFA), een afbraakproduct van pesticiden.

Elk jaar worden tienduizenden tonnen zeer gevaarlijke pesticiden die in de Europese Unie verboden voor gebruik zijn, toch geproduceerd voor de export. Deze weerzinwekkende dubbele standaard is een vorm van uitbuiting op de akkers van het Zuiden, schrijven VN-rapporteurs Marcos A. Orellana en Olivier De Schutter. ‘Terwijl arbeiders en hun gezinnen lijden, profiteren de fabrikanten van pesticiden.’

Vandaag (maandag) starten in Genève besprekingen over een veiliger gebruik en een beter gereglementeerde export van schadelijke chemische stoffen. Dat is nodig want de chemische industrie groeit maar tegelijk is de vervuilingscrisis torenhoog, stellen experts.

De Europese Commissie vraagt België meer te doen om de kwaliteit van het oppervlakte- en grondwater te verbeteren. Ons land zit helemaal niet op koers om de Europese doelstellingen te halen, zo blijkt uit een evaluatie van de uitvoering van de Kaderrichtlijn Water in de lidstaten.

Recente metingen van De Watergroep hebben uitgewezen dat de concentraties van het schadelijke TFA, een stof uit de groep PFAS, erg hoog zijn in Vlaams drinkwater. PAN Europe, Bond Beter Leefmilieu, Velt en Natuurpunt vragen een onmiddellijk verbod op het gebruik van dit soort pesticiden.

De Europese lidstaten slagen er al sinds 2010 amper in om de kwaliteit van het oppervlaktewater, zoals meren en rivieren, te verbeteren. Dat blijkt uit een nieuwe, uitgebreide doorlichting door het Europees Milieuagentschap. Tegen 2027 moeten alle Europese waterlichamen in goede staat zijn, maar momenteel haalt slechts 1 op de 3 rivieren en meren de lat. In België is de toestand bovendien extra prangend: de landbouw pompt veel grondwater op én veroorzaakt vervuiling.

Australië heeft een plan van miljoenen dollars aangekondigd om het Groot Barrièrerif te beschermen. Centraal in het plan staat het opkrikken van de waterkwaliteit rond het grootste koraalrif ter wereld, maar er wordt ook gefocust op het terugdringen van schadelijke pesticiden en invasieve soorten. De Australische regering trekt hiervoor 130 miljoen Australische dollar uit, of ongeveer 79 miljoen euro.

Al jaren doen wetenschappers onderzoek naar de gezondheidseffecten van biologische landbouwproducten. Zeker is dat er veel minder pesticiden op zitten dan op voeding uit conventionele producten, althans in Europa. En doorgaans zijn bio-eters ook gezonder. Toch is het nog steeds niet helemaal duidelijk hoe gezond biovoeding echt is.