Articles 2020

Klimaatactiviste Mikaela Loach hoopt dat de herverkiezing van Donald Trump mensen wakker schudt en in beweging zet. Het enthousiasme waarmee Trump zijn kiezers kan overtuigen, wil ze graag ook zien in de klimaatbeweging. Geen enthousiasme voor fake news weliswaar, maar om mensen ervan te overtuigen dat een betere wereld mogelijk is.

Ontwrichtend klimaatprotest kan wel degelijk de steun voor de meer gematigde klimaatbeweging vergroten. Dat stellen onderzoekers vast na het monitoren van een dagenlange snelwegblokkade van Just Stop Oil in Londen.

De klimaatbeweging vindt het makkelijker om tegen fossiele industrie actie te voeren, dan voor groene industrie. Dat laatste is echter noodzakelijk om een ecologische transitie te winnen.

De klimaatbeweging is niet te spreken over de besloten industrietop die premier Alexander De Croo (Open Vld) vorige week in Antwerpen organiseerde. Economische belangen kregen opnieuw voorrang op klimaatbeleid. De stem van de klimaatbeweging werd niet gehoord.

Volgens VS-hoogleraar geografie Matt T. Huber heeft de klimaatbeweging een duidelijke strategie nodig met wortels in de werkende klasse om de strijd aan te gaan tegen de vermogende klasse, die de klimaatcrisis aandrijft. Hij sprak erover met Wim Debucquoy.

Naar aanleiding van de klimaattop in Dubai blaast de klimaatcoalitie op 3 december terug verzamelen in Brussel. Medeorganisator Anuna De Wever kondigde aan met een Palestijnse vlag aan de grote klimaatmars te zullen deelnemen. Zij wil namelijk de strijd tegen het kolonialisme koppelen aan de klimaatzaak. De rechterzijde greep de gelegenheid aan om de klimaatbeweging te 'ontmaskeren'. Ook de ecomodernistische voorstanders van een apolitieke klimaataanpak trokken stevig van leer. Hoewel het discours van De Wever zowel tactisch als inhoudelijk rammelt, is de klimaatkwestie wel degelijk door-en-door politiek. De vraag is echter hoe we de verschillende deelstrijden best met elkaar verbinden.

Klimaatbeweging Extinction Rebellion mag opkrassen uit zaal 1 van het SMAK in Gent. Het museum had die ruimte voor drie weken toegezegd aan de activisten, maar nu duidelijk wordt dat de geweldloze bezetting van een stuk autostrade voorbereid werd, spreekt museumdirecteur Phillipe Van Cauteren van een vertrouwensbreuk. In het Gentse leeft de indruk dat bevoegd schepen Sami Souguir (Open Vld) een vorm van druk zou uitgeoefend hebben.

De klimaatcrisis wordt steeds tastbaarder, maar we blijven consumeren en broeikasgassen uitstoten aan een onhoudbaar tempo. Is radicaal activisme de enige manier om de wereld nog wakker te schudden? MO* ging in gesprek met drie activisten over ‘eco-sabotage’ en andere soorten klimaatverzet.

In een gezamenlijke reactie verwerpen Bond Beter Leefmilieu, Greenpeace, WWF, Velt, de Klimaatcoalitie, Natuurpunt, PAN Europe, Canopea, Natagora en Bral de negatieve politieke positionering rond het Europese klimaat-, natuur-, en milieubeleid. De problemen gaan niet weg door de kop in het zand te steken. Het is aan onze overheden om krachtig beleid te voeren dat onze leefomgeving en gezondheid beschermt. De pauzeknop indrukken is schuldig verzuim. Hoe langer we wachten, hoe moeilijker en duurder de oplossingen.

Vandaag verzamelden zich een twintigtal vertegenwoordigers van de klimaatbeweging op het Martelaarsplein, waar de Vlaamse Regering de herziening van het Vlaamse Energie- en Klimaatplan bespreekt. Ze bekritiseren dat Vlaanderen slechts 40% minder broeikasgassen wil uitstoten tegen 2030, een pak lager dan de eerlijke bijdrage die Europa van elke lidstaat vraagt (47%).

Dr. Sultan Ahmed Al Jabar, groot geworden in de nationale olie-industrie, is door de Verenigde Arabische Emiraten benoemd als voorzitter van COP28 in Dubai. De klimaatbeweging is in rep en roer omdat deze benoeming een signaal van de fossiele industrie kan zijn dat men probeert het roer van de VN-klimaatconferenties over te nemen. Dat is onaanvaardbaar omdat de olie-en gasindustrie in de afgelopen halve eeuw de wereld bewust naar een klimaatcrisis heeft geleid. Big Oil koos voor puur winstbejag ten koste van de toekomst van de wereldbevolking. Hierdoor hebben ze een historische schuld en verantwoordelijkheid opgebouwd, net zoals landen met een historische CO2-uitstoot, zoals België. Die schuld moet worden ingelost.

Er schort wat aan de machtsverhoudingen in de klimaatbeweging, ziet MO*columniste Faïrouz ben Salah. Waarom mogen Europese activisten keer op keer opdraven en komen stemmen uit pakweg Marokko of Algerije zelden aan het woord? ‘Ik mis veel gezichten op het internationale klimaatpodium.’

De VN-klimaattop COP27 in Sharm-el-Sheikh Egypte liep zondag 20 november op zijn einde. De bijna tweehonderd deelnemende landen kwamen afgelopen weekend tot een slotakkoord. De brede klimaatbeweging reageert, wij bundelden de reacties van de Klimaatcoalitie, 11.11.11, Greenpeace, en Oxfam. ‘COP27 vergeet de oorzaak van de klimaatcrisis aan te pakken. De uitstap uit alle fossiele brandstoffen heeft de tekst niet gehaald.’

De klimaatmars belooft groot te worden op zondag 23 oktober. Dit jaar staat de mars in teken van het recht op voedsel en de energiecrisis. De klimaatbeweging eist een transitie die ecologisch én sociaalrechtvaardig is, en wel nu. Wij spraken met Zanna Vanrenterghem, woordvoerder van de klimaatcoalitie aan Nederlandstalige kant.

De klimaatmars op zondag 23 oktober belooft groot te worden. Dit jaar staat de mars in teken van het recht op voedsel en de energiecrisis, want de klimaatbeweging eist een transitie die ecologisch én klimaatrechtvaardig is. En wel nu. Wij spraken met Simon Sterck (17), lid van de Vlaamse Jeugdraad als VN-jongerenvertegenwoordiger Duurzame Ontwikkeling en actief bij Youth for Climate.

In zijn boekje over eco-sabotage verbaast Andreas Malm zich erover dat de klimaatbeweging wel hard roept om actie, maar zelf tot dusver niet overgaat tot echte actie. Alsof de klimaatactivist te goed opgevoed is, te braaf. Of gelooft de klimaatactivist zelf niet in actie? Malm vraagt zich af of de tijd aangebroken voor een nieuw soort actie: eco-sabotage.

abs_empty

De oorlog is het slechts mogelijke scenario voor het klimaat, waarschuwen Ineos Will Fall, Climaxi, Youth for Climate, Grootouders voor het klimaat en andere klimaatorganisaties. Daarom roepen ze op voor diplomatieke oplossingen van Europa en om niet te kiezen voor een boycot van enkel Russisch gas.

Greenpeace, Youth for Climate en Extinction Rebellion springen mee in de bres voor de rechten van sans-papiers. Samen steunen ze een burgerwetsvoorstel van In My Name voor transparante regularisatiecriteria. “Geen klimaatrechtvaardigheid zonder sociale rechtvaardigheid“, aldus Shanthuru Premkumar van Greenpeace Belgium.

In het meest recente IPCC-rapport wordt terecht de nadruk gelegd op de dringende noodzaak van een koolstofarme economie om de toenemende klimaatontheemding te voorkomen. ‘Maar we mogen het daar niet bij laten’, schrijven de voorzitters van drie klimaat- en vluchtelingenorganisaties. ‘Het geld dat wordt gespendeerd aan dystopische militaire en bewakingsinfrastructuur moet in plaats daarvan gaan naar de ondersteuning van mensen die moeten verhuizen.’