Articles 2020

Terwijl natuurrampen toenemen in aantal en omvang, kiezen media en politiek ervoor om weg te kijken.

Nadat een recente hittegolf Europa van Portugal tot Turkije teisterde komt er in augustus een tweede meer intense golf aan die zich volgens voorspellingen zal uitstrekken tot heel Frankrijk, de Benelux en ook Noordelijk Europa treft. De onwil om deze klimaatcrisis ernstig te nemen dreigt onomkeerbare gevolgen te hebben.

Vandaag begint in Genève een 10-daagse VN-top over het aanpakken van plasticvervuiling. De top, waaraan ongeveer 180 landen deelnemen, wordt wel eens die van de laatste kans genoemd na de mislukte onderhandelingen in Zuid-Korea, vorige herfst. Ook deze top kondigt zich als moeilijk aan. Nochtans, zeggen experts, is plasticvervuiling verantwoordelijk voor ruim 1.300 miljard euro aan economische verliezen elk jaar.

Het Internationaal Gerechtshof heeft een revolutionaire uitspraak gedaan: landen kunnen juridisch vervolgd worden voor het niet halen van hun klimaatdoelen. Dit betekent dat de grootste historische vervuilers nu het risico lopen op forse schadeclaims, en dat er een nieuwe, keiharde stok achter de deur is voor klimaatactie.

Terwijl milieurampen steeds frequenter en dodelijker worden, blijft de Vlaamse regering falen in het uittekenen van een serieus klimaatbeleid. Donderdag 10 juli trekken Grootouders voor het Klimaat, Bond Beter Leefmilieu en de Klimaatcoalitie naar het Martelaarsplein met een duidelijke boodschap: dit klimaatplan is een kaakslag voor jong én oud.

Terug van weggeweest? Het publieke debat over klimaat, smelten van de hitte, experten op praatprogramma’s. Klimaatangst bij veel jonge mensen ebt echter niet periodiek weg, maar kruipt net in de kleren en sluimert al jaren. Maar we moeten beseffen dat net die angst een breekbare luxe is in een wereld vol onzekerheid.

Meer dan een jaar na de deadline, presenteert de Vlaamse regering vandaag haar finale energie- en klimaatplan. Bond Beter Leefmilieu reageert teleurgesteld. Enkele goede maatregelen, zoals de langverwachte taxshift van elektriciteit naar aardgas en bijkomend sociaal renovatiebeleid, nemen niet weg dat dit plan zwaar onder de lat duikt.

De Vlaamse overheid kent 2 miljoen euro strategische 'ecologie'steun toe aan het omstreden plastiekproject van Ineos. Milieuorganisaties reageren woedend: publieke middelen worden ingezet voor een fossiel project dat haaks staat op klimaatdoelstellingen.

Vergeet de beloftes van politici: de kosten van levensonderhoud zullen blijven stijgen, en de schuldige is dichterbij dan je denkt. Dit artikel onthult hoe de klimaatcrisis – van smeltende gletsjers tot extreme weersomstandigheden – nu al direct je portemonnee raakt en waarom de prijzen zullen blijven pieken.

Terwijl Europa zucht onder recordhittegolven, lijkt de politiek de kop in het zand te steken en blijven concrete klimaatplannen uit. Hoe is het mogelijk dat, terwijl de aarde steeds sneller opwarmt, er minder actie wordt ondernomen dan ooit tevoren?

Het idee van het ‘militair-industrieel complex’, bedacht door Eisenhower in zijn afscheidsrede in 1961, was bedoeld als een waarschuwing voor de ongecontroleerde macht van wapenfabrikanten en hun invloed op het buitenlands beleid. Vandaag de dag is dat complex gemuteerd. Het beschrijft niet langer alleen de innige relatie tussen wapenfabrikanten en politici. Het omvat nu ook een andere machtige, planeetvernietigende industrie: fossiele brandstoffen.

Terwijl het mondiale Zuiden opstaat en samenwerking zoekt, kiest het Westen via de NAVO voor herbewapening en militaire druk. Deze koers bedreigt niet alleen de wereldvrede, maar ondermijnt ook elke kans op een rechtvaardige wereldorde.

Terwijl we nog eens een hittegolf beleven in de Lage Landen, leert het Wereld Meteorologisch Instituut ons dat die, samen met veel te lange droogtes en anderzijds veel te veel water op korte tijd, tot het nieuwe normaal behoren.

Volgens sommige denkers zou onbehagen het centrale gevoel van onze tijd zijn. Paul Verhaeghe las het boek 'Eigen planeet eerst' van Roxane van Iperen. Hij denkt dat onmacht veel hoger op de ranglijst staat. Onmacht om te begrijpen wat er aan de hand is en – vooral – waarom er niks aan gedaan wordt. Tekort aan kindercrèches, aan woonzorgcentra, aan leerkrachten, aan magistraten, aan betaalbare huisvesting.

Slechts één land ter wereld produceert genoeg voedsel om zijn bevolking volledig te voeden volgens moderne voedingsrichtlijnen: het Zuid-Amerikaanse Guyana. Dat blijkt uit een grootschalige analyse van de productiecapaciteit van 186 landen, gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Nature Food. De studie, geleid door onderzoekers van de Universiteit van Göttingen, toont aan dat de meeste landen ver achterblijven in het realiseren van een gezond voedingspatroon op basis van eigen productie.

Wie de grote media volgt krijgt al snel de indruk dat er geen alternatief is voor de toenemende militarisering van Europa. In dit dossier gaan we samen met experten en de vredesbeweging op zoek naar wat er aan de basis ligt van de toenemende oorlogskoorts en wat we eraan kunnen doen.

“Scholen dagenlang gesloten wegens hittegolf”? In de grote treinstations van het land kon je gisteren de voorpagina’s van de kranten van morgen lezen.

Op onze planeet wordt genoeg voedsel geproduceerd om 11 miljard mensen te voeden. Toch lijden honderden miljoenen honger. Hoe valt dat te rijmen?

Als we willen dat iedereen zich kan aanpassen aan klimaatverandering, zijn technische ‘ingenieursoplossingen’ alleen niet voldoende. Daarvoor is ook een sterke sociale infrastructuur nodig. Juist nu de overheid het maatschappelijke middenveld onder druk zet, verschijnt er een studie van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) die hier dieper op ingaat.

Migratie is niet het probleem, het is de oplossing. Dat is de stelling van milieujournaliste Gaia Vinci in haar boek ‘De eeuw van de nomade – Hoe we de klimaatramp kunnen overleven’. Rik Pinxten las het: “Als recensent voel ik me ongelukkig omdat ik slechts heel summier kan aangeven dat dit een heel belangrijk, want een zeer nuttig, boek is”.