Articles 2020

Vooruitgang danken we aan wetenschap en technologie, die de vruchten zijn van menselijke intelligentie. Hoe lang houdt deze stelling nog stand, nu artificiële intelligentie steeds betere resultaten voorlegt in tal van domeinen? Techniekfilosoof Lode Lauwaert stelt kritische vragen bij ongebreidelde AI.

Wereldwijd steeg het aantal bosbranden aanzienlijk in het laatste decennium. Maar het aantal slachtoffers en de economische kost van het vuur stegen relatief gezien nog veel meer. Dat konden onderzoekers voor het eerst berekenen omdat ze toegang kregen tot cijfers van een grote herverzekeraar.

Tijdens hittegolven neemt het aantal mensen met obstructieve slaapapneu toe, net als de ernst van hun ademhalingspauzes.

Wereldwijd gebruiken landbouwers steeds vaker plastic folies om de bodem af te dekken. Een praktijk met heel wat voordelen, maar ook een die plastic deeltjes in de bodem brengt. Biologisch afbreekbare landbouwplastics lijken een oplossing, al hebben ze een grotere impact op het bodemleven dan gangbare plastic folies.

De temperatuur van het zeewater is nu zo warm dat koralen op grote schaal afsterven. Daarmee heeft de wereld een eerste ‘omslagpunt bereikt’, waarschuwen 160 klimaatwetenschappers in een gezamenlijk rapport.

Hoe gebruiken we het beschikbare land in onze eigen regio, en welke impact heeft dat elders? Die vraag is van cruciaal belang voor onze voedselvoorziening, armoedebestrijding, natuurbehoud en de strijd tegen klimaatverandering. Maar helaas bestaan er veel misverstanden over landgebruik.

Er dreigt voor een tweede keer uitstel voor de Europese ontbossingswet. Volgens de Europese Commissie is het bijhorende computersysteem niet klaar. Daarom wil de Commissie de ontbossingswet pas eind volgend jaar in voege laten treden. Daarmee zaagt de Commissie verder aan een van de pijlers van de Green Deal.

De voorbije hittezomer heeft naar schatting minstens 24.400 Europese hittedoden veroorzaakt. 16.500 van die doden, of 7 op de 10, zouden niet gevallen zijn zonder de klimaatopwarming. Dat berekende een team van 11 klimaatwetenschappers. Ze waarschuwen dat veel van die hittedoden niet in de statistieken belanden. Vooral ouderen en mensen met onderliggende gezondheidsproblemen zijn kwetsbaar.

Bomen maken onze steden leefbaar: ze koelen, zuiveren de lucht en brengen rust. Maar achter elke aanplant en kap schuilen lastige keuzes.

Groene daken maken steden koeler en groener, en vangen regenwater op. Om ook nog de biodiversiteit echt te boosten, moet een groendak meer zijn dan een dun laagje sedum.

180 grote fossiele en cementbedrijven zijn door hun uitstoot van broeikasgassen verantwoordelijk voor de helft van de toename van hittegolven, blijkt uit nieuw onderzoek waar ook Belgische wetenschappers aan hebben meegewerkt. Vooral Amerikaanse en Chinese bedrijven hebben een buitengewoon grote impact. De bevindingen kunnen mogelijk een verschil maken bij toekomstige klimaatzaken.

De voorbije weken dook de bacterie STEC geregeld op in het nieuws. In enkele woonzorgcentra werden besmettingen vastgesteld en de overheid volgt de situatie nauw op. Wat was er aan de hand en hoe zorgelijk is STEC?

De mogelijkheden om veilig en op een praktische manier CO2 onder de grond op te slaan in de strijd tegen de klimaatverandering zijn bijna 10 keer kleiner dan eerder aangenomen. Dat blijkt uit een studie in Nature, die in kaart bracht welke plekken echt geschikt zouden zijn rekening houdend met de bevolkingsdichtheid. "Het is een schaars middel, waar we verstandig moeten mee omspringen", zeggen de onderzoekers. VRT NWS sprak met een van de co-auteurs van de studie, klimaatwetenschapper Joeri Rogelj.

Een groep wetenschappers en onderzoekers in de Verenigde Staten richten een nieuwe website op om zo kostbare informatie te bewaren die verwijderd is door de Trump-regering. De nieuwe, onafhankelijke klimaatwebsite moet niet alleen de data bewaren, maar de informatie begrijpbaar maken voor het grote publiek. De Amerikaanse minister van Energie meldde eerder deze maand nog dat ze de klimaatrapporten en info op de officiële website willen "herbekijken en updaten".

Waterzuiveringsinstallaties zijn niet aangepast om bepaalde farmaceutische residuen af te breken. Wij consumenten kunnen ons steentje bijdragen door vervallen geneesmiddelen niet in de vuilnisbak te kieperen, maar naar de apotheek te brengen.

De regering-Trump gaat Amerikaanse klimaatrapporten uit het verleden herbekijken en "updaten". Dat heeft de minister van Energie, Chris Wright, gezegd in een gesprek met de Amerikaanse zender CNN. Wright, die uit de sector van fossiele brandstoffen komt, krijgt veel kritiek uit de wetenschappelijke wereld. Klimaatwetenschapper Michael Mann vergelijkt de praktijken in The Guardian zelfs met die van Jozef Stalin,

Britse onderzoekers hebben een verband gevonden tussen langdurige blootstelling aan luchtvervuiling en een verhoogd risico op dementie. Het onderzoek versterkt de groeiende aanname dat luchtvervuiling niet alleen schadelijk is voor de luchtwegen, maar ook negatieve effecten heeft op het brein.

Het zeewater rond Antarctica werd het afgelopen decennium steeds zouter, blijkt uit een nieuwe studie. Hoe dat kan, kunnen de onderzoekers nog niet verklaren. Wat betekent dit voor het klimaatprobleem?

In landen waar de gemiddelde temperatuur snel stijgt, krijgen steeds meer vrouwen te maken met kanker. Dat blijkt uit metingen in het Midden-Oosten en Noord-Afrika. Voor elke graad Celsius temperatuurstijging neemt het aantal kankergevallen onder vrouwen toe en blijkt de ziekte dodelijker. Kunnen we van een direct verband spreken?

IJs- en gletsjerexperten luiden de alarmbel omdat een belangrijke Amerikaanse databank met gegevens over het Noordpoolijs op een laag pitje wordt gezet. De overheidsdienst die daarvoor verantwoordelijk is, ziet door de besparingen van de regering-Trump geen andere mogelijkheid. "Een belangrijk verlies", zo oordelen Belgische glaciologen.