Justice & Paix

We willen geen doemdenkers zijn, maar het klimaat is ontregeld, ecosystemen zijn vernietigd en veel mensen hebben geen toegang tot voldoende voedsel en energie, schrijft Moritz Tenthoff, die in Colombia werkt voor Broederlijk Delen. Hij wijst op twee recente lichtpuntjes uit Latijns-Amerika.

Naar aanleiding van de theatervoorstelling “Antigone in de Amazone” van Milo Rau, schreven de Landloze Arbeidersbeweging MST en enkele experts en activisten een open brief die de praktijk van greenwashing door het Braziliaanse bedrijf Agropalma aanklaagt.

De kans bestaat dat de groenten en het fruit in onze supermarkten, geplukt en verpakt zijn door een arbeidsmigrant in het zuiden van Spanje. Met tienduizenden werken ze daar, in bloedhete plastic kassen – vaak onderbetaald en zonder verblijfsvergunning – in de groentetuin van Europa. “Goedkope groenten, ja. Maar tegen welke prijs?”

De industriële tomatensector is één van de sectoren waarin mens en milieu uitgebuit worden. Veilige en gezonde arbeidsomstandigheden zijn in deze sector veelal gebrekkig of afwezig terwijl arbeiders onderbetaald worden. Veel vluchtelingen werken in de sector als arbeidskracht zonder enig statuut. De impact van deze industrie reikt ver. Door een gebrek aan keten-transparantie is er eveneens sprake van labelfraude op mondiale schaal. Chinees geproduceerde tomatenpuree wordt zo bijvoorbeeld vaak verkocht onder een Italiaanse merknaam. Dit voedt de illusie van ‘lokale’ producten uit Europa terwijl de tomaten veelal een lange en weinig traceerbare afstand afgelegd hebben, met de bijhorende CO2-uistoot terzake.

Hoeveel natuur kunnen we nog opofferen in naam van de vooruitgang? Kunnen we een verschil maken door de natuur juridische rechten te geven, net zoals we mensen rechten geven? De Ecuadoraanse milieuactiviste Natalia Greene, die meewerkte aan de allereerste grondwet ter wereld die de natuur rechten geeft, legt uit waarom dat nuttig zou zijn. Mijn zoontje van drie kan zijn verdediging niet op zich nemen in een gerechtshof. Maar dat belet niet dat hij rechten hééft.

De overgang naar elektrische wagens vereist almaar meer kobalt, een mineraal dat essentieel is voor autobatterijen. Probleem: 70 procent van de kobaltontginning gebeurt in Congo, waar corrupte politici en zakenlui met kobaltmiljarden aan de haal gaan zonder zich druk te maken over uitbuiting en kinderarbeid.