Les Soulèvements de la Terre

Meisjes en jonge vrouwen hebben het meest te lijden onder de klimaatcrisis die de Sahel momenteel treft, toont onderzoek door de ngo Plan International. De voedselonzekerheid neemt er toe, net als de schooluitval, en tienermeisjes zijn vaker slachtoffer van seksueel geweld.

De Afrikaanse kleinschalige visserij levert een grote bijdrage aan de voedselzekerheid op het continent en daarbuiten. Daarnaast is het een bron van inkomsten en een sector die vaak vrouwen tewerkstelt. ‘Enkel het beleid volgt niet echt’, concludeert een analyse in Nature.

De klimaatcrisis raakt meisjes meer dan jongens, zeker in de Sahel-regio. MO* sprak met twee onderzoeksters die meisjes in Nigeria ondervroegen over de impact van het klimaat op hún leven. 'Meisjes worden uitgehuwelijkt omdat hun familie niet langer eten, water of onderdak kan voorzien.'

Uit voorlopig onderzoek blijkt dat in de Democratische Republiek Congo de ontginning van kobalt en koper, die essentieel zijn voor batterijtechnologie, risico's inhoudt voor de vrouwelijke gezondheid. Dat schrijft nieuwssite Mongabay.

In de internationale klimaatgesprekken voeren mannen meestal het hoge woord, terwijl de gezondheidseffecten van de klimaatcrisis vooral vrouwen en meisjes treffen. Dat stellen onderzoekers bij aanvang van de VN-klimaattop (COP29) in Azerbeidzjan.

In de jaren na een zware storm, overstroming of aardverschuiving neemt partnergeweld tegen vrouwen toe. Dat blijkt uit onderzoek van University College London in 156 landen.

De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) waarschuwt voor de "serieuze impact" die de klimaatverandering zal hebben (en al heeft) op de gezondheid van kinderen, ouderen en zwangere vrouwen. De risico's worden "zwaar onderschat", klinkt het. Zo piekt tijdens hittegolven het aantal vroeggeboortes, ook in België waar het cijfer kan oplopen tot 15 procent extra. Dat kan dan weer gevolgen hebben voor het latere leven.

Duizenden vrouwelijke fietsers doorkruisten afgelopen weekend verschillende steden in zes Aziatische landen onder het motto ‘Pedal for People and Planet’. Met de fietsactie willen ze mensen bewust maken van klimaatverandering, voedselzekerheid en duurzame energie, én de rol van vrouwen in de strijd voor klimaatrechtvaardigheid.

Afrikaanse economieën lonken steeds meer naar goedkope productie in plaats van de vaak schadelijke winning van grondstoffen, omdat het gezien wordt als gunstiger voor de ontwikkeling. Professor Internationale Ontwikkeling Niamh Gaynor waarschuwt dat die verschuiving risico’s inhoudt voor vrouwen.

Door de verschuivingen op de arbeidsmarkt en andere evoluties wordt het klassiek beeld van mannelijkheid - dominant, competitief, sterk, rationeel – vandaag in vraag gesteld en dat veroorzaakt onzekerheid bij mannen, in de eerste plaats bij laaggeschoolden. Extreemrechts probeert daar garen bij te spinnen. Dit en andere zaken leggen we voor aan feministe van het eerste uur Monika Triest.

De Colombiaanse journaliste Erika González brengt met de documentaire De Illusie van Overvloed een aangrijpend portret van drie vrouwen op de barricades tegen de onstilbare honger van multinationals in Latijns-Amerika. MO* sprak met haar en twee Braziliaanse activisten uit de film.

Vrouwen en meisjes lopen extra gevaar door de enorme overstromingen in Pakistan, zegt het Bevolkingsfonds van de VN. Naar schatting 650.000 zwangere vrouwen hebben er zorg nodig. En nu bijna een miljoen huizen zijn beschadigd, lopen vrouwen en meisjes een hoger risico op gendergerelateerd geweld.

Vrouwen en meisjes maken de helft van de wereldbevolking uit en worden het hardst getroffen door de klimaatverandering. Zolang genderongelijkheid blijft bestaan, zullen we de klimaatcrisis niet oplossen, stelt milieuorganisatie Global Witness. ‘Het oplossen van beide vereist een paradigmaverschuiving.’

Op Internationale Vrouwendag, gisteren 8 maart 2022, vragen organisaties over de hele wereld aandacht voor genderongelijkheid en de gevolgen daarvan. Genderongelijkheid en klimaat zijn immers onlosmakelijk met elkaar verbonden. De combinatie bedreigt de levens, gezondheid en veiligheid van vrouwen en meisjes over de hele wereld. De oplossingen voor deze enorme uitdagingen zouden dan ook hand in hand moeten gaan, zeggen experts.

De volgende klimaattop in Egypte zal niet worden voorgezeten door de ervaren vrouwelijke minister van Leefmilieu Yasmine Fouad, maar door minister van Buitenlandse Zaken Sameh Shoukry. Van de 26 voorbije klimaattoppen werden er amper vijf voorgezeten door een vrouw.

Vrouwen hebben meer dan mannen te lijden onder de klimaatverandering, maar worden veel te weinig betrokken bij het beleid, schrijft Marjut Falkstedt, secretaris-generaal van de Europese Investeringsbank. ‘Klimaatprojecten hebben de inbreng van vrouwen nodig om te kunnen slagen.’