No collapswashing

Terwijl milieurampen steeds frequenter en dodelijker worden, blijft de Vlaamse regering falen in het uittekenen van een serieus klimaatbeleid. Donderdag 10 juli trekken Grootouders voor het Klimaat, Bond Beter Leefmilieu en de Klimaatcoalitie naar het Martelaarsplein met een duidelijke boodschap: dit klimaatplan is een kaakslag voor jong én oud.

Hoog in het noorden van Nederland woedt een offensief in de transitie naar nieuwe vormen van industrie. De gaswinning verschuift er van land naar zee. Milieuactivisten kunnen afremmen, maar de projecten stoppen lukt hen niet.

Afgelopen weekend trokken meer dan 500 klimaatactivisten van Code Rood naar de Gentse haven, recht naar de terreinen van Cargill, ‘s werelds grootste graanhandelaar. Niet zomaar een protest, maar een belangrijke boodschap: de agro-industrie vernietigt niet alleen de planeet, maar ook de mensen die haar voeden.

Enkele honderden klimaatactivisten van Code Rood hebben vandaag de toegang tot voedingsbedrijf Cargill geblokkeerd in de haven van Gent. Ze voerden actie tegen de agro-industrie. Cargill is een grote producent van voedsel- en landbouwproducten, onder andere uit Brazilië. De politie arresteerde een 100-tal activisten. De Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg was ter plaatse om de boodschap van Code Rood kracht bij te zetten.

Veel Europese landen treden steeds harder op tegen milieuactivisten. De politie arresteert eerder en vaker, en grijpt sneller naar het waterkanon. Rechters straffen langer en met name het Verenigd Koninkrijk introduceert draconische nieuwe wetgeving.

Op 9 oktober organiseerde de KlimaatCoalitie een flashmob in Brussel. Op initiatief van 11.11.11/CNCD, Greenpeace en Amnesty International kwam een groep activisten van verschillende Vlaamse, Waalse en Brusselse organisaties (waaronder Grootouders voor het Klimaat en Grand-parents pour le Climat) ‘s ochtends samen op het Sint-Katelijneplein. Gewapend met aftrekkers, emmers en dweilen stapten ze het water in, om het klimaatbeleid van de Belgische overheid aan te klagen: massale investeringen in fossiele brandstoffen en karige investeringen in duurzame energie en de klimaattransitie, betekent dweilen met de kraan open! De klimaatactivisten eisen dat de geldkraan voor fossiele brandstof wordt toegedraaid, en dat in plaats daarvan de duurzame transitie wordt gefinancierd.

De “groene” omwenteling ontketent een wedloop op cruciale mineralen, onder meer in Afrika. Een kader om diep onrecht in naam van ontwikkeling tegen te gaan, is dringend nodig, zegt de Zuid-Afrikaanse activiste Nonhle Mbuthuma. Twee jaar geleden wist ze een machtige olieproducent te stoppen, dit jaar ontving ze de ‘Groene Nobelprijs’.

Klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) hebben in de haven van Zeebrugge duidelijk gemaakt dat de passagiers van het cruiseschip Disney Dream niet welkom zijn. De activisten protesteren tegen het extreme brandstofverbruik en de CO2-uitstoot van cruiseschepen, die volgens hen niet passen bij de klimaatnoodtoestand waarin de wereld zich bevindt.

Het Europese klimaatbeleid ligt onder juridisch vuur van milieuactivisten. Zo heeft de EU in twee dagen tijd twee klimaatzaken aan het been: één vanwege haar klimaatdoelen tegen 2030 en één voor het labelen van vliegtuigen en schepen als ‘groene investering’.

In een opmerkelijke koerswijziging gaat de Amerikaanse regering aandringen op een globaal plasticverdrag dat niet alleen recyclage aanmoedigt, maar ook de productie van plastic inperkt. Tot grote tevredenheid van milieuactivisten, en woede binnen de plasticindustrie.

Belgische klimaatactivisten, onder wie Wouter Mouton en Marjolein Moreaux die net is vrijgelaten uit een Oegandese cel, meldden zich deze week op het Brusselse hoofdkantoor van TotalEnergies. Ze werden vergezeld door Oegandese activisten via videoverbinding. Ze vroegen om een onderhoud met de CEO van het bedrijf over de destructieve lokale gevolgen van het East African Crude Oil Pipeline-project (EACOP).

We waren vredevol aan het protesteren: wij blokkeerden de weg niet, we waren liederen aan het zingen, slogans aan het scanderen en er werden speeches gehouden. Tot er plots een busje stopte en de oproerpolitie van de federale overheid uitstapte.

Peter Tom Jones, directeur van het Instituut voor Duurzame Metalen en Mineralen (SIM²) van de KU Leuven en auteur van klimaatklassiekers zoals ‘Terra Incognita’ (2006) en ‘Terra Reversa’ (2009), ligt stevig onder vuur van aantal activisten voor zijn documentaire ‘Europe’s Mining Renaissance: A Catalyst for Climate Neutrality’ die gefinancierd werd door de KU Leuven en de EU.

Sprookjes hebben twee kenmerken: ze zijn aangenaam om lezen en hebben niets met de werkelijkheid te maken. Terwijl op de Heizel de top van de kernenergiesector, gesponsord door het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie IAEA, samenzit met Europese politieke leiders, organiseerden milieuactivisten uit meerdere landen hun tegentop, waar ze hun alternatief presenteerden.

Natuurbeschermers en klimaatactivisten zijn verontwaardigd dat hun wegblokkades zwaar worden aangepakt en gecriminaliseerd, terwijl wegblokkades door boeren onaangeroerd blijven. Hun woede is terecht, maar ze richten zich tegen de verkeerde vijand. Het boerenprotest is terecht. Dat het niet zo hard wordt aangepakt klopt ook, maar er zit een andere tragiek achter die protesten die we niet mogen ontkennen. Ten gronde voeren boeren en klimaatactivisten dezelfde strijd.

In Antwerpen en Luik tonen honderden demonstranten hun solidariteit met de acties van Code Rood tegen de luchtvaartindustrie dit weekend. Deze aangevraagde betogingen begonnen net na het vertrek van 600 activisten uit het opslagdepot van e-commerce gigant Alibaba, en nadat 600 activisten gisteren de privéjets op Antwerp Airport aan de grond hadden gehouden. Zo tonen ook mensen die zelf niet aan de actie konden deelnemen hun steun voor Code Rood en eisen ze mee een einde aan subsidies voor de luchtvaart, een verbod op privéjets en meer geld voor openbaar vervoer.

Op woensdag 15 november om 15 uur verstoorden activisten van het GrowthKills-collectief [1] het "re-use v. recycle"-panel op de jaarlijkse Sustainability Future Week van Politico in Brussel, een evenement waar verslaggevers en redacteuren belangrijke politici, wetenschappers, campagnevoerders en bedrijfsleiders interviewen over het energie- en klimaatbeleid van de EU [2].

Blijven we de urgentie van de klimaatcrisis minimaliseren? Of erop antwoorden met een cynisch ‘niet wij, niet hier, niet nu’? Die reacties geven in elk geval geen vertrouwen dat politici zullen doen wat nodig is, schrijft MO*columnist Jan Mertens. ‘Een mens zou van minder hysterisch worden.’

De commerciële walvisvangst in IJsland zal worden hervat na een verbod van twee maanden. De regering heeft de walvisjacht in juni tijdelijk verboden vanwege zorgen over het dierenwelzijn, maar laat de praktijk nu toch weer doorgaan. Dat lokt veel kritiek uit van milieuactivisten en voorstanders van dierenrechten.

De klimaatactivisten van Extinction Rebellion voerden maandag opnieuw vreedzame actie tegen de investeringen van PNB PARIBAS FORTIS in fossiele brandstoffen, omdat de bijhorende industrietak niet goed is voor de klimaatopwarming. Ze vragen hier aandacht voor door roerloos en met gesloten ogen voor de ingang te liggen, als een verwijzing naar de slachtoffers van de extreme weersomstandigheden die klimaatopwarming met zich meebrengt.

Klimaatbeweging Extinction Rebellion mag opkrassen uit zaal 1 van het SMAK in Gent. Het museum had die ruimte voor drie weken toegezegd aan de activisten, maar nu duidelijk wordt dat de geweldloze bezetting van een stuk autostrade voorbereid werd, spreekt museumdirecteur Phillipe Van Cauteren van een vertrouwensbreuk. In het Gentse leeft de indruk dat bevoegd schepen Sami Souguir (Open Vld) een vorm van druk zou uitgeoefend hebben.

Je zou het bijna worden als je de ontwikkelingen in vooral het kneuterige Vlaamse en het Belgische politieke landschap vergelijkt wat er in de echte wereld om ons heen aan het gebeuren is. Overal worden de warmterecords bijna dagelijks gebroken, behalve in het mooie Vlaamse land dan. Daar hebben we nog geluk. Ondanks dat dit jaar het warmste jaar ooit zal worden, zijn de weergoden ons gunstig gezind. Maar onze klimaatcrisis ontkennende politici breken voortdurend alle records door hun onverantwoordelijk gedrag en een volstrekt gebrek aan zorg voor de toekomstige generaties.

Activisten van XR Gent vielen woensdagavond 28 juni 'dood' neer voor een kantoor van BNP Paribas. Zo klagen ze de verantwoordelijkheid van de grootbank voor de klimaatcrisis aan. 'Dode' burgers en de treurende ‘Rode Rebellen’ symboliseren de klimaatslachtoffers die de bank mee veroorzaakt door hun investeringen in fossiele brandstoffen. XR Gent eist dat BNP haar verantwoordelijkheid neemt en haar fossiele investeringen volledig stopzet.

De Argentijnse politieke klasse promoot investeringen in olie en gas als een patriottische onderneming. Milieuactivisten die zich ertegen verzetten, worden belachelijk gemaakt.

De klimaatcrisis wordt steeds tastbaarder, maar we blijven consumeren en broeikasgassen uitstoten aan een onhoudbaar tempo. Is radicaal activisme de enige manier om de wereld nog wakker te schudden? MO* ging in gesprek met drie activisten over ‘eco-sabotage’ en andere soorten klimaatverzet.

abs_empty

Naar aanleiding van de theatervoorstelling “Antigone in de Amazone” van Milo Rau, schreven de Landloze Arbeidersbeweging MST en enkele experts en activisten een open brief die de praktijk van greenwashing door het Braziliaanse bedrijf Agropalma aanklaagt.

Activisten van Extinction Rebellion en WeMove Europe roepen de Europese Raad en de Europese Commissie op om het wetsvoorstel over ecocide, dat door 600.000 Europese burgers wordt gesteund, aan te nemen.

Plantages van grote bedrijven vervuilen het water in het zuidwesten van Guatemala. De oogst van de landbouwers en de gezondheid van de bevolking komen daardoor in het gedrang. Drie Guatemalteekse activisten kwamen voor de campagne van Broederlijk Delen in België het probleem aankaarten.

Door klimaatverandering trekken steeds meer boeren weg uit de Iraakse moerassen. Ze verkopen hun vee of verhuizen met hun waterbuffels. De overheid in Bagdad weet zich geen raad met de klimaatmigratie, milieuactivisten worden bedreigd of gekidnapt. ‘De regering belooft actie en doet niets.’

abs_empty

Lützerath was geen leeg dorp, zoals afgelopen weken vaak verkondigd werd, zegt Anton Vandevoorde. Het Duitse dorp dat moest wijken voor de uitbreiding van een bruinkoolmijn was de afgelopen jaren een antikapitalistisch laboratorium dat activisten van over de hele wereld én buurtbewoners samenbracht.

Op 10 januari in de vroege ochtend is de Duitse politie begonnen met de ontruiming van Lützerath, een dorpje dat reeds twee jaar bewoond wordt door milieuactivisten. Met hun actie beogen ze de uitbreiding van de naastgelegen bruinkoolmijn tegen te houden. Ondertussen hebben meer dan duizend activisten zich in het dorpje verzameld, waaronder een twintigtal Belgen, met als doel te blijven. Ze hebben zich hierop de afgelopen maanden dan ook goed voorbereid: ze hebben voedsel voor meerdere dagen voorzien, bouwden barricades en hebben zichzelf nu verschanst in gebouwen en zelfgebouwde boomhutten. Daarnaast reizen nog tientallen Belgen de komende week naar daar en is er een solidariteitsactie georganiseerd aan de Duitse ambassade in Brussel.

Op de Nederlandse TV: "Klimaatactivisten bezetten Duits dorpje Lützerath dat moet wijken voor afgraving milieuvervuilend bruinkool". Duitsland verbrandt steeds meer kolen voor de opwekking van elektriciteit, sinds de verminderde invoer van gas uit Rusland. Klimaatactivisten hebben zich uit protest in het dorp gevestigd. Er wordt ingegaan op de rol van 'De Groenen' in de regionale en nationale politiek.

Egypte is het gastland voor de klimaattop COP27. Maar in dat land worden mensenrechten en vrijheden zwaar geschonden, en dat slaat ook op klimaatdeskundigen en milieuactivisten. Prominenten uit het middenveld roepen België en andere internationale partners van Egypte op om het land aan te sporen om de mensenrechtensituatie te verbeteren.

Klimaatactivisten, klimaatjongeren en veel milieuorganisaties zijn niet te spreken over de toespraak van de Belgische eerste minister Alexander De Croo op de klimaatconferentie in Egypte (COP27). De jonge klimaatactivist Benjamin Van Bunderen Robberechts van “Justice for Rosa” zei dat de premier “vijf minuten verkwist heeft”, Zanna Vanrenthergem van de Klimaatcoalitie noemde het “vijf minuten, nul inhoud” en Greenpeace vond de toespraak “leeg en teleurstellend”.

De schimpscheut van premier De Croo richting klimaatactivisten schiet bij heel wat Grootouders voor het Klimaat in het verkeerde keelgat. Verschillende Grootouders schreven hun verontwaardiging uit in een brief naar de premier. Ze hebben die ook als lezersbrief aangeboden aan de reguliere media. De redactie is heel blij met die initiatieven. We zijn er van overtuigd dat zo’n persoonlijke brieven impact hebben op politici en als lezersbrief op de publieke opinie. Grootouders voor het Klimaat nodigt iedereen uit om van dit eenvoudig actiemiddel meer gebruik te maken

Gematigde activisten halen voordeel uit de acties van hun radicale collega’s, schrijft Dirk Holemans. Wat heet ook radicaal?

Klimaatactivisten en klimaatjongeren zijn niet te spreken over de toespraak van premier Alexander De Croo op de klimaatconferentie. De jonge klimaatactivist Benjamin Van Bunderen Robberechts van "Justice for Rosa" zei dat de premier "vijf minuten verkwist heeft". Zanna Vanrentherghem van de Klimaatcoalitie zit op dezelfde lijn: "Vijf minuten, nul inhoud." Greenpeace vindt de toespraak dan weer "leeg en teleurstellend".

Op donderdag 27 oktober hebben twee activisten van het collectief JustStopOil het beschermende glas van Johannes Vermeers Het meisje met de parel met soep bevuild en zich vervolgens vastgeplakt aan de naastgelegen muur in het Mauritshuis in Den Haag. De boodschap is duidelijk: als de mensheid niet onmiddellijk stopt met het gebruik van fossiele brandstoffen, zal ze uitsterven.