Veille 2.1

Australië heeft een verdrag getekend met het eilandstaatje Tuvalu om klimaatvluchtelingen op te vangen. Dat is een mijlpaal, schrijft Jane McAdam, aan de Universiteit van Oxford. Het kan een begin zijn van bredere akkoorden in de regio.

Van 2016 tot 2021 heeft extreem weer wereldwijd 43,1 miljoen kinderen uit hun huis gejaagd, blijkt uit cijfers van Unicef. Dat zijn er zo’n twintigduizend per dag.

Steeds meer mensen op de vlucht door droogte, overstromingen of mislukte oogsten - allemaal zaken die vaker voorkomen in een warmere wereld. Toch gnieten klimaatvluchtelingen tot vandaag geen enkele erkenning. Hoog tijd om die juridische leemte aan te pakken, schrijft Cristiano d’Orsi, hoogleraar Internationaal Recht aan de Universiteit van Johannesburg.

In deze rubriek brengt veellezer Marc Vandepitte markante feiten, cijfers of quotes van over heel de wereld die in de andere media weinig of geen aandacht kregen, maar zeker het vermelden waard zijn om de chaotische wereld van vandaag te begrijpen. Deze keer de invoer van Russisch gas, Afghanen aan hun lot overgelaten en vluchtelingenkinderen geplaatst bij zedendelinquenten.

‘Waarom naar Calais gaan als hier al hulp nodig is?’, vroegen Riet, Christiane en Mia zich in 2015 af. Ze waren net terug van een bezoek aan het vluchtelingenkamp in Noord-Frankrijk, en zagen aan Dienst Vreemdelingenzaken in Brussel dagelijks een rij van honderden vluchtelingen die asiel wilden aanvragen. Ze besloten hier drie dagen per week ontbijt aan te bieden: Vriendschap Zonder Grenzen was geboren. Nu vieren ze hun achtste verjaardag, al hebben ze de situatie enkel zien verergeren. 

‘Alarm Phone’ is een alarmlijn voor bijstand aan bootvluchtelingen in nood. De noodlijn wordt bemand door een netwerk van activisten in Europa en Noord-Afrika. Een aantal mensen van het ‘Alarm Phone’-netwerk zakt deze week af naar Brussel waar ze voor het Europees Parlement een actie organiseren. Ze zullen 48 uur lang, van woensdag 28/06 om 12h tot vrijdag 30/06 om 12h, een duizendtal mails luidop voorlezen die ze sinds januari dit jaar gestuurd hebben naar de autoriteiten om bootvluchtelingen in nood te redden. Ze nodigen iedereen uit om langs te komen.

In 2022 zijn opnieuw meer mensen op de vlucht geslagen, blijkt uit nieuwe cijfers van de VN. De oorlog in Oekraïne, extreem weer en toenemende conflicten in de wereld zijn daarvoor de belangrijkste oorzaken.

Door de opwarming van de oceanen verschuiven de leefgebieden van vissen naar het noorden. Op sommige plaatsen zijn bepaalde vissoorten zelfs al helemaal verdwenen, blijkt uit nieuw Schots onderzoek.

Een netwerk van burgers dat een vluchtelingengezin rechtstreeks, actief en lokaal begeleidt tijdens hun integratietraject, dat is het uitgangspunt van Community Sponsorship. Het project van Caritas en Fedasil is net uit de pilootfase. ‘Op deze manier hebben vluchtelingen meteen een sociaal vangnet.’

Artsen zonder Grenzen, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Caritas International, Ciré en Dokters van de Wereld brengen in een gezamenlijk rapport de verontrustende gevolgen van de opvangcrisis op mensen die internationale bescherming zoeken aan het licht. Volgens de zes organisaties zijn de maatregelen van het federale akkoord over migratie, bedoeld om deze crisis op te lossen, ontoereikend gebleken. De bevindingen van het rapport zijn alarmerend en roepen op tot dringende aanvullende acties.

Eind 2022 waren er wereldwijd 71,1 miljoen mensen op de vlucht in eigen land voor crises en conflicten. Nooit eerder waren er zoveel intern ontheemden, blijkt uit een rapport van het Internal Displacement Monitoring Centre (IDMC) en de Noorse Vluchtelingenraad (NRC).

De Verenigde Naties publiceerden eind maart een vernietigend rapport over mensenrechtenschendingen door Libië, in het bijzonder tegen migranten. Amper twee maanden eerder heeft de Italiaanse overheid haar samenwerking met Libië verlengd. Dat de mensenrechten van migranten en vluchtelingen steeds geschonden worden, is geen noodlottig toeval. Het is een rechtstreeks gevolg van die samenwerking, en het wordt gefinancierd door de Europese Unie.

Uit een bevraging van de Noorse Vluchtelingenraad (NRC) blijkt dat 7 op de 10 Oekraïense vluchtelingen in Polen, Roemenië en Moldavië niet in hun basisbehoeften kunnen voorzien en in armoede dreigen te vervallen.

Een groep academici aan het Departement Architectuur van de KU Leuven reageert op de ongepaste manier waarop het 'Palace des Droits' op 14 en 15 februari werd ontruimd in de Paleizenstraat te Brussel. Zij stellen dat er ter plaatse een alternatief aanwezig is: “Het Paleis zou een pilootproject kunnen zijn voor een stad als Brussel die zich wil branden als leefbare en verdraagzame stad.”

In de Paleizenstraat 48 in Schaarbeek woonden de afgelopen drie maanden enkele honderden mensen, vooral vluchtelingen, in erbarmelijke omstandigheden. Dinsdag 14 februari vond er een ontruiming plaats waarbij alle bewoners op vrijwillige basis naar opvangcentra werden gebracht. Een dag later, woensdag 15 februari, werd het pand definitief ontruimd en zijn de achterblijvers gedwongen eruit gezet door de politie. Echter liep dinsdag al de organisatie van hun evacuatie in bussen uit op een fiasco. Onze collega Rahma was erbij en maakte deze reportage.