Articles 2020

Nooit steeg de concentratie van het broeikasgas CO2 in onze atmosfeer zo hard door als in 2024. Dat blijkt uit een nieuw rapport van de Wereldmeteorologische Organisatie (WMO). "De laatste keer dat we met zulke hoge concentraties aan broeikasgassen zaten, was 3 tot 5 miljoen jaar geleden, nog vóór de moderne mensheid. Het was toen 2 tot 3 graden Celsius warmer dan nu, met een zeespiegel die tot 20 meter hoger was." Dat het nu nog niet zover is, komt door de traagheid waarmee de planeet reageert op de veranderingen.

De temperatuur van het zeewater is nu zo warm dat koralen op grote schaal afsterven. Daarmee heeft de wereld een eerste ‘omslagpunt bereikt’, waarschuwen 160 klimaatwetenschappers in een gezamenlijk rapport.

De zeespiegel stijgt precies zoals voorspeld door de – toen nog relatief rudimentaire – klimaatmodellen uit de jaren 1990. Het toont dat de modellen betrouwbaar zijn, met name voor mensen in kustgebieden.

Les activistes dénoncent les importations de gaz naturel liquéfié en provenance de la Russie et des Etats-Unis.

Marokko heeft als 60e land het VN-Oceaanverdrag geratificeerd. Dat is bekend geraakt tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in New York. Nummer 60 betekent een mijlpaal, want nu treedt het Oceaanverdrag automatisch in werking. Er komt voortaan regelmatig een VN-oceaantop, er zullen zeereservaten worden aangewezen en er wordt een internationaal secretariaat gekozen, waarvoor België 1 van de kandidaten is.

De menselijke impact op de oceanen neemt razendsnel toe, toont nieuw onderzoek in Science. In combinatie met de klimaatverandering duwt het de wereldzeeën naar een gevaarlijke grens.

Deux figures de la scène culturelle israélienne signent une tribune au « Monde » dans laquelle ils expriment leur profond attachement à la Palestine et à ses habitants. Désormais exilés en France, ils appellent les pays européens à se mobiliser pour sauver Gaza – et, par là même, Israël.

Het Belgisch deel van de Noordzee is bijna 3500 km² groot en herbergt 2100 soorten planten en dieren. Toch gaat het er niet goed met de biodiversiteit: monitoring toont dat ze achteruitgaat. Daar komt bij dat de Noordzee een toplocatie is voor offshore windenergie. ‘Het goede nieuws is dat we die windparken natuurinclusief kunnen bouwen’, onderstreept Sarah Vanden Eede, Ocean Policy Officer bij WWF.

Tijdens de mariene hittegolven van 2023 heeft de wereldoceaan zo'n 10 procent minder CO2 opgenomen - bijna een miljard ton - dan normaal gezien te verwachten was, bijna de helft van de jaarlijkse uitstoot van de hele Europese Unie. Het is geen goed nieuws in tijden van een opwarmende planeet en opwarmend zeewater, maar er is een lichtpuntje: de daling is kleiner dan gevreesd, zo blijkt uit een nieuwe internationale studie waaraan ook het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) meewerkte.

Het zeewater rond Antarctica werd het afgelopen decennium steeds zouter, blijkt uit een nieuwe studie. Hoe dat kan, kunnen de onderzoekers nog niet verklaren. Wat betekent dit voor het klimaatprobleem?

Het water van de Middellandse Zee is nu al even warm als normaal aan het einde van de zomer. Daardoor stijgt de kans op hevige stormen in het najaar. Dat zegt klimaatwetenschapper Niels Souverijns. "In Valencia vrezen ze nu al voor een nieuwe waterbom. De omstandigheden zijn er ideaal voor."

De oceaan komt versterkt uit de VN-Oceaanconferentie in Nice. Met meer landen die een verbod op diepzeemijnbouw steunen, meer beschermde gebieden in de oceaan en meer beloften van actie tegen vervuiling. Vraag is nu of landen de daad ook bij het woord zullen voegen. Want de oceaanbeweging staat tegenover een kamp van machtige belangen.

Windmolenparken op zee veranderen het voedselweb onder water, blijkt uit onderzoek voor de Belgische Kust. Vooral de komst van dieren die deeltjes uit het water filteren, zoals mosselen en anemonen, heeft een invloed.

Volgende week komen staatshoofden, wetenschappers, ngo’s en bedrijfsleiders samen in het Franse Nice om er de ineenstorting van de oceanen te stoppen. Een unieke kans, want de diepzee is onbekend, maar misschien wel het meest vitale ecosysteem op aarde, schrijven experten Diva Amon en Lissette Victorero.

De wereld dreigt veel meer gletsjers te verliezen door de klimaatopwarming dan tot nu toe werd aangenomen. Dat blijkt uit nieuw onderzoek dat de gevolgen van die opwarming op een langere termijn bekijkt. Dat zal onder andere gevolgen hebben voor de drinkwatervoorziening en de stijging van de zeespiegel. Maar met gericht klimaatbeleid kan het verlies nog ingeperkt worden, benadrukken de wetenschappers.

Peut-on encore faire confiance à l’eau que l’on boit ? Que retrouve-t-on réellement dans notre eau du robinet ? Les questions ont fusé après la diffusion de l’enquête sur les PFAS en novembre 2023. À l’époque, #Investigation révélait une forte pollution de l’eau de distribution à Chièvres, dans le Hainaut. L’équipe d'#investigation a relancé cette enquête pour trouver des réponses à ces questions. Elle a fait analyser en laboratoire plusieurs types d’eaux : eau du robinet, filtrée ou non et 6 eaux en bouteille très consommées en Belgique.

De afgelopen 10 jaar zijn naar schatting 3500 kinderen omgekomen of verdwenen tijdens een poging om via de Middellandse Zee naar Italië over te steken. Dat blijkt uit de laatste schattingen van Unicef.

Noordzeelanden gaan samen de infrastructuur voor windparken op zee aanleggen. Dat hebben de netbeheerders van die landen vanmiddag bekendgemaakt op een congres in Kopenhagen. Onderzoekers denken dat de landen hiermee gezamenlijk wel 100 miljard euro aan kosten kunnen besparen.

Bedrijven die kleine plastic korrels produceren of vervoeren, zullen extra maatregelen moeten aannemen om hun (onbedoelde) vervuiling zoveel mogelijk te verminderen. Dat heeft het Europees Parlement samen met de lidstaten beslist. De nieuwe maatregelen houden rekening met zowel het belang van de industrie als dat van het milieu.

Kuststeden voelen de klimaatverandering en de stijging van de zeespiegel vaak als eerste en zoeken daarom naar oplossingen om zich hierop voor te bereiden. Duinen zijn een natuurlijke barrière die het werk verrassend goed doet.

Hoog in het noorden van Nederland woedt een offensief in de transitie naar nieuwe vormen van industrie. De gaswinning verschuift er van land naar zee. Milieuactivisten kunnen afremmen, maar de projecten stoppen lukt hen niet.

Malgré des prouesses techniques et des milliards investis, l'intelligence artificielle (IA) peine à prouver son impact économique. Son autonomie accrue s'accompagne d'erreurs imprévisibles et de responsabilités insaisissables. Plutôt que de la substituer à l'humain, mieux vaut l'intégrer intelligemment pour en tirer un progrès réel, durable et sécurisé.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.

In februari bereikte de hoeveelheid zee-ijs een historisch dieptepunt. Dat meldt de klimaatdienst van Copernicus, het Europese aardobservatieprogramma. Nooit eerder werd er zo weinig ijs gemeten rond de Noord- en Zuidpool. Het laagterecord kwam er tijdens de derde warmste februarimaand ooit gemeten.

Zeeschildpadden keren elk jaar vroeger terug naar hun nestplaatsen om de stijgende temperatuur te compenseren.

In Zeebrugge wordt de allereerste grote Belgische productie-eenheid voor groene waterstof gebouwd. Dat is waterstof die volledig opgewekt wordt met zonne- of windenergie, waarbij er dus geen broeikasgassen worden uitgestoten. De eerste groene waterstof zou er in de tweede helft van 2026 geproduceerd moeten worden.

In Zeebrugge wordt de allereerste grote Belgische productie-eenheid voor groene waterstof gebouwd. Dat is waterstof die volledig opgewekt wordt met zonne- of windenergie, waarbij er dus geen broeikasgassen worden uitgestoten. De eerste groene waterstof zou er in de tweede helft van 2026 geproduceerd moeten worden.

Tegen alle wetenschappelijke, ecologische en sociale bezwaren in wil Frankrijk de grootste kerncentrale ter wereld bouwen in Gravelines aan de Noordzeekust op enkele tientallen kilometer van de Belgische grens. De kernlobby en de kernwapenlobby zetten alle middelen in om de bevolking te desinformeren. De 11 maart beweging geeft de tegenargumenten.

Le pouvoir palestinien en Cisjordanie a ordonné le 1er janvier la suspension de la diffusion d’Al-Jazeera. Une décision qui intervient après que Ramallah a critiqué la couverture médiatique par la chaîne panarabe des opérations menée à Jénine contre des groupes armés proches du Hamas.

In het Franse departement Finistère, in Bretagne, moeten verschillende huizen worden afgebroken omdat ze te veel gevaar lopen bij stormweer. Het is de enige duurzame oplossing in een wereld die steeds meer de gevolgen van de klimaatverandering voelt. Of hoe klimaatadaptatie een heel concreet gezicht krijgt aan de Bretoense kust: "Het is hartverscheurend, maar we hebben geen keuze."

Nu Donald Trump de volgende president van de Verenigde Staten wordt, verkleint de kans dat de VN-klimaatconferentie deze maand een ambitieus resultaat oplevert. Maar ook de kans dat de klimaatopwarming beperkt blijft tot 2 graden, wordt er weer wat kleiner door. President Trump zal wellicht opnieuw uit het klimaatakkoord van Parijs stappen, wil volop inzetten op fossiele brandstoffen en zal Amerikaans klimaatbeleid proberen uit te kleden.

Het hevige noodweer in Spanje wordt zowel veroorzaakt door een weerblokkade in de regio, als door het uitzonderlijk warme zeewater van de Atlantische Oceaan en de Middellandse Zee. Dat legt weerman Bram Verbruggen uit, nu al minstens 50 mensen zijn omgekomen bij plotse overstromingen in het land. "Door de klimaatverstoring zien we steeds vaker weerblokkades zoals deze."

In de komende dertig jaar zal de zeespiegel bij Fiji, Kiribati en andere eilanden in de Stille Oceaan minstens 15 centimeter stijgen. Een team van de Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA is formeel: deze stijging zal sowieso plaatsvinden, of we de uitstoot van broeikasgassen nu nog kunnen beperken in de komende jaren of niet.

In de zee rond de Azoren liggen bergen met afzettingen van metaal. De archipel werd daarom tien jaar geleden al aangeduid als doelwit voor diepzeemijnbouw. Maar de autonome regering van de Portugese eilandengroep was geen voorstander van exploitatie van de diepzee. Toch stijgt de druk om de metaalafzettingen te laten afgraven. Dat de Azoren voor altijd weerstaan aan de sirenenzang van de industrie staat niet in steen gebeiteld.

Onder de spiegel van de Noordzee voltrekt zich een ecologische ramp. Waar zeegrasvelden en oesterbanken elkaar afwisselden, strekt zich een maanlandschap uit. Go Ocean, met Wim Willaert als ambassadeur, wil dat veranderen.

Al sinds gisteren stort cycloon Boris regen uit boven Centraal- en Oost-Europa, en er wordt pas morgen een beetje beterschap verwacht. Dat de neerslagzone zo lang blijft hangen, heeft verschillende oorzaken. De afzwakkende straalstroom, het abnormaal warme zeewater, een lagedrukgebied en de bergen veroorzaken samen de 'perfecte storm'.

Klimaatactivisten van Extinction Rebellion (XR) hebben in de haven van Zeebrugge duidelijk gemaakt dat de passagiers van het cruiseschip Disney Dream niet welkom zijn. De activisten protesteren tegen het extreme brandstofverbruik en de CO2-uitstoot van cruiseschepen, die volgens hen niet passen bij de klimaatnoodtoestand waarin de wereld zich bevindt.

De concentratie van broeikasgassen, de globale temperatuur op land en in de oceaan en de zeespiegel: 2023 heeft zowat alle klimaatrecords doen sneuvelen. Dat blijkt uit een omvangrijk rapport van de Amerikaanse meteorologische dienst NOAA.

Tropische cyclonen vormen zich dichter bij de kustlijnen van Zuidoost-Azië, worden snel sterker en blijven langer hangen. Volgens onderzoekers is er dringend actie nodig om gemeenschappen die risico lopen te beschermen.

Olie- en gaswinning in de Noordzee doet de vervuiling rond de boorputten tot 10.000 procent toenemen, blijkt uit Brits onderzoek. Dat heeft een duidelijke impact op het milieu en doet het aantal diersoorten met ruim een kwart dalen.