Opvolging

Politici ratelen tijdens verkiezingsbijeenkomsten of in interviews vaak over het belang van economische groei voor onze welvaartsstaat. Maar, voor wie groeit onze economie precies? Deze complexe vraag proberen Anuna De Wever en Lena Hartog te beantwoorden in hun nieuwe film ‘The Cost of Growth’.

Op de VN-klimaatconferentie probeert de Braziliaanse president Luiz Inácio "Lula" da Silva zichzelf te presenteren als een nieuwe klimaatleider. Maar in zijn thuisland zoekt hij een wankel evenwicht tussen ecologie en economie. Onder Lula wordt er veel minder Amazonewoud ontbost, maar wil Brazilië wel veel meer olie oppompen. Zelf ziet de president daar geen probleem in.

Deze week gaat de klimaatconferentie COP30 van start in het Braziliaanse Belém. Maar volgens de Ecuadoraanse oud-politica en gedreven diplomate María Fernanda Espinosa zijn zulke massabijeenkomsten niet de juiste formule om de klimaatcrisis aan te pakken. ‘Op een samenkomst van 80.000 mensen kan je geen beleid uitwerken.’

In How We Sold Our Future: The Failure to Fight Climate Change serveert Jens Beckert ons een analyse van de klimaatcrisis als een kom havermout: voedzaam, degelijk en zonder poespas.

De door de mens veroorzaakte klimaatverandering maakte de droogte die Zuid-Europa dit voorjaar trof 10 keer waarschijnlijker. Dat besluiten klimaatwetenschappers van het collectief World Weather Attribution. Die droogte leidde tot verwoestende zomerbranden in onder andere Turkije, Griekenland en Cyprus. Als de klimaatverandering zich verder doorzet, dreigen zulke megabranden nog veel alledaagser te worden dan ze vandaag al zijn.

Waterzuiveringsinstallaties zijn niet aangepast om bepaalde farmaceutische residuen af te breken. Wij consumenten kunnen ons steentje bijdragen door vervallen geneesmiddelen niet in de vuilnisbak te kieperen, maar naar de apotheek te brengen.

Een hittegolf treft niet iedereen in gelijke mate, schrijft onderzoeker Simon De Muynck. “Oversterfte treft ouderen, maar ook mensen die op straat leven of in onwaardige woningen, zijn extra kwetsbaar.”

In China staan beroemde theesoorten onder druk van de klimaatverandering. Langdurige droogte gekoppeld aan extreme hitte, vorst die te laat intreedt en andere buitengewone weersomstandigheden bedreigen het voortbestaan van lokale theeverbouwers en beïnvloeden de prijs van thee. Ook hier.

Sinds de snelle toename van klimaatprotesten in 2018 is een opvallende reactie ontstaan, schrijven wetenschappers Oscar Berglund en Tie Franco Brotto. Overheden wereldwijd proberen steeds vaker via de wet de protesten te beperken en te criminaliseren.

We moeten wetlands herstellen als barrière tussen steden en de zee, schrijven Francisco García Sánchez en Dhanapal Govindarajulu. De onderzoekers trekken lessen voor Valencia en andere kuststeden uit eerdere grote overstromingen in de Indiase steden Chennai en Kochi.

De belofte van duurzaamheid wordt vaak gepresenteerd als oplossing voor klimaatproblemen. Maar wat als die duurzaamheid slechts een nieuwe verpakking is van oude neokoloniale en kapitalistische structuren? 'Groene' alternatieven, zoals de elektrische auto, versterken in werkelijkheid de ongelijke machtsverhoudingen tussen het Globale Noorden en het Globale Zuiden.

Wereldwijd breiden kustbevolkingen zich snel uit. Zo woont 15% van de wereldpopulatie al binnen enkele kilometers van een kustlijn, schrijven socioloog Arthur Cosby en computerwetenschapper Viswadeep Lebakula. Dat is niet zonder gevaar in tijden van klimaatverandering.

Spiegelmicroben zijn kunstmatig vervaardigde bacteriën die spiegelbeelden zijn van natuurlijke microben. In de synthetische biologie wordt daar momenteel volop onderzoek naar gedaan, maar dat is allesbehalve zonder risico.

Nu Donald Trump de volgende president van de Verenigde Staten wordt, verkleint de kans dat de VN-klimaatconferentie deze maand een ambitieus resultaat oplevert. Maar ook de kans dat de klimaatopwarming beperkt blijft tot 2 graden, wordt er weer wat kleiner door. President Trump zal wellicht opnieuw uit het klimaatakkoord van Parijs stappen, wil volop inzetten op fossiele brandstoffen en zal Amerikaans klimaatbeleid proberen uit te kleden.

De gevolgen van de opwarmende aarde worden steeds tastbaarder en treffen steeds grotere groepen mensen. In toenemende mate worden bedrijven en overheden aangeklaagd voor hun rol in de klimaatverandering. Jozef Seghers, student aan de Universiteit Gent, schreef er een thesis over.