Opvolging

Van zeldzaam optimisme naar collectieve teleurstelling, zo vat MO*columnist Benjamin Van Bunderen Robberechts de klimaattop in Belém samen. ‘De teleurstelling na deze COP was harder dan de drie vorige. We zien hoe de wereld opnieuw buigt voor de fossiele industrie.’

Stijn Vercruysse: "Akkoord is geen grote vooruitgang, maar ook geen stilstand"

De klimaattop van dit jaar leverde een tastbare stap vooruit op richting een wereldwijde transitie, maar liet belangrijke kansen liggen op het vlak van financiering en en het stoppen van fossiele brandstoffen. Tien jaar na het belangrijke klimaatakkoord van Parijs, had er een pakket moeten liggen dat het verschil maakt voor de gemeenschappen die de zwaarste klappen opvangen van de klimaatcrisis. Die belofte wordt helaas niet waargemaakt.

"We weten dat sommigen van jullie grotere ambities hadden." COP-voorzitter André Corrêa do Lago drukte het tijdens de slotmeeting nog zachtjes uit. De klimaatconferentie in Brazilië, die heel ambitieus was begonnen en de COP van de waarheid werd genoemd, heeft al bij al een zwakke slottekst opgeleverd. Wat moeten we onthouden van deze COP30?

In Brazilië is de klimaatconferentie afgelopen. Er is een akkoord gevonden, zij het zonder een concreet plan om het gebruik van fossiele brandstoffen te beëindigen. Volg alle nieuws over de klimaatconferentie in Belém in Brazilië in deze blog.

Géén stappenplan om het gebruik van fossiele brandstoffen af te bouwen, en geen stappenplan tegen ontbossing. Wél meer geld voor kwetsbare landen om zich beter te wapenen tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Er klonk applaus toen de slotverklaring van de 30e VN-klimaatconferentie werd aangenomen, want COP30 is dan toch afgesloten met een akkoord. Maar er is ook veel ontgoocheling, want het slotakkoord is al bij al zwak. Dit staat er (niet) in.

Het Amazonewoud is vandaag niet alleen een ecosysteem onder druk, maar ook een geopolitieke breuklijn waar klimaat, economie en macht botsen. De klimaattop COP30 toonde aan dat geen enkel klimaatakkoord geloofwaardig is zolang inheemse volkeren geen stem hebben in de zaal. Nato Tupinambá, een spirituele leider uit het gebied, belichaamt die spanning. Zijn aanwezigheid in Belém maakte zichtbaar waar de werkelijke strijd om het woud wordt uitgevochten.

De vooruitgang die door directe diplomatie op een VN-klimaattop kan worden gemaakt, weegt vele keren zwaarder door dan de uitstoot die de verplaatsingen naar zo'n COP veroorzaken. Dat blijkt uit een analyse van wat er na het klimaatakkoord van Parijs is verschoven op klimaatvlak. "Er is ruimte om het aantal deelnemers te verkleinen, maar het blijft belangrijk om er fysiek aanwezig te zijn, dit gaat om diplomatie."

The Economist trekt een opvallende conclusie: terwijl de VS talmen en Europa twijfelt, dendert China met zonneparken, batterijen en elektrische wagens de groene toekomst in. Als de klimaattop in Belém iets bewijst, dan dit: zonder Chinese hardware haalt de wereld haar klimaatdoelen niet.

Terwijl hij op COP30 van het ene panelgesprek naar het andere snelt, beseft klimaatactivist en MO*columnist van de maand Benjamin Van Bunderen Robberechts: echte verandering begint niet hier. Wie de klimaatcrisis wil aanpakken, moet luisteren naar de mensen die nooit de kans kregen om te wachten en noodgedwongen de handen uit de mouwen staken.

Het afbouwen van de uitstoot, geld aan arme landen en tropische bossen. Daarover gaan zowat 200 landen het hebben op de jaarlijkse VN-klimaatconferentie in Belém, Brazilië. Makkelijk worden de onderhandelingen niet. Wordt dit de "COP van de actie", zoals gastheer Brazilië hoopt?

Op de VN-klimaatconferentie probeert de Braziliaanse president Luiz Inácio "Lula" da Silva zichzelf te presenteren als een nieuwe klimaatleider. Maar in zijn thuisland zoekt hij een wankel evenwicht tussen ecologie en economie. Onder Lula wordt er veel minder Amazonewoud ontbost, maar wil Brazilië wel veel meer olie oppompen. Zelf ziet de president daar geen probleem in.

Terwijl in Brazilië volop wordt onderhandeld over een nieuw klimaatakkoord, probeert in eigen land Elise Descheemaeker (26) op haar manier haar steentje bij te dragen. Ze woont in 1 van de 3 Vlaamse ecodorpen, een gemeenschap die grotendeels zelfvoorzienend is. Het is haar manier om om te gaan met klimaatangst.

Deze week gaat de klimaatconferentie COP30 van start in het Braziliaanse Belém. Maar volgens de Ecuadoraanse oud-politica en gedreven diplomate María Fernanda Espinosa zijn zulke massabijeenkomsten niet de juiste formule om de klimaatcrisis aan te pakken. ‘Op een samenkomst van 80.000 mensen kan je geen beleid uitwerken.’

Eigenlijk begint de VN-klimaatconferentie pas maandag, maar vandaag geven de wereldleiders al de officieuze aftrap met een resem speeches. Dit jaar gaat de COP, de 30e alweer, door in de Braziliaanse stad Belém. Maar wat is zon klimaatconferentie precies? Wat wordt er besproken? En hebben de klimaatconferenties nog wel een toekomst?