Opvolging

Enkele Vlaamse economen zien een groot potentieel draagvlak voor de invoering van een klimaatdividend voor gezinnen en ondernemingen, ter compensatie van een CO2-heffing. Lees hieronder hun uiteenzetting. De ondertekenende auteurs vindt u onderaan deze vrije tribune.

Sprookjes hebben twee kenmerken: ze zijn aangenaam om lezen en hebben niets met de werkelijkheid te maken. Terwijl op de Heizel de top van de kernenergiesector, gesponsord door het Internationaal Agentschap voor Atoomenergie IAEA, samenzit met Europese politieke leiders, organiseerden milieuactivisten uit meerdere landen hun tegentop, waar ze hun alternatief presenteerden.

Op de 28ste klimaattop beloofde voorzitter Al-Jaber in zijn toespraak na het klimaatakkoord vol trots “een betere toekomst voor de mensheid en de planeet”. Opvallend is dat hij hier mens en planeet apart benoemd. Deze scheiding tussen ‘natuur’ en ‘mens’ op COP28 is kenmerkend voor het antropocentrisme, een denkwijze waarin de mens centraal staat. Deze ideologie domineert niet alleen het taalgebruik van de klimaattop, maar ook dat van de media. In zijn boek ‘We Have Never Been Modern’ legt de bekende denker Bruno Latour, een socioloog, antropoloog en filosoof, uit wat de gevolgen zijn van deze loskoppeling: het geeft de mens de mogelijkheid om boven de natuur uit te stijgen, deze te beheersen en te manipuleren.

De kans dat er momenteel genetisch gemodificeerde gewassen (ggo’s) op uw bord belanden is uiterst klein, vanwege strenge Europese regels. De EU staat echter onder druk van de biotechsector om een voorstel goed te keuren om bepaalde ggo’s toe te laten, zonder label of bijkomende veiligheidstest. Volgens de Belgische agro-ecologen Anneleen Kenis en Barbara Van Dyck gebeurt dat onder valse voorwendsels.

De COP28-klimaattop opent al meteen met een doorbraak: de goedkeuring van een langverwacht fonds voor verlies en schade. Milieu- en ontwikkelingsorganisaties juichen de “historische beslissing” toe.

Donderdag start in Dubai een - alweer cruciale - VN-klimaattop. Begrippen als INDC’s, emissiehandel en loss and damage zullen ons dus weer twee weken lang om de oren vliegen. Tijd voor een opfrissing van ons klimaatjargon.

De waterellende in de Westhoek confronteert ons opnieuw met de kwetsbaarheid van Vlaanderen. Als we échte oplossingen willen, moeten we het water meer ruimte geven via het vernatuurlijken van het landschap. Na de overstromingen in de Vesder hebben we voor Vlaanderen lessen getrokken, implementatie blijft uit. Geef water ruimte, anders slaat het terug, aldus Robin Verachtert van de Watercoalitie, een brede groep natuur- en milieuverenigingen die ijvert voor een ambitieuzer waterbeleid.

In een opmerkelijke brief richt Bernard Foccroulle, componist en voormalig directeur van de Koninklijke Muntschouwburg, zich tot zijn Joodse en Palestijnse vrienden. Diep verontrust over wat zich afspeelt in Gaza en Israël droomt hij van een wereld waarin niet haat en vergelding regeren, maar begrip en erkenning, en waarin het Westen zijn zeer zware verantwoordelijkheden in dit conflict erkent.

In de Chileense hoofdstad Santiago staat de droge, zuidelijke zomer voor de deur en dreigt een watertekort. Meer dan 40% van de 19,5 miljoen Chilenen wonen in Santiago, en het drinkwater wordt er steeds schaarser. Gemeenschappen in en rond de stad herontdekken de natuur nu als oplossing voor dat probleem.

Rusland draaide na de invasie de gaskraan toe en de wereld – vooral Europa – moest op zoek naar alternatieven. Het gevolg was een opstootje in de vraag naar olie en steenkool. Maar vandaag is duidelijk dat op de langere termijn vooral ingezet wordt op schone energie.

De oplossingen zijn nu al voorhanden om plasticvervuilng tegen 2040 met 80 procent te verminderen, zeggen de Verenigde Naties. Eind deze maand start in Parijs de tweede ronde van onderhandelingen over een wereldwijd verdrag om plasticvervuiling te stoppen.

Kwetsbare landen zoals Malawi hebben vandaag een actieplan nodig om zich te weren tegen de gevolgen van de klimaatverandering. Ze kunnen niet wachten tot er over compenserende maatregelen voor hun verliezen wordt onderhandeld op een volgende klimaattop.

Het VN-Klimaatpanel (IPCC) presenteert een nieuw syntheserapport. Daarin bundelt het actuele wetenschappelijke klimaatkennis en vat het de vorige klimaatrapporten samen. Het syntheserapport bevat ook een oproep aan wereldleiders om de wetenschap ter harte te nemen en zonder uitstel te handelen.

Het internationale klimaatpanel van de Verenigde Naties (IPCC) is het eens geworden over een nieuwe tekst waarin actuele wetenschappelijke klimaatkennis wordt gebundeld en de vorige klimaatrapporten worden samengevat. Het syntheserapport doet een oproep aan wereldleiders om de wetenschap ter harte te nemen en zonder uitstel te handelen.

Verschillende experts ter zake delen hun inzichten over welke kwesties het klimaatdebat het komende jaar zullen beheersen.