Veille 2.1

Groene elektriciteit heeft de wereldeconomie in 2023 een boost van 10 procent gegeven. Dit komt door de investeringen in de productie van schone energie en de verkoop van elektrische auto’s zeggen analisten van het Internationaal Energieagentschap (IEA).

In hun zoektocht naar groene energie dreigen de Balkanlanden hun grootste natuurlijke en toeristische rijkdom op te offeren: unieke bergrivieren en ravijnen, vissoorten die je alleen hier nog vindt. MO* ging in Bosnië en Herzegovina kijken wat de gevolgen van deze blauwe goudkoorts zijn.

De federale regering heeft vandaag een beslissing genomen over de hervorming van de energiefactuur. De btw op gas en elektriciteit blijft permanent op 6 procent, het sociaal tarief is enkel voor personen met bepaalde uitkeringen of tegemoetkomingen, zoals een leefloon, een tegemoetkoming voor personen met een handicap of de inkomensgarantie voor ouderen. Over het algemeen zullen we de factuur met 20 euro zien stijgen. “Het Netwerk tegen Armoede is bezorgd over de vele gezinnen die nu al onder de armoedegrens leven en in de kou blijven staan”, aldus algemeen coördinator Heidi Degerickx.

De gevreesde comeback van steenkoolcentrales in Europa is op een sisser geëindigd. Vooral wind en zon hebben vleugels gekregen door de energiecrisis, en halen aardgas in als belangrijkste bron van elektriciteit.

COP27-gastland Egypte gaat meer van de vervuilende zware stookolie mazout gebruiken in twintig elektriciteitscentrales om gas vrij te maken voor uitvoer naar Europa.

De hausse in elektriciteitsprijzen op de Europese kortetermijnmarkt heeft de terugverdientijd van wind- en zonneprojecten op sommige plaatsen teruggebracht tot een jaar. Daardoor zit de sector volgens analist Rystad op schema om dit jaar voor de eerste keer meer investeringen aan te trekken dan olie en gas.

“Dat de hoge elektriciteitsprijzen een blijk van 'efficiënte economische aanpak' zouden zijn, is een loze bewering. Dit gaat om een hold-up op de bankrekeningen van de gebruikers.” Aviel Verbruggen geeft nadere uitleg bij de redenen waarom dit zo gebeurt en hoe het anders kan.

De voorbije maanden explodeerden de energieprijzen. Ook in ons land. Dat heeft grote budgettaire gevolgen voor de gezinnen. Toch wordt niet iedereen gelijk getroffen. Een studie van Mathias Somers voor denktank Minerva “Elektriciteitsverbruik in Vlaanderen. Wie verbruikt hoeveel?” onderzoekt de link tussen inkomen en verbruik. Daar vallen heel wat lessen uit te trekken, zowel naar financieel ondersteunend beleid naar koopkracht als voor een duurzaam energiebeleid. Allebei zaken met een hoge prioriteit in de samenleving.

Elektriciteitsproductie vandaag neemt maar weinig landoppervlakte in beslag. Dat dreigt dramatisch om te slaan door de shift naar een koolstofarme energieproductie. Hernieuwbare energiebronnen vragen immers wel behoorlijk wat land.

Enkele maanden geleden besliste de regering om toch twee kernreactoren te verlengen. Het gaat dan om de minst oude reactoren Doel 4 en Tihange 3. Sommigen zijn niet verlegen om waarheden op hun kop te zetten. Gascentrales zouden bijvoorbeeld zelfs minder betrouwbaar zijn. Ten minste als men feiten verzwijgt of buiten zijn context zet. Met twee oude kernreactoren zou er meer leveringszekerheid komen, de elektriciteit zou dan goedkoper zijn, omdat de staat – jawel! – een deel van de lasten zou moeten dragen. Opnieuw dreigen werknemers en gewone mensen de rekening te mogen betalen.

China heeft een nieuw vijfjarenplan bekendgemaakt voor de hernieuwbare energiesector. Tegen 2025 moet 33 procent van de elektriciteit van het land opgewekt worden uit hernieuwbare bron.

Een Europees team van wetenschappers is erin geslaagd om vijf seconden lang met kernfusie een recordhoeveelheid energie op te wekken. Is dit de definitieve doorbraak van de veelbelovende energiebron? "Het is een belangrijke stap", zegt kernfysicus Jef Ongena van de Koninklijke Militaire School die deelnam aan het experiment. Wanneer levert de eerste kernfusiereactor stroom aan het net? Daarop is het nog wel even wachten.

De internationale gemeenschap bereikte het voorbije jaar moeizaam een consensus om het gebruik van steenkool af te bouwen. Maar 2021 was ook het jaar waarin de wereldwijde elektriciteitsproductie uit steenkool een recordhoogte bereikte. Een overzicht van de belangrijkste momenten.

Gezinnen die toegang hebben tot stroom of gas om te koken hebben gemiddeld minder kinderen, blijkt uit onderzoek in vakblad Nature. Moderne energie emancipeert niet alleen vrouwen en meisjes, maar kan ook de groei van de wereldbevolking afremmen.

Slechts 5% van de elektriciteitscentrales zijn verantwoordelijk voor 73% van de globale CO2-uitstoot van de sector. Die supervervuilers aanpakken zou een grote stap voorwaarts betekenen in de strijd tegen de opwarming van de aarde, stelt nieuw onderzoek.