La veille

Extreem hoge temperaturen teisteren Noord-Amerika en ook China. In de VS en Canada is sprake van een heat dome of hittekoepel, terwijl Peking een van de warmste dagen van het jaar meemaakt. De overheden hebben waarschuwingen uitgestuurd om zoveel mogelijk binnen te blijven en grote inspanningen te vermijden.

Washington, Chicago, New Orleans en andere dichtbevolkte steden in de Verenigde Staten zijn aan het zinken, blijkt uit onderzoek in Nature. Het massale gebruik van grondwater is een belangrijke oorzaak, maar er spelen ook andere factoren.

IJs- en gletsjerexperten luiden de alarmbel omdat een belangrijke Amerikaanse databank met gegevens over het Noordpoolijs op een laag pitje wordt gezet. De overheidsdienst die daarvoor verantwoordelijk is, ziet door de besparingen van de regering-Trump geen andere mogelijkheid. "Een belangrijk verlies", zo oordelen Belgische glaciologen.

De snel krimpende gletsjers van de Andes bedreigen de watervoorziening van 90 miljoen mensen op het Zuid-Amerikaanse continent, waarschuwen experten. Ook landbouw en veeteelt zijn er sterk van afhankelijk.

C’était il y a 25 ans. Le 12 décembre 1999, le pétrolier Erika, transportant 30.000 tonnes de pétrole, faisait naufrage au large des côtes françaises. Le navire, en piteux état, battait pavillon maltait et était affrété par le géant Total. Les conséquences de la marée noire furent dévastatrices : près de 400 kilomètres de côtes françaises souillées, entre 150.000 et 300.000 oiseaux tués. Encore aujourd’hui, ce naufrage est considéré comme l’un des pires drames écologiques d’Europe.

De concentratie van broeikasgassen, de globale temperatuur op land en in de oceaan en de zeespiegel: 2023 heeft zowat alle klimaatrecords doen sneuvelen. Dat blijkt uit een omvangrijk rapport van de Amerikaanse meteorologische dienst NOAA.

We willen geen doemdenkers zijn, maar het klimaat is ontregeld, ecosystemen zijn vernietigd en veel mensen hebben geen toegang tot voldoende voedsel en energie, schrijft Moritz Tenthoff, die in Colombia werkt voor Broederlijk Delen. Hij wijst op twee recente lichtpuntjes uit Latijns-Amerika.

Wies Willems, beleidsmedewerker grondstoffen bij Broederlijk Delen, overloopt de hoopgevende en zorgwekkende evoluties in Latijns-Amerika, een continent tjokvol mineralen en metalen die onmisbaar zijn voor de energietransitie.

Elke dag lekt cocktail van honderden vaten uitgelekte olie, algen, rioolwater en zoutwater vanuit de nabijgelegen Caraïbische Zee in het Maracaibo-meer in Venezuela. Het duwt het meer, het grootste van Latijns-Amerika, naar de ecologische afgrond.

Fossiele energiebedrijven sponsoren de klimaatconferentie COP28 in oliestaat Dubai. Ze doen nog meer onbaatzuchtige dingen voor het klimaat, zoals een oorlog uitlokken. Voor de Venezolanen die op 3 december 2023 stemden in een referendum over de betwiste regio Essequibo gaat dit niet om een conflict met buurland Guyana maar over een conflict dat ExxonMobil uitlokt tegen de bevolking van Venezuela én Guyana.

In de Verenigde Staten hebben zestien jongeren gelijk gekregen in een rechtszaak tegen de staat Montana. De jongeren vochten een regel aan die verbood om de impact van wetten op het klimaat te bestuderen. De staat moet voortaan rekening houden met de CO₂-uitstoot en de gevolgen ervan op droogte, bosbranden en andere klimaatrisico’s. Het was de eerste Amerikaanse klimaatzaak die het tot in de rechtbank schopte.

Leden van het Europees Parlement en het Amerikaanse Congres hebben op dinsdag een gezamenlijke open brief gepubliceerd waarin ze de afzetting eisen van de omstreden voorzitter van de volgende VN-klimaatconferentie, een oliebaas.

Mensen in Colombia die moeten vluchten voor de gevolgen van de klimaatverandering, zullen binnenkort misschien wettelijke bescherming genieten. Een belangrijke wet over klimaatmigratie - een primeur voor Latijns-Amerika - heeft afgelopen week de eerste hindernis genomen in het Colombiaanse parlement.

De snel groeiende productie van olie en gas in de de VS eist een zware tol van de volksgezondheid. Nieuw onderzoek spreekt van een jaarlijkse rekening van 77 miljard dollar.

Luchtvervuiling is jaarlijks verantwoordelijk voor bijna een miljoen doodgeboorten in Azië, Afrika en Latijns-Amerika, blijkt uit onderzoek door de Universiteit van Beijing. In meer dan de helft van de gevallen is fijnstof uit de verbranding van fossiele brandstoffen de hoofdschuldige.